Bài giảng cơ sở dữ liệu chương 5 ths lê ngọc lãm

CHƯƠNG 5
CƠ SỞ DỮ LIỆU TÀI NGUYÊN ĐẤT ĐAI





GIỚI THIỆU HỆ THỐNG
PHÂN TÍCH HỆ THỐNG
XÂY DỰNG MƠ HÌNH
CÁC HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU
- FAMIS
- CADDB
- VILIS
- CILIS

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

1


GIỚI THIỆU HỆ THỐNG




Nguồn tài nguyên đất đai được quản lý thống
nhất trong cả nước theo những nguyên tắc và
định chuẩn nhất định. Ngồi mục đích phục vụ
cho cơng tác quản lý Nhà nước về đất đai còn
phục vụ cho các chuyên ngành khác.
Đối tượng của hệ thống rất đa dạng: bao gồm
nhiều dạng dữ liệu khác nhau để thể hiện mối
quan hệ giữa người sử dụng đất – thể chế pháp
lý – và thửa đất.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

2


ĐỐI TƯỢNG CỦA HỆ THỐNG


Đối tượng của hệ thống cơ sở dữ liệu tài nguyên đất đai bao gồm: Thửa
đất, Chủ sử dụng đất và các nguyên tắc quản lý, các nguyên tắc này
được thể chế hóa thành luật và các văn bản dưới luật. Thông tin đất đai
không giống như dữ liệu các ngành khác ngoài yếu tố số lượng và sự đa
dạng về các nguyên tắc quản lý nó cịn phải thể hiện những thơng tin đó

dưới dạng đồ họa theo vị trí địa lý nhất định. Hay nói cách khác dữ liệu
của ngành địa chính bao gồm hai dạng: dữ liệu thuộc tính(Attribute
data) và dữ liệu khơng gian(None attribute Data). Dữ liệu thuộc tính mơ
tả tính chất của đối tượng, những tính chất này có được có thể từ chính
đặc điểm đối tượng đó hoặc từ những qui tắc áp đặt cho nó phục vụ cho
cơng tác quản lý được chặt chẽ hơn. Dữ liệu không gian thể hiện hình
dạng, kính thước và vị trí của đối tượng địa lý dữ liệu này có thể ở dạng
số (bản đồ số ) hoặc dạng giấy (bản đồ giấy). Trong cơng tác quản lý địi
hỏi phải liên kết giữa dữ liệu thuộc tính và dữ liệu khơng gian.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

3


Các thành phần cấu thành hệ thống









Thông tin về hệ thống qui chiếu
Thông tin về hệ tọa độ, độ cao Nhà nước
Thông tin về hệ thống bản đồ các loại
Thông tin về các loại đất phân theo loại hình sử
dụng
Thơng tin về quy hoạch – kế hoạch sử dụng đất
Thông tin về chủ sử dụng
Thông tin về các dữ liệu có liên quan

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

4


Một số nét đặt thù của hệ thống
Tính đa dạng của dữ liệu
 Tính thống nhất
 Tính chính xác
 Khối lượng thông tin lớn
 Nguồn dữ liệu đầu vào đa dạng


Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

5


Tính đa dạng của dữ liệu


Khác với các cơ sở dữ liệu thông thường,
cơ sở dữ liệu này không chỉ chứa các dữ
liệu thuộc tính mà cịn chứa cả các dữ liệu
bản đồ. Hơn nữa dữ liệu bản đồ tương đối
đa dạng được thể hiện dưới các dạng:
Vector (được quản lý theo tọa độ), Raster
(được quản lý theo điểm ảnh).

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

6

Tính thống nhất


Dữ liệu địa lý địi hỏi phải có tính thống
nhất trong khu vực thể hiện và trong cả
nước vì nó cịn phải thể hiện theo vị trí
(theo tọa độ ). Vì thế tồn bộ các đối tượng
phải được thể hiện trong một hệ quy chiếu
thống nhất. Hệ quy chiếu này quyết định
đến dạng thể hiện của các thông tin địa lý.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

7


Tính chính xác


Dữ liệu địa lý địi hỏi phải có độ chính xác
cao về vị trí khơng gian phù hợp với tỷ lệ
hiển thị (tỷ lệ bản đồ). Một đối tượng

khơng chỉ được xác định bằng vị trí khơng
gian mà cịn phải mang thơng tin về độ
chính xác của đối tượng tại vị trí đó. Dữ
liệu địa lý sẽ khơng có ý nghĩa nếu khơng
đảm bảo độ chính xác.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

