THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
V đ p c a ng
i ph n Vi t Nam trong Cơng - Dung - Ngơn - H nh
U
OBO
OK S
.CO
M
L IM
Cu c s ng chúng ta khơng th thi u cái đ p, cái đ p b t bi n tr
đ i s ng con ng
i. Cái đ p ti m n trong đ i s ng con ng
hố ng x , cái đ p c a tâm h n, đ o đ c, trí tu , t t
ng t n v i
i bi u hi n qua v n
ng. Cái đ p giúp con ng
i
ngày càng hồn thi n h n, càng nâng cao đ o đ c trí tu góp ph n xây d ng nhân
cách con ng
i m i. Cái đ p mà ta mu n nói đ n
n . Ph n đ
c coi là nh ng bơng hoa c a xã h i và có nh ng v đ p làm say đ m
lòng ng
đây là cái đ p c a ng
i, có nh ng v đ p tâm h n t n t i mãi theo th i gian.
i ph
c bi t là cái đ p
trong l giáo x a nh ng chu n m c đ đánh giá ng
i ph n là tam tòng (T i gia
Tòng ph , Xu t giá Tòng phu, Phu t Tòng t , T
c (Cơng, Dung, Ngơn, H nh).
Tr i qua ti n trình l ch s , có nh ng giá tr chu n m c khơng còn phù h p n a. Tuy
nhiên s phát tri n ln g n li n v i tính k th a. Trong truy n th ng và đ
“ T
c” c a ng
khơng còn t n t i
ng đ i
i ph n th hi n nh th nào? Th i nay các đ c tính trên
đa s ph n nh t là Tam tòng, nh ng T
c v n còn tơ đi m
cho cái đ p v a tinh th n v a th ch t, nói cách khác đó là dun dáng c a ng
Ph n Vi t Nam. Ng
i ph n
i
ơng Nam á có vai trò và đ a v quan tr ng trong
gia đình và ngồi xã h i v i ba vi c l n: Sinh con ni d y con cái, lao đ ng s n
xu t khơng kém nam gi i, tham gia qu n lý c ng đ ng. Và n u nh gia đình Vi t
V đ p c a ng
KIL
Nam g n v i c ng đ ng xã h i, thì ng
i ph n
tồn di n và sâu s c.
i ph n nh là c u n i c a s g n bó đó.
Vi t Nam trong “ Cơng Dung Ngơn H nh” là v đ p
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
N I DUNG
I.
nh ngh a v cỏi p
i i tỡm cỏi p, nh ng ch a cú m t nh ngh a no
KIL
OBO
OKS
.CO
M
Bao i nay, con ng
th t s tho món v i n i hm r ng l n c a nú nguyờn nhõn ch y u l
s khỏc
nhau c a cỏch ti p c n. H u nh t t c cỏc nh m h c c a nhõn lo i t c i Hy
L p n hi n i u cho r ng: Cỏi p l s hi ho, nh ng lu n gi i, tỡm m t
ỏp s th t chớnh xỏc l khụng th .
T th k th IV tr
c Cụng nguyờn, nh m h c Hy L p c i Aritxt t ó
manh nha: Cỏi p n m trong kớch th
c v trong tr t t , b i v y, khụng cú v t
no quỏ nh c ng nh quỏ l n m l i cú th coi l p. Trong khi ú, henden
nh lý lu n m h c ng
i
c th k XVIII thỡ l i núi: c t lừi c a ton b cỏi p
l chõn lý, b t c cỏi p no c ng c n d n t i cỏi chõn lý v i u thi n. Theo
quan i m duy v t, cỏc nh m h c cho r ng cỏi p cú ngu n g c t i s ng.
Cỏch ti p c n y d n n nh ngh a v cỏi p c a nh m h c Ph c H ng
ng
i ý Anbộcti: Cỏi p l s phự h p, s ho nh p nh th no ú gi a cỏc
ph n trong cỏi t ng th m chỳng t o thnh, s ho h p v ho nh p ny ph i ỏp
ng nh ng s li u ch t ch , ỏp ng s t ch c v bi trớ m s hi ho - t c cỏi
nguyờn lý tuy t i v kh i nguyờn c a t nhiờn ũi h i.
V i t cỏch l nh v n, M.Goorki l i nh ngh a: Cỏi p l s ph i h p
cỏc ch t li u khỏc nhau c ng nh cỏc õm, mu, t ng sao cho tỏc ph m t o ra cú
d y
c m t hỡnh th c cú th tỏc ng lờn tỡnh c m v lý trớ nh m t s c m nh kh i
con ng
i s ng c nhiờn, lũng kiờu hónh v ni m sung s
ng tr
c kh n ng
sỏng t o c a mỡnh.
Túm l i Cỏi p l ph m trự c b n v trung tõm c a m h c. C b n vỡ nú l
n n t ng, l c s , xu t phỏt i m, l ph m trự quan tr ng, bao trựm c a m h c.
Trung tõm vỡ nú
gi a, úng vai trũ then ch t, cỏc ph m trự khỏc ph i xoay xung
quanh nú, tụn vinh nú, ph c v nú. Cỏi p l m t hi n t
ng th m m vụ cựng a
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
d ng, phong phú và ph c t p. Cái đ p có hai giá tr , m t là giá tr th i s ( là ch c
lát, v a x y ra). Hai là giá tr v nh c u, mn th a( là nh ng tác ph m kinh đi n, là
bác h c, là hàn lâm. Cái đ p có hai h tiêu chí: M t là chân – thi n – m , hai là tính
KIL
OBO
OKS
.CO
M
nhân dân, dân t c, nhân lo i.
II. Cái đ p trong xã h i V êt Nam
1. Cái đ p theo tinh th n Ph t h c
p – ti ng g i mn thu c a con ng
m t cu c s ng
p? Có th nói, khơng h
i, đ p là gì? làm th nào đ ki n t o
ng đ n cái
p nhân lo i khơng có s
phát tri n, khơng có n n v n minh. Nh ng trong lúc đi tìm cách gi i đáp cho câu
h i y đã có nh ng cu c nh n chìm sinh m ng cái
Di t
p.
