nghiên cứu ảnh hưởng của phân hữu cơ vi sinh đến sinh trưởng phát triển và năng xuất cải ngọt sản xuất theo hướng hữu cơ vụ xuân hè tại trung tâm nông nghiệp hữu cơ

Lêi c¶m ¬n
Để hoàn thành được đề tài này, bên cạnh sự cố gắng nỗ lực của bản
thân tôi đã nhận đựơc sự động viên và giúp đỡ rất nhiệt tình của nhiều cá
nhân và tập thể.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới cô giáo hướng dẫn ThS.
Nguyễn Thị Thúy Liên và các thầy cô giáo trong khoa công nghệ sinh học,
những người đã tận tình giúp đỡ, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi thực
hiện và hoàn thành tốt đợt thực tập.
Tôi xin chân thành cảm ơn TS. Phạm Tiến Dũng – Giám đốc Trung
tâm Nông nghiệp Hữu cơ - Đại học Nông nghiệp Hà Nội. Cùng thầy giáo
Nguyễn Xuân Xanh và tất cả mọi người trong trong trung tâm đã tạo điều
kiện giúp tôi hoàn thành đề tài này.
Cuối cùng cho tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến gia đình, bạn bè
những người đã luôn động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và
thực hiện đề tài.
Bắc Giang, ngày 07 tháng 06 năm 2010
Sinh viên

Nguyễn thị Chung Đức


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

PHN I: M U
1.1. Tớnh cp thit ca ti
Trong nụng nghip, trng trt l mt trong hai ngnh sn xut ch yu
cung cp lng thc, thc phm chớnh cho con ngi, l nguyờn liu chớnh
trong cụng nghip ch bin v lm thc n cho chn nuụi. Trong trng trt
ngy nay con ngi trng nhiu loi cõy trng khỏc nhau phự hp vi

tng mc ớch s dng khỏc nhau: Cõy cụng nghip, cõy lng thc, cõy
n qu, cõy rau, cõy lm dc liuTrong iu kin xó hi phỏt trin nh
ngy nay thỡ cõy rau l mt trong nhng cõy c con ngi rt nhiu
trong ba n hng ngy, t xa xa ụng cha ta ó cú cõu Cm khụng rau
nh au khụng thuc vỡ vy nờn rau khụng th thiu trong cuc sng ca
con ngi. Trong cỏc loi rau ang c trng v s dng hin nay cú cõy
rau ci l cõy ang c trng vi din tớch rt ln, vi lng tiờu th lờn
n hng chc ngn tn trong nm.
Tuy nhiờn trong thc t sn xut hin nay ngi dõn trng rau núi
chung v rau ci núi riờng s dng phõn bún hoỏ hc v thuc BVTV trn
lan, khụng tuõn theo quy nh, v rt khú kim soỏt. T ú nh hng rt
ln n cht lng rau ci ngt. Theo mt s nghiờn cu mi õy ca B y
t v Cc v sinh an ton thc phm, cho thy cỏc loi rau bỏn trờn th
trng hin nay hu ht u cú cha cỏc loi cht hoỏ hc v kim loi nng
gõy ng c cho ngi s dng. Theo con s thng kờ ca B y t cú n
80% cỏc ca ng c u l do ng c thuc hoỏ hc do s dng cỏc thc
phm khụng an ton, ngoi ra cỏc loi phõn bún v thuc BVTV cũn tỏc
ng tiờu cc nh: ụ nhim mụi trng, suy thoỏi ngun ti nguyờn t v
nc, sn phm nụng nghip cú hi cho sc kho, a dng sinh hc b phỏ
v. Do ú trong nhng nm gn õy nhiu nc, nhiu nh khoa hc ó
nghiờn cu v xut cỏc gii phỏp xõy dng nn nụng nghip sinh hc
- hu c nhm khc phc nhng nhc im ca nn nụng nghip cụng

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

2

Báo cáo tốt nghiệp

Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

nghip hoỏ trong khi ú vn m bo nng sut cõy trng m khụng gõy ụ
nhim mụi trng, khụng lm hi n thiờn nhiờn.
nc ta, trong nhiu nm qua ngi ta ó sn xut v ang s dng
ngun phõn bún hoỏ hc vi liu lng cao, sn xut chy theo nng sut
thỡ n nay vi quan im sn xut rau trờn c s s dng phõn bún hu c
ca nhiu nc trờn th gii ó lm thay i cỏch nhỡn nhn ca cỏc nh
nghiờn cu c bit l ngi tiờu dựng.
Trong nhng nm gn õy khi trỡnh dõn trớ c nõng cao, i sng
ca ngi dõn c ci thin thỡ quan nim ca h v dinh dng v sc
kho cng thay i. ỏp ng c nhu cu tiờu dựng trong nc v khi
Vit Nam ó cú kh nng vn ra th trng quc t thỡ ngnh trng rau
nc ta phi cú s thay i v mi mt nh: k thut trng trt, phng
thc canh tỏc, cụng tỏc ging v c bit l ci tin v phõn bún nhm
bt kp vi tin b khoa hc trờn th gii.
T nm 1978 n nay cú khong hn 20 cụng trỡnh nghiờn cu v rau
sch. Song song vi vic nghiờn cu xõy dng quy trỡnh sn xut rau sch
thỡ nc ta cng xỳc tin vic nghiờn cu ng dng cỏc cụng ngh mi
trong sn xut rau. Trong ú mng nghiờn cu v ch phm sinh hc, cỏc
loi phõn bún tng hp hu c c chỳ ý nhiu i vi tt c cỏc i
tng cõy trng c bit i vi rau l sn phm s dng trc tip. Lm th
no duy trỡ nng sut cõy trng khi khụng s dng phõn hoỏ hc ch
dựng phõn hu c, khụng dựng thuc hoỏ hc ch s dng sõu bnh sinh
hc ang l cõu hi cn c tr li.
c s phõn cụng ca Trung tõm Nụng nghip Hu c i hc Nụng
nghip H Ni, chỳng tụi tin hnh xõy dng v nghiờn cu ti:
Nghiờn cu nh hng ca phõn hu c vi sinh n sinh trng, phỏt

trin v nng sut ci ngt sn xut theo hng hu c v Xuõn Hố
nm 2010 ti Trung tõm Nụng nghip hu c - i hc nụng nghip H
Ni

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

3

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

1.2. Mc tiờu v ý ngha ca ti nghiờn cu
1.2.1. Mc tiờu
Trờn c s nghiờn cu nh hng ca cỏc liu lng phõn khỏc nhau
n s sinh trng, phỏt trin, nng sut ca cõy rau ci, t ú tỡm ra c
lng phõn thớch hp nht cho cõy rau ci v cho hiu qu kinh t cao nht.
1.2.2. Y ngha khoa hc v ý ngha thc tin
- Y ngha khoa hc: Kt qu nghiờn cu ca ti l c s cho
nghiờn cu lng phõn bún hu c thich hp cho cõy ci ngt.
- Y ngha thc tin: Kt qu nghiờn cu se gúp phn hon chnh quy
trỡnh sn xut rau ci ngt theo hng hu c cú nng sut cht lng
tt va nõng cao hiu qu kinh t.
1.3. Thi gian v phm vi nghiờn cu
I.3.1. Thi gian nghiờn cu
T ngy 29/03 04/06/2010
1.3.2. Phm vi nghiờn cu

Ti Trung tõm Nụng nghip Hu c _ i hc Nụng nghip H Ni.
1.4. X lý s liu thớ nghim
S liu thớ nghim thu c x ly bng chng trỡnh thng kờ sinh
hc IRRISTAT 4.0 v EXCEL.

