Bài giảng bản đồ địa chính chương 4 trình bày bản đồ địa chính

Chương 4
TRÌNH BÀY BẢN ĐỒ ĐỊA CHÍNH
4.1 Ký hiệu của bản đồ địa chính
Trên tờ bản đồ địa chính, nội dung của bản đồ

được thể hiện bằng các ký hiệu quy ước và các ghi chú
theo quy phạm thành lập bản đồ địa chính.
Bộ ký hiệu này được thống nhất sử dụng chung
cho tất cả các loại bản đồ địa chính cơ sở, bản đồ địa
chính và bản trích đo địa chính tỷ lệ: 1:200; 1:500;1:1

000; 1:5 000; 1:10 000


Các kí hiệu được thiết kế phù hợp với từng

loại tỷ lệ bản đồ và phù hợp với yêu cầu sử
dụng bản đồ địa chính

Các kí hiệu phải đảm bảo tính trực quan, dễ
đọc, không lẫn lộn, trùng lặp giữa ký hiệu này
với các ký hiệu khác.


1. Phân loại kí hiệu của bản đồ địa chính
- Kí hiệu vẽ theo tỷ lệ
Các đối tượng được thể hiện phải vẽ đúng kích
thước, thu theo tỷ lệ bản đồ thành lập
Các ký hiệu loại này cần thể hiện rõ vị trí, diện
tích, các điểm đặc trưng và tính chất của đối tượng
cần biểu diễn.

- Kí hiệu không vẽ theo tỷ lệ: là ký hiệu vẽ quy
ước, không theo đúng tỷ lệ kích thước của địa vật,
các ký hiệu này dùng trong trường hợp địa vật không
vẽ được theo tỷ lệ bản đồ và một số trường hợp địa
vật vẽ được theo tỷ lệ nhưng cần sử dụng thêm ký
hiệu quy ước đặt vào vị trí quy định để tăng thêm khả
năng đọc, khả năng định hướng của bản đồ.


- Kí hiệu theo nửa tỷ lệ
Các ký hiệu này dùng để thể hiện các đối tượng
có thể biểu diễn kích thước thực một chiều theo tỷ lệ

bản đồ, chiều còn lại sử dụng kích thước quy ước.

- Ghi chú
Các ghi chú được chia làm hai nhóm:
Ghi chú tên riêng dùng để chỉ các đơn vị hành
chính, tên các cụm dân cư, tên sông, tên núi, tên các

địa danh…
Ghi chú để giải thích các đối tượng


2. Vị trí các ký hiệu
- Ký hiệu vẽ theo tỷ lệ:
Phải thể hiện chính xác vị trí các điểm đặc trưng
trên đường biên của nó (khi xác định chính xác toàn
bộ đường biên thì vị trí của ký hiệu vẽ theo tỷ lệ đã
được xác định)

- Ký hiệu không theo tỷ lệ:

+ Các ký hiệu có dạng hình học đơn giản như hình
tròn, hình vuông, tam giác … thì tâm ký hiệu chính là
tâm của địa vật;
+ Ký hiệu dạng đường nét thì trục của ký hiệu
trùng với trục của địa vật;


+ Ký hiệu tượng trưng có đường đáy nằm
ngang thì tâm ký hiệu được đặt chính giữa đường
đáy

- Các kiểu chữ trình bày trên bản đồ địa chính
được chọn dựa trên bộ font chữ Vnfontdc.rsc

được thiết kế trong phần mềm Famis. Kiểu và cỡ
chữ ghi chú trên bản đồ phải tuân theo mẫu chữ
quy định trong tập ký hiệu


Các chữ, số ghi chú bản đồ đều bố trí song

song với khung Nam của bản đồ trừ các ghi chú
phải bố trí theo hướng địa vật hình tuyến như
đường giao thông, kênh, mương, sông, ngòi, ghi
chú bình độ hay các ghi chú thửa hẹp phải kéo dài
theo thửa .v.v...

