So sánh bản chất của mỹ học thời kỳ Phục hưng và Cổ đại

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Quan ni m v t đ c “Cơng – Dung – Ngơn – H nh” c a ng

i ph n Vi t

Nam x a và nay
U

OBO
OK S
.CO
M

I-M

Tơi sinh ra và l n lên trên m t mi n q nh nh n, xinh đ p thu c vùng
đ ng b ng B c B . C ng gi ng nh b t c ai, tơi u q h
t cái gi n d ch t phác c a ng

ng nhi u l m,u

i dân đ n kho ng tr i trong xanh nh ng bu i

chi u v và c l i ru c a bà nh ng ngày hè tr a n ng. Bà v n b o tơi “con gái
ph i bi t ngoan ngỗn nghe l i, đoan trang thu m ,ph i có đ Cơng – Dung –
Ngơn - H nh”. H i đó tơi ch a hi u gì ch bi t “vâng” theo l i bà d y. Bà và tơi
là c hai th h . Bà sinh ra và đ

c ni d y theo t t

ng phong ki n ngày x a

còn tơi đang s ng trong m t xã h i hồn tồn m i-hai xã h i khác nhau va hai
th h khơng th đánh đ ng theo m t khn m u đ

c. Tơi v n đi cùng v i nh p

s ng h i h ,nh ng h c nhi u bi t nhi u tơi l i càng có ham mu n tìm hi u rõ
h n “Cơng-Dung-Ngơn-H nh” mà bà nh c nh ngày x a. Ai có th hố mình
vào trong q kh đ th c hi n h t t t c nh ng quy t c, quy đ nh trong xã h i
tr

c đ

c? Nh ng tơi v n mu n nhìn nh n cái khn hình đó - khn hình

“Cơng – Dung – Ngơn - H nh” trên c hai chi u x a và nay. B i vì đ i v i
ng

i ph n mà nói cùng v i s thay đ i c a c xã h i n c thang đánh giá v

h c ng đã khác. C m t qng th i gian dài nh v y d n nh ng trói bu c, đ nh
ki n x a c c ng đã đ

c c i b . Ng

i ph n ngày nay khơng còn gi i h n

khơng gian s ng c a mình phía sau b c c a mà đ
n ng trí tu c a mình. Khơng th nói r ng ng

c t do th hi n s c m nh,tài

i ph n ngày nay đã đánh m t

KIL

đi v đ p ngày x a mà “Cơng – Dung – Ngơn - H nh” c a ph n ngày nay đã
mang vóc dáng m i, v đ p m i –mang t m th i đ i.



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
II - N I DUNG
Cụng - Dung - Ngụn - H nh bao g m c ph m ch t, o c, ti n ng,
i con gỏi ng th i khụng quờn v p b ngoi, l i n ti ng núi, dỏng v .

KIL
OBO
OKS
.CO
M

ng

i u ú cú ngh a r ng m t ng
v m i m t. M i ng

ng

i ph n p thỡ luụn luụn ph i hon thi n mỡnh

i khi sinh ra t lỳc tu i th cho n khi tr

ng thnh u

c cha m d y d , dỡu d t, u n n n, luy n t p h ng ngy tr thnh m t
i ph n hon thi n v i v p riờng c a mỡnh. Khi tr

ch ng m i ng

ng thnh i l y

i l i ph i h c cỏch lm v , lm m , lm con dõu. Cú l r ng,

trong cu c i m i ng

i ph n u

ph i khụng ng ng hon thi n mỡnh theo ph m ch t Cụng - Dung - Ngụn
- H nh. Song m i chỳng ta u ph i hi u Cụng - Dung - Ngụn - H nh l nh
th no?
Tr

c h t l v ch Cụng c a ng

i ph n , theo quan ni m x a thỡ ú l

tinh th n t n tu lao ng b p nỳc, vỏ may n cụng gia chỏnh, sinh con, nuụi
con, ph ng d

ng

ng b m ch ng. Song quan ni m ngy nay v ch cụng c a

i ph n ti n b h n nhi u, nh ng cụng vi c c a ph n khụng cũn b bú

h p trong gia ỡnh n a m

c m r ng ra c ngoi xó h i,ng

i ph n cú th

lm b t c vi c gỡ ngoi xó h i n u h cú kh n ng.

Dung: l núi v dung nhan,dỏng v bờn ngoi c a ng
th i c ng th hi n v p tõm h n tớnh cỏch. M i ng

i con gỏi, ng

i con gỏi u cú v p

riờng c a mỡnh v ph i t lm p cho mỡnh b ng ki u túc, cỏch n m c, dỏng i
cho phự h p t o lờn m t phong cỏch riờng c a b n thõn. V ng

i ph n

ng th i luụn lm cho tõm h n mỡnh tr lờn p, trong sỏng, yờu i v nh
v y chỳng ta s luụn l ng
Ngụn:
chỳng ta ó

Ng

i ph n p.

õy cú ngh a l l i núi, luụn ng hnh cựng Dung. T nh
c cha m d y ph i bi t g i d ,b o võng, l phộp v i b trờn.

i ph n ph i n kh , núi nh , núi nh ng l i d nghe, trỏnh nh ng l i l

thụ t c,c c c n,ch i t c Ngụn ng phõn bi t gi a con ng
l i núi hay, d nghe, d u dng d phõn bi t nh ng ng

i v ng v t,

i ph n ngoan hi n, cú



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
v n hố v i nh ng ng

i ph n tranh chua, vơ dun. Chính vì v y mà l i nói

c ng là m t y u t đ đánh giá v đ p c a ng

i ph n .

Hanh: là đ c h nh,ph m h nh c a ng
c.Ng

ây là v đ p bên

i ph n đ p v nhi u m t nh ng

KIL
OBO
OKS
.CO
M

trong,v đ p khơng th thay th đ

i ph n .

khơng đ p v “h nh” thì có ngh a là ch a đ p,nh ng m t ng

i con gái dù ch a

hồn thi n v m t s m t nh ng h có ph m ch t, đ c h nh t t thì h v n là
ng

i con gái đ p.Có th nói đây là v đ p quan tr ng nh t đ đánh giá v ng

con gái.

i

III- QUAN NI M V “CƠNG - DUNG - NGƠN - H NH” X A VÀ NAY
Trong xã h i x a,d
đ nh ki n rõ r t.

tr ng, h là ng

i ch đ phong ki n,phân bi t nam, n m t cách

a v , vai trò c a ng

i ph n trong xã h i y khơng đ

c coi

i b áp b c bóc l t, trói bu c nhi u nh t trong c gia đình và xã

h i. Theo quan đi m nho giáo cho r ng ph n là đ i t
hèn m n,tri th c nơng c n… do v y ng

ng khó d y, tâm tính

i ph n ph i đ

c d y b o trong

khn phép “tam tòng, t đ c”. Trong xã h i ngày nayquan ni m v “t đ c”
c a ng
b ct
có

i ph n đã thay đ i h n. Ph n ngày càng đ
ng thành gia đình đ

c gi i phóng ra kh i

hồ nh p vào cùng dòng ch y c a xã h i. Song dù

th i đ i nào đi ch ng n a thì nh ng giá tr v t đ c "Cơng - Dung - Ngơn -

H nh" C ng khơng m t đi, ch có đi u m i m t th i s có nh ng quan
ni m,chu n m c v “t đ c” đó là khác nhau.
Tr

c h t là nét đ p trong ch Cơng c a ng

i ph n : nh chúng ta đã

bi t trong xã h i truy n th ng c x a, s phân cơng lao đ ng ch y u d a vào
gi i tính, đan ơng thì làm nh ng cơng vi c n ng nh c và ch y u giao ti p bên
ngồi còn đàn bà thì ch m lo nhà c a ph trách nh ng v n đ bên trong. V i s
khác bi t trong phân cơng lao đ ng đó nên vi c truy n th k n ng m u sinh
trong các gia đình c ng khác nhau, nh t là gi a ng

i nam và ng

i n . Làm

ph n đàn bà trong xã h i phong ki n thì ph i ép mình trong khn phép n l u.
M c dù có m t s ng

i cùng h c t p,làm ru ng, bn bán nh đàn ơng nh ng

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
h u h t t t c nh ng ng

i ph n v n ph i h c n cụng gia chỏnh, h c canh

g i thờu thựa B i quan i m ú nờn t t c cỏc cụ gỏi dự l thiờn kim ti u th
cnh vng lỏ ng c hay ch l m t cụ gỏi quờ mựa c ng ph i h c n cụng gia

KIL
OBO
OKS
.CO
M

chỏnh, giỏo d c k n ng may vỏ thờu thựa v thu x p vi c gia ỡnh l n i dung
quan tr ng nh t trong giao d c ph n d

i th i phong ki n.