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

4

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

PHN II: TNG QUAN TI LIU
2.1.Thc trng sn xut rau Vit Nam
Nc ta vi 80% dõn sng bng nụng nghip, do ú nụng nghip
c coi l mt trn hng u. Vic y mnh phỏt trin nụng nghip l vụ
cựng quan trng c bit l nghnh trng rau. nc ta nghnh trng rau
c a vo sn xut ph bin t rt lõu i vỡ nc ta cú rt nhiu th
mnh nh ngi dõn chu khú, t ai mu m, khớ hu ụn ho v a dng,
thớch hp vi nhiu loi rau ( Min Bc cú 4 mựa xuõn h thu ụng, Min
Nam cú hai mựa l mựa ma v mựa khụ) vỡ th cỏc sn phm rau ca Vit
Nam rt a dng t cỏc loi rau nhit i nh rau mung, rau ngút, rau ci
n cỏc loi rau x lnh nh su ho, bp ci, c rtTuy nhiờn do chu nh
hng ca mt nn nụng nghip t tỳc trong nhiu th k nờn s phỏt trin
ca nghnh trng rau cũn mt khong cỏch rt xa so vi tim nng t nhiờn
v trỡnh canh tỏc. Ngay c nhng nm gn õy, mc phỏt trin vn

cha theo kp nhiu nghnh khỏc trong sn xut nụng nghip.
ỏnh giỏ thc trng nghnh sn xut rau ca nc ta, nguyờn th
trng B Nụng nghip v Phỏt trin Nụng thụn Nguyn Thin Luõn [22]
cho rng: Mt trong nhng trng tõm nghiờn cu ca nghnh trong thi
gian ti l nõng cao nng sut phi i ụi vi nõng cao cht lng sn
phm rau ca nc ta.
Trong ỏn phỏt trin rau, qu v hoa, cõy cnh thi k 19992010 nm 2001 ca B Nụng nghip v phỏt trin Nụng thụn c Th
tng Chớnh ph phờ duyt ngy 03/09/1999 [14] ó phờ duyt 7 chng
trỡnh d ỏn quc gia cho nghờn cu phỏt trin ngnh rau qu: 3 d ỏn cho
nghiờn cu phỏt trin cõy n qu, 3 d ỏn phỏt trin sn xut rau, 1 d ỏn
phỏt trin rau qu.Tng kinh phớ c duyt l 14,5 t ng cho c giai
on 2001-2005, trong ú cú xỏc nh cho nghnh sn xut rau l: ỏp
ng nhu cu rau cú cht lng cao cho tiờn dựng trong nc, nht l cỏc
Nguyễn Thị Chung Đức 8K 5
Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

vựng dõn c tp trung (ụ th, khu cụng nghip) v xut khu. Phn u
n nm 2010 t mc tiờu th bỡnh quõn u ngi l 85 kg rau/nm, giỏ
tr kim ngch xut khu t 690 triu USD[14].
Theo s liu thng kờ, din tớch t trng rau c nc n nm 1999
l 459,6 nghỡn ha; tớnh n nm 2004 tng din tớch trng rau, u c nc
t trờn 600 nghỡn ha, gp 3 ln so vi nm 1991. Trong ú ng bng
Sụng Hng l vựng sn xut ln nht chim 29% sn lng rau ton quc
v ng bng Sụng Cu Long l vựng trng rau ln th hai chim 23% sn
lng rau ca c nc; Tớnh n nm 2005 tng din tớch trng rau cỏc loi

trờn c nc t 635,1 nghỡn ha, sn lng t 9640,3 ngn tn; So vi nm
1999 tng 175,5 nghỡn ha, tc tng bỡnh quõn 3,61%/nm; sn lng
tng so 3071,5 ngn tn, tc tng bỡnh quõn 7,55%/nm.
Bng 2.1: Din tớch, nng sut v sn lng rau phõn theo vựng
Din tớch(1000
TT

1
2
3
4
5
6
7

Nng

Sn

Vựng

ha)
sut(t/ha)
lng(1000 tn)
1999
2005
1999
2005 1999
2005
C nc

459.6
635.1 126
151.8 5792.2
9640.3
BSH
126.7
158.6 157
179.9 1988.9
2852.8
TDMNBB 60.7
91.1
105.1
110.6 637.8
1008
BTB
52.7
68.5
81.2
97.8 427.8
670.2
DHNTB
30.9
44
109
140.1 336.7
616.4
TN
25.1
49
177.5

201.7 445.6
988.2
NB
64.2
59.6
94.2
129.5 6.4.9
722.1
BSCL
99.3
164.3 136
166.3 1350.5
2732.6
(Ngun tin: Phũng nụng nghip, 2006) [22].
Trong xu th ca mt nn sn xut thõm canh, bờn cnh mc gia tng

v khi lng v chng loi, nghnh trng rau hin ang bc l mt trỏi
ca nú. Vic ng dng t, thiu chn lc cỏc tin b k thut v hoỏ hc,
nụng hoỏ th nhngó lm tng mc ụ nhim cỏc sn phm rau xanh
cõy ra hng lot v ng c thc phm. Trc tỡnh hỡnh nh vy, nhiu
ngi ó hn ch n rau v chuyn sang n cỏc loi c qu an ton hn. Do

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

6

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

vy, sn xut rau an ton l yờu cu cp thit ca th trng hin nay. Cỏc
bin phỏp thõm canh khụng ch ũi hi ỏp ng mc tiờu sn lng m cũn
m bo cht lng v sinh an ton thc phm trong sn xut rau ng thi
khụng gõy ra tỏc ng xu n mụi trng.
C th t nm 1991 n nm 2004 din tớch v sn lng cú s bin
ng nh sau:
Bng 2.2: Din tớch v sn lng rau ca Vit Nam, 1991-2004
Nm
Din tớch (000 ha)
Sn lng (000 tn)
1991
197.5
3213.4
1992
202.7
3304.7
1993
291.9
3483.5
1994
303.4
3793.6
1995
328.3
4155.4
1996
360.0

