BIẾN ĐỘNG GIÁ DẦU LỬA VÀ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NỀN KINH TẾ VIỆT NAM

Khoa Kinh Tế - ĐHQG Tp.HCM
Bộ môn Kinh Tế Đối Ngoại
Lớp K07402A
Đề tài tài chính quốc tế :
BIẾN ĐỘNG GIÁ DẦU LỬA VÀ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN NỀN KINH TẾ VIỆT NAM
GVHD: T.S Lê Tuấn Lộc
Nhóm thực hiện:
Trần Trọng Tú K074020255
Lại Thị Thu Hằng K074020168
Lưu Quang Thông K074020237
Trần Thị Thịnh K074020251
Nguyễn Thanh Quế K074020225
Nguyễn Thị Thùy Linh K074020194
Biến động giá dầu và ảnh hưởng nền kinh tế Việt Nam Page 1
MỤC LỤC
I. Phân tích biến động giá dầu thế giới từ 1945 đến nay :
A. Ta quan sát lịch sử giá dầu mỏ theo các giai đoạn:
1. Giai đoạn sau chiến tranh TG :từ 1945 tới 1971
2. Giai đoạn bất ổn của giá dầu: từ năm 1972 tới 1981
3. Giai đoạn năm 1981-1998
4. Giai đoạn 1999 tới 2003
5. Giai đoạn từ năm 2004 tới 2007
6. Giai đoạn từ năm 2007 tới nay
B. Nguyên nhân biến động giá dầu:
II. Thị trường xăng dầu Việt Nam
1. Giai đoạn trước năm 2000
2. Giai đoạn từ năm 2000 đến trước thời điểm Nhà nước công bố chấm dứt bù giá,
vận hành giá xăng dầu theo thị trường (tháng 9/2008)
3. Giai đoạn từ cuối năm 2008 đến nay:
III. Tác động đến nền kinh tế Việt Nam

IV. Nhận định của nhóm
V. Danh mục tài liệu tham khảo
I. Phân tích biến động giá dầu thế giới từ 1945 đến nay :
Biến động giá dầu và ảnh hưởng nền kinh tế Việt Nam Page 2
Sự tăng giảm giá dầu luôn là nhân tố chính ảnh hưởng tới mọi ngành nghề hoạt
động trong nền kinh tế bởi dầu mỏ và cũng là một nhân tố đầu vào quan trọng của mọi quá
trình sản xuất. Xem xét lịch sử phát triển của giá dầu cho ta một bức tranh toàn cảnh về sự
biến động giá dầu và hiểu nguyên nhân của những đợt tăng giá dầu mỏ.
A. Ta quan sát lịch sử giá dầu mỏ theo các giai đoạn:
• Giai đoạn sau chiến tranh TG: từ 1945 tới 1971
• Giai đoạn bất ổn: từ 1972 tới 1981
• Giai đoạn từ 1981 tới 1998
• Giai đoạn từ 1999 tới 2003
• Giai đoạn từ 2003 tới 2007
• Giai đoạn từ 2007 tới nay
1. Giai đoạn sau chiến tranh TG :từ 1945 tới 1971
Trong giai đoạn này, lịch sử Thế giới chứng kiến sự ổn định của giá dầu mỏ. Nguồn cung
dầu được duy trì ổn định. Sự phát triển kinh tế cũng như các ngành công nghiệp thời kỳ
này không cao, vì thế sức ép cầu của dầu không đủ lớn.
• Từ năm 1945 tới 1957: Trong thời gian này, giá dầu gần như ổn định, nằm
trong biên độ từ 2.5 USD tới 3 USD. Tính theo thời giá hiện nay (2009) thì nó nằm trong
khoảng từ 20 USD tới 21 USD.
• Từ năm 1958 tới 1971: Nguồn cung dầu mỏ từ các nước xuất khẩu dầu ổn
định giúp giá dầu vẫn duy trì ở mức 3 USD (21 USD theo giá của năm 2009).
Tóm lại thời kỳ này, giá dầu không có sự biến động. Đó là nhân tố tốt giúp phát
triển các ngành công nghiệp tại các nền kinh tế bị thiệt hai sau chiến tranh như: Nhật Bản
và Tây Âu.
2. Giai đoạn bất ổn của giá dầu: từ năm 1972 tới 1981:
Biến động giá dầu và ảnh hưởng nền kinh tế Việt Nam Page 3
Trong giai đoạn này, ta xem xét các mốc thời gian là 1974, 1978, 1979 vì đó là các mốc