8


Khối lượng thông tin lớn


Khối lượng dữ liệu trong hệ cơ sở dữ liệu này là
cực lớn. Ngay ở thời điểm ban đầu hệ thống đã
phải quản lý một khối lượng thơng tin khổng lồ.
Trong q trình vận hành hệ thống theo thời
gian do tính chất của đối tượng quản lý nên
thông tin sẽ tiếp tục thay đổi và được bổ sung
trong khi những thông tin củ vẫn được giữ để
tiếp tục theo dõi sự biến động theo thời gian. Vì
vậy cơ sở dữ liệu này địi hỏi một cơng cụ quản
trị mạnh, thiết bị nhớ và bộ xử lý với dung

lượng và tốc độ cao.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

9


Nguồn dữ liệu đầu vào đa dạng


Hiện tại nguồn dữ liệu đầu vào bao gồm
dữ liệu thuộc tính là hồ sơ địa chính và dữ
liệu khơng gian chủ yếu là hệ thống bản đồ
rất đa dạng có thể là dữ liệu thô như sổ
sách, bản đồ giấy, diamat, hay dữ liệu số ở
các định dạng khác nhau.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

10


HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG


Như đã trình bày ở trên, nguồn dữ liệu đầu vào
của hệ thống là rất đa dạng được phân thành hai
nhóm đó là dữ liệu khơng gian và dữ liệu thuộc
tính. Dữ liệu khơng gian được thu thập từ đồ
họa trên bản đồ số, bản đồ giấy, số liệu đo đạc
mặt đất, số liệu đo vẽ từ ảnh hàng khơng và ảnh
vệ tinh…Dữ liệu thuộc tính được thu thập từ nội
dung các bản đồ cũ, sổ sách, ghi chép bằng tay,
điều tra khảo sát thực địa hoặc các số liệu điều
tra cơ bản hay từ các ngành khác.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

11


MƠ HÌNH

THU THẬP
DỮ LIỆU
ĐẦU VÀO

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

12


Tạo dữ liệu
Vector từ
bản đồ
giấy

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

13

Tạo dữ liệu Vector
từ ảnh vệ tinh

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

14


Quy trình xây dựng bản đồ số từ số liệu trị đo
Thủ công

Thiết bị đo

Đo điện tử

Sổ đo chi tiết

Chuyển trị đo
Vào máy tính

Sổ đo điện tử

Điểm đo

Chi tiết
Bản đồ số

CSDL bản đồ

Bản đồ gốc
Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

15


Phân lớp tự động

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

16

Chọn điểm mẫu

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

17


Phân lớp ảnh

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

18


XỬ LÝ DỮ LIỆU


Các xử lý thông tin bao gồm : Lưu trữ và quản trị dữ liệu

(sắp xếp, an toàn và bảo mật):
- Cập nhật dữ liệu (loại bỏ dữ liệu không cần thiết, dữ
liệu củ, thêm vào các dữ liệu mới, biến đổi dữ liệu hiện
có),
- Tìm thơng tin theo một tiêu chí nhất định,
- Thực hiện các bài tốn ứng dụng (ví dụ tìm đoạn đường
ngắn nhất, thống kê các đối tượng theo một tiêu chuẩn
nào đó, hay chọn một loại hình sử dụng đất hợp lý nhất),
- Hiển thị dữ liệu theo yêu cầu của người sử dụng…

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

19


Cập nhật dữ liệu





Cập nhật dữ liệu là một hoạt động rất quan trọng của hệ thống đặc
biệt là dữ liệu đất đai. Việc thu thập thông tin sẽ được thực hiện chủ
yếu trên máy đơn lẽ ở cấp xã nhằm giảm chi phí phần cứng và chi

phí quản trị mạng. Dữ liệu sẽ được cập nhật chủ yếu từ ba nguồn
chính sau:
Nhập trực tiếp vào hệ thống: Số liệu được nhập trực tiếp vào hệ
thống từ hồ sơ địa chính có được qua đăng ký đất đai ban đầu.
Chép từ cùng một dạng format với nhau: Trường hợp này dữ liệu đã
được nhập vào máy tính từ cấp xã sẽ được tổng hợp lên cấp cao hơn.
Chuyển đổi giữa các dạng Format khác nhau: Do nhiều nguyên nhân
khác nhau nên dữ liệu sẽ được nhập vào máy tính bằng nhiều
khuông dạng khác nhau như Excel, Foxpro, Access…Khi đưa về tổng
hợp ở cấp cao hơn các định dạng này sẽ được chuyển đổi về cùng
kiểu.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