: D ch ngh a t ngun ch : Nirbbana; d ch âm: Ni t – bàn. V y Ni t
– bàn là gì? Hay h i cách khác cái đ p theo Ph t h c là gì ? là s th hi n hài hồ
gi a nh n th c c a chúng ta v i quy lu t, gi a hành vi s ng v i ngun t c s ng,
gi a c m th v i nh ng đ i t
ng c m th . N u cái bi theo Ph t h c là s tha hóa
b i tham d c, vơ minh thì cái đ p là s đ v tồn b khi t ki n c a vơ minh và
tham d c. Nh th ,
ngã và ngã s .
Nói tóm l i
p trong ph t h c là s gi i thốt m i ràng bu c, ch p th v
p là s v ng m t c a tham, sân, si, s đ v c a th gi i h u
ngã. T t c nh ng gì gây nên đau kh , khi chúng b đo n tr là Ni t – bàn, là
Con ng
p.
i thốt kh i tham lam, thù h n và si mê nhi u ch ng nào thì h nh phúc
càng gia t ng ch ng đó. Ni t – bàn s hi n h u ngay t b
c kh i đ u và r i th ng
ti n theo l trình y cho đ n lúc viên mãn. Ni t – bàn, nh v y là giác ng , gi i
thốt kh i nh ng cùm xích c a ngã và ngã s .
v y th
ng đ
ó là cái
p, M t cái
p nh
c tán thán v i nh ng ngơn t di m l .
“M t hoa sen b ng n trong bi u trí, khơng chút b n phi n não, nh v ng
nh t nguy t đánh b t h t bang v ng t
đ t ng
ng, nh v ng tr ng d p t c l a t i l i nung
i đ i”. (Mã Minh, Ph t s hành tán, trích Thi n lu n I, Trúc Thiên d ch)
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Nh th cỏi p r c sỏng trong nhõn cỏch, trong nh n th c b ng s ph nh
t t c nh ng gỡ gõy nờn kh au. Tuy nhiờn, nh ng ngh a trờn v cỏi
khỏi ni m cỏi
p ch cho ta
p trong t cỏch tiờu c c.
c nh ngh a qua s v ng m t nh ng khỏi ni m: ly d c,
KIL
OBO
OKS
.CO
M
p; Ni t bn
ly tham, vụ ch pnh trờn khụng cú ngh a l tr ng thỏi h vụ c a nh ng ng
ch tr
ng h vụ ch ngh a.Nh ng, n u nh ng gỡ do v ng t
i
ng, tham d c t o nờn
s trúi bu c trong au kh thỡ v ng m t chỳng l thoỏt kh i s trúi bu c b c xỳc v
s qu y nhi u c a nú. Núi cỏch khỏc l tham-sõn-si khụng cũn i t
vụ n tỏi khụng chõu.( Nguy n Cụng Tr ).
ng; ba o
t trỡnh ny, rừ rng ph i cú
m t b n l nh t n i v ng chói. Do v y, t chi n th ng mỡnh l m t chi n cụng
ca ng i,
c
c x ng t ng:
D u t i bói chi n tr
ng
Th ng ngn ngn quõn ch
T th ng mỡnh, t t h n
Th t chi n th ng t i th
ng
( Thớch Minh Chõu d ch, Phỏp cỳ kinh, cõu 103).
N u m i ng
i trong chỳng ta bi t t chi n th ng mỡnh thỡ xó h i s tr nờn
h nh phỳc. Chi n th ng mỡnh l chi n th ng c a vụ ngó. Chi n th ng k khỏc l
chi n th ng c a h u ngó. Chi n th ng c a vụ ngó s em l i s t t i, gi i thoỏt, an
l c. Th c t i ny th
Con
con
ng
c th hi n qua cỏc t ng chõn th
ng gi i thoỏt l con
ng i n cỏi
ng.
ng i n Ni t bn. Núi theo M h c l
p. õy l ph m trự th t trong T Thỏnh
.
2. Giỏ tr c a cỏi p Cụng Dung Ngụn H nh trong xó h i Vi t Nam
Theo quan ni m x a Cụng Dung Ngụn H nh
c gi i thớch l b n tớnh
n t t t c a ng
i ph n , l chu n m c o c, c t y u v
khuụn vng th
c ng c c a ng
i ph n . B n c tớnh ny nú bi n thiờn theo l ch
s c a th i i nh ng nú v n gi l i nh ng g c r sõu xa.
2.1. V p c a ng
c coi nh l b n
i ph n Vi t Nam qua ch Cụng
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Cụng
c hi u l s khộo lộo c a ng
i ph n , gi i vi c n
nh, m ang thỏo vỏt, ch m ch , ch m súc con cỏi, ph ng d
c m vi c
ng cha m , v t t,
dõu hi n, gi i giang vi c gia ỡnh v hon thnh t t cụng vi c xó h i. N u hi ho
c nh ng cụng vi c ú thỡ s tr thnh ng
i ph n gi i v cú h nh phỳc ch n
KIL
OBO
OKS
.CO
M
v n. X a kia trong xó h i phong ki n, nhi u h t c kh t khe xem ng
cụng c sai khi n, cụng s c khụng
khụng
i ph n l
c nhỡn nh n, ti ng núi khụng cú giỏ tr ,
c tham gia vo cụng vi c xó h i v khụng
c h c hnh thi c . Ng
i
ph n th i nay ngy cng tham gia nhi u h n vo cỏc ho t ng xó h i h khụng
ch m vi c nh m cũn gi i vi c n
Ph n v
c
n lờn lm ch xó h i, ph n l ch d a ch d a cho ch ng con,
s chia m i lo toan, bu n vui trong cu c s ng. Thiờn ch c c a ng
i ph n l sinh
con, nuụi con, t gia n i ch , ch m súc ch ng con, trong m t gia ỡnh v l ng
quan tr ng nh t:
Trong bi th c a Ti n S Th Hựng vi t r t hay v ng
i v khi v ng nh :
Em i v ng nh hoang tn giỏ l nh
Con m i ch i quờn b b a c m chi u
M t l nh th y ton l ỏ
B p ch ng tr ton nh ng n i niờu
Em i v ng
Anh cụ n bu n t i
L m t mỡnh phũng v ng ng t nh t
Con l n theo ch ng con sau theo b n
L i th i c n phũng tr ng tr i b v
Em i v ng
ờm ụm ch n tr n tr c
Ngy ó di ờm thao th c di h n
i
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
V đi em cho anh đ kh
C b v c l d th này
KIL
OBO
OKS
.CO
M
Khi xa em
Anh t t cùng n i kh
Thi u m t ng
i r t v – là em.