thời gian chứng kiến giá dầu Thế giới có sự “chuyển mình”.
• Từ những năm 1972 tới 1974: Đầu những năm 1972 giá dầu vẫn giữ ở
ngưỡng 3 USD/thùng.
• Tới năm 1974, giá dầu đã nhảy lên mức 12 USD (tức là gấp 4 lần so với giá
dầu năm 1972). Nguyên nhân xuất phát từ cuộc chiến The Yom Kippur War do Israel phát
động vào ngày 5/10/1973 nhằm vào 2 nước Syria và Ai Cập. Cuộc chiến này được Mỹ và
một số nước Phương Tây hậu thuẫn.
Nhằm đáp trả lại động thái của Mỹ, một số nước Ả Rập ngay tức khắc đặt lệnh cấm
vận về dầu mỏ với quốc gia Israel. Sản lượng bị cắt giảm 5 triệu thùng/ngày, một số nước
khác thì tăng sản lượng lên 1 triệu thùng/ngày. Sự hao hụt 4 triệu thùng/ngày kéo dài tới
tháng 3/1974, chiếm 7% sản lượng sản lượng dầu thế giới. Sự hao hụt đó đẩy giá dầu thế
giới tăng lên một ngưỡng mới.
• Từ năm 1975 tới năm 1978, giá dầu thế giới dao động quanh ngưỡng 12.21
USD tới 13.55 USD/thùng. Nếu ta tính cả mức lạm phát của thời kỳ này thì giá dầu có xu
hướng giảm nhẹ.
• Từ năm 1979 tới năm 1981: Giá dầu mỏ lại tăng nhanh xuất phát từ các sự
kiện bất ổn từ 2 nước Iran và Iraq.
Năm 1978 tại Iran xảy ra cuộc cách mạng Hồi giáo (từ tháng 11/1978 tới tháng
6/1979) khiến sản lượng mất đi từ 2 đến 2.5 triệu thùng/ngày.
Vào tháng 9/1980, Iraq tấn công Iran. Đến tháng 11/1980, tính chung sản lượng của cả 2
nước chỉ là 1 triệu thùng/ngày, bằng chưa tới 1/6 sản lượng của 2 nước một năm trước đó
là 6.5 triệu thùng/ngày. Hệ quả tác động là sản lượng dầu thế giới sụt giảm 10% sơ với
năm 1979. Trong thời kỳ này giá dầu mỏ tăng “phi mã”: gấp 2 lần (Tăng giá từ mức 14
USD (năm 1978) lên mức 35 USD/thùng năm 1981.
Như vậy cho thấy, sự bất ổn về chính trị ở khu vực Trung Đông kéo theo sự sụt giảm sản
lượng dầu khai thác, nguyên nhân chính của việc tăng giá dầu Thế giới.
Biến động giá dầu và ảnh hưởng nền kinh tế Việt Nam Page 4
Một thực tế cho thấy, môt khi giá dầu thiết lập một mặt bằng giá mới thì khó có thể đẩy giá
dầu về mức giá trước đó. Sự tăng giá dầu thời kỳ này tác động lớn đến quá trình phát triển
của nền kinh tế thế giới thời kỳ này.

3. Giai đoạn năm 1981-1998:
Giai đoạn này chứng kiến những động thái tác động đến giá dầu từ tổ chức xuất khẩu dầu
mỏ OPEC.
Ta biết rằng: Giá dầu thời gian trước đã thiết lập mặt bằng giá mới là 35 USD/thùng. Mức
lợi từ nguồn thu dầu mỏ đã kéo theo sự kích thích tăng cung từ các nước bên ngoài OPEC.
Từ năm 1981 tới năm 1986, các nước bên ngoài tăng thêm lượng cung 10 triệu thùng/ngày.
Điều này ảnh hưởng tới cầu giảm xuống đối với lượng dầu mỏ của OPEC.
Việc tăng cung dầu đặt các nước OPEC phải toan tính tới việc cắt giảm lượng cung để bình
ổn giá bằng cách quy định hạn mức khai thác. Tuy nhiên, việc này gần như thất bại bởi
chính một số nước trong tổ chức OPEC đã phá vỡ quy ước, tự ý tăng cung dầu mỏ.
• Vào tháng 8/1985, Ả Rập Xeut bất ngờ tuyên bố tăng lượng cung từ 2 triệu
thùng/ngày lên mức 5 triệu thùng/ngày. Điều này góp phần đẩy giá dầu mỏ giảm dưới 15
USD/thùng.
• Tới tháng 12/1986, giá dầu tăng dần lên mức 18 USD/thùng.
• Trong 2 năm 1987 tới năm 1988, giá dầu mỏ từ ngưỡng 18 USD lại giảm
xuống 15 USD. Sự giảm giá dầu lần này đã đem lại rất nhiều thuận lợi cho nền kinh tế Mỹ
và thế giới.
• Trong năm 1988 tới 1990, cùng với sự kiện Iraq đứng đầu là Saddam đã tiến
công giải phóng vùng vịnh Kuwait, giá dầu tăng mạnh. Tuy nhiên ngay sau đó, OPEC tăng
sản lượng liên tục đã khiến một lần nữa giá dầu giảm giá mạnh, đạt ngưỡng 15 USD và
kéo dài tới năm 1994.
Chu kỳ tăng giá lại tăng lên khi nền kinh tế Mỹ và khối các nước Châu Á tăng
trưởng. Nhu cầu sử dụng dầu trong các ngành công nghiệp tăng mạnh.
Biến động giá dầu và ảnh hưởng nền kinh tế Việt Nam Page 5
Tuy nhiên, cùng với sự phân tích đánh giá không chuẩn của các nước OPEC và sự đánh giá
chưa đúng với sự ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính Thế giới năm 1997, OPEC đã
tăng sản lượng khai thác dầu từ ngưỡng 2.5 triệu thùng/ngày lên mức 27.5 triệu
thùng/ngày. Sự khủng hoảng tài chính tiền tệ lây lan nhanh sang các nền kinh tế Châu Á
rồi Châu Âu khiến nhu cầu dầu sụt giảm mạnh. Cùng với đó, giá dầu thô liên tục đà giảm
giá mạnh. Trước tình hình đó, tháng 4-1998 và tháng 7-1998, OPEC liên tục cắt giảm sản

