công nghệ sau thu hoạch lan cắt cành

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG
KHOA: Khoa Học Ứng Dụng

CÔNG NGHỆ BẢO QUẢN SAU THU HOẠCH LAN CẮT
CÀNH


Nội dung
Giới thiệu về họ Lan

Đặc tính của hoa Lan sau thu hoạch

Quy trình xử lý và bảo quản hoa Lan sau cắt cành

Một số hóa chất kích thích hoa nở nhanh và kết quả đạt được

Tài liệu tham khảo


Giới thiệu về Họ lan

•

Họ Lan (danh pháp khoa học: Orchidaceae) là
một họ thực vật có hoa, thuộc bộ Lan
Orchidales, lớp thực vật một lá mầm.

•

Đây là một trong những họ lớn nhất của thực
vật, và chúng phân bổ nhiều nơi trên thế giới.

Giới thiệu về Họ lan
•

Hoa lan được người tiêu dùng ưa chuộng vì vẻ đẹp đặc

•

Trong tự nhiên có rất nhiều loại hoa lan có

sắc và các hình thức đa dạng của chúng. Hoa lan nhỏ

mùi thơm đặc trưng bên cạnh đó một số loài

nhất chỉ bằng hạt gạo trong khi hoa lan lớn nhất có

hoa lan lại tỏa ra mùi như thịt bị hỏng để hấp

đường kính khoảng 1m.

dẫn các côn trùng

Lan Cattleya
Lan Ý Thảo
Lan Hồ Điệp
Lan Ngọc Điểm
Lan Hoàng Thảo

Đặc tính của hoa lan sau khi thu hoạch
- Hoa thường được cắt khi vẫn còn nhiều nụ chưa nở
- Hoa sau khi cắt sẽ bị thiếu nguồn cung cấp của nước và dinh dưỡng để tiếp tục
phát triển.
- Sự phát sinh nấm khuẩn cũng như ethylene trong thời gian lưu giữ gây hiện
tượng thối gốc, nghẽn mạch và hoa mau chóng tàn úa, các nụ không nở hết,...

Vì vậy, để hoa tươi lâu thì việc giải quyết các vấn đề trên là cần thiết


Quy trình xử lý và bảo quản hoa Lan sau cắt cành
* Nguyên tắc chung:

•
•

Chất lượng hoa cắt đưa vào bảo quản phải khoẻ, có độ nở thu hái phù hợp.
Trong quá trình bảo quản phải điều khiển sao cho hoa có cường độ hô hấp thấp, cường
độ thoát nước giảm, đảm bảo duy trì nguồn dinh dưỡng nuôi hoa, ngăn cản sự sản sinh
Ethylen, sự phát triển của nấm bệnh.


Quy trình xử lý và bảo quản hoa Lan sau cắt cành


1. Giai đoạn thu hoạch

•

Tùy vào từng giống lan khác nhau sẽ có những giai đoạn

thu hoạch tối ưu khác nhau

•

Thông thường người ta thu hoạch vào sáng sớm hoặc
chiều tối

•

Tùy thuộc vào từng loại hoa và thị trường tiêu thụ để thu
hoạch hoa vào lúc hoa có độ nở thích hợp. Thu hoạch
hoa quá non hoặc quá nở sẽ làm cho hoa khó nở hoặc
tàn sớm.


2. Xử lý sau thu hoạch

•
•

Vận chuyển ướt: hoa được đặt vào xô chứa nước.
Vận chuyển khô: hoa sau khi thu hoạch được đóng vào thùng carton


3. Phân loại, bó hoa

•
•
•

Hoa được phân loại theo chiều dài cành,
kích cỡ hoa
Loại bỏ tất cả các cành hoa bị sâu bệnh,
nhợt nhạt, lá có vết sâu bệnh, vàng lá, hoa
không đồng đều, nụ hoa bị xoắn lại.
Một bó hoa được bó theo trọng lượng của bó
hoa hay số lượng cành hoa.


4. Bảo quản hoa trong dung dịch bảo quản

•
•

Luôn giữ hoa trong dung dịch bảo quản và dung dịch dưỡng hoa trong
kho lạnh khi chưa tiêu thụ
Nên dùng nước lạnh, cắt lại gốc trước khi bảo quản

•

Không nên sử dụng nước có độ kiềm.
Sử dụng acid citric để điều chỉnh pH
cho nước cắm hoa.

•

pH = 3,5 - làm giảm sự bạc màu của
thân.

4. Bảo quản hoa trong dung dịch bảo quản

•

Các chất thường được sử dụng để bảo quản:

Đường,
 chất diệt khuẩn (AgNO3 - Silver nitrate),
chất kháng ethylene (AOA (amino-oxyacetic acid)
 chất điều hòa sinh trưởng
 TDZ (thidiazuron), acid boric.


