Bài Giảng Tâm Lý Trong Giao Tiếp

TÂM LÝ TRONG GIAO TiẾP
Ths. Phạm Thị Xuân Cúc


MỤC TIÊU HỌC TẬP:
1.

ĐN được GT là gì? Vtrò & CN của GT

2.

Nêu được các phương tiện của GT

3.

Trình bày các loại GT

4.

Các quy tắc GT giữa TT &BN

5.

Ứng dụng vào LS


I. KN CHUNG VỀ GIAO TiẾP
1.

ĐỊNH NGHĨA

2.

VAI TRÒ

3.

CHỨC NĂNG


1. ĐỊNH NGHĨA:
•

GT → t/x xúc tâm lý giữa những người /XH

•

Nhằm trao đổi ttin, t.cảm, hiểu biết, vốn
sống…

⇒ Tạo nên những ảh, t/đ qua lại ⇒ đ/giá,
điều chỉnh & phối hợp với nhau / c.việc


2. VAI TRÒ CỦA GIAO TiẾP:


Hình thành, phát triển & vận hành các
mối q/hệ giữa người-người ⇒ đặc trưng
cho tlý con người.



Hình thành & phát triển nhân cách



Những nét đặc trưng/ tlý: ngôn ngữ, ý
thức, t/cảm …⇒ h.thành & phát triển/ GT


2. VAI TRÒ CỦA GIAO TiẾP:


Cơ chế bên trong của sự tồn tại & phát
triển.



Thầy thuốc → bộ phận cấu thành/ HĐ
nghề nghiệp → năng lực NN



Phương thức tồn tại / XH loài người


3. CHỨC NĂNG GIAO TiẾP:


CN nhận thức



CN cảm xúc



CN duy trì sự liên tục



CN thơ mộng



CN siêu ngôn ngữ



CN qui chiếu




CHỨC NĂNG NHẬN THỨC:
ĐỂ CÓ NHỮNG THÔNG TIN RÕ RÀNG



CHỨC NĂNG CẢM XÚC:

ĐỂ TẠO KK THOẢI MÁI, TẠO CẢM XÚC TỐT
ĐẸP GIỮA CHỦ THỂ & KHÁCH THỂ




CN DUY TRÌ SỰ LIÊN TỤC:
TRÁNH NHỮNG KHOẢNG TRỐNG TRONG GT



CN THƠ MỘNG:
TẠO SỰ THI VỊ, KÍCH THÍCH TRÍ TƯỞNG
TƯỢNG PHONG PHÚ & NHỮNG CẢM XÚC
THẨM MỸ TRONG GT




CN SIÊU NGÔN NGỮ:
SỬ DỤNG CÂU TỪ CHÍNH XÁC, SÂU SẮC,
GÂY ẤN TƯỢNG MẠNH MẼ



CN QUI CHIẾU:
THU PHỤC NHÂN TÂM, GIẢI QUYẾT ĐÚNG
VẤN ĐỀ MONG ĐỢI

II. PHƯƠNG TiỆN GIAO TiẾP:
A.

B.

GT BẰNG NGÔN NGỮ:
1.

Ngôn ngữ bên ngoài

2.

Ngôn ngữ bên trong

GT PHI NGÔN NGỮ:
1. Nét mặt

3. Tư thế

2. Cử chỉ

4. Phương tiện v/c


A. GT BẰNG NGÔN NGỮ:
1. NGÔN NGỮ BÊN NGOÀI:
 Ngôn ngữ nói: âm thanh → thính giác.
 Ngôn ngữ viết: chữ viết → thị giác (xúc

giác)

 2 hình thức: độc thoại – đối thoại


2.

NGÔN NGỮ BÊN TRONG:
 Công cụ, ph.tiện quan trọng → nhận

thức, điều khiển, điều chỉnh thái độ,
t/cảm & ý chí khi GT
 Với k/no, trực giác, linh cảm → đoán:

n/d ngôn ngữ thầm của đối tượng ⇒
GT đạt KQ cao.


