Sự sinh trưởng và phát triển của cây cà fe

Đ I H C HUẠ Ọ Ế
TR NG Đ I H C KINH TƯỜ Ạ Ọ Ế
---&0&---

Môn: K Thu t Tr ng Tr tỹ ậ ồ ọ
GVHD: Nguy n Th Cáchễ ị
BÀI T P NHÓMẬ
Ch Đ :ủ ề
Nhóm Th c Hi n: (N2)ự ệ
1. Phan Thanh Hu nấ
2. Phan Hành
3. Nguy n Th Di mễ ị ễ
H ngồ
4. Doãn Th H ngị ồ
5. Ngô Quang H ngư
6. Nguy n Thễ ị
H ngươ
Đ I H C HUẠ Ọ Ế
TR NG Đ I H C KINH TƯỜ Ạ Ọ Ế
---&0&---

Môn: K Thu t Tr ng Tr tỹ ậ ồ ọ
GVHD: Nguy n Th Cáchễ ị
BÀI T P NHÓMẬ
Ch Đ :ủ ề
Nhóm Th c Hi n: (N2)ự ệ
1.Phan Thanh Hu nấ
2.Phan Hành
3.Nguy n Th Di m H ngễ ị ễ ồ
4.Doãn Th H ngị ồ
5.Ngô Quang H ngư

6.Nguy n Th H ngễ ị ươ
NH NG N I DUNG CHÍNHỮ Ộ
I. Đ T V N ĐẶ Ấ Ề
II.GI I THI U S L C V CÂY CÀ PHÊỚ Ệ Ơ ƯỢ Ề
1.Ngu n g c,xu t s và l ch s phát tri n cây cà phê Vi t namồ ố ấ ứ ị ử ể ở ệ
2.M t s gi ng cà phê ph bi n Vi t Namộ ố ố ổ ế ở ệ
III. NGUYÊN LÝ VÀ CÁC Đ C ĐI M SINHẶ Ể
TR NG C A CÂY CÀ PHÊƯỞ Ủ
1.C u t o chung c a cây cà phê.ấ ạ ủ
2.Đ c đi m v sinh lý và th c v t c a cây cà phê. ặ ể ề ự ậ ủ
3.Các y u t tác đ ng đ n s sinh tr ng và phát tri n c a cây cà phê.ế ố ộ ế ự ưở ể ủ
IV. K THU T S N XU T CÂY CÀ PHÊỸ Ậ Ả Ấ
1. K thu t tr ng và chăm sócỹ ậ ồ
 Ch n cây con ọ
 Làm đ tấ
 Cách tr ngồ
 Quy trình chăm sóc cây cà phê
……..
2. K thu t s n xu t cà phê Đăklăkỹ ậ ả ấ ở
V. H NG PHÁT TRI NƯỚ Ể
VI.K T LU NẾ Ậ
I.Đ T V N ĐẶ Ấ Ề
N c ta là m t n c thu c vùng nhi t đ i r t thu n l i đ phátướ ộ ướ ộ ệ ớ ấ ậ ợ ể
tri n cây cà phê, v l i giá cà phê liên t c tăng trong nh ng năm qua nênể ả ạ ụ ữ
nhi u di n tích đ t đ c chuy n đ i đ tr ng cây cà phê làm s n l ngề ệ ấ ượ ể ổ ể ồ ả ượ
cà phê n c ta tăng lên r t l n. ở ướ ấ ớ
Trong nh ng năm v a qua, s n xu t cà phê c a Vi t Nam đ c coiữ ừ ả ấ ủ ệ ượ
là n c thu c nhóm các n c s n xu t cà phê hàng đ u th gi i. Đ nướ ộ ướ ả ấ ầ ế ớ ế
nay, s n ph m cà phê nhân đã xu t sang 71 qu c gia và vùng lãnh th ;ả ẩ ấ ố ổ
trong đó, đ c bi t nh t là vi c m t s n c s n xu t cà phê t ng đ iặ ệ ấ ệ ộ ố ướ ả ấ ươ ố