lượng khai thác, giá dầu mỏ giảm hết tháng 12/1998 và ở mức 12 USD/thùng.
4. Giai đoạn 1999 tới 2003:
Nhằm chặn đứng xu hướng giảm giá dầu mỏ, các nước OPEC tiếp tục tuyên bố giảm sản
lượng khai thác. Tháng 4/1999, OPEC cắt giảm tiếp 1.719 triệu thùng dầu/ngày. Như vậy
tính chung, OPEC đã cắt giảm hơn 3 triệu thùng dầu/ngày. Do đó đã khiến giá dầu tăng giá
trở lại lên mức 25 USD/thùng.
Với vấn đề Y2K và sự tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ, giá dầu đạt ngưỡng 35 USD vào
tháng 10/2000. OPEC tăng sản lượng khai thác dầu mỏ thêm 3.2 triệu thùng để nhằm cản
trở sự tăng giá. Ngày 1/11/2000, OPEC tuyên bố tăng 500.000 thùng/ngày đã khiến giá dầu
mỏ lại có xu hướng giảm.
Vào năm 2001, nền kinh tế Mỹ yếu đi và sự gia tăng sản lượng của các nước ngoài OPEC
đã gây áp lực giảm giá dầu. Trước tình hình đó, OPEC một lần nữa liên tiếp cắt giảm sản
lượng và tính tới ngày 1/9/2001, OPEC đã cắt giảm 3,5 triệu thùng. Nếu không có cuộc tấn
công khủng bố vào ngày 11/9/2001, sự cắt giảm này của OPEC có thể đủ để làm cân bằng
thậm chí là đảo ngược xu thế.
Trước cuộc tấn công khủng bố giá dầu đã sụt giảm. Giá dầu giao ngay theo tiêu chuẩn của
các nhà trung gian Tây Texas Mỹ đã giảm 35% vào giữa tháng 11. Trong điều kiện bình
thường, sự giảm giá dầu ở mức độ đó sẽ dẫn tới một đợt cắt giảm sản lượng của OPEC
nhưng với điều kiện chính trị không phù hợp, OPEC đã hoãn việc cắt giảm thêm đến tận
tháng 1/2002.
Sau tháng 1/2002, OPEC cắt giảm tiếp 1,5 triệu thùng/ngày và các nước ngoài OPEC cũng
Biến động giá dầu và ảnh hưởng nền kinh tế Việt Nam Page 6
tham gia việc cắt giảm sản lượng trong đó có cả Nga với mức cắt giảm cam kết là 462.500
thùng/ngày. Điều này đã đem lại kết quả mong muốn của OPEC khi mà giá dầu tăng lên
mức 25USD/thùng vào tháng 3/2002.
Vào giữa năm 2002, các nước ngoài OPEC đã khôi phục lại mức sản lượng đã cắt giảm tuy
nhiên giá vẫn tiếp tục tăng và dự trữ dầu của Mỹ đạt mức thấp nhất trong 20 năm.
Vào thời điểm cuối năm, dư cung không còn là vấn đề. Cuộc đình công tại Venezuela đã
khiến cho sản lượng dầu nước này giảm mạnh. Trước khi cuộc đình công diễn ra,
Venezuela chưa bao giờ có thể khôi phục lại mức sản lượng trước đó và đứng ở mức thấp

