Một số biện pháp nâng cao chất lợng Giữ vở sạch viết chữ đẹp
cho học sinh Tiểu học
MT S BIN PHP NNG CAO CHT LNG
GI V SCH - VIT CH P TRNG TIU
HC
A-T VN
Phong tro Gi v sch - vit ch p l mt trong
nhng nhim v quan trng gúp phn vo vic xõy dng mc
tiờu giỏo dc ton din cho hc sinh tiu hc ng thi l l
mt hot ng nhm tng cng v y mnh hiu qu cỏc
hot ng ton din trong nh trng Tiu hc nõng cao
cht lng dy v hc. Trong mc tiờu giỏo dc Tiu hc cú
ghi: Hỡnh thnh cho hc sinh c s ban u cho s phỏt trin
ỳng n v lõu di v tỡnh cm, trớ tu, th cht v k nng c
bn hc tip trung hc v i vo cuc sng lao ng. Mt
trong nhng k nng c bn ca hc sinh Tiu hc l vit ch.
C th tng Phm Vn ng ó núi Nột ch cng l s mt
biu hin ca nt ngi. M nt ngi l s ho hp gia
tỡnh cm v trớ tu. Trong quỏ trỡnh dy hc song song vi
vic rốn cỏc k nng: Nghe, núi, c v tớnh toỏn. Tụi luụn
luụn chỳ ý rốn k nng vit ch cho hc sinh. Cựng vi vic
rốn k nng vit ch ỳng, p l gi gỡn sỏch v gn ngng,
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
sạch sẽ. Thực tế tôi cũng rất tâm huyết với phong trào: “Rèn
chữ đẹp - giữ vở sạch” cho học sinh. Vì đó cũng chính là một
trong những nội dung giáo dục quan trọng ở tiểu học. Thông
qua hoạt động đó sẽ hình thành và xây dựng những kĩ năng,
thói quen và phẩm chất tốt cho học sinh
Viết chữ đẹp là nguyện vọng, là mong muốn của giáo
viên, học sinh, phụ huynh và mọi tầng lớp nhân dân. Bởi vì
một trong những hạnh phúc lớn nhất của trẻ em là được đến
trường, được học đọc, học viết. Khi biết đọc, biết viết là khi
đó cả thế giới mở ra trước mắt các em, đặc biệt là khi các em
viết chữ đẹp. Môn Tập viết ở tiểu học là một phân môn có
tầm quan trọng đặc biệt. Đọc thông viết thạo là hai kĩ năng
không thể thiếu và cần phải đạt của học sinh tiểu học, vì vậy
nó có quan hệ mật thiết với nhau và không thể tách rời nhau.
Viết đúng, đẹp học sinh sẽ có điều kiện ghi chép bài của tất cả
các môn tốt hơn.
Ngoài viết chữ đẹp còn góp phần quan trọng vào việc rèn
luyện cho học sinh những phẩm chất đạo đức tốt như tính cẩn
thận, tinh thần kỉ thuật và óc thẩm mĩ. Chúng ta còn thấu hiểu
sâu sắc câu nói của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng “ Chữ viết
cẩn thận cũng là một sự biểu hiện của nết người. Dạy cho học
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện
cho các em tính cẩn thận, lòng tự trọng đối với mình cũng như
người khác khi đọc bài vở của mình”
Phong trào “ Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp” nhiều năm nay
được ngành giáo dục quan tâm, đầu tư rất lớn. Rèn cho học
sinh Tiểu học biết “ Giữ vở sạch – viết chữ đẹp” là một việc
làm rất cần thiết, quan trọng và không thể thiếu được.
Thực tế hiện nay ở các trường Tiểu học thì chất lượng
của học sinh cũng như giáo viên đã đến lúc báo động. Nhiều
phụ huynh rất buồn khi phàn nàn chữ viết của con em mình là
quá xấu, nghuệch ngoạc, viết cẩu thả và tùy tiện. Thầy cô giáo
hàng ngày phải chấm những bài làm của học sinh mà nét chữ
vừa xấu vừa không đúng mẫu chữ lại viết tùy tiện, cẩu thả, có
lúc phải vừa “ luận” chữ để hiểu ý câu cho nên đã mất đi cảm
tình đối với bài viết đó. Chính vì thế mà điểm bài làm của học
sinh đã ảnh hưởng rất nhiều.
Bên cạnh đó nhiều người cho rằng bây giờ là thời đại
công nghệ thông tin, học sinh không cần viết chữ đẹp mà chỉ
cần học được nhiều kiến thức vì viết đẹp không cần rèn luyện
mà đã có các mẫu chữ đẹp, phong phú trên máy tính.
