Nghiên cứu cổ phiếu cần thiết phải có sự thông hiểu trong nước

Nghiên cứu cổ phiếu: Cần thiết phải có sự thông
hiểu trong nước
Nhìn từ bên ngoài Việt Nam, các nhà quan sát có thể để xuất tác động lan
truyền của khủng hoảng tín dụng Mỹ (subprime crisis) để giải thích sự sụt
giảm ấn tượng của chỉ số thị trường Việt nam. Tuy nhiên, người Việt nam
biết là họ cũng phải tự trách mình. Và bây giờ, câu hỏi tiếp theo là: làm cách
nào để biến cơn khủng hoảng này thành cơ hội?
Quả thực là năm ngoái đầu tư trực tiếp nước ngoài đã tăng gần 70% lên đến
20 tỷ đô-la, nhưng sự tăng trưởng 8,5% của nền kinh tế Việt Nam lại chủ
yếu do nhu cầu nội địa, mà phần lớn được nuôi dưỡng bởi tăng trưởng tín
dụng. Cái giá mà ta phải trả bây giờ là lạm phát, được gọi cho chính sách
thắt chặt tiền tệ, và đồng thời cũng đưa ra lối thoát của chính sách ngoại hối
để làm giảm nhiệt một nền kinh tế đang nóng lên. Nạn nhân của lòng nhiệt
thành của mình muốn phát triển và đuổi kịp các bạn hàng khu vực ASEAN
của mình, Việt Nam có thể chấp nhận tăng trưởng chậm lại trong ngắn hạn
để vẫn tiếp tục trên con đường cho một tương lai tươi sáng. Ngay khi xu
hướng giảm được đoán định trước, nó đã được tiếp nhận như một hồi
chuông cảnh tỉnh trên thị trường chứng khoán, đã đến lúc cho một điều
chỉnh nghiêm khắc.

Không cần phải nhấn mạnh vào tính
quan trọng của một thị trường vốn có
hiệu quả để đảm bảo một sự phân bổ
nguồn vốn thích hợp trong một nền kinh


tế đang phát triển, như là một hệ quả khi “tính điên khùng” thắng thế - và
hầu hết trong số đó là trường hợp của thị trường chứng khoán Việt Nam –
cái thị trường mà đã không hoàn thành chức năng chủ yếu của mình. Chiến
lược đa ngành sâu rộng, một vài người có thể nói là hỗn loạn, của các công
ty hàng đầu Việt Nam là một minh chứng tốt cho việc phân bổ sai nguồn

vốn.

Việc gia tăng kịch tính của nguồn cung tiền không chỉ đẩy mạnh cầu về hàng
hóa và dịch vụ, dẫn tới lạm phát, mà còn đẩy mạnh cầu về tài sản tài chính
(financial assets), gây nên bong bóng – một dạng lạm phát trên giấy tờ - Với
đồng tiền (thu được) dễ dàng, nhà đầu tư nội không ngần ngại khi vay tiền
và đầu cơ với niềm tin chắc rằng sẽ trở nên giàu có một cách nhanh chóng
bằng cách mua cổ phiều và bán chúng đi ngay sau đó. Quả thật, đây là một
thông lệ, mà người Việt Nam lại có vẻ thích hơn người khác, đã đưa chỉ số
Viet Nam index tới những mức cao không thể chịu đựng được.

Trong số những cách giải thích khác có thể cho là tự nhiên “cơn sốt chứng
khoán” dường như có liên quan đến kỹ năng IT phát triển tốt của Việt Nam,
và một sự hào hứng tất nhiên khi sử dụng chúng. Nhiều trang giao dịch trực
tuyến đã được mở, tạo ra một dạng thị trường OTC không chính thức, cho
phép có được những quyết định nhanh chóng vào mọi thời điểm… và lợi
nhuận nhanh chóng. Không may, do không có sự giám sát điều tiết thích
hợp, kiểu môi trường này đã gần như trở thành một thực tế của những ứng
xử cơ hội nơi mà thông tin bất đối xứng và việc thao túng đang ngự trị. Dẫu
vây, nó cũng phản ánh sự thiếu vắng những thông tin thích hợp cho nhà đầu
tư do một loạt những nhân tố - như sự mơ hồ của các thông tin tài chính
được công bố, việc thiếu hụt các nhà kiểm toán và phân tích tài chính có


chất lượng – nói một cách khác, do những thiếu hụt này mà thị trường tự tạo
ra thong tin – tin đồn là một dạng điển hình – để điều khiển nâng giá và cung
cấp cơ hội cho thu lợi từ đầu cơ.
Sự giảm giá của thị trường chứng khoán là một cơ hội tốt để kết thúc tình
trạng này và để có được những hành động cần thiết cho mục tiêu hiệu quả.
Các biện pháp đều đã rõ: tăng cường quản trị công ty, một khung điều tiết

thích hợp, sự minh bạch. Nhưng, chẳng hạn như về minh bạch, nếu chỉ cung
cấp cho nhà đầu tư thông tin xác thực thôi thì chưa đủ, mà còn phải giảm
“tính duy lý hạn hẹp” (bounded rationality) bằng cách nâng cao khả năng
phân tích và sử dụng thông tin của nhà đầu tư để có được hoặc khuyến nghị
những quyết định hợp lý. Bằng cách đó, mọi người có thể hy vọng giá cổ
phiếu sẽ phản ánh những giá trị thực của công ty hơn là những mơ tưởng.