4706.9
1997
377.0
4969.9
1998
411.7
5236.6
1999
459.1
5792.2
2000
464.6
5732.1
2001
514.6
6777.6
2002
560.6
7485.0
2003
577.8
8183.8
2004
605.9
8876.8
(Ngun: B Nụng nghip v Phỏt trin Nụng thụn, 11/12/2006) [22].
Rau xanh khụng th thiu trong ba n hng ngy ca mi ngi
chỳng ta. Khụng ging nh cõy lỳa, cõy rau c gieo trng vi nhiu
chng loi phong phỳ v cú thi gian sinh trng ngn nờn ũi hi ti
nc, phõn bún cng nh phun thuc bo v thc vt nhiu hn. T ú ny

sinh ra nhiu vn nh d lng thuc bo v thc vt (BVTV), hm
lng Nitrat, kim loi nng v nhng vi sinh vt gõy hi khỏc (do ti
ngun nc bn b ụ nhim vi sinh). Vic tn d cỏc thnh phn trờn trong
rau vt quỏ mc qui nh theo tiờu chun Vit Nam TCVN 5942-1995, cú
kh nng gõy ng c cho ngi tiờu dựng c bit cỏc nh bp tp th,
cỏc nh tr mu giỏo hoc cỏc khu vc thnh th ụng dõn c. Nh vy
Nguyễn Thị Chung Đức 8K 7
Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

vic sn xut v cung cp rau an ton rau an ton cho th trng m bo
d lng thuc BVTV, hm lng Nitrat, kim loi nng di mc cho
phộp l nhu cu ht sc cn thit.Vin nghiờn cu Rau qu l c quan u
tiờn Vit Nam ó tỡm ra nguyờn nhõn gõy ụ nhim ng thi cng chớnh
c quan ny ó xut gii phỏp c bn sn xut rau sch, rau an ton,
c bit l rau hu c (Nụng thụn ngy nay, 2009) [22]

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

8

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

Bng 2.3: Vn ụ nhim rau nguyờn nhõn v bin phỏp
Lnh vc ụ
Nguyờn nhõn
nhim
D lng thuc - Sõu bnh phỏt sinh.
tr sõu
- Thiu kin thc BVTV.
- Phũng tr khụng hp lý,
khụng ỳng thi im.
- Phun gn thi im thu
hoch dn n d lng
thuc trong rau cao.

Hm
Nitrat

lng - Bún nhiu phõn m.
- Bún m mun.
- Bún NPK khụng cõn i.
- Lm dng phõn hoỏ hc.

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

Hu qu

Gii phỏp

Trỏch nhim

- ễ nhim mụi
trng, sn phm
rau khụng an ton.
- Gõy ng c cho
ngi s dng, gia
sỳc.
- Ngi tiờu dựng
khụng yờn tõm.

- Ban hnh quy ch.
- Ngi sn xut.
- Hn ch thuc hoỏ hc.
- m bo thi gian cỏch ly
khi thu hoch.
- Nõng cao trỡnh dõn trớ.
- Tng cng khuyn cỏo
dựng thuc sinh hc.
- p dng cỏc bip phỏp
phũng tr sõu bnh bng
IPM.
- Kim tra sn phm.

- ễ nhim rau, tỏc
ng xu n t
canh tỏc.
- Gõy ung th cho
ngi s dng.
- Ngi tiờu dựng lo

- Bún cõn i NPK
- Ngi sn xut
- Kt thỳc bún m sm
dm bo thi gian cỏch ly.
- Tng cng phõn hu c.
- Kim tra sn phm.

9 tốt nghiệp
Báo cáo


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học
s.

Hm lng kim - Khụng kim tra t trc
loi nng
khi trng.
- Khụng kim tra phõn bún
trc khi s dng.
- Ngun nc thi cụng
nghip b ụ nhim.

- Gõy bnh thiu - Kim tra phõn trc khi - Ngi s dng
mỏu, c ch hot trng.
ng ca cỏc enzim. - Kim tra phõn bún trc
- Gõy bin i lý khi s dng.
tớnh ca t.
- Kiờm tra ngun nc ti,

- ễ nhim ngun m bo ngun nc hon
nc.
ton sch ti cho rau.
- Gõy tõm lý hoang - Kim tra cht lng rau
mang cho ngi tiờu trc khi a ra th trng.
dựng.
Vi sinh vt gõy - Do s dng phõn hu c - Gõy ụ nhim sn - S dng phõn hu c hoai -Ngi sn xut
bnh
cha qua ngõm .
phm rau.
mc bún cho rau.
- Ti nc bn.
- Gõy bnh cho - Ti nc sch.
- Lng vi sinh vt tn ti ngi v gia sỳc.
- X lý t trc khi trng.
trong t cao.
- Gõy tõm lý lo s - Kim tra sn phm rau.
cho ngi tiờu dựng.
(Trớch: Nụng nghip ngoi thnh- Bỏo Nụng nghip ngy nay, 2009) [22]

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

10 tốt nghiệp
Báo cáo


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

Cựng vi sn xut theo kiu hng hoỏ l s u t thõm canh cao
trong trng trt v chn nuụi cú nng sut cao nht. Phõn hoỏ hc, phõn
hu c ti, thuc tr sõu, cht kớch thớch sinh trngc u t ngy
cng nhiu trong sn xut cho tt c cỏc loi cõy trng, thm chớ c cõy giỏ tr
m t trc ti nay ta vn c yờn tõm ngh rng chỳng l cõy trng t nhiờn
khụng chu nh hng bi cỏi gi l cụng nghip hoỏ nn nụng nghip. S
thõm canh cao theo kiu hin nay thng gn lin vi gi lng cỏc cht hoỏ
hc cao trong nụng sn dn n mt v sinh an ton thc phm i vi a s
cỏc loi rau, qu thm chớ c vi cõy lng thc. õy l vn phc tp liờn
quan n cỏc vn khỏc nh: chớnh sỏch, giỏ c, th trng, trỡnh nhn
thc ca ngi dõn.
Do nhu cu tiờu dựng ca con ngi a dng v chng loi cng nh
mu mó ca sn phm, nờn ngi sn xut cng tớnh toỏn t nhu cu th
hiu ca ngi tiờu dựng. T ú bng mi cỏch ngi sn xut lm cho sn
phm ca mỡnh cú nng sut cao mu mó p bt mt, rau ti non m mng.
i ụi vi vic ú l ngi sn xut phi dựng mt lng phõn hoỏ hc rt
ln, phun nhiu thuc tr sõu, phun cỏc cht kớch thớch sinh trng. Song vn
gỡ xy ra khi s dng nhiu ln v liờn tc cỏc sn phm ny thỡ khụng ai
bit c hu qu s i n õu??? Vn ny gn cht vi ý thc ca ngi
sn xut v nhn thc ca ngi tiờu dựng cng nh ch trng chớnh sỏch
ca nh nc trong vic tr giỏ nụng sn sch, khuyn khớch sn xut v
tuyờn truyn tiờu th sn phm sch, an ton.
gii quyt nhng vn phc tp ú phi cú s phi hp cht ch
gia cụng tỏc tuyờn truyn giỏo dc nõng cao nhn thc, ý thc cng ng
ca ngi dõn v v sinh an ton thc phm vi vic quy hoch nhng chớnh
sỏch ca nh nc nhm khuyn khớch nhõn dõn sn xt thc phm sch.
Ngy 09/04/1998 B NN & PTNT ó ban hnh quy nh tm thi v sn xut
rau an ton da vo kt qu nghiờn cu ca vin BVTV v s gúp ý ca cỏc
c quan khoa hc ỏp dng vo nhng a phng cú vựng rau ln. T ú,
a phng xõy dng nhng quy trỡnh c th cho tng loi rau a phng

mỡnh.Tuy nhiờn cú sn phm sch, rau sch, thc phm an ton l ht sc
khú khn gian kh cn phi tip tc y mnh vic tuyờn truyn giỏo dc ý
thc cho ngi sn xut.[22].