Trong xó h i x a m t m nh g t t

ng v phong t c t p quỏn h kh c

m b n phong ki n ra s c duy trỡ: b t ph n ch bi t ph c tựng, giam hóm h
trong nh ng cụng vi c gia ỡnh v n v t, khụng
h i, khụng

c h c hnh. Ng

c tham gia cỏc ho t ng xó

i ph n trong xó h i x a khụng cú chỳt quy n

bỡnh ng no, ch nam quy n ó lm cho s ph n ng

i ph n ngy cng

ộo le h n. Song khụng ch v y m nh ng cụng vi c c a ng
khụng

c coi tr ng nh ng cụng vi c v n i tr c a ng

k n a so v i lao ng s n xu t c a ng
ng

i ph n c ng

i n b khụng ang

i n ụng - lao ng s n xu t c a

i n ụng l t t c ;cụng vi c n i tr c a ng

i n b ch l s úng gúp

khụng ỏng k ( ngghen-Ngu n g c c a gia ỡnh, c a ch t h u v nh
n

c).

Ngy nay ng
v ,ng

i ph n

c bi t n khụng ch v i t cỏch l ng

i m v lm nh ng cụng vi c n i tr trong gia ỡnh m ng

lm ch t n

i

i ph n ú

c, lm ch chớnh mỡnh tham gia vo quỏ trỡnh s n xu t v cỏc

ho t ng xó h i, ú l nh ng ng

i ph n gi i vi c n

c m vi c nh.

Trong xó h i no c ng v y,nh ng ch c n ng c ng nh nh ng ph m ch t
c a ng

i ph n khụng th thay i, song m i xó h i l i cú nh ng chu n m c

khỏc nhau. Trong xó h i ngy nay tuy n n kinh t ang phỏt tri n m nh,nhi u
cụng ngh m i ti n b ra i ph c v i s ng c a con ng

i nh ng

i ph n

khụng c n m v n cú th cú con b ng cỏch th thai trong ng nghi m, vi c
n u n c ng co nhi u d ch v mang n t n nh ho c c m ngoi hng, ngoi
quỏn hay vi c may vỏ gi c ng khụng c n thi t n a vỡ qu n ỏo may s n r t
nhi u Song l m t ng

i ph n ,lm m t ng

i v , lm m t ng

khụng th b nh ng thiờn ch c ú c a mỡnh cho dự

i m thỡ

b t c th i i no. Tuy



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
r ng ngày nay quan ni m v nh ng cơng vi c gia đình c a ng

i ph n khơng

còn kh t khe nh trong xã h i ngày x a n a.
Trong gia đình vai trò c a ng

i v vơ cùng to l n và v đ i.Gia đình có

KIL
OBO
OKS
.CO
M

sáu ch c n ng thì h u nh ch c n ng nào c ngcó m t c a ng

i ph n : đ con,

ni con, ch m sóc b m , t gia n i tr , qu n lý kinh t . Vì v y ph n l n m i
ng

i cho r ng h nh phúc gia đình,s c kho c a con cái, s an l c c a ch ng

nh t nh t đ u do ng

i ph n t o ra.

Theo truy n th ng t x a đ n nay, ng
vi c b p núc.

i v là ng

i n i tr , lo toan

ây chính là ngh thu t quan tr ng nh t đ có m t gia đình h nh

phúc. N u nh trong xã h i ngày x a cơng vi c n i tr là cơng vi c chính c a
ng

i ph n thì trong xã h i hi n đ i này khi mà con ng

i đang h i h ch y

theo nh ng cơng ngh m i,ch chú tâm làm nh ng cơng vi c xã h i và đã có r t
nhi u ng

i ph n khơng còn chú tâm nhi u đén vi c n i tr n a, h ch c u kì

n u n khi có d p l t t hay ti c tùng còn nh ng ngày th
vi c n u nh ng món n ngon cho ng
th

i thân khơng đ

ng do b n vi c nên

c quan tâm nh u l m, h

ng n u nh ng món n có th quen thu c ho c đ n gi n, nhanh g n.
các thành ph l n ai ai c ng b n r n v i cơng vi c m u sinh, th

đình ch g p nhau trong b a c m t i, c m tr a ch ng ho c v
ho c c m qn… R i trong xã h i ngày nay ng

nc m

c bi t

ng các gia
c quan

i con gái chú tâm h c rat

nhi u th nh ng riêng vi c n i tr b p núc thì h khơng chú tâm. Chính vì v y
mà tài b p núc c a h khơng đ

c kh nh nh ng ng

i con gái ngày x a. B a

n hàng ngày khơng có gì là to tát, nh ng nó có th là y u t làm cho gia đình
đ m m, h nh phúc h n và cung có th là ngun nhân làm cho khơng khí gia
đình ngu i l nh theo th i gian. Nh v y cơng vi c n i tr b p núc c a ng

i

ph n c a xã h i nào c ng r t c n thi t, “c m có lành canh m i ng t”ng

i

ph n ph i th c hi n đúng thiên ch c c a mình thì gia đình m i đ m m và
h nh phúc. Ng

i ch ng là tr c t trong gia đình, hang ngày h ph i làm vi c r t

v t v và sau m i ngày làm vi c m t m i y khi v đén nhà đ oc ngh ng i trong

m t khơng khí gia đình tho i mái, vui v , m cúng, đ
thân tron mâm c m gia đình thì m i m i m t s đ

c đồn t cùng ng

i

c xố tan. Cách ch m sóc



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
ch ng c a ng
c a ng

i ph n “con đ

ng ng n nh t là con đ

ng xun qua d d y

i đàn ơng”(thành ng ). Ngày nay nh có khoa h c ti n b , đã gi m r t

nhi u vi c b p núc cho ng

i ph n .

KIL
OBO
OKS

.CO
M

Nh chúng ta đã bi t, xã h i t n t i d a trên hai c s là tái s n xu t ra
c a c i v t ch t và tái s n xu t ra con ng
c a ng

i. Làm m là m t thiên ch c đ c bi t

i ph n và ch h m i có thiên ch c y. Lênin đã đ a ra m t nh n

đ nh tri t lý “Ng
c m t ng
x a, ng

i ph n nào c ng bi t r ng đ ra là r t đau nh ng khơng b t

i ph n binh th

ng nào l i kh

c t vi c sinh đ ”. Trong xã h i

i ph n có v trí khơng h n m t nơ l , là m t th tài s n có th

chuy n nh

ng, c m c , ch c n ng c b n nh t c a ng òi ph n là ph i sinh

cho nhà ch ng nh ng đ a con trai đ n i dõi tơng đ

ng b i vì “m t trai m i

coi là có, m

i con gái có c ng nh khơng”. Vì quan ni m “tr ng nam khinh

n ” y mà tr

c kia khơng ít ng

i ph n ph i ch u c nh “ch ng n m thê b y

thi p”. Ngày nay, m c dù quan ni m v n còn nh h

ng nh ng khơng còn kh c

nghi t nh ngày x a n a, đã có r t nhi u gia đình khơng có con trai nh nng gia
đình v n h nh phúc, con cá tr
nh ng đ ni d y con tr

ng thành ngoan ngỗn. Sinh con ra đã khó

ng thành,s ng t t ngoan ngỗn l i càng khó h n.