i - Th Hùng).
(V
Ng
i ph n sinh ra đ làm v , làm m , hình nh c a h luôn g n v i s
bình yên c a gia đình M t t
khát khao c a b t c ng
m , m t ng
i v hi n đ m đang d u dàng là ni m
i đàn ông nào b i h c ng ch là đ a tr mà thôi. Ngôi
nhà thi u bàn tay ph n thì l nh l o hoang tàn. Công có nghiã là ph i bi t lo b a
c m ngon, h p kh u v cho ch ng con đó là bí quy t gi ch ng. M t ng
i v ph i
bi t d u dàng, ân c n chu đáo trong m i b a n, trong c ch , l i nói hàng ngày c a
đ i s ng v ch ng.
Ng
i ph n chính là c n gió mát gi a tr hè nóng n c, là h i m gi a đêm
đông giá l nh, là h u ph
ng v ng ch c cho ng
“ Có chi n tranh ng
Ng
i con gái
i con trai ra tr n
nhà nuôi cái cùng con”
Trong cu c s ng chúng ta không ph i
có nh ng ng
ng
iv
i đàn ông theo chí l n.
m i th i nay mà còn th i x a c ng
i ph n ch a làm tròn b n ph n c a m t ng
i ph n , nh ng
y không bi t ch m sóc gia đình k t vi c nh n u c m, gi t gi hay
vi c d y d con cái nên ng
i c ng nh l là vi c n
s , khoa h c ti n b . Nh ng ng
n đ m đang. N u nh ng ng
i ph n
i ph n
c, không quan tâm đ n th i
y không x ng đáng là m t ng
i ph
y h không bi t trao d i ngay t bây gi
thì d n s b l c h u so v i th i đ i d n đ n ch ng ph .
Vì v y v i c
ng v c ng là m t ng
i ph n th i nay tôi mu n khuyên v i
t t c các b n tr th i nay hãy ph n đ u h t mình v s ngi p c ng nh m i công
vi c c a m t ng
iv t
ng lai vì cu c s ng luôn thay đ i nên chúng ta ph i thay
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
i theo m u m c chung c a xó h i th i nay. Ph i bi t hi ho gi a hai vi c, vi c
n
c v vi c nh. Ng
i ph n l ng
i nhúm ng n l a h ng trong m i gia ỡnh
v trong m i trỏi tim n ụng.
Dung
i ph n Vi t Nam qua ch Dung
KIL
OBO
OKS
.CO
M
2.2. V p c a ng
c hi u la dung nhan, dung m o v p, s duyờn dỏng, Dung l s c
m nh c a phỏi p, s c p l ti s n l n nh t c a ng
i ph n , th t ng v i cõu
núi c a Bion de Boristhem Vinh quang c a n b l s c p, vinh quang c a
ng
i n ụng l s c m nh. Th i th thay i, song khụng ớt nh ng m c v n cũn
nguyờn giỏ tr . V p mang tớnh c truy n c a ng
i ph n th i x a:
Nh ng cụ hng xộn r ng en
C
i nh mựa thu to n ng
Khụng cũn phự h p v i nh p s ng hi n i n a, nh ng cú ai ph nh n cỏi
n t ỏnh ch t cỏi p s c p l di m phỳc. Nh ng b n thõn cỏi p khụng ph i l
c tớnh. M n tớnh l nột chung, ch c n g n gng tinh t trong cỏch n m c trang
i m, m t v m t t
i t n, phong thỏi c i m , khiờm nh
p lờn r t nhi u trong m t ng
th ng c a ng
ng thỡ ng
i ph n ó
i khỏc gi i. V cỏch n m c, trang ph c truy n
i ph n kinh b c núi riờng v vựng
ng B ng B c B núi chung
ch y u l ỏo y m vỏy m t ki u. Trang ph c g i nhi u n s chỳ ý v nột duyờn
dỏng c a ng
i ph n . V ph n chớnh c a trang ph c ph n Vi t l chi c ỏo di.
V chi c ỏo di ny ang cú nhi u hỡnh th c qua khụng gian v th i gian. Ngy
x a, n b nụng thụn l n thnh th m c ỏo t thõn:
No õu cỏi y m l a s i
Cỏi dõy l ng i nhu m h i sang xuõn
No õu cỏi ỏo t thõn
Cỏi kh n m qu cỏi qu n nỏi en
( Nguy n Bớnh)
Dung ph i l hi ho gi a v p bờn ngoi v v p bờn trong, gi a n i
dung v hỡnh th c, ph m trự p cú n i hm r ng l n nh t, bao quỏt nh t.
