Khái Niệm Nhà Quản Lý Công – Nguyễn Xuân Canh

QUẢN LÝ CÔNG
Người soạn:Nguyễn Xuân Canh


Khái niệm nhà quản lý công?


CHƯƠNG 4
NHÀ QUẢN LÝ CÔNG
I. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM NHÀ QUẢN LÝ CÔNG

1. Khái niệm nhà quản lý công
Theo nghĩa rộng, tất cả những người tham gia vào bộ máy
quản lý, bao gồm: nhà quản lý cấp cao; nhà quản lý tham mưu
và nhà quản lý nghiệp vụ.
- Nhà quản lý cấp cao: là những người đứng đầu một tổ chức,
một bộ phận. Họ có quyền ra quyết định, tổ chức thực hiện
quyết định và chịu trách nhiệm về quyết định của mình.
- Nhà quản lý tham mưu: là những người có trình độ và thông
thạo về một lĩnh vực chuyên môn nào đó. Họ không có quyền
ra quyết định mà chỉ giúp nhà quản lý cấp cao soạn thảo các
quyết định quản lý và chịu trách nhiệm về mặt chuyên môn.
- Nhà quản lý nghiệp vụ: là những người thành thạo và tinh
thông nghiệp vụ, như thông tin, giám sát, kiểm tra, hạch
toán… Họ không có quyền ra quyết định nhưng giúp nhà quản
lý cấp cao trong việc đảm bảo cho tổ chức vận hành theo kế
hoạch đã định.


Theo nghĩa hẹp, nhà quản lý công bao gồm những người trực
tiếp ra quyết định và trực tiếp tổ chức thực hiện quyết định

quản lý.
Khái niệm:

Nhà quản lý công là những cá nhân hay nhóm
người thực hiện các hoạt động quản lý trong khu
vực công.
Nhà quản lý công chia thành 2 nhóm chủ yếu:
- Những người nắm quyền lực nhà nước để điều tiết xã hội
(nhóm cán bộ, công chức).
- Những người quản lý các hoạt động sự nghiệp (nhóm viên
chức sự nghiệp).


2. Đặc điểm của nhà quản lý công
- Thực hiện các chức năng quản lý.
- Bị chi phối bởi nhiều yếu tố:
+ Chịu sự chi phối mạnh mẽ của chính trị.
+ Các quy định pháp luật do sử dụng nguồn lực công cộng.
+ Chịu ảnh hưởng của tính đại diện cho cộng đồng: các
tầng lớp xã hội, vùng, miền…
Lao động của nhà quản lý công có một số đặc điểm sau:
- Là một dạng lao động gián tiếp.
- Là một dạng lao động phức tạp.
- Là một dạng lao động sáng tạo, linh hoạt, đòi hỏi tài năng.
- Mang tính nghệ thuật: quan hệ, ứng xử, khuyến khích,
động viên...
- Người quản lý phải có đạo đức, tình thương, hòa đồng,
hiểu và thông cảm với cấp dưới; phải là người đáng kính
trọng, đáng tin cậy.

Các yêu cầu đối với nhà quản lý công?


II. NHỮNG YÊU CẦU ĐỐI VỚI NHÀ QUẢN LÝ CÔNG
1. Một số mô hình về tiêu chuẩn của nhà quản lý công
* Mô hình 1: Mô hình Pedler, Burgoyne và Boydell
Các tiêu chuẩn:
1/ Những kiến thức cơ sở:
- Hiểu biết về tổ chức.
- Có kiến thức chuyên môn, luật pháp, tài chính, quản lý.
2/ Tài khéo léo:
- Nhạy bén với các sự kiện.
- Có khả năng phán đoán, phân tích và giải quyết vấn đề.
3/ Phẩm chất cá nhân:
- Khéo léo trong các mối quan hệ: giao tiếp, đàm phán, giải quyết
xung đột, thuyết phục, động viên.
- Trạng thái tình cảm cân bằng, làm chủ bản thân.
- Biết nhìn xa trông rộng.
- Nhanh nhẹn, hoạt bát, sáng tạo.
- Có thói quen học hỏi.
- Khả năng hiểu biết về bản thân.


• Mô hình 2: Mô hình Sahui
Đặc điểm của nhà quản lý công tồi.
Ông đưa ra 3 nhóm gồm 12 đặc điểm không nên có của nhà quản
lý công.
Nhóm 1: Dễ tổn thương về tâm lý:
- Sự bất ổn về tâm lý: thu mình, trốn tránh, gây gổ…

- Ức chế tâm lý, ách tắc trong tư duy và hành động.
- Ganh đua, đố kỵ: thiếu lòng tin, không chấp nhận ý kiến trái
ngược, sợ cạnh tranh.
- Mệt mỏi tâm lý: thể xác và tinh thần.
Nhóm 2: Khó thích ứng:
- Tính cơ hội: chỉ vì lợi ích cá nhân, hay lợi dụng người khác.
- Lưỡng lự, không chắc chắn: quá tả-quá hữu; quyết định-thương
lượng. Không làm chủ bản thân trong những tình huống phức tạp.
- Không có khả năng đối phó với những tình huống khẩn cấp.
- Dễ nản chí, hay bỏ dở.