l n M Latinh nh Ecuador, Mexico, Pêru, Nicaragua..., cũng đã muaớ ở ỹ ư
s n ph m c a Vi t Nam [20]. Theo th ng kê c a Hi p h i Cà phê - Caả ẩ ủ ệ ố ủ ệ ộ
cao Vi t Nam (Vicofa) : Kim ng ch xu t kh u cà phê n c ta g n 1 tệ ạ ấ ẩ ướ ầ ỷ
USD/niên v và s v t ng ng 1 t USD.ụ ẽ ượ ưỡ ỷ
Đi uề đó kh ng đ nh r ng n u cây càẳ ị ằ ế phê đ c quan tâm, phátượ
tri nể đúng h ng thìướ sẽ t o ra m t ngu n thu l n cho ngân sách nhàạ ộ ồ ớ n c.ướ
Nh n th y t m quan tr ng này chúng tôi đã ch n nghiên c u đ tài:ậ ấ ầ ọ ọ ứ ề
II.GI I THI U S L C V CÂY CÀ PHÊỚ Ệ Ơ ƯỢ Ề
1.Ngu n g c,xu t s và l ch s phát tri n cây cà phê Vi t namồ ố ấ ứ ị ử ể ở ệ :
Cà phê - loài cây b t ngu n t Ethiopiaắ ồ ừ
Cây cà phê đ c đ a vào tr ng Vi t Nam t năm 1870, tr c h t làượ ư ồ ở ệ ừ ướ ế
m t s nhà th t i Hà Nam, Qu ng Bình, Kontum... Song mãi t i đ uở ộ ố ờ ạ ả ớ ầ
th k hai m i tr đi thì cây cà phê m i đ c tr ng trên quy mô t ngế ỷ ươ ở ớ ượ ồ ươ
đ i l n c a các ch đ n đi nố ớ ủ ủ ồ ề
ng i Pháp t i Ph Quỳ - Nghườ ạ ủ ệ
An và sau đó là Đ c L c vàở ắ ắ
Lâm Đ ng, nh ng t ng di n tíchồ ư ổ ệ
không quá vài ngàn hecta. Sau
cách m ng tháng 8, di n tích càạ ệ
phê mi n B c đ c phát tri nở ề ắ ượ ể
thêm t i m t s nông tr ngạ ộ ố ườ
qu c doanh và th i kỳ có di nố ờ ệ
tích cao nh t là trên 10.000 HAấ
VÀO N M 1963 - 1964. mi n Nam tr c ngày gi i phóng, vào nămẮ ở ề ướ ả
1975 di n tích cà phê có kho ng 10.000 ha. T i Đ c L c có kho ng 7.000ệ ả ạ ắ ắ ả
ha, Lâm Đ ng 1.700 ha và Đ ng Nai 1.100 ha. Cà phê tr ng mi n B cồ ồ ồ ở ề ắ
trong nh ng năm tr c đây ch y u là cà phê chè (Coffea arabica), năngữ ướ ủ ế
su t th ng đ t t 400 - 600 kg/ha, có m t s đi n hình thâm canh t t đãấ ườ ạ ừ ộ ố ể ố
đ t trên 1 t n/ha. H n ch l n nh t đ i v i vi c tr ng cà phê chè mi nạ ấ ạ ế ớ ấ ố ớ ệ ồ ở ề
B c là tác h i c a sâu b nh. Sâu đ c thân (Xylotrechus quadripes) và b nhắ ạ ủ ệ ụ ệ