ú l s
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
hài hồ gi a n i dung và hình th c. Xinh bi u hi n
bên ngồi, dun là s m n
mà h p d n th m chí có s c mê ho c. Cái đ p ph i là s h p d n gi i tính: d u
dàng, đ m th m, n ng nàn, chu đáo, quy n d . Dung c ng đ
c hi u là s k t h p
KIL
OBO
OKS
.CO
M
hài hồ gi a v đ p truy n th ng và v đ p hi n đ i. V đ p ngày x a là li u y u
đào t , v đ p hơm nay là v đ p kho m nh vì có kho m nh m i gánh vác đ
vi c n
c vi c nhà, m i sinh cho xã h i nh ng cơng dân kho m nh. Ng
hi n và m t s c kho là tài s n q nh t c a ng
c
iv
i đàn ơng. V đ p bên ngồi là
tr i cho, cha m cho. Th i đ i v n minh có th kh c ph c, nâng c p b ng m vi n,
m ph m, trang đi m, m t th i trang, qu n áo gi y dép nh ng ph i có v n hố và
th hi u th m m t t.Ng
i x a có câu “y ph c x ng k đ c”. Ngh a là qu n áo
trang ph c, bi u hi n đ o đ c, t cách gia phong.
n m c hài hồ màu s c, ki u
dáng, h p v i ngh nghi p, tu i tác, dáng ng
c da, trang nh ,g i c m sang
i, n
tr ng, phù h p v i b i c nh và hồn c nh. V đ p bên trong là đ o đ c, t cách, tri
th c, trí tu , s hi u bi t có v n hố. Cái đ p này do tu d
ng, do s giáo d c c a
gia đình,gia phong, c a c quan đồn th xã h i, Nh ng n u ng
i ph n ch là
ng
i dun dáng, n m c đúng m t th i trang nh ng khơng có tâm h n cao
th
ng, v tha thì th t s khơng có v đ p.
“ Khơng có ng
Ch có ng
Câu nói đó d
i ph n x u
i ph n khơng bi t làm đ p”
ng nh đã q quen thu c v i chúng ta và tr thành m t v
thu c an i cho nh ng ng
i ph n m t n a c a th gi i. Có l c ng vì v y mà
ch m sóc s c đ p ln là v n đ r t đáng quan tâm c a t t c nh ng ai thu c v
phái y u, dù h may m n có đ
c m t s c đ p nghiêng n
c nghiêng thành hay có
cái đ n mê m n nh Th N trong Chí Phèo c a Nam Cao. Qu đúng nh v y, t
ngàn x a đ n nay, ng
khơng ai là ng
i ph n ln ph i lao tâm kh t v s c đ p c a mình và
i t c m th y hài lòng v mình. B i vì trong cu c s ng th c t này
s hồn m ch là r t m h , th m chí có th nói là ch a bao gi và s khơng bao
gi có, có ch ng ch là
trong thi ca. Còn
ngồi đ i th c, đi u đó th t là hi m
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
th y. Vỡ sao tụi núi n v n ny vỡ s c p khụng ph i l t t c . B i vỡ cũn r t
nhi u khớa c nh khỏc c a cu c s ng m cỏc b n gỏi c n quan tõm. Cú nh ng ng
con gỏi khụng xinh nh ng v n
c g i l p, b i h s h u m t ti s n cũn h n
KIL
OBO
OKS
.CO
M
c s c p, th m chớ l cỏi m chớnh s c p c ng ph i thốm mu n v
s quy n r ch a ng nh ng bớ n di u k m m i ng
phỏi y u, u mong mu n chinh ph c
n nhan s c bỡnh th
ph c trong cỏc v
i
i, dự l phỏi m nh hay
c. Trong l ch s ó cú nhi u ng
ng thụi nh ng v i trớ tu c a mỡnh, h ó
ng tri u, cú
n t i, ú l
i ph
c sựng ỏI, n
c h nh phỳc x ng ỏng bờn gia ỡnh. Trớ tu
chớnh l y u t quan tr ng lm nờn s c ỏo c a ng
i con gỏi.
Cú m t cỏi p tõm h n t n t i mói theo th i gian, dự khi s c p bờn ngoi
m i ch m n , lờn n nh i m hay ó tn hai, ú chớnh l cỏi duyờn c a ng
i
con gỏi. Cỏi p thu c v ph m ch t bờn trong m i t o nờn giỏ tr bờn trong m i t o
nờn giỏ tr ớch th c c a m i ng
i thi u n . Trong cu c s ng , bao gi con ng
c ng ham mu n c a l , c a m i v c a p . Nhung khi
i
c nh ý mu n r i , cú
quý tr ng hay khụng l do tớnh ch t cao quý ti m n bờn trong. N u ta ch lo cỏi
p nh t th i, cỏi vui bu n nh t th i c a tu i tr m khụng lo ki n ton chi u sõu
bờn trong thỡ r i sau ny lỳc ham mu n c a lũng ng
c a cu c s ng l th y vỡ
p
i s quay i. S th t
õy tụi mu n núi : Cỏi p c a ng
ep ton v n ,cao quý , ch khụng ph i ch cỏi p
T i sao ng
i, ng
i Tõy ph
bờn ngoi.
ng h l i quý tr ng ph n ỏ
bờn ngoi ch a ch c ph n ỏ
i ph n l cỏi
ụng? N u núi v s c
ụng l i h n c ph n Tõy ph
ng. Vỡ v y
ta ng nờn ngh n cu c s ng nh t th i m quờn I b n ph n vai trũ, quờn I viờc
ki n ton chi u sõu bờn trong. Vai trũ v b n ph n c ng nh trỏch nhi m hi n th c
nh t c a ta l cỏch s ng-X , ch m súc cha m , an hem v cụng vi c gja ỡnh.