Khi bố trí ghi chú theo hướng địa vật phải cố

gắng để đầu các ghi chú hướng lên phía trên,
không quay ngược xuống dưới khung Nam bản
đồ.


Các điểm khống chế đo vẽ phải được thể hiện lên

bản đồ bằng tọa độ, với độ chính xác cao theo quy
định của quy phạm, không được xê dịch và phải được
ưu tiên trong quá trình biên tập bản đồ địa chính. Giao
điểm lưới tọa độ và góc khung bản đồ cũng được đưa
lên bản đồ bằng tọa độ.
Nhìn chung các yếu tố nội dung của bản đồ địa
chính có thể vẽ được theo tỷ lệ và đúng vị trí. Riêng
đối với các tỷ lệ 1: 2000, 1:5000, 1:10000 có một số

đối tượng phải thể hiện bằng ký hiệu vẽ nửa theo tỷ lệ
hoặc không theo tỷ lệ


3. Màu sắc các ký hiệu bản đồ
- Bản đồ địa chính thể hiện bằng 3 màu: đen,
ve đậm, nâu.
- Các màu để thể hiện bản đồ địa chính phải rõ
ràng, đủ độ đậm cần thiết để có thể photocopy,
phiên bản hay chụp ảnh khi cần trong quá trình sử
dụng bản đồ.


4. Ký hiệu bản đồ

a. Điểm khống chế đo đạc
Các điểm khống chế đo đạc phải được thể hiện
đầy đủ trên bản đồ bằng tọa độ sử dụng ký hiệu quy
định. Tâm của các ký hiệu phải tương ứng với toạ độ
thực của điểm và phù hợp với vị trí của chúng trên
thực địa.
Điểm thiên văn: là các điểm toạ độ Nhà nước có
đo thiên văn hoặc xác định toạ độ bằng thiên văn.
Điểm tọa độ Nhà nước, điểm địa chính cơ sở:
là những điểm khống chế hạng I, II, III được đo và xác
định toạ độ bằng các phương pháp đường chuyền,
tam giác hoặc GPS.


Điểm tọa độ địa chính: là các điểm tọa độ
được xây dựng nhằm chêm dày lưới khống chế đo
đạc trên cơ sở các điểm tọa độ Nhà nước và điểm

địa chính cơ sở phục vụ cho đo vẽ chi tiết.
Điểm độ cao Nhà nước: là những điểm gốc
độ cao nằm trong mạng lưới độ cao Quốc gia xác
định bằng các phương pháp thủy chuẩn hình học
hạng I, II, III, IV.


Điểm độ cao kỹ thuật, điểm trạm đo, điểm
kinh vĩ 1, 2 có chôn mốc cố định: là những điểm
khống chế được tăng dày thêm để đo vẽ, bổ sung

chi tiết nội dung bản đồ. Những điểm này chỉ biểu

thị trong trường hợp có chôn mốc cố định bằng bê
tông có dấu mốc ngoài thực địa, không biểu thị các
điểm chỉ là cọc dấu, đóng đinh hoặc đánh dấu
sơn.


Giao điểm lưới tọa độ: là các giao điểm lưới

toạ độ phẳng trên bản đồ. Chúng được thể hiện
bằng các dấu chữ thập có kích thước theo quy
định của ký hiệu cách nhau 10cm giúp dễ dàng
xác định toạ độ các đối tượng trên bản đồ một
cách tương đối. Trường hợp giao điểm lưới km đè

lên yếu tố nội dung quan trọng dẫn tới khó đọc
hoặc nhầm lẫn nội dung thì bỏ không thể hiện giao
điểm đó, khi cần thiết có thể khôi phục lại bằng
cách kẻ nối lưới km từ các giao điểm khác.


