BÀI 20 sự nở vì NHIỆT của CHẤT KHÍ

BÀI 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ
1. MỤC TIÊU :
1.1/. Kiến thức:
Tìm được thí dụ thực tế về hiện tượng thể tích của một khối khí tăng khi nóng lên,
giảm khi lạnh đi.
1.2/. Kĩ năng :
Giải thích được một số hiện tượng đơn giản về sự nở vì nhiệt của chất khí.
1.3/. Thái độ:
yêu thích bộ môn và nghiêm túc trong nghiên cứu một vấn đề.
2. TRỌNG TÂM :
- Nắm được sự nở vì nhiệt của chất khí.
- Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.
3. CHUẨN BỊ :
3.1/. GV:
- Quả bóng bàn bị bẹp.
- Phích nước nóng.
- Cốc.
- Một bình thủy tinh đáy bằng.
- Một ống thủy tinh thẳng hoặc một ống thủy tinh hình chữ L.
- Một nút cao su có đục lỗ.
- Một cốc nước màu.
- Khăn lau khô và mềm.
- Bảng so sánh sự nở vì nhiệt của chất khí, chất lỏng, chất rắn.
3.2/. HS:
Đọc và nghiên cứu nội dung bài 20
4. TIẾN TRÌNH :
4.1/. Ổn định, tổ chức và kiểm diện:
Kiểm diện HS.
Kiểm tra vệ sinh lớp
4.2/. Kiểm tra miệng: (10đ)
- Nêu kết luận sự nở vì nhiệt của chất lỏng.

- BT 19.2 . B. Khối lượng riêng của chất lỏng giảm.
- BT 19.3 Khi mới đun thoạt tiên mực nước trong ống tụt xuống một chút,
sau đó mới dâng lên cao hơn mức ban đầu. Bởi vì , bình thủy tinh tiếp xúc
với ngọn lửa trước, nở ra làm cho chất lỏng trong ống tụt xuống. Sau đó,
nước cũng nóng lên và nở ra. Vì nước nở nhiều hơn thủy tinh, nên mực
nước trong ống lại dâng lên và dâng lên cao hơn mức ban đầu.
- BT 19.4 Ở các bình chia độ thường ghi 200C vì :giá trị thể tích ghi trên
bình chỉ đúng ở nhiệt độ 200C, khi nhiệt độ khác đi thì thể tích của bình
thay đổi.
- BT 19.5 Vì chay có thể bị vỡ, do nước khi đông đặc lại thành nước đá, thì
thể tích tăng.
4.3/. Bài mới :
* Hoạt động 1 :Tổ chức tình huống học tập.


@. Khi quả bóng bàn bị bẹp, làm thế nào cho nó phồng lên ? ( nhúng vào nước
nóng ) . Tại sao quả bóng bàn bẹp nhúng vào nước nóng lại phồng lên ? ( Làm thí
nghiệm vói quả bóng bàn bị bẹp ).
. Dự đoán nguyên nhân làm quả bóng bàn phồng lên.
* Nguyên nhân làm cho quả bóng bàn phồng lên là do không khí trong bóng nóng
lên và nở ra. Để kiểm tra dự đoán này phải tiến hành thí nghiệm.
Hoạt động của GV và HS
Nội dung bài học
HĐ2: Làm thí nghiệm kiểm tra chất khí nóng lên 1/ Thí nghiệm
thì nở ra
GV giới thiệu và cách tiến hành thí nghiệm. HS
quan sát.
Chú ý khi giọt nước màu đã đi lên đến gần đầu
ống thì thôi không áp tay nữa để tránh trường hợp
giọt nước bị đẩy ra khỏi ống

Đại diện nhóm lên nhận dụng cụ thí nghiệm
GV theo dõi HS làm thí nghiệm điều khiển việc
thảo luận nhóm.
HS quan sát hiện tượng và trả lời câu hỏi C1, C2,
C3
 HĐ3: Vận dụng kiến thức, giải thích hiện 2/Trả lời câu hỏi:
tượng
C1: Giọt nước màu đi lên chứng tỏ thể
@ Cho HS trả lời cá nhân câu C4, C5
tích không khí trong bình tăng, không
khí nở ra
C2: Giọt nước màu đi xuống chứng tỏ
thể tích không khí trong bình giảm,
không khí co lại
C3:Do không khí trong bình bị nóng lên
C4:Do không khí trong bình bị lạnh đi
C5:Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt
giống nhau. Chất khí nở vì nhiệt nhiều
nhất, chất rắn nở vì nhiệt ít nhất
HĐ4: Rút ra kết luận.
3/Rút ra kết luận:

Vậy chất khí nở ra (co lại) khi nào?
C6:

Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt như a)(1)tăng
thế nào?
b)(2) lạnh đi
c)(3)ít nhất
(4) nhiều nhất

HĐ5: Vận dụng.(Củng cố và luyện tập)
4/ Vận dụng:
Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt như thế nào?
C7:Khi cho quả bóng bàn bị bẹp vào
°Tại sao khinh khí cầu có thể bay được?
nước nóng, không khí trong quả bóng bị
GV cho học sinh đọc và trả lời câu C7
nóng lên, nở ra làm cho quả bóng phồng
GV làm thí nghiệm kiểm chứng cho quả bóng
lên như cũ.
bàn vào nước nóng
C8:Trọng lượng riêng:


HS trả lời câu C7
Cho học sinh đọc và trả lời câu C8, C9

 GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP: sự nở vì nhiệt
của chất khí là nền tảng cho nhửng người trong
ngành khí tượng chuyên nghiên cứu về không khí
để dự bào thời tiết.

D = 10m/V
Khi nhiệt độ tăng lên, thể tích V tăng,
khối lượng m không đổi do đó d giảm.
Vì vậy trọng lượng riêng của không khí
nóng nhỏ hơn không khí lạnh hay không
khí nóng nhẹ hơn không khí lạnh.
C9:Khi thời tiết nóng, không khí trong
bình cầu nóng lên nở ra đẩy nước trong

ống thủy tinh xuống dưới. Khi thời tiết
lạnh không khí trong bình cầu lạnh đi co
lại , do đó mức nước trong ống thủy tinh
dâng lên

4.4/. Câu hỏi và bài tập củng cố :
- Nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của chất khí ?
- So sánh sự nở vì nhiệt của các chất : rắn, lỏng, khí .
- BT 20.1 . C. Khí, lỏng, rắn.
- BT 20.2 . C. Khối lượng riêng.
4.5/. Hướng dẫn học sinh tự học:
Đối với tiết học hôm nay:
- Học bài theo các kết luận trong bài học.
- BT 20.3 → 20.7 . GV hướng dẫn bài tập về nhà.
- Hoàn chỉnh vở BT.
- Đọc phần có thể em chưa biết / 64 SGK.
Đối với bài học tiếp theo:
- Chuẩn bị bài : “ Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt “ và chú ý các dụng
cụ và cách làm thí nghiệm trong bài.
5/. RÚT KINH NGHIỆM :
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
............................................................................................