Ng òi m có vai trò r t quan tr ng trong vi c giáo d c con cái. Là ng
ph n ln dành tình c m cho con mình b ng s c h p d n l th
hố c a ng

ng. S c m

i m đ i v i con b ng tình m u t ln ch p cánh cho con cái v

t i, bay xa vào s t t đ p c cu c đ i. Ng
đòi h i vì v i h “ch

n

i ph n s ng cho con vì con h n là

t m n m,ch ráo nh

ng con”. Vì v y mà m i ng

m ln ln ph i hồn thi n mình đ ln là t m g
theo.

im ,

i

ng sáng cho con cái noi

Ngồi nh ng cơng vi c gia đình,ch m sóc con cái nh ng ng

i ph n

ln có ngh a ph i ch m sóc b m ch ng. Trong xã h i x a con dâu ln ph i
cung ph ng b m ch ng m t cách tuy t đ i, b m có nói sai th nào thì v n
ph i nghe. Ngày nay quan h m ch ng nàng dâu khơng còn nh x a n a, cu c

s ng đ c l p c a b m ch ng v i con cái đã làm cho đ a v c a ng
khơng ph i ch u nhi u quy t c c a b m ch ng n a mà ng

i ph n

i ph n có th là



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
ch m i cụng vi c trong gia inh.Song ngh a v ch m súc b m ch ng thỡ
ng

i ph n luụn ph i th c hi n m t cỏch y , c bi t ú khụng ch l

ngh a v m ú cũn l tỡnh c m c ng nh lũng bi t n i v i b m .
i ph n

tr ng ng

i ph n cú vai trũ r t quan

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Nh v y, cú th núi r ng trong gia ỡnh ng

c vớ nh chi c i u ho trong gai ỡnh lm cho khụng

khớ gia ỡnh tr lờn m cỳng trong mựa ụng v mỏt d u v mựa hố. Nh Vonte
ó t ng núi dự l vua chỳa hay ng

i dõn cy, k no s ng yờn n d

i mỏi

m c a mỡnh l h nh phỳc. M i chỳng ta khụng th coi nh ng cụng vi c gia
ỡnh l v n v t b i chớnh t nh ng vi c lam ú n u ng


c trỏch nhi m c a mỡnh thỡ s t o d ng

khụng thỡ s ng

i ph n hon thnh

c m t gia ỡnh h nh phỳc cũn

c l i. Gia ỡnh l m t t bo c a xó h i, gia ỡnh m m

khụng ch em l i ni m vui cho m i thnh viờn trong gia ỡnh m cũn gúp ph n
lm cho xó h i n nh v v n minh h n. Chớnh vỡ v y m trong m i cụng vi c
c a gia ỡnh khụng th thi u bn tay c a ng
n ó

i ph n v vai trũ c a ng

c nh th Th Hựng kh ng nh qua bi th V

i ph

i:

Em i v ng

Nh hoang tn giỏ l nh

Con m i ch i quờn b b a c m chi u
M t l nh th y ton l ỏ

B p ch ng tr ton nh ng n i niờu.

Ph n Vi t Nam t x a n nay khụng ch m vi c nh m cũn
gi i vi c n

c, tr i qua r t nhi u nh ng n m thỏng kh c c c a chi n tranh,

chớnh t trong nh ng au kh ú ng
ng

i ph n ó xõy d ng

c hỡnh t

ng

i ph n Vi t Nam th t cao p. Cỏc l giỏo phong ki n c th t ch t h vo

c xe tam tũng, t c nh ng v n khụng ng n c n
ghộ vai gỏnh vỏc s n h. Trong chi n tranh ng
kộm gỡ ng

c ph n Vi t Nam

i ph n c ng khụng thua

i n ụng, h c ng ra m t tr n, c ng c m sỳng chi n u v i m t

khớ phỏch b t khu t yờu i ngay trong c khú kh n:

Em ng hiờn ngang gi a t tr i
Gi a vũng g

m sỳng ,n c

it

i



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Gi a thành ph Bác th
R ng c q h

ng u y

ng,m t n c

i”

(R ng c q h

ng m t n c

i

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Nguy n Thi Lý)

R i nhân dân Vi t Nam đ u th k 3 đã suy tơn m t vùng Dâu - bà Man
N

ng làm ph t m u vì Man N

ng đã có cơng ch ng h n, đem n

đ ng cho dân cày c y … T t c nh ng ng

i ph n Vi t Nam y đã đem s c

minh vào cơng cu c gi i phong và xây d ng đ t n

Trong bom đ n nh ng ng

c vào ru ng

c.

i ph n vi t nam đã có kh n ng vi t lên

nh ng trang s vàng chói l i v truy n th ng ch ng ngo i xâm c a dân t c.
Ngày nay xã h i càng phat tri n ng
kh i b c t

i ph n càng đ

c gi i phóng thốt ra

ng gia đình đ hồ nh p vào xã h i. H có th làm m i vi c, h c

nhi u th đ góp ph n vào phát tri n xã h i, làm r ng r đ t n

c ta. V n ki n

i h i ph n tồn qu c l n th 9 đã nêu lên m c tiêu ph n đ u đ t chu n m c
“Ng

i ph n vi t Nam u n

c, có tri th c, có s c kho , n ng đ ng, sáng

t o, có l i s ng v n hố,có lòng nhân h u,quan tâm đ n l i ích xã h i vàc ng

đ ng”.

Nh v y n u nh ngày x a nh ng cơng vi c ngo i (bên ngồi xã h i) do
đàn ơng đ m nhi m, ng
nhà) khơng đ
n đã th t s đ

i ph n ch đ m nh n nh ng cơng vi c n i (trong

c tham gia nh ng cơng vi c c a đ t n

c thì đén nay ng

i ph

c gi i phóng trong c gia đình và c gia đình và xã h i. Ngồi

nh ng cơng vi c c a m t ng

i v , m t ng

i m ,m t ng

i con dâu mà ng

ph n ph i làm thì h còn có nhi m v ,trách nhi m c a m t ng

i

i cơng dân.

Ngày nay ph n h c r ng bi t nhi u khơng khác gì nam gi i c , ngồi cơng
vi c gia đình thì có th nói cơng vi c chính c a h là tham gia vào ho t đ ng s n
xu t c a xã h i, ng
h n 37 tri u l c l

i ta th ng kê s li u là ph n chi m 48% trong t ng s

ng lao đ ng xã h i.

G n 20 n m đ i m i đ t n
trung tâm c a chi n l

c, v i quan đi m đ t con ng

i vào v trí

c phát tri n kinh t - xã h i, m i ti m n ng trong m i cá

nhân và c c ng đ ng trong đó có ph n đ

c kh i d y. Trên các l nh v c ho t



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
đ ng xã h i ph n đã phay huy cao đ kh n ng c a mình v i xu h
càng có nh ng đóng góp quan t ng vào s phát tri n c a đ t n
gia đơng đ o

nhi u ngành s n xu t c a đ t n

ng ngày

c. Ph n tham

c nh :ngành th

ng m i, giáo

KIL
OBO
OKS
.CO
M

d c, y t , tin d ng và tài chính, v n hố xã h i… hay trong các ho t đ ng th
d c th thao ngày càng ghi nh n thành tích đóng góp đáng k c a ng

i ph n

trong s nghi p xây d ng n n v n hố “tiên ti n, đ m đà b n s c dân t c”.
Trong ho t đ ng v n hố chúng ta đã có r t nhi u n ngh s nhân dân, n ngh
s

u tú và trong ho t đ ng th thao nh bóng đá đi n kinh… n đã đ t r t nhi u

huy ch

ng các lo i t i các gi i khu v c và qu c t .