Trong n o v n an nh , tr
bỡnh th n,ung dung ti n b
c.
c cỏm d v n an nhiờn, tr
ng nờn ch y theo cu c s ng c a ng
mu n nh t th i c a tu i tr , r i sau ny ta ph i v
cỏi cao quý c a ng
c khú kh n v n cú th
ng au th
i v cỏi ham
ng v lm m t i
i ph n Vi t Nam núi riờng. Cỏi p c a ph n l th ch
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
khơng ph i đ p
con ng
nhan s c ph n son, n m c đua đòi sang tr ng. M t khác nh ng
i s ng v i nhau, hàng ngày va ch m, còn c n s t nh , s tinh t . S tinh
t còn c n ph i s k t h p v i s hùng v c a tâm h n đ t o ra v đ p. N u con
i ch ngh đ n cái đ p bên ngồi b n thân thì khơng đ . Ng
KIL
OBO
OKS
.CO
M
ng
tr th m m c a con ng
Vì tâm lý ng
ng
i th
i ch y u là thơng qua chính nó.
i n ai c ng mu n mình đ p, mu n tài gi i, mu n đ
ng u chi u chu ng, ngh a là bao gi c ng m
s c mu n g
i ta nh n ra giá
c nhi u
c cho mình m t nhan
i khác ph i vì mình, ph i quan tâm s n sóc, lo l ng cho mình, mu n
h nh phúc m êm, sang giàu t nh ng ý ngh đã tìm n trong tâm th c r i, nên khi
th y mình khơng đ
c đ p, khơng đ
t i, ốn trách t o hố. Còn khi đ
c nhi u ng
i quan tâm, đ a đón thì bu n
c chút nhan s c hay tài gi i m t khía c nh nào
đó thì t cao t mãn, cho mình là tài gi i, s ng ln nhìn đ i là màu h ng là hoa
g m. Th nên t c ng có câu “ cái n t đánh ch t cái đ p” cái đ o lý sâu xa ti m n
bên trong nh c nh cho chúng ta r ng cái đ p c a ng
i Ph n khơng ch
s c, ph n son, n m c…Mà cái đ p tồn v n cao q c a ng
nhan
i ph n là đ p c ý
n, ý s ng sâu s c trong tâm h n và ý th c. Hoa đ p ai c ng thích ng m, c a q ai
c ng mu n tìm. Nh ng ng
i q hoa là do h
ng hoa và ng
iđ
c c a q có
gi gìn và q tr ng nó hay khơng là do nh ng cái cao q ti m n bên trong. Vì
v y mà ta th y có lo i hoa đ
c dâng trong ngày thiêng liêng, s n sóc m t cách th t
q tr ng, còn có lo i khi nhìn vào thì ng
i đã mu n tránh xa.
Ph n n c a chúng ta c ng ví nh lồi hoa, n u ta ch lo trang đi m ph n son
cho đ p, lo đa đòi n m c cho sang, lo ch y theo cu c s ng xã h i va ln mu n ai
c ng ph i quan tâm, lo l ng và s n đón mình mà qn đi vi c rèn cách s ng và tính
n t bên trong cho sâu s c, thì r i cáI đ p nh t th i c a ta s là cái ho đau th
ng
cho đ i ta sau này. Vì hoa n r i tàn , s c đ p có ngày tàn phai, nh nh ng lồi hoa
q dù màu s c có tàn phai nh ng h
ng th m v n to ngát kh p n i và ph ng ph t
mãi. Ta c ng th , n u ta ch lo cho cái đ p bên ngồi, r i th i gian qua đi, nhan s c
s tàn phai, khơng ng
i s n đón chi u chu ng, r i bn bán, ốn ghét đ i, tâm t
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
b t đ nh bng trơi theo dòng th i gian, đ nh m nh. Vì bên trong tâm h n và t
t
ng đâu có gì c n b n cho cu c s ng đ đI đ n, v
n lên trên đau bu n khó kh n
v i ngơn.
KIL
OBO
OKS
.CO
M
c a xã h i gây ra. vì v y ch cơng dung ngơn h nh ln ln xong hành và g n li n
2.3. V đ p ng
i ph n Vi t Nam qua ch “ Ngơn”
Ch “ngơn” theo ngh a h p, là l i n ti ng nói hàng ngày, bi u hi n qua t
ng , ng đi u, gi ng nói, c ch . ngh a r ng là cách ng s b ng l i nói trong giao
ti p. Ngơn ng là ph
ng ti n giao ti p quan tr ng đ bi u đ t tri th c, tình c m, là
s khác nhau c b n gi a con ng
i v i các lồi đơng v t. Cái đ p trong ngơn là
nói n ng nh nh , đoan trang, t t n, ch m rãi, l ch s ,l đ . Nhã nh n. t nh ,d
nghe. Là ng
i ph n b n ph i nên nói nh ng l i hay ý đ p vì l i n ti ng nói th
hi n gia phong, s giáo d c, v n s ng, trình đ hi u bi t, trình đ lý lu n… thơng
qua cách nói, có th hi u m t ph n con ng
i đốn đ
c tâm tính ,đ o đ c , ngh
nghi p, trí thơng minh, tài ng x . V i ph n nói n ng đ c bi t quan tr ng vì nó là
hi n thân c a cái đ p
“Chim khơn kêu ti ng r nh rang
Ng
i khơn nói ti ng d u dàng d nghe”
Nói n ng d u dàng, nh nh là m t trong nh ng ph m h nh đáng q nh t
c a ng
ng
x
i ph n .
i. Ng
n nói d u dàng bao gi c ng chi m đ
c c m tình c a m i
i ph n khơng nên v ng t c đéo l t, the thé, chua ngoa, đanh đá, h n
c. Ngày nay ch ngơn còn đòi h i ng
i ph n biêt cách nói n ng l ch thi p,
m m m i trong l i nói, biêt xã giao ngồi xã h i t t, th ng th n m nh d n giám đ u
tranh,ch ng l i s b t cơng vì th i đ i ngày nay nam n bình đ ng, b t bình đ ng
trong quan h gia đình và ngồi xã h i. Qu đúng nh v y g ong nói c a ph n có
s c thuy t ph c nh t trên th gian trong vi c khun ch ng, d y con
nh ng vi c dàn x p, th
ng l
nhà cho đ n
ng, đ i tho i, ti p xúc trong cơng vi c t bn bán
kinh doanh đ n ngo i giao chính tr , ti ng nói và cách nói c a phái n th
ng d
đ a l i k t qu mong mu n h n nh s m m m i thanh âm l n t ng . Ngơn ng
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
bi u t ý ngh nh n th c c a ng
i n i v i cu c s ng, v i th gi i t rừ trớ
thụng minh tớnh nh y c m v tri th c phong phỳ c a h v xó h i v t nhiờn.