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
Lâu nay nhiều nhà nhà giáo đã mất nhiều công sức để cải
tiến mẫu chữ, kiểu chữ cho phù hợp, vậy thì chúng ta những
người làm nghề giáo không thể không băn khoăn trước hiện
trạng như vậy. Bản thân tôi có nhiều trăn trở suy nghĩ là muốn
nâng cao chất lượng môn Tiếng việt trong trường Tiểu học thì
chúng ta cần có những giải pháp cụ thể để xây dựng phong
trào “ Giữ vở sạch – viết chữ đẹp”.
Qua nhiều năm dạy học tôi xin mạnh dạn trình bày kinh
nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng “ Giữ vở
sạch – viết chữ đẹp” ở trường Tiểu học.
B- GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ KHOA HỌC
Chúng ta biết rằng chữ viết có tầm quan trọng đặc biệt ở
bậc tiểu học, học sinh phải dùng chữ viết để học tập và giao
tiếp. Vì vậy chữ viết không những có quan hệ mật thiết tới
chất lượng học tập ở các môn học khác mà còn góp phần rèn
luyện một trong những kĩ năng hàng đầu của việc học môn
Tiếng Việt trong trường tiểu học – đó là kĩ năng viết chữ. Nếu
học sinh viết đúng, đẹp, rõ ràng tốc độ nhanh thì học sinh có
điều kiện để ghi chép bài học tốt nhờ vậy mà kết quả học tập
Một số biện pháp nâng cao chất lợng Giữ vở sạch viết chữ đẹp
cho học sinh Tiểu học
tt hn, ngc li vit xu s nh hng khụng nh n cht
lng hc tp ca cỏc em.
hc sinh vit p thỡ trc ht phi vit ỳng qua cỏc
tit tp vit lp. Bi vỡ, qua ú hc sinh nm c cỏc khỏi
nim v ng k, dũng k, to , tc , tờn gi cỏc nột,
cu to ch cỏi, v trớ du thanh v liờn kt cỏc ch cỏi khi
vit. T ú mi hỡnh thnh cỏc em nhng biu tng v
hỡnh dỏng cao v s cõn i tớnh thm m ca ch vit.
Ngoi ra hc sinh cũn rốn thao tỏc vit ch t n gin n
phc tp, xỏc nh c khong cỏch hỡnh thnh k nng
vit ỳng mu, rừ rng v cao hn l vit nhanh v vit p.
Ch vit mang tớnh thc hnh cao, ngoi vic hc sinh
nm c cỏc kin thc c bn ca vic vit ch v k thut
vit thỡ rốn vit ch p l mt yờu cu cng ht sc quan
trng v cn thit. Vỡ vy chỳng ta cn chỳ ý rốn luyn cho
hc sinh tớnh cn thn, s sỏng to khi vit.
II. C S THC TIN
Qua nhiu nm dy hc tụi thy mt thc trng chung l:
1- V phớa hc sinh:
Trong nhng nm va qua, hc sinh hc cỏc mụn hc
nh Ting vit, Toỏn trong mt bui hc, cỏc em lm bi tp
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
in sẵn các bài tập nên trong cách trình bày của học sinh không
được rèn luyện.
Học sinh ngại viết, không có hứng thú và lòng say mê
khi viết chữ mà chủ yếu là chỉ dừng lại ở mức độ viết đúng.
Ở bậc Tiểu học, ngay từ những lớp đầu cấp như lớp 1,2
thì kĩ năng viết chữ đúng mẫu là rất quan trọng nhưng học
sinh lại không nắm được cấu tạo các con chữ và kĩ năng viết
đúng dẫn đến sai ngay từ những giờ tập viết đầu tiên của cấp
học.
Bên cạnh đó phụ huynh không quan tâm đến sách vở
cũng như các loại bút viết của học sinh, có những em không
có loại bút để học sinh luyện chữ đẹp.
2 - Về phía giáo viên:
Chữ viết của một số giáo viên còn quá xấu nhưng không
có ý thức rèn luyện viết chữ dẫn đến không có sự mẫu mực
trong chữ viết của giáo viên ở bảng lớp cũng như khi chấm
bài cho học sinh. Thậm chí có giáo viên viết ở bảng lớp vẫn
còn cẩu thả để sai chính tả, tùy tiện trong cách trình bày. Nhất
là trong giai đoạn mà toàn ngành đang thực hiện việc soạn bài
trên máy vi tính thì ý thức về phong trào rèn chữ đẹp bị hạn
chế rất nhiều.
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
Chưa có mô hình, điển hình về rèn chữ viết của giáo viên
trong các nhà trường để cùng nhân rộng học tập.
3- Về phía nhà trường:
Nhà trường chỉ mới quan tâm chăm lo chỉ đạo các hoạt
động về chuyên môn như học sinh giỏi các môn văn hóa, chưa
thực sự coi trọng và tạo được sự chuyển biến về phong trào
thi đua : Giữ vở sạch- viết chữ đẹp”.