Ph n còn đ
vi c n

c gi i phóng trong c ho t đ ng chính tr ,n u tr

c kia

c ch do đàn ơng lo thì gi ph n đã tham gia vào các c p u đ ng,

chính quy n, đồn th t trung
càng t ng. V i nh ng c

ng đ n đ a ph

ng,c s v i s l

ng v tr ng trách đó, ng

ngày càng nhi u cho s phát tri n c a đ t n

ng ngày

i ph n đang c ng hi n

c.

Song ngày nay khi xã h i càng phát tri n,nhi u lo i d ch v ph c v nhu
c u sinh ho t các gia đình (qu n áo may s n, món n làm s n...), song khơng vì
th mà ng

i con gái qn đi nh ng đi u mà mình c n có nh bi t khâu vá, đ m

khuy, khâu nh ng đ

ng s t ch , s a qu n áo cho ch ng con, n u c m ngon

canh ng t h ng ngày. Khi đ ng ti n l n át đòi h i con ng

i ph i n ng đ ng d n

nhi u s c l c vào cơng vi c ki m ti n và t n t i, có nh ng ph n m i mê ch y
theo danh l i ma qn đi nh ng thiên ch c c a mình, r i đ n m t lúc nào đó h
đ

c

trên đ nh cao c a s nghi p nh ng l i thi u nh ng h nh phúc bình d

nh t c a cu c s ng đ i th

ng. Và nh v y ng

i ph n đó có cao sang bao

nhiêu mà khơng có m t gia đình đ m m, h nh phúc thì có l chính h l i là
ng

i b t h nh nh t.

Nh v y, có th nói r ng ph n Vi t Nam ngày nay khơng còn b bó
bu c trong khn phép gia đình n a mà h đã đ

c t do tham gia vào các ho t

đ ng xã h i. V i nh ng v trí và vai trò ngày càng đ
đình và ngồi xã h i ng

i ph n đã đ

c nâng cao trong c gia

c gi i phóng. M t xã h i mu n t n t i

và phát tri n thì khơng th thi u nh ng đóng góp c a ng

i ph n .



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
V p ti p theo c a ng
nh tõm h n c a ng
c a ng

i ph n l Dung, õy l v p hỡnh th c ng

i ph n , m i m t th i s cú nh ng quan ni m v v p

i ph n khỏc nhau.

y cú dỏng ng

i ph n

c quan ni m l p khi ng

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Trong xó h i x a ng

i ph n

i m nh mai, nh nhng, y u i u, th t ỏy l ng ong r t phự h p

v i xó h i x a khi m ng

i ph n ch

ỡnh v ph i ph thu c vo ng

trong nh lm nh ng cụng vi c gia

i n ụng. Nh ng trong xó h i ngy nay nh ng

quan ni m y ó thay i nhi u, ng

i ph n p khi cú m t hỡnh th kho

kho n, s c kho t t, cú nh v y h m i gỏnh vỏc

c nh ng cụng vi c gia ỡnh

v c ngoi xó h i.
Dung
ny

õy c ng cú ngh a l v p nhan s c c a ng

c vớ nh nh ng bụng hoa nhi u s c nh ng h

phỳ. Tuy nhiờn m i con ng
nh ng ng

i ph n , v p

ng r t a dang v phong

i sinh ra khụng ph i ai c ng p nh ai. Cú nh ng

i ph n cú m t nhan s c hon h o, h cú th tr thnh hoa h u, hoa

khụi, ỏ h u song l i cú r t nhi u ph n t ti v
thnh ng ó cú m t cõu r t hay khụng cú ng

s c p c a mỡnh, nh ng

i ph n x u ch cú ng

n khụng bi t lm p cho mỡnh . Nh v y nh ng ng

i ph

i ph n ó p r i thỡ

s lm cho mỡnh cng p h n v m i m t, cũn nh ng ng

i ph n ch a p ta

cú th i th m m , hay ch n cho mỡnh m t cỏch n m c, ki u túccho phự h p,
ph i t bi t lm p cho mỡnh ch khụng nờn t ti.
Tr

c h t v p ngo i hỡnh ph thu c r t nhi u vo cỏch n m c, ụng

cha ta ó cú cõu ng

i p vỡ l a, t c l s phong phỳ v mu s c, ch t li u

v i vúc c ng nh hỡnh dỏng, kớch th
muụn v , trong l nh v c ny ng

c c a cỏc lo i qu n ỏo th t muụn hỡnh

i ta c ng d b sa vo vi c i tỡm v p hỡnh

th c. Song m i cỏi p u cú n i dung c a nú v xột n cựng thỡ cỏch n m c
no c ng l bi u hi n c a tõm h n bờn trong. V m i chỳng ta ph i t bi t cỏch
n m c nh th no cho phự h p v i mỡnh.

Vo m i th i kỡ xó h i khỏc nhau cú nh ng quan ni m v cỏch n m c
khỏc nhau. Ng

i con gỏi ngy x a cỏch õy m t th k

c quan ni m l p

khi cụ y cú túc uụi g, r ng nhu m en, gu c m c, ỏo t thõn. Cỏch n m c



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
c a ng

i con gái ngày x a r t kín đáo, bình d và th

nh bây gi . H i đó ng

i con gái th

ng khơng ch y theo m t

ng hay m c váy - váy

đây là “váy đ p”

r t r ng, dài đ n gót chân, màu đen cùng v i áo t thân và y m.
ph n m c th

c ta. Sau này có áo dài c ng đ

KIL
OBO
OKS
.CO
M

mang đ m nét v n hố riêng c a n

ng xun. R i qu n c a ng

qu n l a, xa tanh màu đen đ

ó là b váy
c nhi u

i ph n ngày x a c ng ch là

c may r ng có th nói trang ph c c a ng

i ph

n ngày x a r t gi n d và mang màu s c dân t c. Còn ngày nay xã h i ngày
càng phát tri n, càng m r ng nhi u m i quan h v i n
h

ng nhi u n n v n hố c a n

c ngồi nên ta b

nh

c ngồi,trong đó cách n m c c a ta gi ki u

cách đã b tây hố khơng còn là váy đ p và áo t thân n a, các ki u qu n áo r t
đa d ng, phong phú, mn màu mn v và m i ng

i có m t con m t th m m

riêng có th l a ch n cho mình m t ki u n m c phù h p.
Các ki u qu n áo đ

c g i là đ p thì ph i tính t i t p qn n m c c a

nhân dân, mà tr c ti p là nh ng ng

i s ng xung quanh mình. Qua giao l u v n

hố phát tri n và nh t là nh ng bi n đ i đi lên trong đ i s ng kinh t , chính tr ...
vi c thay đ i trong các ki u n m c là m t đi u h t s c t nhiên nh ng dù th
nào đi ch ng n a thì s c thái dân t c c n ph i gi gìn trong các ki u qu n áo
hi n đ i. T t nhiên ngày nay khơng th b t các co gái tr m c áo t thân và chít
kh n m qu , nh ng n u l i tìm m t ki u n m c mà khi n đ ng bào mình
ch ng còn nh n ra đó là m t cơ gái Vi t Nam n a thì qu là m t khuynh h
khơng đúng đ n. Trong xã h i hi n đ i này ng

ng

i con gái khơng b s qu n lý

g t gao trong cách n m c,h có th t ch n cho mình nh ng b đ phù h p,
nh ng b đ mà h thích, chính vì v y mà đã t o ra nhi u màu s c trong c ch n
m c c a ng

i con gái. Và đã có r t nhi u ng

i ph n làm cho mình rang r

thêm khi có m t b đ phù h p đi cùng v i nh ng đơi gi y, dép đúng ki u có
th là sang nh ng v n gi n d và c ng có th là gi n d nh ng v n sang. Song l i
có nh ng ng

i con gái tuy khơng x u nh ng đã làm cho mình tr lên l b ch, là

tâm đi m chú ý, bàn lu n c a m i ng
“thi u trên h d
đ

c m i ng

i khi h khốc trên mình m t b qu n áo

i”, màu s c l lo t… M c đ p là đ ng

i khác ng m, đ

i a thích và ch p nh n. Chính vì v y dù xã h i có phát tri n đ n



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
õu, ng

i ph n cú

c gi phúng nh th no thỡ m i ng

i c ng t mỡnh

bi t nh ng chu n m c c a xó h i,c a dõn t c phỏt tri n phự h p theo nú.
Song m t con ng

