Bài giảng kỹ thuật chế tạo máy chương 8 trương quốc thanh

Chương 8:
PHƯƠNG PHÁP PHAY
1.
2.
3.
4.
5.
6.

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

Chuyển động tạo
hình
Dụng cụ cắt
Máy phay
Khả năng công nghệ
Biện pháp công nghệ
Chế độ cắt

1


1. CHUYỂN ĐỘNG TẠO HÌNH

Chuyển động gồm:

Quay tròn của dao
Tònh tiến của chi tiết /
chuyển động phức hợp
(visai + tònh tiến)

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

2


2. DUÏNG CUÏ CAÉT

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

3


2. DỤNG CỤ CẮT
Dao phay mặt đầu
Dao phay trụ
Dao phay đóa (có 1,
2 hoặc 3 mặt)
Dao phay ngón
Dao phay đònh hình
……

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

4


2. DUÏNG CUÏ CAÉT

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

5


2. DUÏNG CUÏ CAÉT

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

6


2. DUÏNG CUÏ CAÉT

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

7


2. DUÏNG CUÏ CAÉT

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

8


2. DUÏNG CUÏ CAÉT

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

9

3. MÁY PHAY

Sơ đồ minh họa các thành phần cơ bản máy phay
GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

10


3. MAÙY PHAY

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

11


3. MAÙY PHAY

GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH

12


4. KHẢ NĂNG CÔNG NGHỆ

4.1
4.2
4.3
4.4

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

Phay
Phay
Phay
Phay

mặt phẳng
ranh then
ren
các mặt đònh hình

13


4.1. PHAY MẶT PHẲNG

Có thể sử dụng dao phay mặt đầu, dao phay hình trụ, dao
phay đóa, ngón,…. Nhưng trong sản xuất hàng loạt, người ta
thường sử dụng dao phay mặt đầu để gia công. Nguyên nhân vì
nhiều lưỡi cắt cùng làm việc đồng thời, có thể dùng dao có kích
thướt lớn, năng suất đạt được cao, độ cứng vững cao vì có trục
gá dao không dài. Có thể gia công nghiều chi tiết cùng lúc, dễ
chế tạo dao hơn và có thể dùng ghép dao. Việc mài dao mặt
đầu cũng thực hiện dễ dàng.
a.

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

14

4.1. PHAY MẶT PHẲNG
Dao phay dóa 2 mặt hoặc 3 mặt: làm việc như dao phay mặt
đầu nhưng mặt cắt làm việc ở vò trí thẳng đứng, vuông góc với
trục dao nằm ngang. Ta còn có thể phay được rãnh, mặt đầu và
bậc

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

15


4.1. PHAY MẶT PHẲNG
Dao phay ngón: có khả năng phay được các rãnh.
Đặt biệt đạt năng suất cao khi gia công các mặt bậc
nhỏ nhưng khoảng cách giữa hai bậc lớn.

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

16


4.1. PHAY MẶT PHẲNG
Dao phay trụ: dùng để gia công mặt phẳng. Tuỳ
theo chiều quay và hướng tiến dao, người ta phân ra
làm hai loại là phay thuận và phay nghòch

Bề dày lớp cắt phải đủ để tránh
hiện tượng trượt.

Bề mặt đạt được sau gia công xấu.
Quá trình cắt ít bò va đập do phôi
cắt từ mỏng
dày nên việc bảo quản
dao và máy dễ dàng.

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

Lớp phôi cắt từ dày

mỏng.

Nếu bề mặt quá cứng sẽ bò mẻ dao.
Điều kiện cắt tốt có khuynh hướng
làm tăng lực kẹp chặt chi tiết (Z)
phôi
không có rung động.

17


4.2 PHAY THEN
Trong nhiều trường hợp phay then và then hoa là
nguyên công rất quan trọng vì độ chính xác của nó
quyết đònh tính chất lắp ghép của mối lắp và thực
hiện như sau:
Khi chi tiết không mài thì phay sau khi tiện lần
cuối.
Khi yêu cầu cao thì gia công then sau khi đã mài
các cổ trục.

Gia công rãnh then và gia công then hoa

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

18


a. GIA CÔNG RÃNH THEN
Phay bằng dao phay đóa ba mặt cắt
Năng suất cao khi đường kính dao phay đủ lớn.
Độ Chính xác kém, then bò rộng do độ cứng
vững do mài dao và do gá dao mặt dao không
vuông góc với trục.
Dao bò mòn làm cho chiều rộng rãnh thay đổi.
Có thể dùng hai dao mỏng ghép lại.
Có thể dùng dao mỏng hơn cắt từng bên
nhưng năng suất thấp và chất lượng phụ
thuộc tay nghề.
Thường dùng trên máy phay ngang bằng một
hay nhiều đường chuyển dao.

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

19


a. GIA CÔNG RÃNH THEN
Phay then bán nguyệt:
Chỉ chạy dao hướng kính
Đường kính dao nhỏ nên vận tốc cắt thấp do đó năng suất

thấp.

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

20


a. GIA CÔNG RÃNH THEN
Phay then bằng dao phay ngón
Dùng dao phay ngón thông thường: Phải khoan mồi với đường
kính bằng chiều rộng rãnh then và thực hiện một hoặc hai
bước khi phay then kín.
Dùng dao phay ngón chuyên dùng: khi đó không cần khoan
mồi nhưng phải chạy dao nhiều lần (t = 0,05 – 0,25mm). Tuy
lượng chạy dao ít năng suất đạt được cao hơn so với dùng dao
phay ngón thông thường.

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

21


b. GIA CÔNG THEN HOA
Công nghệ phay then chưa hoàn chỉnh nên nếu cần
độ c/xác thì thay then bằng then hoa và thực hiện như
sau:
Phay hai mặt bên sau đó phay phần trụ.
Phay bằng dao phay đònh hình.
Phay bằng dao phay lăn trục then hoa (trong sản
xuất lớn).

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

22


4.3 PHAY REN

Có 2 phương pháp:
a) Phay bằng dao phay đóa
b) Phay bằng dao phay răng lược

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

23


a. PHAY BẰNG DAO PHAY ĐĨA
Trục dao nghiêng với trục chi tiết một góc bằng góc nâng
của ren.
Vì góc nghiêng dao ở mọi đường kính như nhau nên ren có
sai số về prôfin (góc nâng ren chỉ ở đường kính trung bình)
Lưỡi cắt không nằm trong mặt phẳng qua tâm mà dao có
lưỡi cắt thẳng nên ren có sai số prôfin.
Chỉ dùng gia công ren có độ chính xác không cao, hoặc gia
công thô sau đó tiện tinh lại mặc dù phay năng suất cao hơn
tiện.

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

24


b. PHAY BẰNG DAO PHAY
RĂNG LÏC
Trục dao gá song song với trục chi tiết
Dao có lưỡi cắt thẳng, dễ chế tạo
Có năng suất và độ chính xác cao (độ chính xác tương đương
tiện)

GV: TRƯƠNG QUỐC THANH

25