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

10

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

C th tỡnh hỡnh sn xut rau an ton mt s a phng trong nc
ta nh sau:
Theo ngun tin t Vietnam.net: Mi ch cú 34/64 tnh, thnh trờn c
nc gi bỏo cỏo v tỡnh hỡnh sn xut rau an ton a phng v cc trng
trt (B Nụng nghip v Phỏt trin Nụng thụn). Trong ú ch cú 16 a
phng ó v ang xõy dng qui hoch vựng sn xut rau an ton, con s ny
c a ra ti Hi ngh Phỏt trin rau an ton vựng ng bng sụng Hng,
do cc Trng trt phi hp vi s NN-PTNT H Ni t chc. Rừ rng l n
nay cong tỏc quy hoch, chng nhn vựng iu kin sn xut rau an ton
rt chm do din tớch sn xut rau cũn nh l, phõn tỏn.
Cc Trng trt ngy 16/10/2007 ó cú vn bn ngh S NN-PTNT
cỏc a phng kim tra vic quy hoch v cụng nhn vựng iu kin sn
xut RAT. Song, n nay, mi ch cú 34/64 tnh, thnh gi bỏo cỏo v.
Cng n thi im ny, din tớch quy hoch sn xut rau an ton c vựng
ng bng sụng Hng mi ch t 13.216 ha (chim 13% tng din tớch rau),

nhng din tớch c chng nhn tiờu chun sn xut rau an ton mi ch
cú 6.755 ha, ch yu H Ni. So vi nm 2006, din tớch rau an ton khu
vc ny ch tng 4.6%.[15].
Ti H Ni
Tng din tớch t nụng nghip ca H Ni khong 45.000 ha, trong ú
din tớch canh tỏc rau an ton t gn 1.700 ha; lng rau an ton hin chim
20% th trng rau H Ni. Tuy nhiờn, do nhu cu tiờu th sn phm ny
ang tng rt nhanh nờn H Ni ang quy hoch 17 vựng trng rau sch tp
trung nm 2005 ỏp ng 50% nhu cu rau sch trờn a bn th ụ.
( Ngun tin: SGGP,14/9/2004)[16].
Ti Thnh ph H Chớ Minh
Ngy 30/9/2009 Hi tho "Nụng nghip ụ th - thc trng, tng lai
v giai phỏp" ó c t chc ti TPHCM. Ti hi tho, cỏc nh qun lý, nh
khoa hc, doanh nghip v nụng dõn ó cựng m x thc trng nụng nghip
ụ th ca TPHCM núi riờng, c nc núi chung tỡm hng i cho nn
nụng nghip ụ th trong tng lai. Theo ban ch o nụng nghip nụng thụn
TPHCM, hin thnh ph bc u ó hỡnh thnh cỏc mụ hỡnh nụng nghip
ụ th vi nhng sn phm cú giỏ tr cao nh hoa lan, hoa king, rau an

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

11

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

ton ...Din tớch gieo trng rau cỏc loi nm 2008 t 10.853 ha, tng
2.1%/nm, trong ú din tớch rau an ton chim 98%.
( TS V Cm Lng, Ngun tin t Tng hp)[17].
Ti thnh ph Hi Phũng
Tng din tớch t trng rau, u ca thnh ph l 13.790 ha, trong ú
din tớch vựng chuyờn canh sn xut rau an ton t trờn 600 ha. Vựng din
tớch rau an ton c b trớ 3 -4 v/nm em li giỏ tr 120 170 triu
ng/nm nhng n nay ch cú 4 n v ng ký vựng sn xut iu kin
sn xut rau an ton.
( Bỏo Hi Phũmg,19/10/2009)[18].
2.2. Tỡnh hỡnh nghiờn cu v s dng phõn bún Vit Nam
2.2.1. Tỡnh hỡnh nghiờn cu v s dng phõn bún hoỏ hc Vit Nam
S dng phõn bún hoỏ hc v thuc tr sõu bnh l chỡa khoỏ ca s
thnh cụng trong cuc cỏch mng xanh v m bo nhu cu lng thc, thc
phm. Cõy trng ũi hi dinh dng trong sut quỏ trỡnh sinh trng, phỏt
trin v nhu cu dinh dng ca cõy tng giai on li rt khỏc nhau. . Tuy
nhiờn trong nhng nm gn õy, nhiu ngi lo ngi v nh hng ca phõn
bún n mụi trng v sc kho con ngi. iu lo ngi ny khụng ch trong
nhng nc phỏt trin m c nhng nc ang phỏt trin. Tht vy khi ngi
nụng dõn ỏp dng nhng cụng ngh hin i thỡ rt nhiu vn mụi trng
ny sinh:
+ Gõy c hi cho ngun nc, cho t. Bi tn d ca cỏc cht hoỏ
hc nitrat, tỏc ng xu n sc kho con ngi, ng vt v lm suy thoỏi
cỏc h sinh thỏi.
+ Gõy c hi cho lng thc thc phm, thc n gia sỳc.
+ Gõy tn hi cho nụng tri v cỏc ngun ti nguyờn thiờn nhiờn, nh
hng n sc kho ngi lao ng, cng ng.
+ S dng cỏc nụng sn thng xuyờn cú th gõy ra mt s bnh nguy
him nh ung th, cỏc bnh liờn quan n h tiờu húa.
Nhn thy c s nguy hi ú, cỏc nh khoa hc ó khuyn cỏo l

khụng nờn s dng cỏc loi phõn bún, thuc tr sõu cú c cao nhng cỏc
nh sn xut vn vỡ li ớch trc mt khụng chỳ trng n nhng khuyn cỏo

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

12

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

trờn T nm 1996 tr li õy lng phõn hoỏ hc c s dng trong nụng
nghip tng nhanh, nht l phõn m.
Bng 2.4: Lng phõn bún hoỏ hc s dng ti Vit Nam t 1996 2003

Nm



N



P2O5

K2O



N+ P2O5+

(ì1000 tn )
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003

995.3
922.9
1186.1
1224.2
1332.0
1136.0
1305.4
1371.0

380.2
386.8
399.8
456.4
501.0

492.0
532.0
563.6

T l

K2O

109.0
1484.5
162.0
1471.1
271.0
1856.9
377.0
2057.6
450.0
2283.0
399.8
2027.8
393.4
2230.8
478.9
2413.5
Ngun: IFA, 2006[19]