b. Ranh giới thửa đất
c. Đối tượng kinh tế văn hóa xã hội
d. Đường giao thông và các đối tượng có liên quan
e. Thủy hệ và các đối tượng có liên quan
f. Dáng đất
g. Loại đất
h. Ranh giới, địa giới
i. Ghi chú

4.2 Thành lập bản đồ địa chính cơ sở
- Chuẩn bị bản vẽ
- Kẻ, vẽ lưới ô vuông
- Triển các điểm khống chế lên bản vẽ
- Triển các điểm chi tiết, nối các điểm thành thửa đất
và các yếu tố cần thể hiện trên bản đồ

- Tiếp biên các bản vẽ
- Tính diện tích các thửa


4.3 Độ chính xác của bản đồ địa chính
Trên bản đồ địa chính yếu tố quan trọng nhất phục
vụ quản lý đất đai đó là vị trí các điểm góc thửa, chiều
dài cạnh thửa và diện tích các thửa đất.
Độ chính xác của các yếu tố trên phụ thuộc chủ
yếu vào độ chính xác vào kết quả đo đạc thành lập
bản đồ, kết quả vẽ bản đồ, và phương pháp xác định
diện tích các thửa đất (không phụ thuộc vào tỷ lệ bản
đồ cần thành lập)
Khi thành lập bản đồ địa chính người ta đã quy
định các hạn sai cơ bản của các yếu tố bản đồ, từ đó
tính ra sai số đo đạc, vẽ bản đồ trong quy trình công
nghệ thành lập bản đồ địa chính


1. Độ chính xác của điểm khống chế đo vẽ
Khi đo vẽ thành lập bản đồ địa chính bằng các
phương pháp khác nhau chúng ta đều phải tiến hành
xây dựng lưới khống chế đo vẽ, do đó độ chính xác

của các điểm khống chế đo vẽ sẽ ảnh hưởng trực
tiếp tới kết quả thành lập bản đồ địa chính.
Trong quy phạm quy định về độ chính xác của các
điểm khống chế đo vẽ khi thành lập bản đồ địa chính
như sau:
Sai số trung bình vị trí mặt phẳng của điểm
khống chế đo vẽ sau bình sai so với điểm khống
chế toạ độ từ điểm địa chính trở lên gần nhất
không quá 0,10 mm tính theo tỷ lệ bản đồ thành lập.


Đối với khu vực đất ở đô thị sai số nói trên
không vượt quá 6 cm cho tỷ lệ 1:500; 1:1000 và 4
cm cho 1:200.
Sai số trung bình về độ cao của điểm khống
chế đo vẽ (nếu có yêu cầu thể hiện địa hình) sau
bình sai so với điểm độ cao kỹ thuật gần nhất
không quá 1/10 khoảng cao đều đường bình độ cơ bản.
Trong trường hợp thành lập bản đồ bằng các
phương pháp đo vẽ ảnh hàng không thì độ chính xác
xác định toạ độ mặt phẳng và độ cao của điểm khống
chế ảnh ngoại nghiệp phục vụ cho công tác tăng dày
điểm đo vẽ ảnh phải tương đương với độ chính xác
xác định toạ độ của điểm khống chế đo vẽ nêu trên.


Sai s a cỏc im gúc khung bn , giao im
ca li kilụmột, cỏc im ta Nh nc, cỏc im
a chớnh, cỏc im cú to khỏc lờn bn a
chớnh s c quy nh l bng khụng (khụng cú sai

s).

2. chớnh xỏc o v im chi tit
"Sai số trung binh vị trí mặt phẳng của các
điểm trên ranh giới thửa đất biểu thị trên bản đồ
địa chính so với điểm của l-ới khống chế đo vẽ
gần nhất không đ-ợc lớn hơn 0,5 mm trên bản đồ,
đối với các địa vật còn lại không v-ợt quá 0,7 mm".
"Sai số t-ơng hỗ gi-a các điểm trên cùng ranh
giới thửa đất, sai số độ dài cạnh thửa đất không
v-ợt quá 0,4 mm trên bản đồ địa chính .


