Bài dự thi kiến thức liên môn dành cho học sinh trung học cơ sở (15)

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN BẢO THẮNG
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ SỐ 1 GIA PHÚ
Địa chỉ: Thôn Bến Phà - Xã Gia Phú - Huyện Bảo Thắng - Tỉnh Lào Cai.
Điện thoại: 0203859344. Email:

BÀI DỰ THI KIẾN THỨC LIÊN MÔN
MÔN: CÔNG NGHỆ
NĂM HỌC: 2014 - 2015

Giáo viên hướng dẫn: Lê Thị Minh Hải
Học sinh thực hiện: Nguyễn Thị Phương Anh


Tên tình huống:
Làm thế nào để giải quyết tình trạng rác thải ở thôn Hùng Thắng xã
Gia Phú?
I. MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
Chúng ta đang sống trong thời đại văn minh khai hoá của khoa học kĩ thuật
của những gì thuộc về hiện đại mà ở đó xã hội ta đang từng bước đi lên. Nhưng
tiếc thay con người đang dần làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên, mất đi điều trong lành mà
tạo hoá ban tặng chỉ vì những thứ gọi là rác thải, khói độc, thuốc trừ sâu,…tất cả
những thứ ấy đều bắt nguồn từ ham muốn, tham vọng giàu có của con người. Xin
hỏi mọi người: “ Nếu có một ước mơ, thì bạn sẽ ước điều gì?” Riêng em thì em chỉ
ước được sống trong một môi trường thuộc về tự nhiên, sống một cuộc sống yên
bình, trong lành mà thôi. Giờ đây chính trái đất này đang nhận sự đáp trả quyết liệt
của tự nhiên đối với những hành động mà con người gây ra chỉ vì những lợi ích
trước mắt.
Môi trường là một nguồn tài nguyên đang được tiêu thụ theo cấp số nhân.
Cũng chính vì thế mà chưa bao giờ vấn đề môi trường và xử lí rác thải lại trở lên
bức xúc, được toàn xã hội quan tâm như hiện nay. Không chỉ riêng gì các nước
trên thế giới mà ngay cả Việt Nam là một quốc gia không nằm trong ngoại lệ. Song

song với sự phát triển của trình độ khoa học - kĩ thuật tiên tiến thì chúng ta đang
phải đối mặt với vấn đề môi trường đang bị ô nhiễm nghiêm trọng nhất là rác thải
hiện nay.
Đặt ra vấn đề: “ Nếu một người không có ý thức, vứt rác ra nơi công cộng
thì đó là một tật xấu để nhiều người noi theo và cứ thế có nhiều người khác cũng
vậy thì trái đất này sẽ chỉ ngập tràn trong rác thải mà thôi!”.
Vì vậy thông qua tình huống “ Làm thế nào để giải quyết tình trạng rác thải
ở thôn Hùng Thắng xã Gia Phú?” ta sẽ cùng nhau bàn luận, tìm hiểu vấn đề và tìm
ra biện pháp, cách khắc phục tình trạng rác thải đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng
đến bầu không khí quanh ta.
Cung cấp thêm kiến thức cho mọi người để họ nhìn nhận lại hành vi, ý thức
của mình, hiểu được phần nào sự nguy hại của việc xả rác bừa bãi nơi công cộng,
nơI đông người. Và đặt ra câu hỏi cho mình rằng: “ Chúng ta cần phải làm gì để
sửa chữa sự ích kỉ, vô tâm đối với thiên nhiên? và chính là chữa lành những vết
thương của thiên nhiên do chính chúng ta tạo ra”.
Ngoài ra, chúng em sẽ vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết sâu hơn về
nguyên nhân, tình hình thực tế, cách khắc phục và có thể tuyên truyền đến mọi
người.
Thêm vào đó chúng em sẽ tạo thành cuộc tuyên truyền rộng lớn thông qua
nhà trường, trên mạng xã hội và toàn khu vực xã Gia Phú để rèn kĩ năng sống nâng
cao ý thức cho mỗi học sinh và toàn cộng đồng góp phần thiết thực giảm thiểu tối
đa lượng rác thải trong xã Gia Phú nói chung và thôn Hùng Thắng nói riêng. Đem
lại một môi trường xanh - sạch - đẹp, không còn tình trạng ô nhiễm nữa.


II. TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC
GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
Khi tìm hiểu tổng thể về các loại rác thải, thành phần, nhu cầu của người dân
và ý thức của họ, em nhận ra một điều rằng dù chỉ là nilon, giấy bóng, lon nước,
….cũng đủ để thấy mức độ gây hại của nó đến môi trường là nghiêm trọng thế nào.

Qua việc vận dụng kiến thức đã học ở nhiều môn và những kiến thức có được
trong thực tế, chúng em đã rút ra được những bài học bổ ích để có cách khắc phục
được phần nào vấn đề rác thải đang được quan tâm hiện nay.
Kiến thức môn Vật lí: Sản xuất dòng điện thắp sáng, sản xuất gạch không
nung và ván ép nhựa, làm vật liệu cách âm dùng trong xây dựng từ rác thải sinh
hoạt.
Kiến thức môn Hóa học: Sản xuất khí bioga từ năng lượng rác thải, sản xuất
khí metan sinh học sinh ra từ rác thải làm nhiên liệu cho động cơ ô tô.
Kiến thức môn Sinh học: Sản xuất phân bón hữu cơ từ rác tải sinh hoạt.
Kiến thức môn Công nghệ: Cải tạo đống rác thải, trồng cây sinh, trồng rau
sạch.
Kiến thức môn GDCD: Tuyên truyền, vận động mọi người nâng cao ý thức
bảo vệ môi trường, sử dụng những sản phẩm là chế phẩm sinh học hoặc dễ phân
hủy nhằm giảm bớt tình trạng ô nhiễm môi trường.
Kiến thức môn Mĩ thuật: Vẽ tranh chủ đề môi trường.
III. THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI THÍCH TÌNH HUỐNG
Quá trình thực hiện tình huống diễn ra thuận lợi và tốt đẹp. Chúng em đã sử
dụng tối đa những hiểu biết, kiến thức của chính bản thân chúng em để hoàn thành
tốt tình huống, đem lại hiểu quả cao.
1. Tham khảo trên các phương tiện
Sách giáo khoa cấp THCS các môn như: Vật lý, hoá học, sinh học, công
nghệ, GDCD…
Tham khảo trên các phương tiện thông tin đại chúng: tivi, đài, báo, internet,
…
2. Tìm hiểu thực tế
Tìm kiếm những địa điểm tập chung nhiều rác để tìm hiểu về khối lượng và
thành phần rác thải.
Chụp hình ảnh cụ thể làm tư liệu.
Hỏi đáp các bạn học sinh, một số hộ gia đình, các đơn vị có thẩm quyền.
Tham khảo ý kiến của các cơ quan chức năng.

3. Phương pháp thực hiện
Sử dụng các kiến thức liên môn học (Vật lí, Hóa học, Sinh học, Công nghệ,
Giáo dục công dân) để giải quyết vấn đề trên.
Tuyên truyền với mọi người thông qua tờ rơi, các cuộc họp, những buổi hoạt
động ngoại khóa tại trường lớp. Đề nghị các cơ quan, nhà trường, gia đình hợp tác
cùng thực hiện.
Chụp hình ảnh hoạt động để tuyên truyền.


Cùng nhau thảo luận, tìm hiểu để tìm ra cách giải quyết cùng cô giáo và các
bạn học sinh.
Bằng những hiểu biết của bản thân, qua phương tiện truyền thông, tư liệu
tham khảo, quá trình đi thực tế chúng em có thể hiểu vấn đề một cách sâu sắc, đưa
ra những biện pháp thiết thực để giải quyết tình trạng rác thải trên địa bàn xã.
Đồng thời qua đó có thể kết hợp, vận dụng các kiến thức kĩ năng để hoàn thành
tình huống đạt hiệu quả, mang tính thiết thực.
IV . THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
Qua tình huống trên chúng em hiểu sâu sắc hơn kiến thức môn học. Đồng
thời hiểu được cuộc sống của học sinh nơi khác. Từ đó mỗi chúng em được bồi đắp
thêm kĩ năng sống cho bản thân. Xã Gia Phú là một xã thuộc huyện Bảo Thắng,
tỉnh Lào Cai, Gia Phú có diện tích 79,92 km², dân số năm 2014 là 15678 người,
mật độ dân số đạt 191 người/km². Dân tộc Kinh là chủ yếu, ngoài ra cũng có một
số dân tộc miền núi phía Bắc như Tày, Dao,...
Tại xã Gia Phú, rác thải thường được phân bố rải rác ở khắp các nơi như dọc
ven đường, ao hồ, sông ngòi, kênh mương, đồng ruộng. Thôn Hùng Thắng là một
thôn nằm ngay cạnh đường quốc lộ, nhiều hộ gia đình không có chỗ để vứt rác nên
mọi người thường vứt luôn rác ra cạnh đường phần tiếp giáp giữa hai thôn Hùng
Thắng và Đông Căm, do đó, nơi đây trở thành bãi rác. Tình trạng này đã gây ra ô
nhiễm môi trường, mất mỹ quan đường phố.

Bãi rác thải cạnh đường quốc lộ 4E ở thôn Hùng Thắng - xã Gia Phú
Trước tình trạng đó, để xử lý được đống rác thải, công việc đầu tiên cần làm
là phân loại rác. Sau khi phân loại rác, một số rác thải là nhựa phế thải sẽ được
pha trộn với một số loại phụ gia khác để sản xuất ra sản phẩm cuối cùng là ván ép.
Loại vật liệu này có thể dùng làm cốt pha, vật liệu cách âm, vách ngăn trong các


công tình xây dựng yêu cầu độ bền cao. Ngoài ra, một số rác thải vô cơ (khoảng 3
mm đến 3 cm) như mảnh sành, sứ được cho vào máy ép hay khuôn gạch, phối hợp
cùng xi măng, cát, đá dăm để có thể biến rác thải trở thành những viên gạch dù
không trải qua giai đoạn nung. Những viên gạch này có thể trong xây dựng như
xây tường rào, nhà ở, lát vỉa hè vừa thân thiện với môi trường, vừa mang tính giáo
dục.

Gạch lát vỉa hè làm từ rác thải
Với một số loại rác thải như lon bia, lon nước ngọt, có thể thu gom lại để cho
những người thu gom mang đến nhà máy để tái chế.

Gom lon nước ngọt để mang đi tái chế


Với những rác thải hữu cơ, bằng phương pháp ủ, dựa vào các vi khuẩn yếm
khí để lên men phân hủy kị khí các chất hữu cơ tạo nên hỗn hợp khí, hỗn hợp này
có thể dùng làm chất đốt, dùng làm năng lượng chiếu sáng, chế biến nông lâm sản
bằng phương pháp Popov (phủ lên bãi rác một lớp màng phủ, màng phủ gồm 3
lớp: lớp ở giữa có thể thấm nước nằm giữa hai lớp không thấm nước được làm từ
đất sét) tạo nên khí metan. Khí Metan sinh học sinh ra từ rác thải có thể làm nhiên
liệu cho động cơ, nhiên liệu sưởi ấm trong gia đình.

Khí Bioga làm từ rác thải ô nhiễm dùng làm năng lượng chiếu sáng

Xe hơi thời trang chạy bằng rác thải


Với thôn Hùng Thắng, rác hữu cơ từ bãi rác thải ra không nhiều lắm, việc
ứng dụng khoa học kỹ thuật còn hạn chế nên việc sản xuất ra khí metan chưa thực
hiện được. Bà con đã tận dụng những rác thải hữu cơ đó bằng phương pháp ủ lên
men tạo thành phân bón sinh học dùng trong nông nghiệp như phân bón cho hoa,
cây cảnh vừa mang lại hiệu quả kinh tế, vừa thân thiện với môi trường.

Phân bón sinh học làm từ rác thải
Đồng thời, tuyên truyền, vận động mọi người không vứt rác bừa bãi thông
qua tờ rơi, thông qua loa phát thanh của thôn, thông qua các buổi họp, các buổi nói
chuyện, khuyến khích mọi người sử dụng túi giấy thay cho việc sử dụng túi ni
lông. Cho các gia đình làm cam kết “ Không vứt rác bừa bãi” ở những nơi có điều
kiện thực thi. Tổ chức vẽ tranh tuyên truyền bảo vệ môi trường, tuyên dương
những bức tranh có nội dung thiết thực. Phối kết hợp các ban ngành, đoàn thể tổ
chức một số buổi lao động công ích làm sạch đường, sạch xóm, lên án, xử phạt
những hành vi xả rác bừa bãi . Vận động và phối hợp bà con nhân dân cải tạo đống
rác để trồng cây, trồng rau sạch ở chỗ hay vứt rác để mọi người không còn địa
điểm để vứt rác.

Tranh vẽ chủ đề môi trường


Vườn rau được trồng từ bãi rác thải
Cuộc sống quanh ta dường như đang chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi những việc
làm của con người. Mỗi chúng ta chỉ cần góp một phần nhỏ sức của mình như nhặt
rác bỏ vào thùng, không vứt rác bừa bãi, khuyên bảo mọi người, như vậy đã góp
phần giữ gìn sự trong lành, xanh, sạch đẹp của môi trường. Nó cũng giống như đứa

trẻ, nếu được quan tâm, yêu thương, chăm sóc và dạy dỗ thì sẽ có được một tâm
hồn đẹp. Mà ở trong cái tâm hồn ấy là sự tin yêu, mong mỏi và hy vọng rằng nó sẽ
lớn lên từng ngày trưởng thành, mạnh mẽ hơn. Do đó “Vì một ngày mai không còn
rác thải bừa bãi”, em kêu gọi mọi người hãy chung tay bảo vệ môi trường. Mong
rằng sẽ nhận được sự đồng tình của tất cả mọi người và có được những chuyển
biến tốt ban đầu, phát huy lâu dài. Các bạn ơi! Hãy chung tay bảo vệ “Hành tinh
xanh” này của chúng ta nhé!