Đề thi và gợi ý thi học sinh giỏi môn ngữ văn lớp 9 tham khảo bồi dưỡng (16)

PHÒNG GD&ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS DÂN HÒA

ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 NĂM HỌC 2014-2015

Môn Ngữ văn
Ngày thi: 5/11/2014
Thời gian làm bài 150 phút
(không kể thời gian giao đề)

Câu 1, ( 4đ ) Phân tích hiệu quả nghệ thuật thẩm mĩ trong khổ thơ sau:
“ Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo”
( Đồng chí – Chính Hữu)
Câu 2,( 6đ ) Trình bày suy nghĩ của em về câu chuyện sau:
Nỗi đau sẽ đi qua và cái đẹp ở lại
Dẫu Hen ri Ma tisse trẻ hơn August Renoir gần hai chục tuổi, cả hai họa sỹ vĩ đại
này luôn là đôi bạn chân tình và gắn bó với nhau. Khi Renoi bị lâm bệnh và giam mình
trong căn nhà hơn 10 năm cuối cùng của mình, Ma tisse mỗi ngày đều ghé thăm bạn.
Renoir- gân như bị tê liệt bởi chứng phong thấp rất nặng – vẫn tiếp tục vẽ trong tình
trạng đau đớn đó. Một ngày kia, khi quan sát người bạn gìa làm việc trong phòng vẽ,
cố gắng chống lại cơn đau đang giày vò thân xác ông qua từng nét cọ, Matisse thảng
thốt la lên rằng:
- August ơi! Tại sao anh không nghỉ mà cứ vẽ khi phải chịu đau đớn như thế?
- Renoir chỉ khẽ khàng nhìn bạn trả lời rằng:
- Nỗi đau sẽ qua đi và cái đẹp ở lại.
Và cứ thế gân nhưcho đến ngày lìa trần, Renoir tiếp tục kéo những nét cọ lên các
bức toan. Một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, Những người phụ nữ
đang tắm, đã được hoàn thành trước khi ông qua đời, tức là 14 năm sau khi ông
phải đương đầu chịu đựng với căn bệnh quái ác này.

( Hạt giống tâm hồn- tập 2 – trang 157)
Câu 3, ( 10đ )Có ý kiến cho rằng: “ Ánh trăng của Nguyễn Duy không chỉ là
chuyện tình cảm nhớ về cội nguồn, nhớ về quá khứ mà còn là lời nhắc nhở mỗi con
người về lẽ sống chung thủy với chính mình”. Bằng sự hiểu biết của em về tác
phẩm Ánh trăng của Nguyễn Duy hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
……….. Hết………..
Người duyệt đề

Nguyễn Thị Hà

Người ra đề

Ngô Thị Thường


HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI HSG NGỮ VĂN LỚP 9
Câu 1(4đ)
*Hình thức: 1,5đ đảm bảo các yêu cầu sau:
- Viết bài văn nhỏ hoàn chỉnh.
- Trình bày bố cục ba phần rõ ràng, chặt chẽ, lời văn mạch lạc, chữ viết sạch đẹp.
- Không sai quá ba lỗi chính tả trong bài.
*Nội dung: 2,5đ học sinh phân tích được giá trị các biện pháp tu từ trong việc
thể hiện nội dung như:
- Các yếu tố về nhịp thơ, cách gieo vần...
- Đặc biệt là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố hiện thực và yếu tố lãng mạn
trong khổ thơ...
- Khắc hoạ thành công biểu tượng về hình ảnh người lính, về tình đồng chí thiêng
liêng và cao đẹp...
Câu 2 (6đ)
Hình Thức: 2đ HS đảm bảo các yêu cầu sau:

- Viết bài văn nhỏ hoàn chỉnh.
- Trình bày bố cục ba phần rõ ràng, chặt chẽ, lời văn mạch lạc, chữ viết sạch đẹp.
- Không sai quá ba lỗi chính tả trong bài.
*Nội dung: 4đ
- Tóm tắt ngắn gọn câu chuyện.
- Phân tích một vài chi tiết quan trọng trong bài để góp phần thể hiện tư tưởng chủ
đề của câu chuyện...
- Phân tích ý nghĩa của truyện: Tình yêu cuộc sống, tình yêu nghệ thuật là sức mạnh
để con người đấu tranh chống chọi với bệnh tật. Và khi nỗi đau qua đi thì cái đẹp
còn ở lại mãi mãi với thời gian...
Câu 3 (10đ)
Hình thức: 3đ HS đảm bảo các yêu cầu sau:
- Viết bài văn hoàn chỉnh, đúng thể loại.
- Biết trình bày dẫn chứng hợp lý, khoa học
- Có kĩ năng nghị luận về một vấn đề văn học( trình bày thành hệ thống luận điểm,
phân tích- tổng hợp, so sánh- đánh giá…); lập luận chặt chẽ, thuyết phục.
- Văn viết trong sáng, có cảm xúc.
- Trình bày bố cục ba phần rõ ràng, chặt chẽ, lời văn mạch lạc, chữ viết sạch đẹp.
- Không sai quá ba lỗi chính tả trong bài.


*Nội dung: 7đ
Bài viết có thể trình bày theo những cách khác nhau nhưng đại thể có các ý cơ
bản sau:
HS biết phân tích bài thơ Ánh trăng hướng vào các ý của đề bài:
* Luận điểm 1:Ánh trăng của Nguyễn Duy không chỉ là chuyện tình cảm nhớ về cội
nguồn, nhớ về quá khứ ( phân tích thơ để chứng minh)
* Luận điểm 2:Ánh trăng của Nguyễn Duy còn là lời nhắc nhở mỗi con người về lẽ
sống chung thủy với chính mình ( phân tích thơ để chứng minh)
3. Biểu điểm:

- Điểm 9-10: Đạt tốt các yêu cầu trên (về nội dung, phương pháp, kỹ năng…), chấp
nhận các cách trình bày suy nghĩ cá nhân một cách sáng tạo nhưng phải có hệ thống
luận điểm hợp lý. Bài viết tỏ ra có kiến thức về tác giả, tác phẩm, biết vận dụng so
sánh văn học để đưa ra những kiến giải cá nhân hợp lý.
- Điểm 7- 8: Bài chưa đạt được yêu cầu khung điểm 9 - 10 nhưng tốt hơn yêu cầu
khung điểm 5 – 6.
- Điểm 5-6: Đạt trung bình các yêu cầu trên. Bài viết tuy có hệ thống luận điểm nhưng
chưa rõ ràng, hợp lý (nhất là luận điểm 1). Nếu bài viết thực hiện phân tích từng đoạn
trích, từng bài thì không vượt quá khung điểm này.
- Điểm 3- 4: Chưa xác định đúng yêu cầu của đề. Bài viết chưa có hệ thống luận điểm
và tỏ ra chưa nắm vững kiến thức tác phẩm hoặc mắc nhiều lỗi diễn đạt trong khi hành
văn. Nhìn chung, bài viết sơ sài, nghèo nàn…
- Điểm 1- 2: Bài viết quá kém, chưa thể hiện được yêu cầu của đề hoặc chỉ viết được
phần mở bài.
- Điểm 0: Lạc đề hoàn toàn hoàn hoặc bỏ giấy trắng.
_______________________________