B. GT PHI NGÔN NGỮ:
1.

2.

QUA NÉT MẶT:


Đôi mắt



Miệng

QUA CỬ CHỈ:


Bàn tay



Đầu


3. Qua tư thế: đứng, ngồi, đi lại…→

vai trò địa vị của chủ thể/XH
4. Qua ph.tiện v/c: có sự hội nhập VH,

XH, trí tuệ, t/cảm → ttin, ước muốn,
rung cảm, kinh nghiệm…


III. CÁCH PHÂN LOẠI:
A.

PHƯƠNG THỨC GIAO TiẾP

B.

PHƯƠNG TiỆN GIAO TiẾP

C.

QUI CÁCH & NỘI DUNG GIAO TiẾP


A. PHƯƠNG THỨC GT:


TRỰC DIỆN



GIÁN TIẾP



GIAO TIẾP TRUNG GIAN


B. PHƯƠNG TiỆN GIAO TiẾP:


NGÔN NGỮ



PHI NGÔN NGỮ


C. QUI CÁCH & NỘI DUNG GT:


CHÍNH THỨC



KHÔNG CHÍNH THỨC


NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CỦA NGƯỜI GT TỐT


CÓ KHẢ NĂNG TẠO RA 1 H/Ả TỐT VỀ BẢN THÂN



TỰ TIN & ĐỘC LẬP



LẮNG NGHE TÍCH CỰC



BIỂU LỘ Ý NGHĨ & CẢM TƯỞNG RỎ RÀNG



CÓ K/N ỨNG PHÓ BÌNH TĨNH, NGAY CẢ KHI CÓ XÚC
CẢM MẠNH

NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CỦA NGƯỜI GT TỐT


CÓ K/N ĐỒNG CẢM, TỎ RA THÂN THIỆN



CHÚ TRỌNG VÀO VĐ HIỆN TẠI, Ko ĐI QUÁ XA VĐ



HỢP TÁC, TÔN TRỌNG ĐỐI TƯỢNG



BIẾT PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ VĐ KHÁCH QUAN



CÂN NHẮC TRƯỚC KHI NÓI



PHẢN HỒI ĐÚNG LÚC & ĐÚNG Ý ĐỐI TÁC


NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CẦN TRÁNH KHI GT:


TỰ HÀO, NÓI VỀ MÌNH QUÁ NHIỀU



TRANH CÃI QUÁ MỨC VỚI ĐỐI TÁC



CÓ THÀNH KIẾN, SUY DIỄN Ko CÓ CƠ SỞ



PHÁN XÉT HỜI HỢT, CHUYỂN CHỦ ĐỀ VÔ CỚ



GIẢ VỜ HIỂU Ý KHI THẬT SỰ CHƯA HIỂU



DÙNG TỪ NGỮ Ko LỊCH SỰ KHI GT


NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CẦN TRÁNH KHI GT:


CHỈ TRÍCH / GIÁO HUẤN, GIẢNG ĐĐ



BỠN CỢT Ko ĐÚNG CHỖ



KÊNH KIỆU, MỈA MAI, CHÂM BIẾM, KHÍCH BÁC



ĐE DỌA ĐỐI TÁC



LÝ LUẬN SUÔNG, DÀI DÒNG


IV. GT GIỮA THẦY THUỐC & BN:


MĐ tìm hiểu b.tật, v/đề SK → tháo gỡ
bất ổn



L.hệ tới ĐĐ, năng lực NN → ảnh hưởng
KQ điều trị



GT chính thức

1 SỐ QUI TẮC GT GiỮA TT & BN:


Thường xuyên trao dồi ĐĐ, nhân cách



Xđ rõ ràng, cụ thể MĐ giao tiếp



Thu thập ttin qua nhiều người, biết lắng
nghe



Cbị kỹ về tgian, đđiểm, bối cảnh/ cuộc GT