Bài giảng mô hình kinh tế và phương pháp tối ưu hóa

MÔ HÌNH KINH TẾ VÀ
PHƯƠNG PHÁP TỐI ƯU HÓA


Nội dung
• Mô hình kinh tế
• Tối ưu hóa


1. Mô hình kinh tế
•
•
•
•
•
•

Lý thuyết kinh tế
Các thuật ngữ của lý thuyết kinh tế
Giả định: các yếu tố khác không đổi
Giả định tối ưu hóa
Kinh tế học thực chứng và chuẩn tắc
Lý thuyết là xây dựng mô hình


• Các nhà kinh tế sử dụng mô hình để hiểu thực
tế. Mô hình kinh tế là sự đơn giản hóa thực tế,
chỉ tập trung vào những điểm cơ bản nhất để
có một cái nhìn mạch lạc về thực tế.
• Mô hình kinh tế được xây dựng bằng các ký
hiệu và các phương trình. Các mô hình kinh tế

minh họa các mối liên hệ giữa các biến số.
Chúng hữu ích vì bỏ qua các chi tiết không liên
quan và tập trung vào các mối liên hệ quan
trọng.
• Mô hình có hai loại biến số là biến nội sinh và
biến ngoại sinh.


Các bước xây dựng mô hình
• Khái niệm và giả định
• Phân tích logic
• Dự báo
• Kiểm chứng bằng thực tế
• Thực tế xác nhận

Thực tế không xác
nhận thì sửa đổi hoặc
bác bỏ mô hình

mô hình đúng


2. Tối ưu hóa
Cấu trúc của bài toán tối ưu hóa:
• Các biến số lựa chọn: là các biến số mà các giá
trị tối ưu của chúng cần được xác định
• Ví dụ:
Một DN muốn SX mức sản lượng bao nhiêu để
tối đa hóa LN?
Một DN cần sử dụng bao nhiêu lao động và số

lượng nguyên liệu bao nhiêu với chi phí thấp
nhất


Cấu trúc của bài toán tối ưu hóa:
• Hàm mục tiêu: thể hiện mối quan hệ giữa các
biến số lựa chọn với mục tiêu của DN
• Tập hợp khả thi: phần cơ bản của bất kỳ bài
toán tối ưu hóa nào là xác định một cách
chính xác các phương án nào là sẵn có cho
người ra quyết định. Tập hợp sẵn có các
phương án này gọi là tập khả thi


•

Ví dụ:
Một xí nghiệp muốn sản xuất 3 loại hàng: H1,
H2 và H3. Để SX 3 loại hàng này thì phải dùng
2 loại nguyên liệu là N1 và N2. Số lượng
nguyên liệu mỗi loại có thể huy động được,
suất tiêu hao mỗi loại nguyên liệu, số tiền lãi
khi bán được một đơn vị hàng hoá được cho ở
bảng sau:


H1

H2

H3

N1: 1500kg

0,8 kg

0,9 kg

0,7 kg

N2: 800kg

0,6 kg

0,8 kg

0,5 kg

Lãi (triệu đ)

0,3

0,5

0,18

Yêu cầu: Hãy lập kế hoạch SX
mỗi loại hàng hoá bao nhiêu đơn vị
để không bị động về nguyên liệu
và tổng số tiền lãi thu được là lớn nhất?