Đối với bản đồ địa chính, yếu tố kích th-ớc thửa
đất quan trọng hơn nhiều so với quan hệ t-ơng hỗ vị trí
điểm địa vật. Kích th-ớc thửa đất đ-ợc hiểu là chiều dài
cạnh thửa hoặc chiều dài đ-ờng chéo thửa đất

S

S

2

x2 x1 ) 2 ( y2 y1 ) 2

( x2

x1 )

2

( y2

y1 )

2

4.S2.m2S = 4.(x2 x1)2.mx12 + 4.(x2 x1)2.mx22 + 4.(y2
y1)2.my12 + 4.(y2 y1)2.my12

Gi sử các điểm đo cùng độ chính xác khi đó mx1
= my2 = mx2 = my2 = mx, ta có


S2. ms2 = 2 mx2. ((x2 –x1)2 + (y2 – y1)2)
ms2 = 2 mx2

mS

mx

2

Mặt khác sai số vị trí điểm chi tiết (m) lại được tính
theo công thức

m

m

2
x

m

2
y

Giả sử các sai số các thành phần theo trục X (mx)
và thành phần theo trục Y (my) là như nhau. Khi đó ta có

m

mx 2


Từ hai công thức trên suy ra mS = m hay sai số
trung phương chiều dài cạnh thửa đất bằng sai số
trung phương vị trí điểm góc thửa
Sai số tương hỗ vị trí điểm của hai điểm gần nhau
không chỉ bao gồm sai số chiều dài cạnh mS mà còn
cả sai số góc định hướng mα
Nếu coi ảnh hưởng của sai số chiều dài cạnh và
sai số góc phương vị là như nhau đến kết quả đo thì:

mth

2
s

m

m

2

mS 2

m 2

Từ công thức trên ta nhận thấy sai số trung
phương tương hỗ vị trí điểm lớn hơn sai số trung
phương vị trí điểm góc thửa


Trong quy phạm đo vẽ thành lập bản đồ địa chính

hiện hành quy định sai số trung phương chiều dài
cạnh thửa đất không vượt quá 0.4 mm trên bản đồ khi đó:
mS = m ≤ 0.4 mm

Về vị trí các điểm trên đường ranh giới của thửa
đất quy phạm quy định:
Sai số trung bình vị trí các điểm trên ranh giới thửa
đất biểu thị trên bản đồ địa chính số so với vị trí của
điểm khống chế đo vẽ (hoặc điểm khống chế ảnh

ngoại nghiệp) gần nhất không được vượt quá:
5 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:200

7 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:500

15 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:1000
30 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:2000
150 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:5000

300 cm đối với bản đồ địa chính tỷ lệ 1:10000
Sai số nêu trên ở tỷ lệ 1:200, 1:500, 1:1000,
1:2000 áp dụng cho trường hợp đo vẽ đất đô thị và
đất khu vực có giá trị kinh tế cao; trường hợp đo vẽ
đất khu dân cư nông thôn ở tỷ lệ 1:500, 1:1000,
1:2000 các sai số nêu trên được phép tới 1,5 lần;
trường hợp đo vẽ đất nông nghiệp ở tỷ lệ 1:1000 và
1:2000 các sai số nêu trên được phép tới 2 lần


3. Độ chính xác thể hiện độ cao trên bản đồ
Sai số trung bình về độ cao của đường bình độ,
độ cao của điểm đặc trưng địa hình, độ cao của điểm
ghi chú độ cao biểu thị trên bản đồ địa chính (nếu có
yêu cầu biểu thị) so với độ cao của điểm khống chế
độ cao ngoại nghiệp gần nhất không quá 1/3 khoảng
cao đều đường bình độ cơ bản ở vùng đồng bằng và
không quá 1/2 khoảng cao đều đường bình độ cơ bản
ở vùng đồi núi, núi cao, vùng ẩn khuất