g s t cà phê (Hemileia vastatrix), là hai đ i t ng sâu b nh h i nguy hi mỉ ắ ố ượ ệ ạ ể
nh t. Do đi u ki n sinh thái không phù h p, đ c bi t là có m t mùa đôngấ ề ệ ợ ặ ệ ộ
giá l nh kéo dài, vì v y cây cà phê v i khó có kh năng phát tri n mi nạ ậ ố ả ể ở ề
B c, nhi u vùng đã tr ng cà phê v i sau ph i h y b vì kém hi u qu . ắ ề ồ ố ả ủ ỏ ệ ả
2.M t s gi ng cà phê ph bi n Vi t Namộ ố ố ổ ế ở ệ
Có ba lo i g ng cà phê: ạ ố
Cà phê chè: Coffea arabica L.
Cà phê v i: Coffea canephora. ố
Cà phê mít: Coffea excelsa
M i gi ng có nhi u ch ng lo i khác nhau nh trong cà phê chè có cácỗ ố ề ủ ạ ư
ch ng: Typica, Bourbon, Moka, Mundonovo, Caturra, Catuai, Catimor.v.v...ủ
Trong cà phê v i có r t nhi u ch ng lo i khác nhau v kích th c lá, đố ấ ề ủ ạ ề ướ ộ
g n sóng c a phi n lá, màu s c lá và qu , hình d ng qu , song ch ng lo iợ ủ ế ắ ả ạ ả ủ ạ
đ c tr ng r t ph bi n nhi u n c là Robusta. Đ c tr ng c a cà phêượ ồ ấ ổ ế ở ề ướ ặ ư ủ
Typica là đ t non có màu nâu tím, còn các ch ng khác nh Bourbon,ọ ủ ư
Mundonovo... thì đ t non có màu xanh. Tùy theo t ng gi ng mà chúng đòiọ ừ ố
h i các đi u ki n ngo i c nh khác nhau, cho nên vi c b trí c c u gi ngỏ ề ệ ạ ả ệ ố ơ ấ ố
vào tr ng trong m t vùng ph i d a trên các yêu c u riêng c a chúng. Cóồ ộ ả ự ầ ủ
nh v y m i phát huy đ c hi u qu c a t ng gi ng. ư ậ ớ ượ ệ ả ủ ừ ố
III.NGUYÊN LÝ VÀ CÁC Đ C ĐI M SINH TR NG C A CÂYẶ Ể ƯỞ Ủ
CÀ PHÊ
1.C u t o chung c a cây cà phê.ấ ạ ủ
Cà phê là tên m t chi th c v t thu c hộ ự ậ ộ ọ Thi n th o (Rubiaceae). H nàyế ả ọ
bao g m kho ng 500 chi khác nhau v i trên 6.000 loài cây nhi t đ i.ồ ả ớ ệ ớ
Chi cà phê bao g m nhi u loài cây lâu năm khác nhau. Tuy nhiên, khôngồ ề
ph i loài nào cũng ch a caffein trong h t, m t sả ứ ạ ộ ố loài khác xa v i nh ngớ ữ
cây cà phê ta th ng th y.ườ ấ
C u t o c a m t cây cà phêấ ạ ủ ộ
Nó là 1 cây b i luôn xanh ho c cây nh có th cao lên t i 5m (16 ft) khiụ ặ ỏ ể ớ
ch a đ c t a b t. ư ượ ỉ ớ