Một số các bậc phụ huynh còn chưa nhận thức hết tầm
quan trọng của phong trào này, chỉ bắt ép học sinh học Tiếng
Việt, Toán mà quên rằng chữ viết của các em sẽ làm cho tâm
hồn các em thêm phong phú, chữ viết xấu sẽ làm giảm đi
phần điểm trình bày về chữ viết trong bài làm của các em mà
bất cứ bài thi nào cũng có.
Chưa có hình thức tuyên dương khen ngợi những học
sinh có ý thức trong phong trào “Giữ vở sạch – viết chữ đẹp”.
Qua thực tế thấy rằng chất lượng Vở sạch chữ đẹp chưa
cao, phong trào chưa mạnh, chưa thu hút được giáo viên và
học sinh say mê trong luyện chữ đẹp.
III. CÁC GIẢI PHÁP CỤ THỂ:
Để cho học sinh (nhất là học sinh lớp một, lớp hai) giữ
được bộ vở sạch đẹp, từ đầu năm đến cuối năm học. Và sau
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
này trở thành vật kỉ niệm cho tuổi thơ đi học của các em là
một vấn đề khó. Thế nhưng ta biết cách làm thì cũng chẳng
khó khăn gì. Muốn làm được thì vai trò của giáo viên rất quan
trọng. Trước hết cặp sách vở, bộ hồ sơ của giáo viên phải thật
chuẩn mực. Một nhân tố cũng không kém phần quan trọng đó
là phụ huynh học sinh. Để tất cả học sinh của lớp mình giữ
trọn vẹn bộ vở vừa sạch vừa đẹp. Từ những nhận thức trên và
qua những giảng dạy ở trường trong những năm qua, bản thân
tôi đã rút ra được một số giải pháp nhằm chỉ đạo tốt phong
trào “ Giữ vở sạch – viết chữ đẹp” ở trường tiểu học:
1- Cần làm tốt công tác tuyên truyền, phối hợp để
nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng phong
trào “ Giữ vở sạch – viết chữ đẹp”
Trước hết để giáo viên học sinh và phụ huynh nhận thức
rõ về phong trào này thì ngay từ đầu năm học, trong các họp
phụ huynh, sinh hoạt chuyên môn phải làm tốt công tác tuyên
truyền, phân tích đầy đủ tầm quan trọng, sự cần thiết của việc
học sinh viết chữ đẹp. Cùng phụ huynh học sinh và giáo viên
chủ nhiệm phối hợp trong việc rèn chữ cho học sinh.
1.
Để thực hiện tốt kế hoạch năm học, cuộc họp phụ huynh
đầu năm có một ý nghĩa hết sức quan trọng cho việc xây dựng
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
các phong trào, đặc biệt là phong trào “ Giữ vở sạch – viết
chữ đẹp”. Bởi vì các bậc phụ huynh dễ định hướng, tiếp thu
các kế hoạch của năm học. Thông qua đó giáo viên sẽ hướng
dẫn bàn bạc với phụ huynh chọn bút viết chọn loại bút có nét
vừa phải, không to, không bé quá, thống nhất một loại mực
cũng như cách bọc sách vở cho các em…. Khi viết bút mực
tôi hướng dẫn các em rất tỉ mỉ về cách sử dụng bút: cách mở
nắp bút, bơm mực. Khi bơm xong dùng giẻ sạch, lau khô rồi
nắp bút lại và vặn cho vừa khít. Tránh vặn chặt quá làm hỏng
bút. Khi mở bút viết, tôi hướng dẫn các em: Nếu thấy thân bút
có mực, ta lại dùng giẻ sạch lau khô rồi mới viết, tránh mực ra
tay làm bẩn vở. Nếu ngòi bút bị tắc mực . Các em dùng giẻ
sạch vuốt nhẹ vào ngòi rồi mực sẽ ra. Tuyệt đối không cầm
bút vẩy ra lớp, ra vở làm bẩn lớp. Chính vì thế mà tất cả học
sinh trong lớp tôi phụ trách rất ít học sinh có những vết mực
nhỏ trong vở. Một công việc nữa là: Hằng ngày tôi luôn giáo
dục các em giữ gìn, nâng niu và trân trọng quyển vở của mình
vì đó chính là sản phẩm lao động của các em và cũng trong
quyển vở này còn thể hiện sự kính trọng cô giáo và bố mẹ các
em nữa. Thế là học sinh rất vui và làm theo lời cô. Mỗi lần
khi mở vở tôi luôn nhắc các em nhẹ nhàng, dùng hai đầu ngón
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
tay lật từng trang. Khi viết tay trái đặt trên trang vở, giữ cho
mặt giấy phẳng, để dễ viết khuỷu tay đặt xuôi chiều cùng góc
vở. Về mùa đông, các em mặc áo ấm, tay áo thường cộm lên.