i khụng ch cú hỡnh th c bờn ngoi m c n cú c n i

KIL
OBO
OKS
.CO
M

dung bờn trong n a v õy m i l i m quy t nh v p c a con ng
cha ta ó cú cõu cỏi n t ỏnh ch t cỏi p, m t ng

i ph n tuy khụng p

v hỡnh th c nh ng h bi t quan tõm giỳp nh ng ng

hi n ho v i m i ng
thỡ h v n
ng

i, h l nh ng ng

c m i ng

i xung quanh, i x

i thụng minh,gi i giang nhi u vi c

i khen ng i v quý tr ng. Cũn ng

c l i, cú nh ng

i ph n tuy b ngoi r t p, luụn luụn bi t ch m chỳt v p b ngoi c a

mỡnh m tõm h n mỡnh m c ru ng, khụng bi t ngh cho ng
khụng chỳ tõm h c t p m su t ngy ch
gỏi ú s b m i ng
ng

i. ễng

i phờ phỏn, chờ c

i khỏc c ng

n di n ch i b i nh ng ng

i con

i v khụng tụn tr ng. Chớnh vỡ v y m i

i ph n ph i bi t lm p cho mỡnh c v n i dung l n hỡnh th c, cú nh

v y v p v ch Dung m i th t s tr n v n.
T x a n nay ng

i ph n luụn luụn hon thi n mỡnh, c v v p

bờn ngoi l n v p tõm hụn. Hng ngy ng

i ph n luụn lm p cho mỡnh

b ng nh ng b qu n ỏo, b ng nh ng ụi gi y, dộp, b ng nh ng ki u túc, r i
b ng cỏch trang i m song h c ng khụng quờn lm p chop tõm h n mỡnh.
Chớnh vỡ v y m ng

i ph n x a luụn ph i h c l ngh a. V cho n ngy

nay thỡ i u ú c ng khụng th m t i. M i ng
x v i b trờn, nh
ng

ng d

i v m i ng

i ph n v n ph i h c cỏch i

i xung quanh nh th no.

c bi t

i ph n mu n lm cho tõm hụn mỡnh p, phong phỳ thỡ ph i cú s hi u

bi t r ng. Tri th c chớnh l cỏi p l n nh t trong tõm h n con ng

i. Ng

i ph

n ngy x a ngoi cụng vi c nh thỡ vi c h c l ngh a l ch y u, cũn viờch h c
c ng ch l h cc m kỡ thi ho mang mu s c n tớnh thụi. Cũn ngy nay
ng

i ph n

khụng ch m vi c nh m cũn ra s c trau d i ki n th c nõng

cao t m hi u bi t c a mỡnh c ng nh kh ng nh v trớ c a mỡnh trong xó h i,
c bi t l cú h c v n cú t do. M c dự khụng p v ngo i hỡnh nh ng m
m t ng

i ph n cú tri th c, cú cỏi p trong tõm h n thỡ s chi n th ng m i

rốm pha d lu n xó h i.

c bi t khi l m t ng

i m ng

i ph n cng ph i



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
có tri th c, h c v n đ d y b o con cái có th b t nh p đ

c v i cu c s ng hi n

đ i này, có nh v y con cái h m i th t s phát tri n và thơng minh. Khi ng
ph n có tri th c thì h s bi t đ i x v i m i ng

i

i t t h n, đ c bi t s bi t

KIL
OBO
OKS
.CO
M

cách làm v , làm m , làm con t t h n.

Có th nói r ng ch Dung trong nét đ p c a ng

i ph n s tr nên đ p

h n n u h bi t k t h p c v đ p hình th c l n v tâm h n. V đ p bên ngồi
c a ng

i ph n c ng nh nh ng bơng hoa ch to h

ng s c m t l n r i tàn,

còn v đ p tâm h n m i là v nh c u, nó s lung linh to sáng soi r i vào nh ng
đi m khuy t c a ngo i hình. M i ng

i ph n khơng đ

c t o hố ban cho s c

đ p thì hãy t làm cho mình to sáng đó m i th t s là đi u đáng q và trân
tr ng.

V đ p v Ngơn g n ch t v i v đ p c a Dung. Ti ng nói là ph

ng ti n

giao ti p. Nói đ truy n đ t thơng tin hay bi u th thái đ ,tình c m c a mình v i
ng

i khác. Có th nói l i nói là s i dây n i li n m i quan h gi a ng

ng

i.

V Ngơn b t c

th i đ i nào,ng

iv i

i ta c ng a nh ng cơ gái nói n ng l

phép, l ch s , nh nhàng, t nh , nói d nghe và t ra bi t đi u. Ng

i ta b t c

trai hay gái, khơng th b c l q t nhiên b n ch t “khơng hay”c a mình. Do
đó c n bi t nén l i c m xúc b t phát c a mình, nóng gi n vui bu n, các cá tính
x u c a mình tr

c m t m i ng

i. Nói th ng th n nh ng ph i l ch s , trình bày

có tính thuy t ph c, khơng ph i là cãi nhau tay đơi, xúc ph m đ n đ i ph

ng.

Vì v y mà chúng ta ln ph i “h c n,h c nói,h c gói,h c m ”.
L i nói c a m i ng
c a ng
ng

i là th hi n trình đ h c v n c ng nh s hi u bi t

i đó r ng hay h p, chính vì v y mà l i nói r t quan tr ng đ i v i con

i trong giao ti p xã h i c ng nh trong gia đình.

có nh ng l i nói hay,

ngơn t phong phú chúng ta ph i h c r t nhi u,h c nói r i ta ph i h c cách l ng
nghe ng

i khác nói b i “con ng

i c n 2 n m h c nói nh ng c n 60 n m đ

h c nghe”. Câu nói đó mu n khun chúng ta r ng ta ph i bi t cách l ng nghe
ng

i khác nói h n là đ ng

ngơn t có nhi u.

i khác ph i nghe mình nói nhi u cho dù ta có hay,



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
L i núi o n mỏu, l i núi gúi vng nờn chỳng ta ph i r t th n tr ng
trong l i núi c a mỡnh, chỳng ta hóy núi nh ng i u ó bi tbi t thỡ th a th t,

khụng bi t thỡ d a c t m nghe.

i c ngh r ng mỡnh bi t

i thỡ khụng bi t gỡ th l h tha h ba hoa b c phột

KIL
OBO
OKS
.CO
M

r t nhi u th v m i ng

ó cú r t nhi u ng

nh ng nh ng i u trờn tr i d

i b m khụng bi t r ng mỡnh ang lm trũ c

i

cho m i ng

i. Song bờn c nh ú v n cú nh ng ng

cho m i ng

i xung quanh th y ng i khụng ti p xỳc. Nh v y, vi c n núi nh

th no l c a m i ng

i r t nhỳt nhỏt, ớt núi lm

i nh ng cỏi gỡ c ng ph i cú m c c a nú, ta khụng nờn

núi quỏ nhi u song c ng khụng nờn núi quỏ ớt chỳng ta ph i bi t cỏch l ng nghe
v bi t cỏch im l ng.
L m t ng

i ph n thỡ l i núi l i cng quan tr ng h n,ph i núi lm sao

th hi n ỳng b n ch t n nhi c a mỡnh. Ng

i ph n ph i bi t cỏch n núi l ch

s ,tinh t ,nh nhng, õy c ng l m t tiờu chu n ỏnh giỏ con ng

i:

Vng thỡ th l a th than

Chuụng kờu th ti ng,ng
Trong gia ỡnh,ng

i ngoan th l i (ca dao)

i ph n úng vai trũ r t quan tr ng trong giao ti p,

ng x v i ch ng con, b m , anh ch em, ph i bi t cỏch giao ti p thỡ gia ỡnh

m i ho thu n. Trong xó h i ngy x a, ng

i ph n ph i ch u ỏp l c t gia

ỡnh, xó h i nờn h luụn ph i khộp nộp gi ý t v l i núi th
nh ng cú v r t rố v l i núi th
ng

ng nh nhng

ng ph i trong m t khuụn phộp no ú. R i

i ph n ngy x a hay dựng cỏch núi b ng v n th nờn l i núi hay ngụn t

r t trang nhó v pha chỳt lóng m ng, sõu s c trong ú. Ngy nay do xó h i cng
m r ng s giao l u ti p xỳc v i nhi u n
h

ng nhi u c a t ng n

c trờn th gi i nờn ta c ng b

c ngoi c ng nh phong cỏch c a h . Ng

nh

i ph n

ngy nay ó cú v trớ nh t nh trong gia ỡnh khụng cũn b ch nam
quy n chốn ộp n a nờn h tr nờn m nh m h n, l i núi c a ng

c ng dựng nhi u ngụn t i th
v n th nh ngy tr

i ph n

ng tỏo b o h n v khụng cũn cỏch ch i ch ,

c n a.Song m i ng

i ph n ph i cú ngh thu t giao

ti p trong gia ỡnh thỡ m i lm cho gia ỡnh cú m t khụng khớ ho h p.
ch ng thỡ ng

iv i

i ph n luụn ph i n núi nhó nh n,d u dng, ph i luụn quan tõm



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
đ n ch ng, tránh chanh chua, n nói thơ l tr

c m t ch ng làm nh v y s làm

cho ch ng thi u tơn tr ng v mình. R i khi hai v ch ng có x y ra xích mích,
tranh cãi đi u gì thì ng

i v ph i bi t cách ki m ch s nóng gi n, bình t nh, c

theo ch ng:

KIL
OBO
OKS
.CO
M

g ng dùng l i nói c a mình đ phân gi i cho ch ng hi u ch khơng nên b c t c
“L i nói ch ng m t ti n mua

L a l i mà nói cho v a lòng nhau”(ca dao)
i v i con cái thì ng

i ph n ph i nói m t cách có v n hố, khun

b o con nh nhàng đ con mình hi u và h c theo nh ng l i m mình d y, con
cái b

nh h

nói thơ t c tr

ng c a ng

i m r t nhi u nên ng

c m t con.

i v i cha m ,b trên thì ng

nói l phép, nói v i m i ng
Hi n nay, ng

i ph n đ c bi t khơng đ

c

i ph n ln ph i n

i xung quanh thì ln ph i hi n hồ l ch s .

i ph n

tham gia vào cơng vi c xã h i r t nhi u chính vì

v y ngh thu t giao ti p l i càng quan tr ng h n, đi u y giúp cho cơng vi c c a
mình r t nhi u. Ngồi xã h i ngơn ng giao ti p khơng còn nh trong gia đình
n a, ng

i ph n s ph i ti p xúc v i r t nhi u h ng ng

i khác nhau nên cách

n nói ph i hay, khơn khéo, l ch s và nói phù h p r t quan tr ng, ngơn ng ph i
đa d ng, phong phú …

i u này cho th y r ng ch trong cách n nói thơi ta c ng

ph i h c r t nhi u.

Các b c cha m th

ng nh c nh con gái khơng đ

c c c n, ch i t c, đanh đá th hi n ng

c dùng l i l thơ l ,

i khơng có v n hố, khơng có giáo d c

c a gia đình… Trong xã h i ngày nay tơi đã ch ng ki n có nh ng cơ gái có
khn m t xinh đ p, n m c sành đi u nh ng l i l thơ t c, ch i b y, chanh
chua gây cho tơi c m giác khơng thích, khó ch u và nh ng nét đ p hình th c kia
c a h tơi khơng th y n t

ng gì c .

Nh v y, l i n ti ng nói là r t quan tr ng đ i v i m i ng

i nói chung,

ng

i ph n nói riêng, nó th hi n tính cách c ng nh trình đ v n hố c a m i

ng

i. ó c ng là đi m đ ng

i ta đánh giá v đ p c a con ng

i đó. Chính vì

v y mà m i chúng ta ln ph i rèn luy n và trau d i ngơn t c a mình đ có s
giao ti p v i m i ng

i m t cách thân thi n và t t nh t.



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Trong v p c a ng

i ph n i u ỏng quớ nh t l v ch H nh.

õy l v p v ph m ch t, nhõn cỏch bờn trong c a ng

i ph n . Trong xó

h i x a ho c nay thỡ ch h nh v n luụn g n li n v i ng

i ph n , nh ng giỏ

m c khỏc nhau.

KIL
OBO
OKS
.CO

M

tr c a nú khụng bao gi m t i, tuy r ng trong xó h i s cú nh ng nh ng chu n
Trong xó h i x a ch H nh

c ỏp t v i ng

i ph n m t cỏch

tuy t i, cú th nú cũn l s i dõy trúi bu c, l nh ng ỏp l c kh c nghi t i v i
ng

i ph n . Xó h i phong ki n ch nam quy n th ng tr lm cho ng

i

ph n vụ cựng c c kh , c bi t l khụng cú a v gỡ trong xó h i ngoi s
ph c tựng c a m t ng

i v i v i ch ng v gia ỡnh nh ch ng. Ngy x a,

vi c hụn nhõn, ch n ng
quy t nh m th

i ch ng cho mỡnh ng

i ph n c ng khụng

c

ng l cha m t õu con ng i y
Thõn em m

i sỏu tu i u

Cha m ộp g lm dõu nh ng
Núi ra s ch em c

N m ba chuy n th m,chớn m

i

i

i chuy n cay

(ca dao)

Chớnh vỡ v y m s ph n ng
thụi:

i ph n ch ph thu c vo s may r i m

Thõn em nh

h t m a sa

H t r i gỏc tớa,h t ra ru ng cy
(Ca dao)

Hay:

Thõn em nh t m l a o

ph t ph gi a ch bi t vo tay ai

H nh c a ng

i ph n quan tr ng nh t l ph i gi

chung v i ch ng:

Trai thỡ chung hi u lm u

Gỏi thỡ ti t h nh lm cõu trau mỡnh
(ca dao)

trinh ti t, thu



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Trong xó h i phong ki n quan ni m v trinh ti t i v i ng

i con gỏi

r t kh c khe, n u ngy x a ch a ch ng m ch a thỡ ú l m t t i ty ỡnh,
ng

i con gỏi ú s khụng th thoỏt kh i

c nh ng hỡnh ph t c a gia ỡnh

ng

m t s lng cú lu t l h kh c thỡ

KIL
OBO
OKS
.CO
M

c ng nh c a xó h i nh :cha m s t con,

i con gỏi ú cú th b c o u bụi vụi th bố trụi sụng, u i i kh i lng
i ph n ph i nh t m c theo ch ng thuy n theo

khi l y ch ng r i thỡ ng

lỏi,gỏi theo ch ng, khụng

c t ý b ch ng hay ngo i tỡnh cho dự ng

ch ng cú khụng t t, tn b o hay n m thờ b y thi p, thỡ ng

i

i v c ng ph i cam

ch u, c bi t l ph i thu chung v i ch ng. Th nờn dõn gian ta m i cú cõu
Khi no cúc m c hai uụi

Th n l n hai l

i,gỏi nuụi hai ch ng

(ca dao)

Ch a thờ ,quy t c o c khuy n khớch trai anh hựng n m thờ b y
thi p, nh ng ng

i ph n gỏi chớnh chuyờn ch cú m t ch ng, ó lm v

ph i bi t g i d , b o võng chi u theo ý ch ng, ph i bi t nớn nh n khi ch ng
gi n gi ỏnh p. H nh