Lá c a nó màu xanh đ m và bóng lóang, th ng dài 10-15 cm (3.9-5.9 in)ủ ậ ườ
và r ng 6.0 cm (2.4 in). ộ
Nó phát ra nh ng bó th m ngát, trong khi nh ng bông hoa tr ng n ra cùngữ ơ ữ ắ ở
m t lúc.ộ
Trái c a cây hình oval, dài kh ang 1.5 cm, và có màu xanh lá khi ch a chínủ ỏ ư
mu i, nh ng chín d n thành màu vàng, sau đó đ th m và tr thành đenồ ư ầ ỏ ắ ở
l i. ạ
M i trái th ng có 2 h t nh ng đ n 5-10% trái ch có 1; nó đ c g i làỗ ườ ạ ư ế ỉ ượ ọ
peaberry. Trái n t 7-9 tháng.ở ừ
 Thân
Cây cà phê chè có th cao t i 6 ể ớ m, cà
phê v i t i 10 m. Tuy nhiên các ố ớ ở trang
tr iạ cà phê ng i ta th ng ph i c t t aườ ườ ả ắ ỉ
đ gi đ c đ cao t 2-4 m, thu n l iể ữ ượ ộ ừ ậ ợ
cho vi c thu ho ch. Cây cà phê có cànhệ ạ
thon dài, lá cu ng ng n, ố ắ xanh đ m, hìnhậ
oval. M t trên lá có màu xanh th m, m tặ ẫ ặ
d i xanh nh t h n. Chi u dài c a láướ ạ ơ ề ủ
kho ng 8-15 ả cm, r ng 4-6 cm. R cây càộ ễ
phê là lo i r c c, c m sâu vào lòng đ tạ ễ ọ ắ ấ
t 1 đ n 2,5 m v i r t nhi u r ph t a ra xung quanh làm nhi m v hútừ ế ớ ấ ề ễ ụ ỏ ệ ụ
ch t dinh d ng nuôi cây.ấ ưỡ
 Hoa
Hoa cà phê
Hoa cà phê màu tr ngắ , có năm
cánh, th ng n thành chùm đôiườ ở
ho c chùm ba. Màu hoa và h ngặ ươ
hoa d làm ta liên t ng t i ễ ưở ớ hoa
nhài. Hoa ch n trong vòng 3 đ nỉ ở ế
4 ngày và th i gian ờ th ph nụ ấ chỉ

vài ba ti ng. M t cây cà phêế ộ
tr ng thành có t 30.000 đ nưở ừ ế
40.000 bông hoa.
Ngay t khi cây cà phê ra hoa k từ ế
qu ng i ta đã có nh ng đánhả ườ ữ
giá đ u tiên v v mùa cà phê. ầ ề ụ Ở các n c s n xu t cà phê l nướ ả ấ ớ đi u nàyề
đ c bi t quan tr ng trong vi c đ a ra nh ng nh n đ nh v ặ ệ ọ ệ ư ữ ậ ị ề giá cả và thị
tr ngườ . Tuy v y nh ng đ t rét đ m ho c ậ ữ ợ ậ ặ h n hánạ có th làm đ o l n m iể ả ộ ọ
s tính toán và đ y th tr ng vào tình th hoàn toàn khác.ự ẩ ị ườ ế
Quả
Cà phê là loài cây t thự ụ
ph nấ , do đó gió và côn
trùng có nh h ng l n t iả ưở ớ ớ
quá trình sinh s n c a cây.ả ủ
Sau khi th ph n t 7 đ nụ ấ ừ ế
9 tháng cây s cho qu hìnhẽ ả
b u d c, b ngoài gi ngầ ụ ề ố
nh qu ư ả anh đào. Trong
th i gian chín, màu s c c aờ ắ ủ
qu thay đ i t xanh sangả ổ ừ
vàng r i cu i cùng là ồ ố đỏ.
Qu có màu ả đen khi đã chín
n u. Do th i gian đâm hoaẫ ờ
k t trái lâu nh v y mà m t v cà phê kéo dài g n m t năm tr i và có thế ư ậ ộ ụ ầ ộ ờ ể
x y ra tr ng h p trên m t cây v a có hoa, v a có qu .ả ườ ợ ộ ừ ừ ả
Thông th ng m t qu cà phê ch a hai h t. Chúng đ c bao b cườ ộ ả ứ ạ ượ ọ
b i l p ở ớ th t quị ả bên ngoài. Hai h t cà phê n m ép sát vào nhau. M tạ ằ ặ
ti p xúc gi a chúng là m t ph ng, m t h ng ra bên ngoài có hình vòngế ữ ặ ẳ ặ ướ
cung. M i h t còn đ c b o v b i hai l p màng m ng: m t l p màuỗ ạ ượ ả ệ ở ớ ỏ ộ ớ
tr ng, bám ch t l y v h t; m t l p màu vàng r i r c h n b c bênắ ặ ấ ỏ ạ ộ ớ ờ ạ ơ ọ ở

ngoài. H t có th có hình tròn ho c dài, lúc còn t i có màu xám vàng,ạ ể ặ ươ
xám xanh ho c xanh. Th nh tho ng cũng g p nh ng qu ch có m t h tặ ỉ ả ặ ư ả ỉ ộ ạ
(do ch có m t nhân ho c do hai h t b dính l i thành m t).ỉ ộ ặ ạ ị ạ ộ
- C u t o c a qu :ấ ạ ủ ả c u t o c a m t qu cà phê bao g m các bấ ạ ủ ộ ả ồ ộ
ph n sau đây: (hình 1)ậ