5. Xử lý sâu bệnh và lưu trữ

•

Trong quá trình lưu trữ, hoa lan cần được xử lý phòng trừ nấm bệnh. Để hoa nơi
thoáng mát và không ẩm ướt để hạn chế sự phát triển của nấm bệnh.

•
•

Nên phun các loại thuốc phòng trừ nấm bệnh và sâu hại trước khi thu hoạch 5-7 ngày
Hoa không nên để gần hoặc ngay những nơi có khả năng sinh ethylene bảo quản ở
0
nhiệt độ 1-3 C. Để giữ hoa tươi lâu thì độ ẩm nên từ 90-95%.

•

Không để đọng nước trên hoa và lá (hạn chế botrytis).


6. Đóng gói, vận chuyển

•
•

Đóng gói hoa vào thùng carton có lỗ thông thoáng. Yêu cầu thùng hoa: có
nhãn mác, địa chỉ,…
Thực hiện vận chuyển hoa đi tiêu thụ càng nhanh càng tốt. Không được
vận chuyển hoa chung với các loại rau quả (sản sinh ethylene) gây ảnh
hưởng xấu đến hoa


6. Đóng gói, vận chuyển

Quy trình kiểm tra, kiểm dịch, xử lý và đóng gói hoa lan xuất khẩu tại công ty Excell Thái lan


7. Vệ sinh

•
•
•

Dọn sạch khu vực làm việc, dụng cụ ít nhất 1 lần/ngày. Vệ sinh, khử trùng
kho sau mỗi lần lưu trữ hoa.
Dọn sạch tàn dư thực vật để tránh sự lây lan của nấm mốc. Các sản
phẩm thải từ hoa được chuyển sang máy xay cắt (làm nhỏ nguyên liệu)

sau đó đem ủ làm phân hữu cơ vi sinh.
Vệ sinh dụng cụ, xô cắm thường xuyên.


Một số chỉ tiêu chất lượng của hoa phong lan


Những nguyên nhân ảnh hưởng tới chất lượng bảo quản hoa lan cắt cành


Ảnh hưởng của khí Ethylene tới hoa

•

Khí Ethylene là một chất khí ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng hoa và cũng là
nguyên nhân gây chết non của hơn 30% hoa cắt cành trong quy trình bảo quản hoa
tươi sau thu hoạch

•

Gây vàng sớm, khô và gãy đài, vàng sạm màu ở cánh.


Ảnh hưởng của nấm mốc, vi sinh vật

•
•

Nấm mốc, vi sinh vật gây ảnh hưởng khá nhiều tới chất lượng của hoa
Các loại vi khuẩn này dễ dàng lây lan hoặc nhiễm vào nước hoặc các lát cắt cành

hoa gây tắc nghẽn mạch dẫn, làm hoa không thể hút nước và dinh dưỡng để nuôi
cây sau khi bị cắt cành.

nguyên nhân chính làm cho hoa mau héo và thối nước


Ảnh hưởng của độ ẩm

•
•

Độ ẩm là 1 yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng hoa.
Sau khi cắt hoa khỏi cây mẹ phải đảm bảo hoa được thông mạch dẫn,
ngăn ngừa vi khuẩn sinh trưởng, tạo điều kiện cho hoa hút đủ nước và
chất dinh dưỡng để nuôi cành hoa.


Một số hóa chất kích thích hoa nở nhanh và kết quả đạt được

•

TOG 30: Dinh dưỡng cho hoa cắt
cành sau thu hoạch, kích thích sự
bung nụ và hấp thu nước, ngăn
chặn héo, sự phát triển của nấm, vi
khuẩn và “sự gãy cổ” hoa


•

TOG 75: Ức chế được Ethylene
cả bên trong và bên ngoài (trong
quá trình xử lý sau thu hoạch và
quá trình vận chuyển đi


•

- Long Life: Kích thích nở hoa và giữ
màu tươi mới. Ngăn héo úa. Ngăn vi
nấm phát triển. Giữ nước sạch – không
mùi (đặc biệt phù hợp để xử lý hoa xuất
khẩu đi)


Kết quả đạt được:

•
•
•
•
•

Nâng cao chất lượng và kéo dài tuổi thọ hoa cắm bình
Giúp hoa bung nụ đều đến nụ cuối cùng
Ức chế ethylene bên trong và bên ngoài
Hạn chế chế sự phát triển của vi khuẩn và vi nấm, giúp nước sạch
Thời gian lưu trữ hoa lâu hơn, đủ thời gian để xuất khẩu.