SỬA CHỮA HỘP SỐ

I.Đối tượng ,phạm vi ,muc đích của chủ đề.

*Đối tượng nghiên cứu: học phần sữa chữa ô tô

*Phạm vi nghiên cứu: hộp số (số tay)

*Mục đích nghiên cứu: tìm hiểu những triệu chứng và hư hỏng thường gặp , phương pháp kiểm
tra, sữa chữa.


II.Kiểm tra, sửa chữa hộp số:

Kết cấu hộp số thường


1.Báng những hư hỏng thường gặp ,nguyên nhân và cách khắc phục.

Hiện tượng

Cách sửa chữa

Nguyên nhân có thể

a.Trục kéo cần số bị cong, mòn hoặc chốt khóa Tháo kiểm tra và nắn lại
bị kẹt

1.Gài số khó

b.Càng gạt số bị cong, mòn

Nắn lại nếu có thể hoặc thay càng mới nếu hỏng

c.Bánh răng trượt hoặc bộ đồng tốc bị kẹt trên

kiểm ta khắc phục

trục

Thay bánh răng mới

d.Bộ đồng tốc mòn hỏng

Kiểm tra sữa chữa ,thay mới

e.Bề mặt răng bị mòn rỗ

Kiểm tra và bổ sung hoặc thay dầu mới đúng loại

f.Thiếu dầu hoặc dùng dầu không đúng chủng
loại

a.Lò xo của cơ cấu hãm trục kéo yếu

Thay lò xo mới

b.Độ rơ của trục và các bánh răng lớn
2.Nhảy số

c.Bộ đồng tốc mòn hỏng

Thay mới vòng chặn mòn

Thay các chi tiết hỏng


a.Khe hở bánh răng ,truc và ổ đở vượt quá giới

sửa chữa hay thay mới

hạn cho phép
c.Bánh răng bị vỡ răng
3.Bánh
răng va đập phát ra

d.Thiếu dầu hoặc dùng sai loại dầu

Thay mới chi tiết hỏng

e. .Rung động từ cần chuyển số

Kiểm tra, bổ sung dầu

tiếng kêu
Kiểm tra sửa chữa

a.Trục và các bánh răng truyền động số lùi
mòn, hỏng

Kiểm tra thay mới

6. hộp số kêu khi b.Cơ cấu gài số hỏng

gài số lùi

a.Cần chọn số không ở vị trí trung gian
7.Vào số
bị lộn

Kiểm tra lò xo, thay moi


a.Ly hợp không truyền lực

Kim tra khắc phục

b.Cần gạt số hỏng, gãy

8.Hộp số

c.Trục sơ cấp hoặc thứ cấp gãy

Thay mới

e.Tụt càng cua

Thay mới

f. khe chọn số hoặc đầu cần chọn số mòn

không

truyền g.Đứt dây số ,độ căng dây số không phù Kiêm tra sua chữa

động ra trục thứ hợp
Kiêm tra sua chữa
cấp
Kiêm tra sua chữa

9. Hộp số rò rỉ dầu

a.Mức dầu quá cao

Kiểm tra, đổ đúng mức dầu

b.Các gioăng, phớt hỏng

Thay mới

c.Lỏng nút xả dầu

Kiểm tra, vặn chặt

d.Vỏ hộp số bị nứt, thủng

Thay mới


2. Kiểm tra, sửa chữa các chi tiết hộp số:

a.Nắp và vỏ hộp số
● Hư hỏng :
-Bị nứt, vỡ do van chạm làm chảy dầu bôi trơn.
-Bị chờn ren ở lỗ ren do tháo lắp không đúng kỹ thuật.

-Các lỗ lắp vòng bi của các trục bị mòn do vòng bi bị kẹt xoay

● Kiểm tra:
-Kiểm tra đường kính các lỗ lắp vòng bi bằng panme, xác định độ mòn so với tiêu chuẩn
-Kiểm tra các vết nứt, vỡ, chờn ren bằng quan sát hoặc gõ nhẹ nếu nghe tiếng kêu rè là bị nứt .

● Sửa chữa:
-Nếu nứt thì khoan chặn hai đầu vết nứt, sau đó đục chữ V dọc theo vết nứt rồi hàn lại với que hàn cùng vật liệu với
vỏ.
-Lỗ lắp vòng bi mòn có thể doa rộng ép bạc và hàn bạc với vỏ.
-Lỗ ren hỏng có thể taro ren lại với kích thước lớn hơn.


Võ hộp số bị nứt
Nơi lắp vòng bi bị mòn

Lỗ bắt bu lông bi hỏng ren


2.Trục hộp số

● Hư hỏng:
-Mòn ở vị trí lắp vòng bi do tháo lắp nhiều lần hoặc bịkẹt làm giảm
độ đồng tâm và độ song song của trục dẫn đến gài số khó.
-Mòn ở vị trí bánh răng quay trơn trên trục do ma sát.
-Trục bị cong do truyền môment lớn, phần then bị mòn.