2.4. V p ng
i ph n Vi t Nam qua ch H nh
ng
i ph n vỡ H nh l c h nh,
KIL
OBO
OKS
.CO
M
H nh c ng l m t ph m ch t c n cú
ph m giỏ, s n t na, l gi gỡn o ngh a, l , s ng cú tỡnh cú ngh a. L lũng thu
chung son s c, cú hi u v i cha m , yờu th
bao dung, lũng th
ng
ng ng
i, l
ng ch ng con, l lũng v tha, nhõn ỏi,
ng. H nh l chu n m c quan tr ng nh t c a
i ph n Vi t Nam. Xecvantộc ó núi: khụng cú trang s c no trờn i
cú giỏ tr b ng m t ng
i ph n c h nh v tao nhó. Núi n h nh l núi n t
cỏch o c c a ng
i ph n . Nhan s c s tn phai theo th i gian, khụng ai cú
th ch ng l i
c thỏng n m, tu i tỏc. Nh ng cú m t v p v nh h ng khụng bao
gi tn t , ú chớnh l v p c a t m lũng, c a c h nh. M t cụ dõu hi n ngoan,
c h nh l ng
i luụn luụn kớnh tr ng, ph ng d
ng b m nh t l b m ch ng.
Cụng cha nh nỳi Thỏi S n
Ngh a m nh n
c trong ngu n ch y ra
M t lũng th m kớnh cha
Ph i trũn ch hi u m i l ng
i v i ch ng: Ng
tr ng ng
c a yờu th
i ngoan.
i v tuy t v i l ng
i v yờu th
ng thu chung, trõn
i b n i c a mỡnh. V ó l v ch ng mỡnh nờn tụn tr ng nhau vỡ c s
ng la s trõn tr ng, v ch ng ph i s ng vỡ nhau, cho nhau, su t i õn
c n nõng niu t trong suy ngh v thu chung l y u t quan tr ng gi v ng
h nh phỳc gia ỡnh
Ch ng ta ỏo rỏch ta th
Ch ng ng
i ỏo g m xụng h
V m t i u quan tr ng
ng
ng
ng m c ng
i.
i v n a l ph i bi t nh
ng nh n vỡ nh
ng
nh n l kớnh tr ng l n nhau, l nguyờn nhõn gia ỡnh ho thu n vỡ m t i u
nh n chớn i u lnh
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Th c t cu c s ng cho chỳng ta th y r ng nhi u gia ỡnh do l y nhau quỏ tr
ch a hi u nhau nhi u, ch vỡ s c di n bờn ngoi m l y nhau. C hai v ch ng u
khụng nh
i b n tụi, th i chỳng tụi ang h c c p ba m b n tụi ó i l y ch ng. H l y
KIL
OBO
OKS
.CO
M
ng
ng nh n d n n v h nh phỳc. Tụi k ra õy m t th c t gia ỡnh
nhau c ng ch vỡ tỡnh yờu ban u, ngõy th c a th a h c trũ no õu ai bi t
c
tỡnh yờu ớch th c, m ch l s thớch nhau n thu n m thụi. Do d i d t m t th i
nụng n ng ó d n n h u qu khụng l
th
ng xuyờn khụng nh
ng tr
c. Cu c s ng c a h hay cói nhau
ng nh n nhau vỡ c hai u l tr con nờn ai c ng mu n
th ng. Khi a con c a h ra i, vỡ khụng cú ngh nghi p nờn khụng cú ti n nuụi
con, v ch ng con cỏi s ng trong c nh leo l t kh s . Ng
tõm ch ng con, vỡ v y ng
i ch ng chỏn i b i r
i v thỡ ch a bi t quan
i chố, r i ờm v l i ỏnh
p v m t cỏch tn ỏc, ch i m ng v nh m t con v t, ng
i v c ng chỏn cỏi
c nh nh v y ũi ly d ch ng, vỡ ch ng lỳc y c ng õu cú hi u r ng a con d t
ru t ra l gi t mỏu c a mỡnh r t c n h i m c a tỡnh cha v m , nh ng ng
ib
khụng suy ngh i u gỡ c m khi v ũi ly d , ch ng c ng ng ý luụn. D n n
k t qu gia ỡnh tan tỏc, ch t i nghi p cho a tr ngay t bộ ó khụng cú h i m
ú l h u qu c a b m lm m con cỏi ph i ch u. Tụi c ng khụng th
tỡnh cha.
hi u
c nh ng ng
i lm cha m , h ngh gỡ m lm nh v y, ú l do l p gia
ỡnh t r t tr ch a cú kinh nghi m cu c s ng gia ỡnh, ch a bi t ch m súc ch ng
con, khụng cú lũng v tha, nh
c H nh c a ng
mỡnh,
ng nh n.
i v õu r i.
ú l m t bi h c m tụi nh su t i c a
õy tụi c ng mu n núi r ng cỏc b n tr ch nờn m c sai l m nh b n c a
tụi. L ng
i ph n ph i h c cụng, dung, ngụn, h nh thỡ m i nờn b
i. Trỏnh sai l m r i s h i h n v nh ng gỡ ó qua, hóy s ng cho t
ngy mai t t p.