N

P2O5

K2 O

1
1
1
1
1
1
1
1

0.38
0.42
0.34
0.37
0.38
0.43
0.41
0.41

0.11
0.18
0.23
0.31
0.34
0.35
0.30
0.35

Hin nay Vit Nam, trong lnh vc nụng nghip cú rt nhiu k thut

canh tỏc sn xut ra sn phm nụng nghip sch. Mt trong nhng k thut
tt nht v ang c trin khai ú l s dng cỏc ch phm hu c thay
cho cỏc loi phõn bún hoỏ hc. Trờn thc t thỡ iu ny vn cha thc hin
c. a s tt c cỏc a phng trong c nc ngi nụng dõn vn s
dng phõn bún hoỏ hc v c coi l loi phõn bún chớnh. Bờn cnh ú viờc
s dng nc phõn chung cha qua ngõm ti cho rau rt ph bin.
Sau õy l mt s kt lun v tỡnh trng s dng phõn bún hoỏ hc:
- Cựng vi vic thõm canh tng nng sut nụng dõn thng s dng
mt lng phõn bún hoỏ hc ln bún cho cõy trng c bit i vi cỏc cõy
rau u, thc phm v cõy gia v.
- Trong cỏc loi phõn khoỏng, phõn m c s dng vi lng ln v
mt cõn i vi phõn lõn v kali i vi c cõy lng thc v cõy thc phm.
- Phõn hu c c s dng rt ớt v khụng c hoai mc. Tuy
nhiờn vic s dng nc phõn chung ti, phõn bc, nc gii ti trc
tip cho cỏc loi rau nh k 3-5 ngy/1 ln li ph bin tt c cỏc vựng
trng rau trờn c nc.

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

13

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

- Mc dự tỡnh hỡnh s dng phõn bún cho cõy trng nhỡn chung cũn cú
nhng tn ti nhng mt s ni c s quan tõm ca chớnh quyn a

phng v nhng ch trng chớnh sỏch ca nh nc ó cú nhng mụ hỡnh
sn xut rau sch vi nhng quy trỡnh s dng phõn bún hp lý hn, m bo
v sinh an ton thc phm.
Cỏc nghiờn cu cho thy phõn m lm tn d Nitrat trong nụng sn
núi chung v rau ci núi riờng: Khi tin hnh nghiờn cu tng lng m bún
t 30kg lờn 108 kg thỡ lng tn d Nitrat tng t 21.7 lờn 40.6 mg/kg cõy
c chua v tng t 236 lờn 473 mg/k ci c. Ngc li, khi tng liu lng
phõn lõn cỏc mc 0; 30; 60; 90; 120 kg/ha cho bp ci, c chua thỡ lng
Nitrat trong bp ci tng ng l 982; 820; 540; 480; 408 mg/kg bp ci ti,
qu c chua tng ng l 65; 58; 66; 34; 40 mg/kg qu. Phõn bún v Nitrat
l yu t cn thit cho s sinh trng v phỏt trin ca nhiu loi cõy trng
ng thi Nitrat cng l mi e do cho sc kho con ngi v tớnh trong
sch ca ngun nc t nhiờn.
Bng 2.5: Hm lng Nitrat (NO-3) cho phộp trong cỏc loi rau (mg/kg
rau ti)
Loi rau Hm lng NO-3 TT Loi rau Hm lng NO-3
C rt
< 250
10 Da hu
< 90
Su ho
< 500
11 Da b
< 60
Bp ci
< 500
12 t ngt
< 200
C chua
< 150

13 Sỳp l
< 500
Da chut
< 150
14 Mng tõy
< 200
Hnh tõy (c)
< 80
15 Bu
< 400
Hnh hoa (lỏ)
< 400
16 u
< 200
Khoai tõy
< 250
17 X lỏch
< 1500
Ngụ rau
< 300
18 C tớm
< 400
( Ngun: S tay ngi trng rau, NXB H Ni 2002)[13]).
Nitrat tn d trong nụng sn nhiu l do vic s dng khụng hp lý
cỏc loi phõn m v phõn hu c. Nhn thy c s nguy hi ú, hi nụng
dõn Vit Nam ang trin khai k hoch dn a cỏc ch phm sinh hc vo
thay th cỏc loi phõn bún hoỏ hc.
2.2.2 Tỡnh hỡnh nghiờn cu v s dng phõn bún hu c sinh hc Vit
Nam

TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

14

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

Phõn hu c sinh hc l sn phm ca quỏ trỡnh lờn men k khớ hoc
hiu khớ ca cỏc loi phõn ngi, ng vt, ph thi nụng nghip nh rm, r,
c di, bó mớa, bt st, than bựn, cỏc sinh khi cõy trng... to ra nhng tp
on vi sinh vt gm nhiu chng loi vi nhng c tớnh sinh hc v chc
nng hot ng khỏc nhau nh vi sinh vt c nh m, vi sinh vt phõn gii
lõn, nm, vi khun gõy bnh cho cõy trng... Di tỏc dng ca cỏc chng vi
sinh vt ny, tt c cỏc cht dinh dng ca cõy trng tn ti trong hn hp
phõn bún di dng vụ c khú phõn gii hoc dng hu c u c khoỏng

hoỏ v chuyn thnh dng d tiờu, giỳp cõy trng hp thu mt cỏch d dng.
Do ú, xu th ca ngnh nụng nghip th gii ngy nay l s dng b sung
cỏc loi phõn hu c (phõn chung, phõn xanh) c bit l phõn hu c sinh
hc ( phõn vi sinh), lm gim mc s dng phõn hoỏ hc, hoc cú th hon
ton khụng s dng phõn hoỏ hc, khụng gõy c hi cho t ng thi lm
tng kh nng chng chu, hp th cht dinh dng, to iu kin thun li
cho cõy trng phỏt trin tt.
Nhiu cụng trỡnh nghiờn cu cho thy cht hu c cú vai trũ ht sc
quan trng i vi phỡ nhiờu ca t v dinh dng cõy trng. Nú cú nh
hng quyt nh n s to thnh v lm bn vng ti cu trỳc t. Cht hu
c cú kh nng tng tỏc vi cỏc cht dinh dng, iu phi theo nhu cu ca
cõy trng ng thi gi m ti u cho cõy trng, kh nhiu loi c t, to
thnh h tng th m bo duy trỡ phỡ nhiờu ca t v s phỏt trin ca
cõy trng. Cht hu c l bn th chi phi cỏc yu t v phỡ nhiờu ca t
v tớnh n nh trong sn xut nụng nghip.
Cú th núi hu c l kho cha tng hp cỏc yu t dinh dng v luụn
l nn tng cho mi hot ng húa hc, lý hc, sinh hc trong t. Quỏ trỡnh
khoỏng húa cỏc hp cht hu c to ra cỏc nguyờn t khoỏng m cõy trng
cng nh cỏc vi sinh vt, ng vt trong t s dng lm ngun dinh dng
trc tip sinh trng phỏt trin nh m, lõn, kali, c bit l cỏc nguyờn t
trung vi lng. Quỏ trỡnh mựn húa cht hu c trong t to ra kh nng iu
tit ch nhit, nc v dinh dng trong t cng nh cho cõy trng.
* Tỏc dng ca phõn chung , phõn hu c vi sinh i vi cõy rau.
Cng nh i vi cỏc loi cõy trng khỏc, khi s dng phõn chung ,
phõn hu c vi sinh bún cho rau cú tỏc dng rt tt.