Tôi hướng dẫn các em nhấc hẳn tay lên, rồi từ từ đặt tay
xuống trang vở để tránh bị quăn góc. Nếu nhỡ một trang nào
đó bị quăn thì nhẹ nhàng vuốt luôn ra cho phẳng. Khi nào các
em viết hết quyển vở, tôi lại cất vào tủ đựng đồ dùng học tập
của lớp. Như vậy cuối năm các em sẽ có một bộ vở rất đẹp.
Khi họp phụ huynh tôi trao trả lại cho bố mẹ các em. Được
thấy bộ vở của con mình sạch sẽ, chữ viết đều và đẹp ai cũng
tỏ ra rất vui…
Hàng kì giáo viên phải làm tốt việc thông báo tình hình
học tập và rèn luyện chữ viết của học sinh qua sổ liên lạch
gia đình để phụ huynh có kế hoạch kèm cặp thêm ở nhà.
Hàng tháng tôi chấm vở sạch chữ đẹp thì riêng phần vở sạch
100%, học sinh đạt. Còn chữ viết thì sao? Làm thế nào để
cho học sinh viết đúng? viết đẹp? viết nhanh? Đảm bảo tốc
độ theo yêu cầu về kiến thức và kỹ năng? Sau đây tôi xin
nêu những việc mình đã làm để các bạn tham khảo.
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
Để học sinh viết chữ đẹp thì trước hết cô giáo phải viết đẹp.
Nếu bạn nào cho rằng: “Tại hoa tay ít, chữ mình xấu…” thì
bạn hãy cố gắng tập luyện, chữ sẽ đẹp thôi.
* Về giáo viên: Tôi luôn có ý thức rèn chữ. Mỗi khi viết
bảng, khi phê vào vở của học sinh, kể cả viết một văn bản…
tôi luôn luôn viết cẩn thận, nét chữ rõ ràng, viết đúng luật
chính tả để làm gương cho học sinh noi theo và làm chuẩn
cho phụ huynh có thể nhìn vào đó, hướng dẫn các em tập
viết ở nhà và cộng tác cùng tôi giáo dục, rèn thói quen tốt
cho các em. Để có nét chữ đẹp và hấp dẫn người đọc, người
xem, tôi chọn phấn viết không cứng quá (khó chuyển nét)
phấn cũng không mềm do bị ướt hoặc chất liệu làm phấn
kém. Như phấn không bụi hiện nay là tốt. Chữ viết trên bảng
tôi luôn thể hiện được nét thanh, nét đậm. Muốn có nét
thanh; khi đưa nét chữ lên ta nhẹ tay một chút. Để có nét
đậm khi đưa bút xuống ta lăn phấn có cạnh to hơn. Thế là ta
có ngay nét thanh, nét đậm. Trên bảng cũng phải viết đúng
cỡ chữ của học sinh (Ta nên kẻ bảng cũng có ly như vở học
sinh để khi hướng dẫn các em viết cho tiện lợi). Đối với mỗi
giáo viên, ngoài việc rèn chữ để có nét chữ đẹp, chúng ta cần
phải có đức tính cẩn thận, kiên trì… và thật sự yêu thương
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
học sinh. Gắn bó trách nhiệm của mình với từng học sinh.
Mỗi giáo viên không chỉ là cô giáo mà còn như người mẹ,
người chị của các em.
* Về học sinh: Mỗi học sinh cần có đủ đồ dùng học tập
(bút, thước, vở viết….). Có ý thức làm việc học tập khi được
cô hướng dẫn.
* Về cơ sở vật chất: Lớp học đủ ánh sáng, bàn ghế đúng
quy cách, phù hợp với lứa tuổi học sinh. Có đủ điều kiện
phục vụ tốt cho việc làm rồi thì giáo viên phải biết cách làm,
cách tổ chức để học sinh học tập.
2- Xây dựng nề nếp phong trào ngay từ ở các lớp:
Vào đầu năm học mới giáo viên chủ nhiệm lớp phải tiến
hành kiểm tra sách vở, đồ dùng học tập của học sinh, hướng
dẫn học sinh bảo quản, giữ gìn sách vở như thế nào trong năm
học. Hướng dẫn cho học sinh các tiêu chuẩn cần phấn đầu để
đạt danh hiệu “ Vở sạch – chữ đẹp”. Đồng thời cùng học sinh
ra quyết tâm thực hiện các chỉ tiêu về phong trào về rèn chữ
viết và giữ gìn sách vở.
Có thể lấy một số vài viết của các anh chị lớp trên hoặc
những học sinh đã đạt giải thi viễt chữ đẹp cấp huyện, cấp
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
tỉnh để cho các em xem và học tập tấm gương của các anh
chị.