Hình 1: C u t o qu cà phê.ấ ạ ả
Th i gian mang qu trên cây t lúc b t đ u hình thành qu non đ nờ ả ừ ắ ầ ả ế
khi qu chín:ả
+ Cà phê chè: t 7 - 8 tháng.ừ
+ Cà phê v i: t 9 - 10 tháng.ố ừ
2.Đ c đi m v sinh lý và th c v t c a cây cà phê. ặ ể ề ự ậ ủ
Yêu c u sinh tháiầ
- Ph m vi nhi t đ bi n đ ng t 15 - 30oC, nh ng lý t ng nh t có nhi tạ ệ ộ ế ộ ừ ư ưở ấ ệ
đ trung bình t 19 - 24oCộ ừ
- Có l ng m a năm t 1500 - 2000mmượ ư ừ
- Đ cao so v i m t bi n t 800 - 2500m, có m t mùa khô h n nh kéoộ ớ ặ ể ừ ộ ạ ẹ
dài từ 2 - 3 tháng
- a ánh sáng tán x , có cây che bóng.Ư ạ
M t s đ c đi m sinh thái c a cây cà phêộ ố ặ ể ủ
- N hoa:ở Th ng cu i v thu ho ch cây đã có quá trình phân hóaườ ố ụ ạ
m m non. M m hoa ti p t c phát tri n vào sau v thu ho ch. N uầ ầ ế ụ ể ụ ạ ế
m m hoa phát tri n đã hoàn ch nh (d ng m s ) khi đ c t i n cầ ể ỉ ạ ỏ ẻ ượ ướ ướ
hay có l ng m a trên d i 15 mm thì sau đó 5 - 7 ngày hoa s n , th iượ ư ướ ẽ ở ờ
gian này có th dài h n n u tr c đó hoa ch a phát tri n đ y đ . Càể ơ ế ướ ư ể ầ ủ
phê chè t th ph n (trên d i 90%) còn cà phê v i thì th ph n chéoự ụ ấ ướ ố ụ ấ
(d hoa th ph n). Do đ c đi m th ph n chéo c a cà phê v i vì v yị ụ ấ ặ ể ụ ấ ủ ố ậ
khi chúng ta s d ng h t cà phê v i đ làm gi ng thì khó t o ra m tử ụ ạ ố ể ố ạ ộ
v n cà phê thu n ch ng. Ngày nay m t s n c đã tr ng cà phê v iườ ầ ủ ộ ố ướ ồ ố
b ng các cành giâm thông qua bi n pháp nhân gi ng vô tính. u đi mằ ệ ố Ư ể

c a nhân gi ng vô tính là t o ra các v n cà phê v i thu n ch ng,ủ ố ạ ườ ố ầ ủ
mang các đ c đi m t t c a các cây m đã đ c ch n l c nh : năngặ ể ố ủ ẹ ượ ọ ọ ư
su t cao, ph m ch t t t, c h t to, ch u h n, ch ng ch u sâu b nh... ấ ẩ ấ ố ỡ ạ ị ạ ố ị ệ Ở
n c ta bi n pháp này đang đ c th nghi m trên di n tích r ng trongướ ệ ượ ử ệ ệ ộ
s n xu t.ả ấ
- N y m m c a h t:ả ầ ủ ạ H t gi ng sau khi ch bi n n u đ c ngâmạ ố ế ế ế ượ
cho bão hòa n c (t 20 - 24 gi ) sau đem gi nhi t đ t 30 - 32ướ ừ ờ ủ ữ ệ ộ ừ
o
C