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

15

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

+ B sung mt lng dinh dng cn thit cho cõy trng trong quỏ
trỡnh sinh trng, phỏt trin thay th cỏc loi phõn bún hoỏ hc.
+ Thõn thin vi mụi trng, khụng gõy c hi cho ngi v ng vt.
+ Tng dinh dng ci thin t trng, tng phỡ nhiờu cho t, tng
hm lng mựn, ci to t bc mu.
+ Nõng cao nng sut sinh khi, tng kh nng tớch lu cht khụ, v
cht lng sn phm nõng cao, mu mó p.
+ Cỏc loi phõn hu c phõn gii nhanh trong t khụng tn d trong
sn phm nụng sn, an ton cho ngi s dng.
+ Tng sc khỏng cho cõy trng, gim sõu bnh, chi phớ thp.
+ B sung cỏc loi vi sinh vt t lm cho t ti xp, tng kh nng
hp thu ca b r cõy trng.
Phõn bún núi chung v phõn hu c vi sinh núi riờng nh hng trc
tớp v rt sõu sc ti nng sut cung nh cht lng cõy trng. Hin nay
Vit Nam cú rt nhiu loi phõn bún hu c vi sinh nh phõn hu c vi sinh
Sụng Gianh, phõn vi sinh Bỡnh in, Neb-26, WEGH, HUMIX, VEDAGRO,
KOMIX, phõn vi sinh BIOGRO v mt s loi phõn bún truyn thng.
Thc t chm súc cõy trng bng phõn bún hu c sinh hc em li
nng sut cao hn, bo m mụi trng, nhng giỏ thnh cao, phng thc s
dng cha n gin ang l tr ngi trong vic khuyn khớch s dng,
khin nhiu ngi dõn cha mn m vi sn phm phõn bún. ( Theo bỏo Hi
phũng)[18].
Hin nay, m bo chin lc an ton thc phm, cỏc nc ang

phỏt trin cú xu hng s dng ngy cng tng lng phõn bún húa hc NPK.
Theo tớnh toỏn thỡ n nm 2020, cỏc nc Chõu s s dng trờn 250 kg
NPK/ ha, vi mc ny so vi mc s dng trung bỡnh ca th gii thỡ ó gia
tng lng s dng NPK lờn gp 2 ln[26]. Vit Nam cng nm trong xu th
chung ca cỏc nc Chõu . Ngoi ra vic s dng phõn bún húa hc vi
lng cao nhm vo mc tiờu gia tng nng sut cỏc loi nụng sn ang l
thúi quen ca ngi nụng dõn trong thp k va qua. c bit, vic s dng
quỏ nhiu phõn m (N) ti mc lm dng ó lm tng dn s mt cõn i
gia cỏc dng cht trong t. iu ny s dn hỡnh thnh cỏc yu t dinh
dng hn ch n nng sut v cht lng nụng sn. Mt khỏc, vic s dng

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

16

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

quỏ cao lng N s gõy khú khn trong vic bo qun nụng sn cng nh vic
tớch ly hm lng NO3 trong rau v cỏc loi cõy thc phm s l nguy c e
da sc kho ca con ngi v vt nuụi.
Mt iu cn lu ý khi s dng gia tng lng NPK thỡ lõu di s xy
ra hin tng hiu lc ca chỳng s suy gim. iu ny d hiu khi chỳng ta
thy hm lng cht hu c trong t nụng nghip nc ta cũn mc t
trung bỡnh n quỏ thp. Vỡ vy vic s dng phõn hu c ỳng phng phỏp
s khc phc c s mt cõn i dinh dng trong t, gia tng hiu qu ca

phõn húa hc, gim thiu s ụ nhim mụi trng v c bit l vic gia tng
cht lng nụng sn, m bo tớnh bn vng ca nụng nghip. Nht l trong
xu th hin nay, vic sn xut nụng sn hu c ang c quan tõm cỏc
nc phỏt trin, vỡ vy vic s dng ngun hu c thiờn nhiờn v phõn hu c
ch bin s m bo nhu cu tiờu th trong nc v m bo vic m rng, n
nh th trng xut khu nụng sn ca Vit Nam.
Trong nhng nm gn õy, khi nghiờn cu v phỡ nhiờu t v dinh
dng cõy trng nhiu nh khoa hc ó tp trung theo hng qun lý dinh
dng tng hp cho cõy trng nhm mc ớch lm tng hiu sut s dng
phõn khoỏng thụng qua vai trũ ca phõn hu c. Nh vy, s gim c
lng phõn khoỏng cn a vo t, tng kh nng hot ng ca h vi sinh
vt t v lm thay i mt s tớnh cht lý húa hc t theo hng tt hn.
Tng lng cht hu c trong t thng b mt i thụng qua nhiu c ch
khỏc nhau: ra trụi xúi mũn, s hp thu ca cõy, quỏ trỡnh khoỏng húa hu c
trong t Chớnh vỡ vy, ngun b sung hu c cho t ch yu phi do con
ngi thc hin thụng qua quỏ trỡnh canh tỏc: Bún phõn hu c, bún phõn
xanh, tn d thc vt
2.3. Thc trng s dng hoỏ cht BVTV trong sn xut rau ti Vit nam.
Cựng vi vic thõm canh tng nng sut cõy trng, u t nhiu loi
phõn bún thỡ sõu bnh ó tr thnh mi e do nghiờm trng i vi nng sut
cõy trng. Trờn th gi hin nay cú hng chc nghỡn loi thuc tr sõu bnh,
thuc kớch thớch sinh trng, thuc tr c, cho nờn ngi s dng khụng nm
rừ c ngun gc, cỏch s dng, v tỏc dng ca tng loi thuc khỏc nhau
m ch da vo s ch dn khụng cú tin cy ca ngi bỏn hng.