20


Duy trì hệ thống


Tiếp nhận thơng tin về biến động đất đai
từ địa phương cũng như các thông tin biến
động các yếu tố địa lý từ ảnh viễn thám,
người quản lý dữ liệu cần tìm kiếm loại bỏ

những thơng tin củ, đưa vào các thông tin
mới hoặc biến đổi các thông tin củ theo
một số biến động mới nhằm duy trì hệ
thống.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

21


Tách nhập thửa


Đây là biến động thường xãy ra nhất trong
quản lý đất đai. Trong hoạt động này thông
tin về thửa đất trước và sau khi tách hoặc
gộp thửa đều phải được ghi nhận lại để
theo dõi qúa trình biến động của thửa đất.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở

Sở Dữ Liệ
Liệu

22


Quản lý biến động


Thông tin về các biến động trên thửa đất là một trong các yêu cầu quản lý
quan trọng của hệ thống. Các biến động bao gồm: Biến động về chủ sử
dụng, biến động về mục đích sử dụng, biến động về hạng đất, loại đất. Do
yêu cầu quản lý không những thể hiện thông tin đất đai tại thời điểm hiện
trạng mà cón phải thể hiện cả q trình sử dụng nên thơng tin về thửa đất,
chủ sử dụng sẽ được quản lý theo hiện trạng và q khứ. Như vậy việc tìm
kiếm thơng tin trong q khứ sẽ dễ dàng hơn. Tuy nhiên ở đây sẽ phải phân
biệt đựơc thông tin hiện trạng và thông tin quá khứ ví dụ một chủ sử dụng
A đã chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho chủ sử dụng B. Về nguyên tắc
chủ sử dụng A đã thuộc khối thông tin qúa khứ nhưng anh ta vẫn có quyền
sử dụng một thửa đất khác như vậy anh ta vẫn có thể thuộc khối hiện trạng.
Như vậy để kiểm tra một chủ sử dụng thuộc khối nào sẽ phải tiến hành
kiểm tra xử lý trên toàn bộ số liệu. Việc kiểm tra để đưa thông tin từ khối
hiện tại sang khối quá khứ sẽ được thực hiện gần như đồng thời trên cả ba
đối tượng: Thửa đất, chủ sử dụng và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Do đó tốc độ cập nhật biến động trong trường hợp này khá chậm. Thực chất
về mặt thuộc tính các thơng tin trong qúa khứ khơng khác gì các thơng tin
hiện thời. Chỉ duy nhất giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hiện tại trên
thửa đất đó có ngày đăng ký mới nhất. Do đó có thể dùng thơng tin ngày biến
động để phân biệt giữa qúa khứ và hiện trạng.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

23


Thông tin đầu ra
1. Phục vụ công tác quản lý Nhà Nước của Chính Phủ





Hệ thống bản đồ phục vụ quy hoạch tổng thể
Các số liệu thống kê về hiện trạng kinh tế – xã
hội có liên quan đến đất đai đó là những áp lực
phát triển kinh tế – xã hội đối với đất đai.
Hoạch định lại địa giới hành chánh khi có sự tách
nhập các địa phương và cung cấp những tư liệu
để xử lý, tranh chấp về địa giới hành chánh.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm

Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

24


Phục vụ công tác quản lý đất đai của
ngành địa chính








Hiện trạng quản lý các thửa đất, chủ sử dụng
đất, tình hình giao đất, cho thuê, thu hồi và
chuyển quyền, chuyển mục đích sử dụng đất,
tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất.
Theo giỏi tình hình thực hiện luật đất đai theo
các nội dung quản lý Nhà nước về đất đai.
Thống kê, kiểm kê đất đai và hiện trạng sử dụng
đất hàng năm.
Quy hoạch – kế hoạch sử dụng đất.

Thursday, July 03, 2014

ThS. Lê Ngọ
Ngọc Lãm
Cơ Sở
Sở Dữ Liệ
Liệu

25