Nhóm 3: Phản ứng tự vệ bản thân: cứng nhắc, trốn tránh, do
dự:
- Thiếu tự tin: dối trá, hứa nhiều làm ít, lời nói không đi đôi với
việc làm.
- Có thái độ tiêu cực đối với người khác: cố chấp, miệt thị, chỉ
đòi hỏi công việc, không quan tâm đến con người.
- Thái độ cứng nhắc: không lắng nghe ý kiến của người khác,
coi mình hơn tất cả mọi người.
- Tính phụ thuộc: thiếu tự tin, sợ làm mất lòng, a dua, không
có chứng kiến, “gió chiều nào theo chiều ấy”.


• Mô hình 3: Mô hình Wetlen và Cameron
Những năng lực của nhà quản lý công:
- Hiểu biết về bản thân.
- Làm chủ được bản thân: chứng kiến, thái độ rõ ràng; quản lý và
sử dụng thời gian hiệu quả; chủ động loại bỏ stress.
- Giải quyết vấn đề khoa học, sáng tạo.

- Giao tiếp dễ dàng: biết lắng nghe, chân thành, đồng cảm.
- Tạo được ảnh hưởng và quyền uy.
- Biết khuyến khích, động viên nhân viên làm việc: tạo động cơ,
khen thưởng, kỷ luật công bằng, chính xác, kịp thời.
- Biết ủy quyền và ra quyết định đúng lúc.
- Biết giải quyết xung đột: làm trọng tài giải quyết xung đột; nhạy
cảm, lắng nghe, công tâm.
- Điều khiển cuộc họp hiệu quả.


• R. Hestenberg – Chủ tịch tập đoàn General Motor
Những yêu cầu của nhà quản lý công:
- Có kiến thức sâu rộng và sử dụng thuần thục.
- Có tinh thần trách nhiệm cao trong mọi công việc và giám
chịu trách nhiệm.
- Biết cảm nhận cái mới và giám mạo hiểm.
- Luôn nhạy cảm và năng động.
- Có khả năng làm việc với cường độ cao.
- Thường xuyên muốn trở nên giỏi giang hơn và luôn tự mình
hoàn thiện.
- Nếu có người bạn đời hiểu biết và quý trọng lao động đặc
biệt của nhà quản lý thì càng tốt.


2. Những yêu cầu đối với nhà quản lý công tại VN
1/ Có kiến thức cơ bản và kiến thức chuyên môn:
- Có những kiến thức cơ bản: kinh tế, chính trị, triết học, pháp
luật, quản lý.
- Có kiến thức khoa học tự nhiên, biết sử dụng máy tính, hệ
thống thông tin, mạng Internet…

- Có kiến thức chuyên môn hẹp mang tính kỹ thuật.
2/ Có năng lực quản lý:
Năng lực: năng lực sáng tạo và năng lực tập hợp.
a. Năng lực sáng tạo:
- Lựa chọn đúng đắn mục tiêu và bước đi thích hợp.
- Hoạt động quản lý là đưa ra các quyết sách. Quyết sách rất
cần sự sáng tạo.
- Năng lực sáng tạo được thể hiện:
+ Khả năng quan sát;
+ Khả năng dự báo;
+ Khả năng quyết đoán;
+ Khả năng tác động, thúc đẩy;
+ Khả năng ứng biến với những biến cố;
+ Năng lực lựa chọn và sử dụng nhân tài.


b. Năng lực tập hợp:
Năng lực tập hợp trong tổ chức là khả năng tập hợp các bộ
phận, các lợi ích, các lực lượng thành một khối thống nhất để
thực hiện mục tiêu chung.
- Năng lực thu nhận thông tin;
- Năng lực tập hợp các lợi ích phân tán, điều chỉnh các lợi ích;
- Năng lực tập hợp các loại tính tích cực, điều hòa tổ chức.
3/ Có phẩm chất tâm lý tốt:
- Khí chất linh hoạt, nhiệt tình, say mê;
- Chấp nhận cạnh tranh;
- Có ý chí kiên định trước khó khăn.
4/ Có kỹ năng giao tiếp:
- Duy trì các mối quan hệ với các tổ chức, các đối tượng khác
nhau trong xã hội;

- Biết làm việc hiệu quả với các thành viên trong tổ chức;