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

17

Báo cáo tốt nghiệp

Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

Vit nam hin trng ụ nhim mụi trng do Hoỏ cht Bo v thc vt
(HCBVTV) ó tr thnh vn cp thit cn c s quan tõm ca mi
ngi, c quan chc nng. Trong cỏc nguyờn nhõn gõy nờn s ụ nhim mụi
trng cú s gúp mt ca cỏc loi HCBVTV. Hng nm Vit Nam s dng
khong 15000- 25000 tn HCBVTV v thuc dch hi. Tỏc ng cú hi ca
HCBVTV c bit i vi d lng nhng cht cú tớnh c cao nh: DDT,
Lindan, Monitr, Mathion, v Validacin trong mụi trng t, nc trong
thc phm l mi e do nguy him cho sc kho con ngi. Lng tn d
HCBVTV trong t gõy hi n cỏc vi sinh vt t lm nhim v phõn hu,
chuyn hoỏ cht hu c thnh cht khoỏng n gin hn l cỏch giỏn tip tỏc
ng tiờu cc n cõy trng. M hu ht cỏc loi HCBVTV u l nhng cht
khú phõn gii, cú liờn kt cht ch trong t, cú nhng hp cht phi mt hng
chc nm mi phõn gii ht.Vn s dng HCBVTV v nhng tn d cỏc
hp cht ny trong sn phm nguy hi v lõu di ti sc kho con ngi. Tn
d ca DDT v NO3 trong sn phm nụng sn gõy hi chng nhn xng
tr em. õy l vn m nc ta cn cú s quan tõm c bit.[3].
Hin c nc cú khong 46% vựng sn xut rau an ton. Nhng lng
vi sinh vt cú hi, hoỏ cht c hi, kim loi nng, thuc BVTV tn d trong
rau vn tn ti. Vy, cn nõng cao ý thc trỏch nhim ca ngi sn xut,
kinh doanh thuc BVTV. Tuyờn truyn rng rói n ngi dõn v nguyờn tc
s dng thuc BVTV v nhng tỏc hi ca nú nõng cao ý thc ca ngi
dõn, m bo an ton sc kho cho ngi tiờu dựng.
( Trớch: Bi vit: Tn d phõn húa hc v thuc BVTV n sc kho
con ngi - Lờ Th Hu - i Hc Vinh, 2009)[20].

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

18

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

Bng 2.6: D lng thuc bo v thc vt cho phộp trong rau
Loi thuc BVTV

Bausudin 10G
Dipterix 80
Dimethoat 50EC
Carbarib 80WP
Padan 95WP
Sumicidin 20EC
Dicis 2.5EC
Sherpa 25EC
Karate 25EC
Trebon 10EC
Applaud 25WG
Oxiclorua ng
Zineb 80WG
Benlate 50WP

D lng cao nht (mg/kg)
Trong rau Trong rau
Trong rau
n lỏ
0.5 0.7
0.5
0.1
1.0 1.5
0.2
0.1
0.1

n qu
0.5 0.7
1.0
0.5 1.0
1.0 1.5
2.0
-

-

-

0.03
20.0

0.02
20.0

2.0
1.0

2.0
-

Thi gian
cỏch ly

n c
0.5 1.0
0.2
0.2

14 20
7
7 10
7
14
14 21
Ral: 7 10

-

Raq: 3 4
Ral: 7 10

10.0

Raq: 3 4

4 - 11
3
1-3
Ral: 20

2.0
-

Raq: 14
7 10
Ral: 28
Raq: 4
7 10
14
7 - 10
7 - 10
3-7

Daconil W50
Aliette 80WP
Anvil 80WP
Topsin M 70WP
Bayleton 25EC

1.0
0.1
( Theo Vin Bo v thc vt v Vin Rau qu)[27].
Khụng ch nhng ngi tiờu dựng s dng nụng sn cú cha d lng

hoỏ cht BVTV b tỏc ng n sc kho m chớnh nhng ngi trng rau

thng xuyờn tip xỳc vi thuc cng b tỏc ng n sc kho.
Tip xỳc lõu di vi thuc BVTV cú th dn n cỏc ri lon tim
mch, phi, thn kinh, cỏc triu chng v mỏu v cỏc bnh v da. Tỏc ng
vic s dng thuc BVTV ti sc kho nụng dõn c bit l nhng ngi tip
xỳc trc tip vi thuc: phun thuc, pha ch thuc, hớt phi thuc qua phỏt tỏn
trong khụng khớ...thuc BVTV cú nh hng tiờu cc ỏng chỳ ý ti ngi

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

19

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

nụng dõn. Tn sut cỏc ri ro v sc kho c ỏnh giỏ cao cú liờn quan ti
mc , liu lng s dng, loi thuc s dng v mt s c im cỏ nhõn
ca ngi s dng thuc. Vỡ vy cỏc chớnh sỏch quy nh vic s dng hoỏ
cht nguy hi cn phi c nghiờn cu k c bit gii hn vi cỏc loi
thuc cú tỏc ng xu ti sc kho ca ngi tiờu dựng.
Kt qu iu tra trong 3 nm vi 155 ngi thng xuyờn tip xỳc vi
thuc BVTV. Cỏc triu chng bnh lý trỡnh by trong bng sau.
Bng 2.7 : Tỡnh hỡnh nhim c ca nụng dõn tip xỳc vi thuc BVTV
Triu chng

Tn

T l

Triu chng

Tn

T l

sut (%)
sut
(%)
Mt mi, khú chu
122 78,7
au mi, hng
45
29,0
au u
103 66,4
Gim xỳc giỏc
20
12,9
Ra nhiu m hụi
78
50,3
mt
32
20,6
Chúng mt
132 85,2
Khú th

37
23,9
Da nga, mn
64
41,3
m nhiu
19
12,3
Ri lon gic ng
57
36,8
Run chõn tay
21
13,5
Chy nhiu nc bt 32
20,6
Tiờu chy
24
15,5
Tờ bn tay
37
23,8
Khụ ming
47
30,3
Mt m
19
12,3
Da xanh tỏi
71

45,8
Bun nụn
68
43,8
Gy yu
65
41,9
(Trang thụng tin Agroviet.com.vn. Thuc BVTV v tỏc hi ca chỳng i vi
sc kho con ngi.)[23].
Nhng vn v s bn vng nụng nghip v hn ch n mc ti
thiu mi nguy hi n mụi trng v nh hng nghiờm trng ti sc kho
con ngi cn c gii quyt mt cỏch ng b. S dng phõn bún, hoỏ cht
cú hiu lc cõn i l chỡa khoỏ i vi nng sut bn vng. Cn ỏp dng
nhng tin b k thut mi, cụng ngh khoa hc vo sn xut dn hỡnh
thnh mt nn nụng nghip sch, nụng nghip hu c. Mang li hiu qu kinh
t cao nng sut n nh v m bo sc kho cho ngi s dng.
2.4. S phỏt trin ca k thut canh tỏc hu c
Khỏi nim v nụng nghip hu c:
Sn xut nụng nghip hu c l sn xut theo nguyờn tc c quy
nh theo tiờu chun quc t ca IFOAM vi mc tiờu m bo h sinh thỏi