Ngoài yêu cầu viết đúng, đẹp cần hướng dẫn cách trình
bày ở vở của học sinh trong từng thể loại bài, cách kẻ vở khi
hết bài, hết môn, hết ngày và hết tuần như thế nào để thống
nhất trong cả lớp.
Đối với những em có năng khiếu và viết chữ khá đẹp,
giáo viên phải có định hướng từ đầu là phải luôn chú ý theo
dõi, kèm cặp nhắc nhở để học sinh luôn ghi nhớ cố gắng
thường xuyên bởi vì hơn ai hết giáo viên là người trực tiếp
dạy dỗ, quan tâm học sinh hàng ngày nên có điều kiện thúc
dục, kiểm tra và có hướng khắc phục uốn nắn kịp thời.
Cần khảo sát phân loại học sinh ngay từ đầu năm để có
hướng kèm cặp những học sinh còn viết xấu và có kế hoạch
bồi dưỡng những học sinh có năng khiếu, viết chữ đẹp.
Hàng kì sau khi xếp loại Vở sạch chữ đẹp giáo viên cần
biểu dương và khen ngợi những học sinh có nhiều cố gắng
trong phong trào này.
Ngoài việc luyện viết ở lớp thì giáo viên cần quan tâm và
kiểm tra việc luyện viết ở nhà của học sinh, hàng tuần phải
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
kiểm tra chấm và nhận xét, động viên để học sinh cố gắng
hơn ở tuần tiếp theo.
3- Dạy tốt phân môn Tập viết, chính tả trong chương
trình Tiểu học để nâng cao chất lượng chữ viết cho học
sinh.
Chúng ta biết rằng muốn viết đẹp thì trước tiên là phải
viết đúng mẫu chữ, kích cỡ, độ cao, tốc độ viết đảm bảo. Vì
thế trong các giờ tập viết, chính tả trên lớp giáo viên cần cung
cấp cho học sinh những khái niệm cơ bản về đường kẻ, tạo độ
viết chữ, tên gọi các nét chữ, cấu tạo chữ cái… Từ đó hình
thành ở các em những biểu tượng về hình dáng, độ cao, sự
cân đối, tính thẩm mĩ của chữ viết. Bên cạnh đó giáo viên cần
dạy học sinh các thao tác viết chữ từ đơn giản đến phức tạp,
bao gồm các kỹ năng viết nét, liên kết nét tạo các chữ cái và
liên kết cái tạo thành chữ ghi tiếng. Đồng thời giúp các em
xác định khoảng cách, vị trí cỡ chữ trên vở kẻ ô li để hình
thành kĩ năng viết đúng mẫu, rõ ràng và cao hơn là viết nhanh
và đẹp.
* Ngoài ra khi viết cần thực hiện các nguyên tắc khi
ngồi viết , đó là:
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
Trạng thái tinh thần phải phấn chấn, hứng thú, không
viết khi mệt mỏi, buồn ngủ, uể oải, phân tán vì chuyện khác,
tránh tư tưởng viết cho xong để đi chơi.
Tư thế ngồi viết cũng vậy, đa số các em ngồi chưa đúng
tư thế như: Đầu cúi sát vào vở, dáng không thẳng. Nếu cứ để
như vậy thì rất nguy hiểm. Tại sao vậy? Nếu cúi sát đầu
xuống vở, khoảng cách từ mắt xuống trang vở quá thấp thì
học sinh sẽ nhanh chóng bị cận thị. Dáng ngồi cong vẹo thì sẽ
bị vẹo cột sống, để lại di hại cả đời cho các em. Trên cơ sở
khoa học, nghiên cứu tâm sinh lý của học sinh tiểu học. Ta
biết rằng ở lứa tuổi này độ cong của cột xương sống đang
hình thành và phát triển. Nếu trẻ ở tư thế nào thì cơ thể dễ
phát triển theo dáng dấp đó. Các nhà nghiên cứu sinh lý trẻ
cho biết: các đốt ngón tay, cổ tay đến 11; 12 tuổi mới kết thúc
việc cốt hoá. Đó chính là lý do giải thích cho ta biết vì sao trẻ
nắm bắt và thực hành kỹ năng viết chậm, khó. Vì viết chữ đòi
hỏi phải có tính kiên trì, tỉ mỉ và khéo léo. Bàn tay của trẻ
chóng mỏi, nó không thể viết nhanh và viết trong thời gian
dài. Do đó mà giáo viên không được giao nhiều bài cho học
sinh viết. Các cơ bắp và dây chằng phát triển nhanh chóng.
Trẻ dễ dàng thực hiên cử động mạnh, nhưng lại khó thực hiện
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
những cử động nhỏ. Đòi hỏi tính chính xác tỉ mỉ như viết các
con chữ.
