Bài giảng vi sinh vật môi trường (TS lê quốc tuấn) chương 1 2

Chương 1

Sự phân bố của Vi sinh
vật trong môi trường
ng

TS. Lê Quốc Tuấn
Khoa Môi trường
ng và Taiø nguyên
Đaiï hoc
ï Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh


Đặc điểm chung của vi sinh vật
-

Kích thước nhỏ bé

-

Hấp thu nhiều, chuyển hóa nhanh

-

Sinh trưởng
ng nhanh, phát triển mạnh
nh

-

Năng lực thích ứng

ng mạnh
nh và dễ phát sinh
biến dò

-

Phân bố rộng
ng, chủng
ng loại nhiều


Cấu trúc tế bào vi khuẩn
Thể biên
Thành tế bào
Màng tế bào
Tế bào chất
Ribosome
Plasmid
Thụ thể

Đuôi vi khuẩn
Thể Nhân (DNA)


Cấu trúc màng
ng của tế bào vi khuẩn
Thành TB VK
Gram dương

Thành tế bào

Màng nguyên
sinh
Gram dương

Thành TB VK
Gram dương
Thành tế
bào

Màng
Ngoài
Lớp trung
gian

Màng nguyên sinh
Gram âm


Mô hình hóa màng
ng tế bào vi khuẩn

Thành tế bào

NGOÀI

Màng
ngoài

Màng nguyên

sinh

TRONG


Một số phương thức vận chuyển các
chất qua màng
ng
THỰC BÀO

Thẩm thấu
qua lớp lipid

Thẩm thấu
qua protein

Vận chuyển thụ
động

Vận chuyển chủ
động



Sự phân bố của VSV trong môi trường
ng
¾

Trong môi trường
ng đất

¾

Là môi trường
ng thích hợp cho sinh trưởng
ng và phát triển của
VSV

¾

Có đầy đủ chất dinh dưỡng và vi lượng
ng

¾

Có oxy

¾

Độ ẩm tốt (70-80%), nhiệt độ thích hợp (20 – 300C)

¾

Phân bố theo chiều sâu

¾

Phân bố theo loại đất

¾

Phân bố theo loại cây trồng
ng


Các nhóm VSV trong đất và vai trò
của chúng
ng
Loại bỏ H2S,
NH4+, Các độc
chất

Hô hấp
Quang hợp
Phân rã các
chất thải tự
nhiên trong đất
và nước

Phân hủy
Phosphate khó
tan thành dễ
tan, sắt và
calcium,

Tế bào chết
và acid hữu
cơ

Chuyển các hợp chất
có nitơ thành (NO3-;

SX enzyme, protein
và acid hữu cơ
Kháng sinh
cho thực vật


Vai trò của VSV trong chuỗi thức ăn
Lưới thức ăn


Mối quan hệ
của
các nhóm
VSV đất

Quan hệ
ký sinh

Quan hệ
cộng
ng sinh

Quan hệ
hỗ sinh

Quan hệ
kháng
ng sinh

Mối quan hệ giữa đất, VSV và thực vật
¾

Quan hệ giữa đất và VSV đất

¾

Tác động
ng của phân bón đến VSV đất

¾

Chế độ nước và VSV đất

¾

Chế độ canh tác đến VSV đất

¾

Mối quan hệ thực vật và VSV


Mối quan hệ giữa đất, VSV và thực vật
Trao đổi
Không khí, O2

Nước

Chất hữu cơ

Mạng lưới rễ


Môi trường
ng nước và sự phân bố của VSV
¾

Độ mặn

¾

Chất hữu cơ

¾

pH

¾

Nhiệt độ

¾

Ánh
nh sáng
ng


S phaõn boỏ VSV trong moõi trửụứng
n g n ử ụự c

SỨC TẢI
Mưa đưa VSV đất
vào trong môi
trường nước cục bộ
Chất thải động
vật

Sử dụng phân bón
cho cây trồng
Hệ thống tự hoại
mở, nhiễm VSV
Vi sinh vật đất đi vào
trong môi trường nước

MÔI TRƯỜNG SỐNG

Lắng nền
đáy
Lắng đọng/
tái hòa tan

Gió
Nhiệt độ
Thủy triều

Bất hoạt
bởi ASMT

Độ mặn


Nước
lọc

Nước lọc

Màng
vi lọc

Tế bào
VSV

Tế bào
VSV
Màng vi lọc
PHÓNG TO

NƯỚC

Nhiễm VSV trong nước
uống
ng và nguy cơ gây bệnh
nh


VSV trong nước và khả năng gây bệnh
nh
VI SINH VẬT

TÊN KHÁC

LOẠI

BỆNH

Bệnh đường ruột
Bệnh kiết lỵ

Ngộ độc thức ăn
Bệnh đường ruột

Viêm Gan
Bệnh cúm

Bệnh thương hàn

Ngộ độc thức ăn,
nhiễm độc cấp tính
Đau họng

LIỀU


Hỡnh aỷnh
nh moọt soỏ loaứi VSV trong nửụực


Môi trường

ng không khí và sự phân bố
của VSV
¾
¾

¾
¾

Môi trường
ng không khí không đồng
ng nhất
Không khí không phải là môi trường
ng sống
ng của
VSV
Các hạt bụi chứa rất nhiều VSV và bào tử VSV
VSV gậy bệnh
nh trong không khí phát tán xa và
nhanh


Phaân laäp VSV
trong khoâng khí


Sự phân bố của các mầm bệnh
nh trong
môi trường
ng không khí trong nhà

Kích thước hạt (micron) từ lớn đến bé

Kích thước các chất và VSV gây ô
nhiễm không khí

CHẤT GÂY Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ


Làm sạch
ch không khí bằng
ng công nghệ mới


Khử trùng không
khí bằng tia tử ngoại
được kiểm nghiệm có
thể loại bỏ một lượng lớn
VSV bằng cách làm thay
đổi DNA của chúng, do
đó chúng không thể sinh
sản được