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

20

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

cõy trng, vt nuụi, to ra nhng sn phm cú cht lng an ton vi ngi s
dng v em li hiu qu kinh t, duy trỡ v nõng cao mu m ca t. ú
l phng phỏp nuụi, trng rau qu, thc phm m khụng s dng bt c mt
loi hoỏ cht c hi no, nh thuc tr sõu, thuc bo v thc vt, thuc dit
c hoỏ cht cng nh cỏc loi phõn hoỏ hc, sn xut hu c chỳ trng n
cõn bng h sinh thỏi t nhiờn.
Cỏc nguyờn tc c bn ca nụng nghip hu c?
Nụng nghip hu c l mt hỡnh thc nụng nghip trỏnh hoc loi b
phn ln vic s dng phõn bún tng hp, thuc tr sõu, cỏc cht iu tit s
tng trng ca cõy trng, v cỏc cht ph gia trong thc n gia sỳc. Cỏc nụng
dõn canh tỏc theo hỡnh thc nụng nghip hu c da ti a vo vic quay
vũng mựa v, cỏc phn tha sau thu hoch, phõn ng vt v vic canh tỏc c
gii duy trỡ nng sut t cung cp cỏc cht dinh dng cho cõy trng,
v kim soỏt c, cụn trựng v cỏc loi sõu bnh khỏc. Mc ớch hng u ca
nụng nghip hu c l ti a húa sc khe v nng sut ca cỏc cng ng
c lp v i sng t ai, cõy trng, vt nuụi v con ngi.
Theo t chc nụng nghip hu c quc t IFOAM: "Vai trũ ca nụng
nghip hu c, dự cho trong canh tỏc, ch bin, phõn phi hay tiờu dựng, l
nhm mc ớch duy trỡ sc khe ca h sinh thỏi v cỏc sinh vt t cỏc sinh
vt cú kớch thc nh nht sng trong t n con ngi".
Nhỡn chung Canh tỏc Nụng nghip hu c s ci thin v duy trỡ cnh quan
t nhiờn v h sinh thỏi nụng nghip, trỏnh vic khai thỏc quỏ mc v gõy ụ nhim
cho cỏc ngun lc t nhiờn, gim thiu vic s dng nng lng v cỏc ngun lc
khụng th tỏi sinh, sn xut lng thc cú dinh dng, khụng c hi, v cú
cht lng cao, Ngoi ra cũn m bo, duy trỡ v gia tng mu m lõu di
cho t, cng c cỏc chu k sinh hc trong nụng tri, c bit l cỏc chu trỡnh dinh
dng, bo v cõy trng da trờn vic phũng nga thay cho cu cha, a dng cỏc
v mựa v cỏc loi vt nuụi, phự hp vi iu kin a phng(Trớch

OrganicVietnam.org.vn - Hi nụng dõn Vit Nam)[21].

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

21

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

2.4.1. S phỏt trin ca k thut canh tỏc hu c trờn Th gii
Nụng nghip hu c ó phỏt trin nhanh chúng trờn ton th gii trong
nhng nm gn õy v hin nay c thc hin ti khong 110 quc gia trờn
th gii. S lng t canh tỏc nụng nghip v cỏc trang tri lm nụng nghip
hu c tip tc tng lờn. Hn th na, ngi ta cú th ngh n vic nhiu
nc khỏc cng cú canh tỏc hu c khụng c bit n.
Qu sinh thỏi v nụng nghip SOEL ó thu thp thụng tin v vic canh tỏc
hu c trờn ton th gii. Theo cuc iu tra gn õy (2005), hn 26 triu hộc-ta
hin ang c qun lý theo hỡnh thc hu c ti ớt nht 558.449 trang tri trờn
ton th gii. Th trng cho cỏc sn phm hu c cng ang tng trng,
khụng ch ti Chõu u v Bc M (l cỏc th trng chớnh) m cũn ti nhiu
quc gia khỏc, k c mt s nc ang phỏt trin. OrganicVietnam.org.vn - Hi
nụng dõn Vit Nam, 2009) [21].
Tuy nhiờn, cỏc nc cú din tớch canh tỏc hu c ln nm ti Chõu u.
Chõu i Dng cú tng s 43% t hu c th gii, sau ú l Chõu u
(23,8%) v Chõu M La-tinh (23,5%).
Do phn ln din tớch t hu c ti Australia v Ac-hen-ti-na l t

chn th gia sỳc quy mụ ln, din tớch ton cu dnh cho t canh tỏc cú l
di 50%. Tuy nhiờn, phn din tớch t c qun lý theo hỡnh thc hu c
so vi din tớch c qun lý theo kiu truyn thng ti chõu u l ln nht.
Chõu M Latinh cú tng s trang tri hu c nhiu nht. Vic tip tc
gia tng din tớch t hu c khụng cõn i do ngy cng cú nhiu ngi quan
tõm n canh tỏc hu c, song cng l kt qu ca vic ci thin tip cn
thụng tin v thu thp d liu mi ln nghiờn cu ny c cp nht.
2.4.2. S phỏt trin ca k thut canh tỏc hu c ti Vit Nam
Mc dự cú th núi rng, nh ti tt c cỏc nc khỏc, tt c cỏc nụng
dõn ó trng trt theo phng thc hu c t cỏch õy hng trm nm, canh
tỏc hu c theo hiu bit quc t li khỏ mi i vi Vit Nam. Th trng a
phng ó khụng c phỏt trin, mc dự cỏch õy vi nm, mt cụng ty ó

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

22

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

c gng gii thiu cỏc loi rau hu c cho ngi tiờu dựng H Ni. Hu nh
khụng cú t chc quc t v a phng no h tr nụng nghip hu c
(ngoi l ch yu l ADDA v GTZ). Chớnh ph cng ó khụng cú chớnh sỏch
h tr vic phỏt trin nụng nghip hu c trong nc v do ú, hu nh vn
khụng cú cỏc dch v nghiờn cu v m rng canh tỏc.
Tuy nhiờn, vo thỏng 12/2007, B Nụng nghip v Phỏt trin nụng thụn

(MARD) ó ban hnh cỏc tiờu chun c bn cp quc gia i vi sn xut
theo hỡnh thc hu c, hin cú th c ỏp dng lm quy chiu cho cỏc nh
sn xut, ch bin v nhng ngi khỏc quan tõm n cỏc sn phm hu c
dnh cho th trng trong nc. B NN & PTNT lp k hoch thnh lp mt
h thng chng nhn dnh cho th trng ni a cựng vi cỏc c quan chớnh
ph, cỏc t chc phi chớnh ph quc t, khu vc t nhõn v cỏc khu vc khỏc.
Cỏc sn phm hu c ch yu l cỏc loi cõy nh qu, hi, gng, chố,
iu, tụm, v cỏ ba sa. Cỏc sn phm ny c chng nhn theo tiờu chun ca
cỏc nc nhp khu, nh chõu u v M, v cỏc c quan chng thc nc ngoi
thc hin vic kim tra v chng thc (Trớch Nụng nghip hu c mang li nụng
sn sch, Bỏo in t i ting núi Vit nam VOVNEWS.VN.2009)[24].

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

23

Báo cáo tốt nghiệp


Trờng Cao đẳng Nông Lâm

Khoa Công nghệ sinh học

2.5. Gii thiu chung v cõy rau ci ngt
2.5.1. c im ca cõy rau ci ngt
Rau ci ngt cú tờn khoa hc l Brassica Lintergrifolia l rau thuc h
thp t (Brassicaceae hoc Cruciferae).
Loi rau ny c trng rt ph bin khp ni trờn th gii, t cỏc
vựng nhit i núng m n min cc lnh giỏ. Rau c trng ch yu cỏc
nc nh i Loan, Thỏi Lan, Singapose...Trong iu kin khớ hu Vit Nam,

rau h thp t cú th sinh trng, phỏt trin gn nh quanh nm trờn ng
rung c bit l cỏc ging ci ngt.

Hỡnh nh cõy rau ci ngt

Nguyễn Thị Chung Đức 8K

24

Báo cáo tốt nghiệp