õy cũn khuyờn r n ng

i ph n khụng nờn tỏi

giỏ khi ch ng ch t: xu t giỏ tong phu,phu t tũng t _Kh ng T .
Ph i núi r ng trong xó h i x a khi ng
ph n ng

i con gỏi ó i l y ch ng thỡ s

i ph n c ng nh th xỏc, suy ngh c a h ó b trúi bu c ch t ch

vo nh ng quy t c trúi bu c c a nh ch ng, ng

nh ng t do cỏ nhõn, ng
cũn ng

i ph n khụng cũn cú

c

i ch ng tr thnh m t lónh chỳa trong lõu i c a h

i v ch nh nh ng nụ t su t ngy ch bi t cõm l ng ph c v lónh

chỳa. M c dự v y s chinh ti t, lũng chung thu , tỡnh sõu ngh a n ng trong i
x gi a v v ch ng, ú l nột p truy n th ng c n gi gỡn, phỏt huy. Ngy nay
ng

i ph n ngy cng kh ng nh

c a v c a mỡnh trong gia ỡnh c ng

nh trong xó h i. Khỏc v i quy t c c a ngy x a, ng
t do yờu

ng, t do tỡm ng

c

i ch ng ng ý cho mỡnh m khụng cũn ph

thu c vo b m m t cỏch tuy t i n a.
nay

i con gỏi ngy nay

c bi t h n h nh phỳc gia ỡnh hiờn

c d a trờn quan h bỡnh ng gi a v v ch ng v ch m t v m t

ch ng i u ny r t thu n l i ta xõy d ng m t gia ỡnh m m, cú s c m



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
thụng quan tõm l n nhau giỳp nhau cựng lm vi c v nuụi con,cựng chia s
nh ng ni m vui v khú kh n trong cu c s ng hng ngay, sao cho:
Rõu tụm n u v i ru t b u

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Ch ng chan v hỳp g t u khen ngon(ca dao)

T õy s ph n ng

i ph n ó th t s thay i, khụng cũn ph i ch u

nhi u quy t c nh trong xó h i x a n a.
ng

c bi t hi n nay cú chớnh sỏch l

i ph n khụng c n cú ch ng nh ng v n cú th cú con n u h mu n v i u

ú ó

c xó h i ch p nh n, hay ng

i ph n c ng khụng ph i s ng c nh goỏ

b a su t i khi ch ng ch t n a m h cú th xu t giỏ lm l i cu c i v i
ng

i ch ng m i. Song cỏi gỡ c ng cú hai m t c a nú, bờn c nh nh ng m t tớch

c c c a tỡnh yờu c ng nh hụn nhõn th i hi n i thỡ nú ang t ra nh ng v n
c n suy ngh v th h tr ngy nay. Vớ d nh trong tỡnh yờu _õy l tỡnh
c m thiờng liờng c a con ng

i nh ng l i cú nhi u ng

i l y nú lm trũ ựa,lm

m c ớch t cỏi khỏc nh danh l i, a v ,ti n b c R i vi c trinh ti tc a
ng

i con gỏi khụng cũn

c quỏ coi tr ng nh x a n a, ó cú r t nhi u b n

c hụn nhõn hay cũn g i l n c m tr

gỏi quan h tr

c k ng. M c dự hi n

nay gia ỡnh ang cú ch m t v m t ch ng nh ng tỡnh tr ng ly hụn l i x y
ra r t nhi u, ng

i ch ng tuy v danh ngh a khụng cũn n m thờ b y thi p n a

nh ng vi c v ng tr m ngo i tỡnh v n cũn Nh v y dự

xó h i no i ch ng

n a thỡ lũng chung thu s t son m t lũng v i ch ng luụn l giỏ tr ỏng quý c a
ng

i ph n , cú nh v y v p c a ng

i ph n m i th t s to sỏng v

coi tr ng. T ú ta th y r ng m t gia ỡnh h nh phỳc b n v ng ph i

c xõy

d ng trờn n n t ng tỡnh yờu chõn chớnh.
Ch H nh c a ng

i ph n ú cũn l s hi u v i cha m ,giỳp

anh em,s ng cú tỡnh ngh a v i hng xúm lỏng gi ng,v i m i ng
L ng

i xung quanh.

i con s ng cựng cha m hay ó l p gia ỡnh thỡ hi u v i cha m

l o lý truy n th ng cha ụng ta ó d y b o, khuyờn r n:
Cụng cha nh nỳi Thỏi S n
Ngh a m nh n

c trong ngu n ch y ra

c



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
M t lòng th m kính cha
Cho tròn ch hi u m i là đ o con”
(ca dao)
nhà ln ph i bi t quan tâm, ch m sóc cha m ,giúp

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Ng òi con gái khi

đ cha m nh ng cơng vi c nhà…khi v nhàch ng r i ph i bi t quan tâm ch m
sóc cha m ch ng nh chính cha m mình v y. Trong xã h i x a ng
khi v làm dâu th

ng ph i e dè, khép nép tr

i con gái

c m t b m ch ng, đ c bi t là bà

m ch ng đ t ra nhi u phép t c đ i v i con dâu. Ngày nay cu c s ng c a con
cái và b m đã tách bi t nên ng

i con dâu có th ch đ ng qn xuy n m i

cơng vi c trong gia đình khơng ph i ch u s áp đ t c a m ch ng n a. Song
th i kì nào c ng v y s ch m sóc quan tâm c a con cái đ i v i b m ln là
đ o lý làm ng

i s đ ng nh t mà ai c ng ph i làm tròn b n ph n c a mình.

Cho dù ngày nay, ng

i ph n khơng ch có cơng vi c gia đình mà còn r t b n

r n v i cơng vi c xã h i nh ng đa lý làm con v n ph i làm tròn. Lòng bi t n
cơng cha m , s tơn kính ơng bà, t tiên khơng ch b ng l i nói hay vi c cúng

l ,gi t t,mà s quan tâm,s n sóc ơng bà,cha m th

ng xun lúc m đau, khi

tu i già b ng vi c làm h ng ngày, v m t v t ch t và an iv m t tinh th n. Nh
ơng Thái Cơng ng òi Trung Qu c đã nói “mình hi u v i cha m , con cái mình
c ng hi u v i mình.Còn mình khơng hi u h i sao con hi u đ

c. Hi u thu n l i

sinh hi u thu n,ng ngh ch l i sinh ng ngh ch. Ch ng tin hãy xem tr
nhà giot tr

c nh sao, gi t sau nh v y” (trích sách:

hố thơng tin)

o làm ng

c mái

i_NXB v n

V i anh em ru t th t, đ o lý “anh em nh th chân tay” nh

ng nh n,

giúp đ nhau khi còn s ng chung c gia đình riêng c ng nh đ i v i h hàng,
thân t c, khơng s ng theo ki u “m i ng
th

i m t ph n riêng” đ đ i x l nh nh t,

khi h g p khó kh n, tr c tr .

V i bà con xóm gi ng, làng xã, ph ph
hi u, khoan dung có tr

c có sau, gi đ

ng s ng nhân h u, c x hồ

c ch tín, ch l trong giao ti p hàng

ngày. Tránh đ u óc ích k cá nhân, gia đình ch ngh a, ch lo ch m lo thu vén



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
cho l i ích cá nhân hay l i ích gia đình mình, xúc ph m hay coi th

ng, th

v i l i ích c a t p th , c a c ng đ ng, xã h i.
Nh v y nói v ch “H nh”c a ng
ng

i,

xã h i nào c ng c n gi gìn và phát huy theo “H nh” thì

KIL
OBO
OKS
.CO
M

nh ng đ o lý y

i ph n là c m t đ o lý làm ng

i ph n ph i “Rèn luy n đ c tính ph n c n nh t là s hồ hỗn ph n

đ t s n n trinh thu n lên hàng đ u. Tr
anh ch em khơng đ

c m t cha h i m phi u th o, gi a

c tranh cãi” (N Nhi Kinh_H Thu Lan).