Ch ng gi n thỡ v b t l i
C m xụi nh l a ch ng r i h t no
c vo
ng lai,
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Có ki n th c xã h i, chun mơn v ng vàng, n m v ng n cơng gia chánh
l i n ti ng nói thuy t ph c ng
i khác. R t nhi u cơ gái th i nay đã t ch n cho
mình m t đ nh ngh a “T đ c” theo cách c a h . Cu c s ng đang m ra tr
c ra xã h i đ y t tin c ng nh gi đ
cl a md
KIL
OBO
OKS
.CO
M
gi i n và h đã b
c a mình. Ph m h nh c a ng
cm t
i mái nhà
i ph n là s chung thu v i ch ng, u chân th t
và son s c trong hơn nhân, khơng b cám d vào cu c s ng đua đòi, h
ng th th p
hèn. Ng
i ph n ngày nay ph I là m t cơng dân t t, s ng c n ki m , có
và có l
ng tâm hồi bão trong ngh nghi p, bi t hi sinh và có lòng v tha đ
l
cm
ng, khơng nh ng th h còn ph I có tinh th n trách nhi m đ i v i q h
ng,
v í gia đình và v i b n thân. Ph n th i nay cho dù hi n đ i th nào đi n a thì
c ng khơng th thi u b n ch cơng dung ngơn h nh.
3. Nh ng bi u hi n tiêu c c c a cái đ p ng
i ph n
trong xã h i hi n đ i
R t ti c hình nh đ p c a n gi i đang g p nhi u bi n r ng trong th gi i và
xã h i ngày nay. Ng
i ta đã dùng hình nh, thân xác và t t c s quy n r c a n
gi i đ đ u t vào nh ng m c đích th
ng m i, đơi khi mang m u s c chính tr và
tơn giáo n a. Do đó, hình nh c a m t ph n v i vai trò làm m đang b m
cu n hút vào trào l u v n hố và l i s ng hi n nay. Tr
c hi n t
ng xã h i y
nhi u bà m th t s c m th y lúng túng và khó nh n đ nh ch đ ng c a mình.
này c ng khi n cho nhi u ng
ly d .
i u này d
i u
i con hoang mang và t h i, m tơi là ai?
Th t v y, m t trong nh ng đi m đen làm cho b c tranh ng
m t v dun dáng, d th
o,
i m tr thành
ng là thái đ ch đ ng c a n gi i trong v n đ ly thân,
ng nh đi ng
c l i v i nh ng nét đ p truy n th ng và b n tính
c h u c a n gi i là tìm g p và h nh phúc v i mái m gia đình, trong đó có vi c
sinh s n, giáo d c và th
ng u con cái. Do hành đ ng ch đ ng trong h u h t các
cu c ly thân, ly d , nhi u ng
i ph n đã làm m t đi tính ch t cao c c a vai trò
làm m c a h c. B i vì ai c ng bi t r ng, dù gì đi n a, thì ph n c ng khơng th
nào làm tròn vai trò làm m , n u nh trong gia đình thi u v ng bóng hình c a
ng
i cha, ng
i ch gia đình.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Ngoi ra vỡ quỏ chỳ tr ng vo nột p th xỏc, nhi u ph n a vụ tỡnh lm
m t i nột p tõm linh l nh ng c tớnh c n thi t lm nờn m t ng
nh t l m t ng
im .
i u ny c ng ang lm cho hỡnh nh c a ng
i ph n ,
i m trong
KIL
OBO
OKS
.CO
M
nhi u gia ỡnh tr nờn kộm v h p d n. Nhi u ph n trong nhi u gia ỡnh ngy nay
h u nh ch chỳ tr ng vo vi c tu s a s c p bờn ngoi c a mỡnh. H b n kho n,
lo l ng n vi c s a m i, ch ng c m, nõng ng c, hỳt m bong, xõm chõn my, mớ
m t, vi n mụi h n vi c chuyờn tõm h c h i v hi u bi t nh ng i u c n thi t trong
vi c giỏo d c con cỏi. Nhi u ph n ngy nay rnh r v am t
ngi p v cỏc cỏch th c lm p cho thõn xỏc, nh ng ng
ng n chuyờn
c l i, r t y u kộm v h u
nh khụng bi t gỡ n l nh v c tõm lý, giỏo d c con cỏi. Vỡ m t nhi u th i gian vo
vi c trang i m, mua s m, ho c xe xua v i ng
i ny, ng
i khỏc, nờn nhi u ng
m ó khụng cũn gi cho con, cho vi c giỏo d c, nh t l lm g
i
ng sỏng cho con.
Sau cựng, nhi u ph n ngy nay ó t ra quỏ ớch k , n u khụng mu n núi l
ó ch s ng cho h , cho nh ng khỏt v ng cu ng nhi t c a tỡnh c m v tỡnh d c c a
h . Vỡ m c ớch y, nhi u ng
i ó ng a thai, phỏ thai, n khụng cũn kh n ng
sinh s n. Ph n l n nh ng ph n ny ó l i nh ng d u v t au kh khụng nh ng
cho chớnh h m cũn cho con cỏi h .Cú nh ng ph n vỡ n p s ng buụng tỳng, say
s a, nghi n hỳt, ho c vỡ quỏ chỳ tr ng vo nh ng h
sinh ra nh ng ng
ng l i d c v ng n ó
i con t t nguy n. S cú m t v cu c i c a cỏc em l m t nhõn
ch ng s ng ng v hựng h n cho nh ng h
ng th v ớch k c a cha m ho c m
em, nh t l m em. R t ti c l nhi u b m ny v n khụng nh n ra l i l m c a h ,
ng
c l i ó l i cho tr i, ph t, ho c tu i tỏc hay b t c m t lý do no khỏc.