Ánh sáng trong phòng học phải đảm bảo, thuận chiều từ bên
trái sang không bị sấp bóng.
* Trước tiên viết nên chuẩn bị tốt cho học sinh:
Nếu viết bút chì thì cần được gọt cẩn thận, vừa ( nét chì
hơi nhọn), không để chì nhọn quá làm cho giấy sẽ bị rách
hoặc tù quá sẽ làm cho chữ có nét to, chữ xấu.
Nếu viết bút mực thì nên chọn bút bi nước vừa để viết lại
không bị giây mực cả sách vở, áo quần mà chữ viết lại đẹp
hoặc chọn cho các em loại bút viết được nét thanh nét đạm thì
càng tốt.
* Sau khi viết giáo viên cần:
Nhận xét thật tỉ mỉ các nét chữ trong con chữ, khoảng
cách giữa các chữ, các con chữ mà học sinh vừa viết và phân
tích rõ nguyên nhân học sinh viết chưa đúng, chưa đẹp để có
hướng kèm cặp và hướng dẫn thêm.
Đối với những em chưa nắm chắc cấu tạo con chữ hay
kỹ thuật viết như: Lia bút, rê bút hay viết liền mạch thì giáo
viên phải cung cấp biểu tượng về con chữ đó để học sinh nắm
chắc hơn và hướng dẫn thêm về kỹ thuật viết cho các em. Để
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
động viên các em, trong các thao tác học tập và viết bài, tôi
luôn khích lệ cho học sinh thi đua lẫn nhau. Chúng ta không
nên “tiết kiệm” lời khen với học sinh tiểu học. nhất là học
sinh lớp 1, lớp 2 chính vì vậy mà khi học sinh viết sai, viết
chưa đẹp. Tôi chê học sinh đấy nhưng cũng lựa lấy một lời tỏ
ra thông cảm và mong muốn em đó sẽ cố gắng. Chẳng hạn:
khi học sinh viết sai, tôi thường nói: em viết như vậy là chưa
đúng. Hãy viết lại nào! và viết đẹp nhé. Hay: Một học sinh
viết còn xấu tôi chỉ vào chữ và nói : “ Em viết cũng được đấy
nhưng còn hơi xấu ở những nét này này. Lần sau cố gắng viết
đẹp hơn nữa nhé.” Những em viết chưa đẹp, tôi sắp xếp
những em đó ngồi cạnh bạn viết đẹp. Cho quan sát vở sạch
chữ đẹp của các bạn được cô khen. Mỗi tháng tôi cho học sinh
thi viết chữ đẹp một lần. Bài viết nào đẹp thì được treo lên: “
Bài hay - điểm giỏi” trước lớp. Như vậy em nào muốn được
treo bài lên thì phải viết đúng và đẹp. Mà học sinh thì rất thích
được khen nên các em thường thi đua lẫn nhau
4- Đề cao sự mẫu mực về chữ viết của giáo viên
Chúng ta thường nói rằng “ Thầy nào – trò nấy”. Quả
thật chữ viết của giáo viên là vấn đề có tính chất quyết định
bởi vì giáo viên luôn là tấm gương đối với học sinh về tất cả
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
các mặt, nhất là học sinh tiểu học và đặc biệt là các lớp đầu
cấp thì thầy cô giáo luôn là một hình ảnh rất tài giỏi, đẹp đẽ
và mẫu mực. Khi vào các lớp đầu cấp học sinh bắt đầu cầm
bút viết những nét chữ đầu tiên thì chữ viết của giáo viên ở
bảng lớp, ở con chữ cô viết mẫu là rất quan trọng, Các em sẽ
nhìn, quan sát và bắt chước những nét chữ từ đơn giản đến
phức tạp của cô giáo. Thực tế thấy rằng nếu giáo viên viết chữ
đẹp và có ý thức rèn chữ viết thì chất lượng chữ viết của lớp
đó sẽ cao và qua quan sát ta thấy rằng nét chữ của các lớp
khác nhau nhưng trong một lớp thì lại tương đối giống nhau
và rất giống chữ của giáo viên.
Bên cạnh đó muốn cho học sinh viết đẹp, giữ gìn sách vở
sạch sẽ thì giáo viên phải rất công phu rèn luyện theo phương
pháp khoa học, lâu dài, kiên trì và chịu khó…
Vì vậy chúng tôi nghĩ, trước hết người giáo viên cần phải
coi trọng chữ viết thường ngày của mình trên bảng lớp, đây
chính là trang viết mẫu mực đầu tiên của mình cho học sinh
thấy.