hơn 900.000 thùng/ngày so với mức kỷ lục 3,5 triệu thùng/ngày.
OPEC tăng sản lượng thêm 2,8 triệu thùng/ngày vào tháng 1 và tháng 2/2003. Vào ngày
19/3/2003, khi mà sản lượng dầu của Venezuela bắt đầu được khôi phục, cuộc tấn công
quân sự vào Iraq đã nổ ra. Trong khi đó, trữ lượng dầu ở Mỹ và các quốc gia OECD vẫn ở
mức thấp. Với sự phát triển mạnh của kinh tế, nhu cầu dầu từ Mỹ và các nước châu Á đã
tăng một cách chóng mặt.
Sự giảm sản lượng ở Iraq và Venezuela được bù đắp bởi việc tăng sản lượng ở các thành
viên khác tuy nhiên vẫn khiến cho mức sản lượng dầu tiềm năng có khả năng sản xuất
giảm xuống. Vào giữa năm 2002, sản lượng dầu tiềm năng là 6 triệu thùng/ngày và giữa
năm 2003 đã giảm xuống dưới 2 triệu thùng.
5. Giai đoạn từ năm 2004 tới 2007:
Sau trận bão 2005 và mức dự trữ dầu của các nước lớn khiến giá dầu một lần nữa có
xu hướng tăng. Nhu cầu dầu thế giới tăng trên 80 triệu thùng/ngày cũng là nguyên nhân
của việc tăng giá dầu.
Tháng 11/2006 và tháng 2/2007, OPEC cắt giảm sản lượng dầu cũng khiến giá dầu
mỏ có xu hướng leo thang.
6. Giai đoạn từ năm 2007 tới nay:
Biến động giá dầu và ảnh hưởng nền kinh tế Việt Nam Page 7
Trong năm 2007 tới cuối năm, nền kinh tế thế giới phát triển quá nóng. Sự tăng
trưởng ngành công nghiệp Mỹ, Trung Quốc và các nước Tây Âu khiến nhu cầu dầu mỏ gia
tăng.
Tình hình bất ổn chính trị ở các nước Trung Đông cũng là một nguyên nhân đẩy giá
dầu mỏ leo thang. Sự khủng hoảng năng lượng được châm ngòi một lần nữa tại Mỹ. Giá
dầu mỏ tháng 5/2007 đến tháng 7/2008 tăng chóng mặt: Giá dầu tăng từ mức 70 USD lên
trên 100 USD và đạt mốc kỷ lục 147 USD/thùng vào giữa tháng 7 năm 2008.
Đến nửa cuối năm 2008, nền kinh tế thế giới bị khủng hoảng nghiêm trọng. Sản
xuất bị ngừng trệ, thất nghiệp tăng cao, nhu cầu sản xuất hàng hóa giảm đáng kể đẩy giá
dầu tụt dốc đến mức 34USD/ thùng. Một động thái mới từ các nước OPEC là việc cân
nhắc chuyển định giá dầu từ đồng USD sang một loại đồng tiền khác như EUR và gần đây
nhất là việc Iran tuyên bố không định giá bằng đồng USD nữa cũng là nguyên nhân khiến

giá dầu mỏ có xu hướng giảm.
Đầu năm 2009, hầu hết các nước lớn như Mỹ, Châu Âu, Nhật Bản và Trung Quốc
đã tung những gói cứu trợ lớn. Điều này tiềm ẩn lớn lạm phát có thể quay trở lại. Đồng
USD có xu hướng yếu đi khiến giá dầu mỏ có xu hướng tăng trở lại trong năm 2009.
Trong giai đoạn gần đây, triển vọng nhu cầu dầu tăng thêm khi nền kinh tế ấm lại
một lần nữa là cú huých khiến giá dầu “rục rịch” tăng trở lại. Ngày 13/10/2009, giá dầu thô
ngọt nhẹ giao tháng 11/2009 tăng 88 cent lên 74.15 USD/thùng sau khi đã tăng 2% so với
một ngày trước đó. Tại London, giá dầu thô Brent biển Bắc giao tháng 11 đã tăng 1.04
USD lên 72.4 USD/thùng.
Giới phân tích thế giới dự báo giá dầu tăng trong năm 2009 là do triển vọng tăng
trưởng trở lại nền kinh tế. Tổ chức OPEC cũng đưa ra dự báo nhu cầu dầu mỏ giảm chút ít
trong năm 2009 nhưng sẽ bắt đầu tăng dần (tăng khoảng 700.000 thùng /ngày) lên 84.93
triệu thùng/ngày.
Trước đó, Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) đã nâng mức dự đoán về nhu cầu dầu của
toàn cầu năm 2009 lên thêm 200.000 thùng/ngày và của năm tới thêm 350.000 thùng/ngày,
so với dự báo trước đó.
Ngoài ra, một nguyên nhân khác nữa góp phần làm cho giá dầu tăng là do giá USD giảm,
Biến động giá dầu và ảnh hưởng nền kinh tế Việt Nam Page 8