Th t ra, ba nguyờn nhõn tiờu c c trờn khụng lm cho ho quang c a cỏc b
m b gi m sỳt n u em so sỏnh v i t m lũng tr i bi n c a ng
th trỏch
t
h .
c, thỡ t i sao ta khụng lm.
ng n u ý, nhi u ph n s trỏnh
i m , nh ng n u cú
ú l nh ng i m th c hnh m thi t
c nh ng th m tr ng cho chớnh b n thõn
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Túm l i, trong nh ng ngh ch c nh c a nh ng thay i v v n hoỏ v mụi
tr
ng s ng, thi t t
ng ph n Vi t Nam nờn suy ngh tr l i v tỡm v v i c i
ngu n dõn t c. H nờn n m gi t t c nh ng truy n th ng t t v h c h i thờm t
ng mỡnh ang s ng. Cú nh th , h m i gi
KIL
OBO
OKS
.CO
M
nh ng n n v n húa m i v mụi tr
c gi ng nũi, gi
c v n hoỏ, gi
c truy n th ng c a dõn t c, nh t l h
m i úng gúp cho i nh ng tỏc ph m tuy t v i c a tỡnh th
cao c qua nh ng ng
i m h
c hónh di n g i l con.
ng yờu v s hy sinh
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
K T LU N
Ngày nay xã h i phát tri n con ng
cb
c vào xã h i, vi c làm và h c, vai trò c a n gi i khơng
KIL
OBO
OKS
.CO
M
gi i n chúng ta đ
i c ng ti n theo s phát tri n c a xã h i,
còn h n h p bên trong ph m vi gia đinh, nh ng c ng khơng th vì th mà qn đI
vai trò, b n ph n, trách nhi m c a mình, qn đI t đ c: cơng-dung-ngơn-h nh mà
ta c n ph i có. Xã h i thì ph c t p, lòng ng
i vơ t n, n u ta c lo vui bu n theo
cách s ng c a xã h i, c lo ch y theo cái đ p c a ng
i, thì r i sau m t th i gian ta
khơng còn là ta n a, khi ta có đ chín ch n, s ng-x sâu s c, ung dung, bình th n
tr
c khó kh n, l i nói ơn nhu ng t ngào, d u dàng và đ c h nh v n tồn,thì chính
cáI đ p c a đ c h nh, c a tâm h n bên trong s tốt ra ngồi m t v đ p cao q,
moi ng
ng
i nhin đ n đ u kính m n. Ta v n th
i thì s bi t đ
c ng
i đó lành d ra sao… vì trong tâm hơn và trong t t
ra sao thì nét m t hi n rõ nh th
tan, làm thân s ng tam n i x ng
khơng đ t đ
ng
y. Cái đ p nh th m i t n t i mãi, đ p nh thé
ta c n nên có, nói đúng h n là c n ph I đ t đ
gi a cu c s ng Tây ph
ng nghe nói là nhin qua nét m t c a
i. Bình th
c nh t là trong c n n
c m t nhà
ng mu n thành cơng th đã khó, mà
ng này l i càng khó h n. Nói th khơng có ngh a là ta s
c trong đ i, khơng vi c gì khó, m t khi đã quy t tâm và đã h t tâm
trí vào vi c thì r i vi c có khó đ n đâu c ng thành cơng. Ta mãi mãi là ng
đen m i t t và da vàng, mãi mãi là ng
i tóc
i Vi t Nam, là con cháu l c h ng thì chúng
ta khơng th qn đi đ o lý ơng cha, qn đi truy n th ng dân t c c ng nh vai trò,
b n ph n và trách nhi m c a ta.
Th i gian trơi đi, cu c s ng và xã h i phát tri n h n nhi u, trang ph c hi n
đ i v i nh ng b m t đ y cá tính, áo vét, đ m vét, qu n jeans, áo s mi.. đã t o nên
v r n r i, kho kho n, linh ho t cho ng
i ph n nh ng khơng vì th mà làm m t
đI nh ng nét dun dáng c a h . Nhà v n Nga A. SêKh p nh n đ nh “ s c đ p tâm
h n là s c đ p lâu dài và đ
c q tr ng nh t”. Vì v y các b n hãy ln bi t gi
gìn và phát huy cái dun c a mình hài hồ v i v đ p hình th và nét thanh cao
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
c a tâm h n. Ch nh vào đ o đ c, phong cách, tâm h n và s hi u bi t c a mình
m i có th gi đ
c cho v đ p c a b n không tàn. Nh ng ng
l nh riêng t trí tu đ
i ph n
t o ra b n
c nâng cao, nh y bén và n ng đ ng cùng v i v đ p nh
KIL
OBO
OKS
.CO
M
nhàng, sâu s c toara t t m lòng nhân h u c a h . H là nh ng công dân u tú,
giúp ích cho xã h i đ ng th i h là ng
t c gia đình.
i v hi n, ng
i m t n tâm, ng n l a quy
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
TI LI U THAM KH O
1. C s v n hoỏ Vi t Nam Nh Xu t b n Giỏo d c
ng Nh xu t b n v n hoỏ thụng tin
KIL
OBO
OKS
.CO
M
2. M h c i c
3. T p chớ ph n Vi t Nam
4. Bỏo h nh phỳc gia ỡnh
5. V n hoỏ v con ng
i Nh xu t b n h i nh v n
6. Ngh thu t lm v , lm m
7. Trang Web: phunuthoihiendai.com.vn
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
M CL C
L IM
nh ngh a v cái đ p......................................................................................................... 3
KIL
OBO
OKS
.CO
M
I.
U ........................................................................................................................... 2
II. Cái đ p trong xã h i V êt Nam ........................................................................................ 4
1. Cái đ p theo tinh th n Ph t h c ..................................................................................... 4
2. Giá tr c a cái đ p “Công Dung Ngôn H nh” trong xã h i Vi t Nam ........................... 5
2.2. V đ p c a ng
2.3. V đ p ng
2.4. V đ p ng
i ph n Vi t Nam qua ch “Dung” ................................................ 8
i ph n Vi t Nam qua ch “ Ngôn” ................................................... 12
i ph n Vi t Nam qua ch “ H nh” ................................................... 13
3. Nh ng bi u hi n tiêu c c c a cái đ p ng
i ph n
trong xã h i hi n đ i..................... 15
K T LU N ............................................................................................................................. 18
TÀI LI U THAM KH O ...................................................................................................... 20