Giáo viên cần viết đúng chính tả, đúng mẫu, rõ ràng và
ngay ngắn, cần phải quy định cho tất cả học sinh cách trình
bày lề bảng, dòng chữ ghi ngày, tháng, năm, tên môn, tên bài
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
học cần được viết rất mẫu mực không qua loa và tuyệt đối là
không được sai chính tả. Bên cạnh đó là lời phê, lời nhận xét
của giáo viên trong vở, trong bài làm của học sinh cũng vậy,
kể cả khi giáo viên ghi sổ liên lạc.
Tuy nhiên, viết chữ đẹp cũng cần một chút nhỏ sự tài hoa
và không phải ai cũng viết được thật đẹp, cho nên giáo viên là
người luôn phải luyện viết thường xuyên để viết đúng mẫu
chữ quy định, chữ đẹp và sáng tạo.
5- Bồi dưỡng lòng say mê và tinh thần quyết tâm thực
hiện phong trào “ Giữ vở sạch – viết chữ đẹp”
Tôi nghĩ rằng, để gặt hái được nhiều thành công trong
mọi công việc đều phải có lòng say mê và tinh thần quyết tâm
thực hiện. Chính vì vậy ngoài những biện pháp trên thì người
giáo viên còn phải khơi dậy ở các em lòng say mê về rèn chữ
cho học sinh bằng những mẫu chữ đẹp, trang vở sạch đẹp, bộ
hồ sơ mẫu mực. Giáo viên phải thổi vào học sinh luồng sinh
khí những ước mơ cao đẹp, kể cho học sinh nghe những mẫu
chuyện về tấm gương rèn chữ của anh Nguyễn Ngọc Ký, Cao
Bá Quát và gần hơn nữa là các bạn học sinh trong lớp, trong
trường mình.
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
Cho học sinh đọc và xem những bài dự thi về “ Văn hay
– chữ tốt” trên báo và tạp chí Thế giới trong ta mà giáo viên
sưu tầm được sau đó kể lại lớp cho học sinh xem hằng ngày
để qua đó gợi lên ở các em lòng say mê, ham thích luyện viết
chữ đẹp.
“ Chữ viết cũng là sự biểu hiện của nết người”. Đúng là
vậy, bởi lẽ: con người ta có tính cẩn thận thì nét chữ cũng mới
rõ ràng. Con người ta có chăm chỉ, kiên trì, rèn luyện thì chữ
viết mới đẹp được. Điều này càng có ý nghĩa sâu sắc và tầm
quan trọng đối với bậc tiểu học. Đối với các thầy cô giáo,
những người hằng ngày trực tiếp hình thành và uốn nắn
những thói quen và kỹ năng tốt cho học sinh.
Qua cuộc họp phụ huynh giáo viên cần đưa ra một số cá
nhân học sinh điển hình có ý thức trong việc giữ vở sạch chữ
đẹp để khen ngợi và khích lệ phong trào.
Mỗi năm nhà trường cần kết hợp các đợt sơ kết cuối học
kỳ I, tổng kết năm học hay các đợt thi đua để tổ chức triển
lãm các thành quả mà học sinh đã làm được như các bài thi
viết chữ đẹp, các bộ sách vở tiêu biểu để cho các em cùng các
bậc phụ huynh cùng xem và thấy được những thành quả con
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
em mình đã ý thức rèn luyện để học sinh và các lớp có sự thi
đua học tập lẫn nhau.
Cần có sự động viên khen thưởng đích đáng và kịp thời
đối với những cá nhân học sinh và các lớp trong phong trào “
Giữ vở sạch – viết chữ đẹp” sau các đợt thi đua.
Tổ chức trưng bày thành quả hàng năm của học sinh và
chỉ đạo thực hiện tốt mô hình “ Câu lạc bộ biết chữ đẹp của
giáo viên và học sinh”. Từ một cá nhân viết chữ đẹp đứng ra
hướng dẫn và duy trì câu lạc bộ hoạt động theo tháng, tuần sẽ
thu hút được sự quan tâm của tập thể của giáo viên và học
sinh.
IV – KẾT QUẢ THU ĐƯỢC
Qua thực tế giảng dạy trong nhiều năm qua, tôi đã áp
dụng những giải pháp trên trong công tác nâng cao chất lượng
Vở sạch chữ đẹp và thấy rằng:
Chất lượng chữ viết của học sinh nói chung được nâng
lên rất nhiều, đa số các em đã có ý thức trong việc luyện chữ
ở lớp và ở nhà.
Học sinh viết đúng mẫu, viết đảm bảo tôc độ, kỷ thuật
viết được các em vận dụng và nhiều em đã có nét chữ đẹp và
sáng tạo.
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
Tỉ lệ các bộ vở sạch sẽ, đẹp mắt và chuẩn mực được
chọn để trưng bày ngày càng nhiều hơn, chất lượng hơn.
