BÀI 18 sự nở vì NHIỆT của CHẤT rắn

BÀI 18: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN
1. MỤC TIÊU :
1.1/. Kiến thức:
Mô tả được hiện tượng nở vì nhiệt của chất rắn. Nhận biết được các chất rắn khác
nhau thì nở vì nhiệt khác nhau.
1.2/. Kỹ năng:
Vận dụng kiến thức sự nở vì nhiệt của chất rắn giải thích các hiện tượng có liên
quan.
1.3/. Thái độ:
Có ý thức nghiêm túc và đam mê học tập bộ môn.
2. TRỌNG TÂM :
- Mô tả được hiện tượng nở vì nhiệt của chất rắn. Nhận biết được các chất rắn
khác nhau thì nở vì nhiệt khác nhau.
3. CHUẨN BỊ :
3.1/. GV:
- Một quả cầu kim loại và một vòng kim loại.
- Một đèn cồn.
- Một chậu nước.
- Khăn lau khô, sạch.
3.2/. HS:
Nghiên cứu nội dung bài 18
4. TIẾN TRÌNH :
4.1/. Ổn định, tổ chức và kiểm diện :
Kiểm diện HS
Kiểm tra vệ sinh lớp
4.2/. Kiểm tra miệng :
Không kiểm tra
4.3/. Bài mới :
* Hoạt động 1 : Tổ chức tình huống học tập.
+ Giới thiệu chương II : NHIỆT HỌC.
+ Hướng dẫn học sinh xem hình ảnh tháp Ep – phen ở Pari và giới thiệu đôi điều

về tháp này.( Epphen là tháp bằng thép cao 320m do kĩ sư người Pháp Epphen
( Eiffel, 1832 – 1923) thiết kế. Tháp được xây dựng vào năm 1889 tại quãng
trường Mars, nhân dịp Hội chợ quốc tế lần thứ nhất tại Pari. Hiện nay tháp được
dùng làm Trung tâm Phát thanh - Truyền hình và là điểm du lịch nổi tiếng của
nước Pháp ).
- Quan sát tranh, đọc tài liệu phần mở đầu trong SGK.
HOẠT ĐỘNG THẦY TRÒ
* Hoạt động 2 : Thí nghiệm về sự nở vì nhiệt của
chất rắn.
+ Giới thiệu dụng cụ - Tiến hành thí nghiệm.

NỘI DUNG
I. Thí nghiệm:
Hình18.1 SGK / 58.


- Quan sát, nhận xét hiện tượng .
+ Trước khi hơ nóng quả cầu bằng kim loại – quả
cầu có lọt qua vòng kim loại không ?( quả cầu lọt
qua vòng kim loại )
+ Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu _ quả cầu có còn
lọt qua vòng kim loại nữa không ?( quả cầu không
lọt qua vòng kim loại )
+ Nhúng quả cầu đã hơ nóng vào nước lạnh – quả
cầu có lọt qua vòng kim loại không ?( quả cầu lọt
qua vòng kim loại )
+ Hướng dẫn h/s trả lời câu hỏi.
+ C1. Tại sao sau khi bị hơ nóng , quả cầu lại
không lọt qua vòng kim loại ? ( Vì quả cầu nở ra
khi nóng lên ).

+ C2. Tại sao sau khi được nhúng vào nước lạnh,
quả cầu lại lọt qua vòng kim loại ? ( Vì quả cầu co
lại khi lạnh đi ).
II. Kết luận.
* Hoạt động 3 : Rút ra kết luận.
Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi
@. Yêu cầu học sinh đọc kết luận. H/s khác nhận
lạnh đi.
xét, giáo viên chốt lại kết luận.
+ C3. a/ Thể tích quả cầu tăng khi quả cầu nóng
lên.
b/ Thể tích quả cầu giãm khi quả cầu lạnh đi.
+.Vậy chất rắn nở ra khi nào ? và co lại khi nào ?
- Ghi kết luận vào vở.
* Hoạt động 4 : So sánh sự nở vì nhiệt của các
chất rắn.
+ Các chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh
Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác
đi, vậy các chất rắn khác nhau có nở vì nhiệt giống nhau.
nhau hay không ?
III. Vận dụng.
+ Treo bảng ghi độ tăng thể tích của các thanh kim  GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP: sự
loại khác nhau có chiều dài ban đầu 100 cm.
nở vì nhiệt của chất rắn là nền tảng của
- Đọc bảng và trả lời câu hỏi .Các chất rắn khác
những người chế tạo chi tiết máy móc,
nhau nở vì nhiệt như thế nào ?
thiết kế cầu, đường ray xe lửa trong giao
+ C.4. Các chất rắn khác nhau, nở vì nhiệt khác
thông.

nhau. Nhôn nở nhiều nhất, rồi đến đồng và sắt.
Chú ý: Sự nở vì nhiệt theo chiều dài của vật rắn có
nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật. Nêu thí
dụ thực tế.
4.4. Câu hỏi và bài tập củng cố :
- Chất rắn nở ra khi nào ? Co lại khi nào ?
- Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt như thế nào ?


-

C5: Phải nung nóng khâu dao, liềm vì khi dược nung nóng, khâu nở ra dễ
lắp vào cán, khi nguội đi khâu co lại xiết chặt vào cán.
C6: Nung nóng vòng kim loại.
C7: Vào mùa hè nhiệt độ tăng lên, thép nở ra, nên thép dài ra (tháp cao
lên ).
BT 18.1. D. Khối lượng riêng của vật giảm. ( Vì D =
mà V tăng thì D sẽ
m
V

giảm)
- BT 18.2. B . Hơ nóng cổ lọ.
4.5. Hướng dẫn học sinh tự học:
Đối với tiết học hôm nay:
- Học bài.
- Bài tập: 18.3 → 18.5
- GV hướng dẫn BT về nhà cho h/s.
- Tại sao nước nấu trong ấm không nên đỗ thật đầy?
- Đọc lại phần có thể em chưa biết / 59 SGK.

Đối với bài học tiếp theo:
- Chuẩn bị bài : Sự nở vì nhiệt của chất lỏng.
 Chú ý: thí nghiệm về Sự nở vì nhiệt của chất lỏng.
5. RÚT KINH NGHIỆM :
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.................................................