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
IV- K T LU N
Trong cu n sách “N gi i”, h c gi Ban Chiêu đã nh n xét v “t đ c”

KIL
OBO
OKS
.CO

M

nh sau: “Thanh nhàn trinh t nh,gi ti t ch nh t , làm vi c có liêm s , hành đ ng
có phép t c …nh th g i là đ c. L a l i nói đúng lúc, nói khơng đ ng

i khác

chán ghét… đó chinh là ngơn. n m c s ch s , th òng xun t m g i, ng
khơng cáu b n…đó chính là dung. Th

i

ng xun đ ý vi c nhà, ch m ch làm

l ng, khơng thích ch i đùa… đó chính là cơng”. Rõ ràng “t đ c” ngày x a
khơng ph i hồn tồn tiêu c c.

ã có th i chúng ta c n ph i xố b “tam tòng,

t đ c” vì đó là nh ng ln lí kh c nghi t c a truy n th ng phong ki n. Tuy
nhiên d
đ

i m t nhãn quan cơng b ng chúng ta th y r ng “tam tòng” có th b

c nh ng “t đ c” thì còn nhi u giá tr t t đ p mà chúng ta khơng th ph

nh n ho c v t b .

V- ÁNH GIÁ

“Cơng - Dung - Ngơn - H nh” là nh ng nét đ o đ c t t đ p ơng cha ta đ
l i, chúng ta c n có ý th c và ngh a v trân tr ng gi gìn, phát huy. Nh ng có
m t v n đ l c h u, l i th i, sai l m c b n trong giáo d c con ng

i tr

c n g t b , đó là vi c đè b p ý chí cá nhân, l i ích cá nhân, b t ng

c đây

i con gái

ph c tùng tuy t đ i l i ích gia đình, khơng tơn tr ng quy n t do cá nhân c a
h . Dó đó nhi u ng

i đã sinh ra e dè, t ti, vì b

nh hu ng s đàn áp cá nhân

lâu đ i, h tr thành có thói quen ch u đ ng nghe theo ng

i khác. Ngày nay h

c n ph i m nh danh lên, dám nói dám làm,dám nêu lên nh ng ý ki n đúng đ n
c a mình.

Vì v y cùng v i vi c phát huy nh ng giá tr đ o đ c đúng đ n t t đ p c a
truy n th ng dân t c, ng

i ph n c n bi t ti p thu k p th i nh ng t t

ti n c a nhân lo i thì m i có th v

n lên theo k p b

làm tròn trách nhi m v i T Qu c, v i gia đình.

ng tiên

c phát tri n c a th k 21,



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
i v i ng

i ph n ngày nay, đ c bi t là l p tr , ph i đ u tranh cho

quy n c b n c a con ng
và gi i n trên m i ph

i, đ u tranh cho s bình đ ng v gi i,gi a gi i nam

ng di n.Hi n pháp nhà n

c Vi t Nam t n m 1945 đã

KIL
OBO

OKS
.CO
M

cơng nh n và b o v quy n bình đ ng đó và đã có nhi u thành t u đáng k tuy
nhiên q trình th c hi n đ n nay đang còn g p nhi u khó kh n, do nh ng thiên
ki n xã h i c n tr ,do thi u nh ng chính sách thích h p t o đi u ki n c h i cho
ng

i ph n v

n lên, đu i k p nam gi i.

ng th i do chính b n thân ch em

còn e dè, thi u t tin, ch a m nh d n đ u tranh cho quy n l i chính đáng c a
mình. Vì vây ng

i ph n , đ c bi t là l p tr ph i là l c l

ng đi tiên phong

trong vi c thi t l p s bình đ ng v gi i, b ng lòng d ng c m, s c ng hi n và
n ng l c th c s c a mình, bi t đồn k t r ng rãi các t ng l p nhân dân, nam n
cùng ph n đ u cho s nghi p này.

Qúa trình cơng nghi p hố và hi n đ i hố

n

c ta u c u ng

i lao

đ ng n có tác phong làm vi c,sinh ho t khoa h c. Rõ ràng nh ng đòi h i m i
c a nh p s ng, c a quy trình làm vi c hi n đ i u c u ng
kh n tr

i ph n làm vi c

ng, tránh n m , ch p ch p. Ngày nay ph n , đ c bi t là lóp tr , c n đi

tiên phong đ i m i n p ngh , cách làm, ln h c h i,phát huy sáng ki n, đ c l p
suy ngh , khơng theo v t mòn c , ln sáng t o, dám ngh , dám làm,dám ch u
trách nhi m đ đáp ng u c u c a th k tri th c khám phá, sáng t o, đ i m i.
Tóm l i, ph m h nh c a ng

i con gái Vi t Nam hi n đ i là s k t h p

hài hồ nh ng giá tr c a b n s c v n hố truy n th ng, nh ng đi m tích c c c a
n i dung "Cơng - Dung - Ngơn - H nh" v i nh ng t t

ng tiên ti n c a n n

v n minh th i đ i.

V i cách nhìn nh n c a th i đ i, nam n bình đ ng v quy n l i và trách
nhi m, cơng vi c xã h i c a n khơng thua kém nam, vi c nhà v ch ng cùng
san s .

ng th i do ch c n ng đ c bi t c a ph n trong vi c mang thai, sinh

con, ni con nh ng
v ,ng

i ta v n mong ch

i v t t bên c nh trách nhi m ng

ng

i ph n tr thành ng

i

i cơng dân. Xã h i tơn tr ng và ca

t c nh ng tài n ng khéo léo, nh ng nét dun dáng đáng u c a ng

i ph n

trong ng x , đ i x , nh ng t m lòng nhân h u đ y tình ngh a… nh ng đi m



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
m nh y lm h p h n h p d n h n,khi n m i ng
quý tr ng h . ú l h

ng ph n u ton di n c a ng

i d m n, d yờu v cng
i ph n Vi t Nam hi n

nay.Vỡ v y t i sao chỳng ta l i g t b nh ng i m tớch c c trong n i dung giỏo

KIL
OBO
OKS
.CO
M

d c v "Cụng - Dung - Ngụn - H nh" c a ụng cha ta l i ngy x a.



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
TI LI U THAM KH O
1. Truy n th ng ph n Vi t Nam - Tr n Qu c V

ng.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

2. Gia ỡnh, ph n Vi t Nam v i dõn s , v n húa v s phỏt tri n b n v ng
- GS. Lờ Thi.

3. Gia ỡnh Vi t Nam v vai trũ ng
D

i ph n trong giai o n hi n nay - TS

ng Th Minh.

4. Nho giỏo t i Vi t Nam - Vi n Tri t h c - Nxb Khoa h c xó h i.
5.

ng x trong quan h v ch ng - Chu Tụn, Hong Quý.

6. Giỏo d c cỏi p trong gia ỡnh - Nguy n nh Tuy t - Nxb ph n .
7. Ngụn ng v n húa giao ti p - Nxb Khoa h c xó h i 2002.
8. Giỏo d c i s ng gia ỡnh - Nguy n
H N i .

ỡnh Xuõn - Nxb

i h c Qu c Gia

i Vi t - H u

t - Nxb V n húa

9. V n húa v ngụn ng giao ti p c a ng
thụng tin.

o lm ng

10.

i - Nxb V n húa thụng tin.

11. Thu t lm dõu, lm v , lm m , Phan Kim H

ng.

12. Nho giỏo x a v nay - Quang m - V n húa 1994.
13. H

ng Trm: T p th vi t v nh ng ng

Th Minh H

14. M h c i c

ng.

ng -

V n Khang.

15. Th tỡnh - Th Hựng.

16. Bỏo Ph n Vi t Nam (cỏc s cú liờn quan).
17. Bỏo th gi i Ph n (cỏc s cú liờn quan.

i ph n Vi t Nam - D

ng



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
M CL C
I-M

U ...................................................................................................... 0

KIL
OBO
OKS
.CO
M

II - N I DUNG ................................................................................................. 1
III- QUAN NI M V “CÔNG - DUNG - NGÔN - H NH” X A VÀ NAY 2
IV- K T LU N .............................................................................................. 20
TÀI LI U THAM KH O .............................................................................. 23