Phụ huynh học sinh ngày càng quan tâm lớn đến chất
lượng chữ viết của học sinh và rất tự hào khi được xem bộ vở
sạch chữ đẹp của con em mình được trưng bày.
Số học sinh đạt giải về phong trào “ Gữ vở sạch – viết
chữ đẹp” qua các năm tăng cả về số lượng và chất lượng.
C- KẾT THÚC VẤN ĐỀ
Phong trào “ Giữ vở sạch – viết chữ đẹp” nhiều năm nay
đã được các nhà trường và các cấp quản lí giáo dục quan tâm
đầu tư lớn. Xây dựng thành công phong trào này là một việc
làm hết sức cần thiết, quan trọng và không thể thiếu trong
việc tổ chức các hoạt động toàn diện trong nhà trường tiểu
học. Bởi vì phong trào “ Giữ vở sạch – viết chữ đẹp” được coi
trọng sẽ giúp học sinh biết giữ cẩn thận sách vở của mình, có
ý thức luyện viết chữ đẹp làm cho việc học tập nói chung và
học môn Tiếng Việt nói riêng của học sinh được dễ dàng hơn,
thuận lợi hơn và hiệu quả cao hơn. Bên cạnh đó còn thể hiện
được ý thức của con người trong quá trình học tập hay rèn
luyện cho học sinh tính cẩn thận, kiên trì chịu khó. Chính vì
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
vậy các nhà trường cần thiết phải tổ chức tốt phong trào này
nhằm đẩy mạnh các hoạt động toàn diện.
I- BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Trên đây là những cách thức mà tôi đã làm trong quá
trình giảng dạy và giáo dục học sinh. Những việc làm đó đã
đem lại một hiệu quả tương đối tốt. Bản thân tôi đã rút ra
những bài học kinh nghiệm như sau:
+ Với giáo viên:
- Nét chữ phải đẹp.
- Cần rèn luyện chữ viết thường xuyên.
- Gương mẫu khi viết bảng, chấm điểm cho học sinh và lời
phê phải đúng đẹp.
- Các thao tác khi hướng dẫn học sinh viết phải rõ ràng, chuẩn
mực.
- Có đồ dùng trực quan ( chữ viết mẫu).
- Nắm vững đặc điểm tâm sinh lý học sinh. Quan tâm uốn nắn
các thao tác, các hoạt động học tập của học sinh.
- Động viên học sinh kịp thời.
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
+ Với phụ huynh:
- Chuẩn bị chu đáo đồ dùng học tập cho các em.
- Phối kết hợp thường xuyên với giáo viên.
- Kiểm tra ở nhà, động viên học sinh tham gia học tập tốt.
Trong quá trình thực hiện ở các lớp giáo viên cần phải
khéo léo, nhẹ nhàng và có hình thức động viên cũng như cách
thức thực hiện để học sinh được phát huy hết khả năng sáng
tạo của mình.
Phải tạo được khí thế thi đua sôi nổi trong phòng trào rèn
chữ của giáo viên và học sinh trong nhà trường.
Cần tổ chức được một số mô hình, điển tiêu biểu với gia
đình trong việc rèn luyện chữ viết ở nhà cho các em.
II- KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT
Để có phong trào tốt và cá nhân tiêu biểu về phong trào
này tôi nghĩ rằng ngoài sự chỉ đạo đồng bộ , triệt để của Ban
giám hiệu nhà trường thì sự cố gắng chăm lo của giáo viên và
sự cố gắng nổ lực của cá nhân học sinh cũng quan trọng
không kém trong việc xây dựng và làm tốt phong trào “ Giữ
vở sạch – viết chữ đẹp” ở các nhà trường. Vì thế tôi xin mạnh
dạn đề xuất một số vấn đề như sau:
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng “ Gi÷ vë s¹ch – viÕt ch÷ ®Ñp”
cho häc sinh TiÓu häc
- Đây là vấn đề có thể áp dụng rộng rãi, rất mong dẽ
được triển khai trong các nhà trường để nâng cao chất lượng
chữ viết cho học sinh.
- Cần coi trọng và thường xuyên tổ chức học tập các đơn
vị thực hiện tốt phong trào này.
- Hàng năm nên tổ chức thi “ Vở sạch – chữ đẹp” các cấp
để ghi nhận sự cố gắng của các tập thể nhà trường, cá nhân
học sinh và các tập thể giáo viên, có nhiều thành tích trong
lĩnh vực xây dựng phong trào “ Giữ vở sạch – viết chữ đẹp” ở
trường tiểu học.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ để xây dựng tốt
phong trào Vở sạch chữ đẹp mà bản thân tôi đã đúc rút được
qua quá trình giảng dạy. Chắc chắn rằng sẽ không tránh khỏi
sai sót, rất mong sự góp ý chân thành của hội đồng khoa học
và bạn bè đồng nghiệp.