5/ Năng lực tư duy:
- Trong phân tích, dự báo, phán đoán, ra quyết định;
- Nhạy bén với thông tin và các sự kiện.
6/ Phẩm chất đạo đức:
- Hướng tới cộng đồng, không nhằm mục tiêu lợi nhuận; hướng
tới sự phục vụ, cống hiến cho xã hội.
- Các chuẩn mực đạo đức cụ thể:
+ Đối xử công bằng, công minh, tôn trọng quyền con người.
+ Chấp nhận cạnh tranh bình đẳng, không chấp nhận sự thiếu
khách quan, thiếu công bằng, thông đồng, cá nhân chủ nghĩa.
+ Trung thực trong công việc, không tranh công của cấp dưới.
+ Nhận xét, đánh giá cán bộ, nhân viên công bằng.
+ Không lừa dối đối tác và khách hàng và quảng cáo sai sự thật.
+ Lãnh đạo đơn vị kinh doanh đúng pháp luật, có hiệu quả.
+ Có trách nhiệm đối với tổ chức, không ngừng nâng cao đời
sống của cán bộ, nhân viên.
+ Tránh thất thoát, lãng phí, tham nhũng.


III. XÂY DỰNG NĂNG LỰC CHO CÁC NHÀ QUẢN LÝ CÔNG

1. Yêu cầu của việc nâng cao năng lực của nhà quản lý công
* Ý nghĩa của việc nâng cao năng lực của nhà quản lý công:
- Năng lực của nhà quản lý công quyết định chất lượng hoạt động
của bất kỳ tổ chức nào.
- Việc nâng cao năng lực của nhà quản lý công là nhiệm vụ quan
trọng, cấp bách của các tổ chức sự nghiệp công và các doanh

nghiệp NN.
* Vì sao lại trở nên cấp bách:
- Xây dựng nền kinh tế thị trường có sự quản lý của NN, theo định
hướng XHCN;
- Phân cấp, phân quyền nhiều hơn; các tổ chức tự chủ hơn;
- Xây dựng nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
- Mở cửa, cạnh tranh với các thành phần kinh tế;
- Nền kinh tế đất nước vẫn đang trong tình trạng kém phát triển,
pháp luật, chính sách còn thiếu và chưa đồng bộ.


2. Các biện pháp chủ yếu nhằm nâng cao năng lực của nhà quản
lý công ở nước ta hiện nay
* Một số điểm cần lưu ý:
- Do môi trường hoạt động, mục đích và quy trình quản lý giữa
quản lý công với quản lý tư khác nhau nên yêu cầu về phẩm chất
và kiến thức của nhà quản lý công và nhà ql tư là khác nhau. Vì
vậy việc đào tạo nâng cao năng lực cho họ cũng khác nhau.
- Do đội ngũ các nhà quản lý công rất đông đảo, hoạt động ở
nhiều lĩnh vực khác nhau nên các hình thức đào tạo cũng phải đa
dạng và phù hợp.
Có 2 hình thức đào tạo nâng cao:
+ ĐT,BD chuyên biệt;
+ ĐT,BD chung kết hợp với các khóa ĐT chuyên biệt, ngắn hạn.


Các biện pháp nhằm nâng cao năng lực
của nhà quản lý công?

• Một số biện pháp chủ yếu:
- Nhà nước cần có chính sách và các quy định cụ thể
nhằm nâng cao năng lực cho các nhà quản lý công.
+ Thành lập các trường ĐT chuyên ngành quản lý công
có chất lượng.
+ Quy định việc đào tạo là việc làm thường xuyên, có tính
bắt buộc; quy định cấp học, thời gian học/năm.
- Xây dựng chương trình đào tạo thiết thực, phù hợp với
từng đối tượng.
- ĐT,BD phải có kế hoạch, kinh phí.
- Học phải đi đôi với hành, học gắn với thực tiễn.
- Áp dụng rộng rãi phương pháp giảng dạy theo tình
huống (case studies).


- Tự đào tạo nâng cao năng lực:
+ Đọc nhiều sách, báo, tài liệu.
+ Kết bạn với những người hiểu biết rộng, những nhà quản lý giỏi ở
trong nước và ngoài nước.
+ Học tập kinh nghiệm quản lý.
+ Biết mình và lấy người khác làm gương.
+ Thường xuyên đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm.
- Coi việc học tập nâng cao trình độ là công việc thường xuyên, liên
tục.
- Đối xử cởi mở với những nhà quản lý công trẻ: không ngại giao
phó nhiệm vụ; không quá khắt khe; tạo điều kiện, chân thành giúp
đỡ, khuyến khích.
- Một số biện pháp tạo động lực (tác động gián tiếp):
+ Tăng lương, đề bạt chủ yếu dựa vào năng lực công tác;
+ Đánh giá, khen thưởng, kỷ luật công bằng, khách quan;

+ Tạo môi trường phân đấu và học tập.


Xin trân trọng cảm ơn!
Nguyễn xuân canh
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH
77-Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội
DD:0988300613
E-mail: