Làm thế nào để trở thành một lập trình viên tốt

Làm thế nào để trở thành một lập trình viên tốt?
Không có định nghĩa cụ thể để đánh giá đâu là lập trình viên
giỏi. Nhưng một lập trình viên giỏi trước tiên phải là người hoàn
thành tốt công việc và tiếp nữa, thành quả của họ là những giải
pháp xuất sắc thúc đẩy sự phát triển và đóng góp cho nghành
phần mềm. Những nguyên tắc dưới đây thật sự cần cho những
ai đã, đang và sẽ theo đuổi nghiệp lập trình.
1. Làm việc dựa trên kiến thức nền tảng.
Trong khoa học kỹ thuật, kiến thức căn bản là tối cần thiết.
Nắm vững kiến thức căn bản ta sẽ có được cơ sở vững chắc
cho thành công. Nghành phần mềm cũng không phải ngoại lệ,
các lý thuyết về máy tính, phần cứng, mạng, thiết bị ngoại vi, hệ
điều hành, thuật toán, mô hình cơ sở dữ liệu,…là căn bản, kim
chỉ nam cho các thiết kế, cài đặt trong phần mềm. Nếu còn chưa
nắm vững lý thuyết căn bản về khoa học máy tính, hãy sử dụng
internet. Đó là cách tiếp cận tri thức vô cùng hiệu quả do chính
công nghệ thông tin mang lại.
2. Gắn các từ khóa nghi vấn (how, what,...) cho mọi mã lệnh
mà mình viết ra.
Một điều tôi nhận thấy là có khoảng cách rõ ràng giữa lập
trình viên giỏi và phần còn lại. Lập trình viên đó luôn ham hố
hiểu biết tất cả những gì về mã lệnh khi nó được thực thi (Nó
chạy như thế nào? Làm sao nó chạy?...). Bởi thế, họ sẽ không
bao giờ để lại những dòng code do mình viết mà không hề biết
rõ mã lệnh đó được máy tính thi hành như thế nào.
Mặc dù phần mềm được phát triển theo một lịch trình chặt
chẽ nhưng đó không phải là lý do chẹp miệng cho qua. Hãy hiểu
biết chính xác và lựa chọn phương pháp tốt nhất cho cài đặt của
bạn trong sự cân nhắc thời hạn hoàn thành phần mềm. Hãy biến
nguyên tắc này trở thành một thói quen tốt trong công việc.
3. Hãy học bằng cách giúp đỡ người khác.

Kinh nghiệm bản thân cho thấy, tôi học được rất nhiều bằng


cách tìm câu trả lời cho các thành viên trên diễn đàn
JavaVietnam.org. Tự xấu hổ vì đến giờ tôi không còn nhiều thời
gian lẫn thích thú khi làm tiếp công việc này. Giúp người khác
tìm hiểu, giải quyết vấn đề là một phương pháp tốt để học tập.
Trong công ty, trong nhóm, trên cộng đồng,… hiểu biết khó khăn
của người khác và đưa cho họ giải pháp khắc phục là cách để
nâng cao kiến thức của chính bản thân mình.
4. Hãy viết những dòng code đơn giản, dể hiểu nhưng logic.
Giữ cho mình công thức KISS: Keep it simple and short - Đơn
giản và ngắn gọn. Đừng bao giờ cho rằng mã lệnh càng phức
tạp thì càng khẳng định mình giỏi. Hãy viết những dòng code
hợp lý và thật đơn giản. Mã lệnh càng đơn giản thì càng ít lỗi, có
thể mở rộng tốt hơn cũng đồng nghĩa với việc cộng tác nhóm
tốt hơn khi chúng ta cần chuyển giao code.
Một trong những tiêu chí đánh giá khả năng này là mã lệnh
đạt đến mức không cần comment (chú thích). Điều đó đồng
nghĩa với việc bất cứ ai cũng có thể đọc mã lệnh của bạn. Đừng
tưởng viết nhiều chú thích vào mã mà bạn trở thành chuyên
nghiệp. Hãy thể hiện chúng ngay trong chính dòng mã của mình.
Tuesday, May 24, 2011 2:35:00 AM, Blogger nhu dinh thuan
said...
5. Dùng nhiều thời gian để phân tích vấn đề hơn là đi sửa lỗi.
Một lập trình viên tốt sẽ dùng nhiều thời gian cho phân tích và
thiết kế code hơn là thời gian sửa lỗi sau cài đặt. Thiết kế không
đồng nghĩa với việc phải ngồi vạch
vạch, vẽ vẽ ra trên giấy. Nó đơn giản chỉ là ngẩng mặt lên trời
và suy nghĩ một giải pháp trong đầu bạn. Đừng vội vơ lấy bàn

phím khi có được yêu cầu, hãy phân
tích, thiết kế và cài đặt từ trong tâm trí trước khi hiện hữu
những dòng mã trên màn hình.
If you cannot grok the overall structure of a program while


taking a shower, you are not ready to code it. ~Richard Pattis
6. Hãy là người đầu tiên phân tích và nhìn lại mã của bạn.
Nhìn lại mã lệnh mình vừa viết là một thói quen cực tốt. Việc
này có thể cải tiến được cài đặt và tránh lỗi trước khi người
khác phát hiện ra. Luôn luôn nghiêm
khắc và đừng bao giờ thiên vị với thành phẩm của mình.
Cũng không nên ngại ngần khi để người khác review code. Tiếp
thu những phản hồi từ bên ngoài sẽ giúp
bản thân ngày càng tiến bộ hơn.
7. Đừng chạy theo công nghệ.
Hiệu ứng sính cái mới đặc biệt phổ dụng trong nghành công
nghệ.
Có rất nhiều người luôn muốn tìm hiểu và đánh cược cả sự
nghiệp của mình vào những công nghệ vừa mới ra đời. Thật
nực cười khi cụm từ “công nghệ mới nhất”
được gắn cho những tools, APIs, frameworks,… vừa mới ra
đời. Những gì tương tự vậy diễn ra hàng ngày trong thế giới
công nghệ và mặc dù chúng có thể giúp
việc lập trình nhanh hơn, dễ dàng hơn nhưng đừng vội vàng
theo đuổi trước khi có những đánh giá cặn kẽ. Hãy giữ nền tảng
kiến thức làm kim chỉ nam và kiến
thức nền tảng có tốc độ thay đổi chậm hơn rất nhiều so với
frameworks, tools hay APIs quanh nó.
Đừng dập dềnh trên những con sóng biển. Nước bề mặt luân

chuyển nhanh hơn rất nhiều trong khi nước ở dưới đáy, nơi
cuộc sống cá tôm thực sự
tồn tại lại ít có sự thay đổi hơn. Hãy đặt mình vào chỗ nước
sâu và gần hơn với kiến thức căn bản.


Chẳng hạn, trong thế giới Java, rất nhiều những tool,
frameworks tồn tại và ra đời mỗi tuần. Đừng quan tâm nhiều,
những khái niệm cốt lõi như tương tác clientserver, MVC pattern, Servlets/JSP, resource bundling, XML
parsing,… mới là thứ cần phải nắm chắc. Một khi đã có được
chúng, việc tiếp cận công cụ hay
frameworks mới sẽ chỉ trong một sớm một chiều.
8. Các giải pháp tình thế không tồn tại được lâu
Nhiều lập trình viên đưa ra những giải pháp tình thế để giải
quyết vấn đề (do thiếu thời gian, không hiểu đúng vấn đề, hoặc
thiếu kinh nghiệm). Nhưng về lâu dài,
những giải pháp đó sẽ làm hỏng code, khiến nó khó mở rộng
và bảo trì. Hãy luôn cố gắng thực hiện một cách tổng thể. Chỉ
nên bắt đầu công việc khi đã hiểu rõ
đầu vào- đầu ra của giải pháp.
9. Đọc tài liệu.
Lập trình viên giỏi thường giữ thói quen đọc nhiều tài liệu. Tài
liệu có thể là đặc tả, API documents, tutorials,… Đọc tài liệu sẽ
trang bị cho chúng ta những hiểu
biết tốt nhất từ đó có được cách thức giải quyết hiệu quả nhất
cho mọi vấn đề.
10. Hãy học bằng cách đọc mã của người khác.
Tìm cách tiếp cận lập trình viên giỏi để có được mã nguồn
của họ. Đọc và tham khảo trực tiếp chúng trong công việc hàng
ngày. Cách thức tổ chức code, thiết kế

code (factory, singleton, traversal,…), cấu trúc thuật toán,… là
những thứ rất đáng để quan tâm. Trong thế giới Java, bộ mã


nguồn của JDK sẽ là một tham vấn
bên cạnh thế giới nguồn mở sẽ có rất nhiều thứ cho bạn học
tập và tìm tòi.