●

Kiểm tra:

-Đo đường kính trục phần lắp ghép với vòng bi, bánh răng quay
trơn bằng panme và so sánh với kích thước tiêu chuẩn.

-Đo đường kính ngoài của ống bạc chặn bằng panme.
Kiểm tra độ cong của trục bằng đồ gá và đồng hồ so. Độ cong
của trục bị động




● Sửa chữa:
-Trục cong nắn lại trên máy ép thủy lực.
-Trục mòn có thể mạ crôm sau đó gia công lại kích thước ban đầu.
-Khi rãnh then hoa mòn quá trị số cho phép thì thay mới


3.Bánh răng

● Hư hỏng:
-Bề mặt bánh răng bị mòn tróc, rỗ, đầu răng bị sứt mẻ, do ma sát, va đập và mỏi.
-Rãnh then hoa mòn do ma sát.
-Lỗ trong của bánh răng quay trơn bị mòn rộng do ma sát.
Bánh răng di trượt để gài số bị mòn rộng rãnh lắp càng cua do ma sát, va đập.

Tất cả các hư hỏng trên điều gây ra tiếng kêu, tuổi thọ giảm, nếu bánh răng sứt mẻ gây va đập và làm giảm khả
năng truyền động của hộp số.


Rãnh then hoa mòn do ma sát.,va đập

Bề mặt bánh răng bị mòn tróc, rỗ, đầu răng bị sứt mẻ, do
ma sát, va đập và mỏi.


● Kiểm tra:
-Kiểm tra bánh răng sứt mẻ, tróc, rỗ bằng cách quan sát.
-Kiểm tra độ mòn bánh răng bằng dưỡng hoặc ép dây chì đo khe hở ăn khớp từ đó xác định được độ mòn.
-Đo đường kính lỗ bánh răng quay trơn bằng panme và so sánh với kích thước tiêu chuẩn.
-Đo đường kính trục bị động tương ứng với vị trí lắp các bánh răng lồng không bằng panme.


mm

2

● Sửa chữa:

•Nếu răng của bánh răng sứt mẻ quá 20% chiều dài và
ở hai răng
liền nhau hoặc quá năm răng trong một bánh răng phải
thay mới.
Ở mặt làm việc của răng nếu vết rỗ, vỡ sâu quá
.

0,03mm, diên tích quá 3(mm2) trong mỗi răng và ít
nhất năm răng thì phải thay mới.

•Lỗ lắp đối với bánh răng quay trơn mòn quá quy định
có thể doa rộng và ép bạc để khôi phục kích thước ban

đầu

Kiểm tra khe hở hướng trục của bánh răng


4.Bộ đồng tốc

● Hư hỏng:
-Mặt côn của vành đồng tốc mòn do ma sát.
-Vành răng mòn, sứt, mẻ do ma sát và va đập.
-Chốt mòn hay cá hãm mòn do ma sát.
-Rãnh then hoa mòn.
Các hư hỏng trên điều làm cho quá trình ra vào số khó khăn.

● Kiểm tra:

•Kiểm tra khả năng hãm bằng cách vừa xoay vừa ép
vành đồng tốc vào mặt côn bánh răng, xoay cả hai
chiều . Khả năng hãm kém chứng tỏ bề mặt ma sát bị
mài mòn nhiều.
Kiểm tra hở lắp ghép đồng tốc và moay ơ


Đo khe hở giữa má càng cua và rãnh ống lồng bộ đồng tốc.

Đo khe hở lưng vành đồng tốc với mặt đầu bánh răng
nhỏ


● Sửa chữa:

•Nếu khả năng hãm kém thì thay riêng vành côn.
Nếu các thông số kiểm tra vượt quá trị số cho phép cần thay mới hoặc thay mới bộ đồng tốc





5.Bộ phận điều khiển
● Tay gài số:
- Thường mòn ở khớp cầu và mòn ở đầu tay gài số nơi tiếp xúc
với rãnh trượt càng cua. Nếu mòn quá phải hàn đấp và
gia công lại hình dáng kích thước ban đầu.
- Nếu cong thì nắn lại


● Trục trượt:
- Trục trượt mòn ở vị trí tiếp xúc với nắp hộp số và mòn các bánh rãnh của cơ cấu định vị, khóa số, nếu đường kính
trục trượt mòn quá kich thước quy định thì thay mới.


● Càng cua:
- Thường mòn ở vị trí tiếp xúc với rãnh của càng của bánh răng hoặc rãnh của vành đồng tốc.
- Nếu đo khe hở lớn hơn 1 mm thì phải hàn đắp và gia công lại theo kích thước ban đầu.
- Càng cua bị cong vênh thì nắn lại.


Vị trí lắp đặt càng cua