Bài tập và bài giải kinh tế vĩ mô lạm phát và thất nghiệp

CHƯƠNG 3: LẠM PHÁT- THẤT NGHIỆP
Bài 1:
Trên lãnh thổ một quốc gia chỉ sản xuất 3 loại sản phẩm: bánh quy, nhựa đường
và khoai tây. Giá cả (p) và sản lượng (q) của chúng được cho trong bảng sau:
SẢN PHẨM
1994
1995
1996
p
q
p
q
p
q
Bánh quy
1
200
1.5
300
2.5
250
Nhựa đường
10
1000
12
1200
12.5
1300
Khoai tây
1
200

2
300
2
400
Chọn năm1994 làm năm gốc.
a/Tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cho năm 1995 và 1996 dựa trên hai mặt tiêu dùng?
b/ Tính chỉ số điều chỉnh lạm phát theo GDP cho năm 1995 và 1996 ?
c/ Tính tỷ lệ lạm phát năm 1995 và 1996?
Bài 2:
Trên lãnh thổ một quốc gia chỉ sản xuất 3 loại sản phẩm: táo, cam và thép. Giá cả (p) và sản lượng (q) của
chúng được cho trong bảng sau:
SẢN
2000
2001
2002
PHẨM
p
q
p
q
p
q
Táo
10
2
12
3
10
2
Cam

20
5
25
4
30
6
Thép
100
10
100
12
120
15
Chọn năm 2000 làm năm gốc.
a/Tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cho năm 2001 và 2002 dựa trên hai mặt hàng táo và cam?
b/ Tính chỉ số điều chỉnh lạm phát theo GDP?
c/ Tính tỷ lệ lạm phát năm 2001 và 2002?
Bài 3:
Cho biết chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Việt Nam, Pháp và Ý được cho trong bảng dưới đây.
a/ Tính tỷ lệ lạm phát (thep tháng hoặc theo năm) ở các quốc gia trên?
b/ So sánh xu thế lạm phát giữa Pháp và Ý trong thập niên 1980?
VIỆT NAM
PHÁP
Ý
Tháng
CPI
%LP
Năm
CPI
%LP

Năm
CPI
%LP
1
684,9
1980
65,6
1980
47,3
2
710,9
1981
73,4
1981
55,8
3
724,4
1982
79,7
1982
65,0
4
742,5
1983
83,4
1983
74,6
5
761,8
1984

87,5
1984
82,6
6
777,8
1985
92,8
1985
90,2
7
805,8
1986
96,0
1986
95,5
8
851,8
1987
100
1987
100
9
891,8
1988
104,9
1988
105
10
948,9
1989

113,1
1989
111,6
11
1022,9
12
1112,9
Bài 4:
Dùng đồ thị tổng cung và tổng cầu theo giá để biểu diễn sự thay đổi của giá và tổng sản lượng khi:
a/ Giá nguyên liệu nhập tăng?
b/ Chính phủ tăng chi tiêu cho quốc phòng?
c/ Lúa bị mất mùa trong khi sản lượng của các loại sản phẩm khác không đổi?
Trang 1


Bài 5:
Cho số liệu sau đây:
Chỉ tiêu
GNP danh nghĩa (GNPn)
Chỉ số điều chỉnh lạm phát theo GNP

1990
450
100

2003
700
120

2004

730
125

a/Tính GNP thực tế năm 2003 và 2004 theo giá năm 1990?
b/ Tính tốc độ tăng trưởng kinh tế và tỷ lệ lạm phát năm 2004?
Bài 6:
Cho biết chỉ tiêu của quốc gia X được cho như sau:
Chỉ tiêu
1993
1997
1998
GNP danh nghĩa (triệu USD)
3000
3080
5000
Chỉ số giá (%)
200
140
250
Dân số (ngàn người)
1000
1020
1150
a/Tính GNP thực tế cho từng năm?
b/Tính tốc độ tăng trưởng kinh tế của năm 1998 so với năm 1997?
c/ Tính tốc độ tăng trưởng kinh tế của năm 1998 so với năm 1993?
d/ Tính tốc độ tăng trưởng bình quân từ năm 1993 đến năm 1998?
e/ Tính GNP danh nghĩa bình quân đầu người?
f/ Từ kết quả câu (e) có thể kết luận rằng mức sống trung bình năm 1998 cao hơn năm 1997 hay không?
g/Nếu như GNP bình quân đầu người cua quốc gia Z vào năm 1998 là 2500 USD thì giữa X và Z mức

sống trung bình ở đâu cao hơn?

BÀI GIẢI
Bài 1:

a. Tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cho năm 1995 và năm 1996 dựa trên hai mặt tiêu dùng?
* Năm 1995:

(p
(p

) (
) (

CPI 95 =

∑ p .q
∑ p .q

CPI 95 =

(1,5 x 200) + ( 2 x 200) 100 = 175%
(1x 200) + (1x 200)

t

0

0

0

x100 =

95
B
94
B

.q B94 + p K95 .q K94
.q B94 + p K94 .q K94

)
)

Kết luận: Giá hàng hoá tiêu dùng năm 1995 cao hơn năm gốc là 175%
* Năm 1996:
Tương tự, chỉ số giá tiêu dùng năm 1996 là:

∑ p .q
=
∑ p .q
t

CPI

96

CPI 96 =

0

0
0

x100 =

(p
(p

96
B
94
B

) (
) (

)
)

.q B94 + p K96 .q K94
x100
.q B94 + p K94 .q K94

( 2,5 x 200) + ( 2 x 200) x100 = 225%
(1x 200) + (1x 200)

Kết luận: Giá hàng hoá tiêu dùng năm 1996 cao hơn năm gốc là 225%
b. Tính chỉ số điều chỉnh lạm phát theo GDP?

* Năm 1995:
Trang 2


∑ p .q
=
∑ p .q
t

95
def

GDP

0

95
GDPdef
=

t

=

t

(p
(p

95

B
94
B

) (
) (

) (
) (

)
)

.q B95 + p N95 .q N95 + p K95 .q K95
x100
.q B95 + p N94 .q N95 + p K94 .q K95

(1,5 x300) + (12 x1200) + ( 2 x300) x100 = 122,6%
(1x300) + (10 x1200) + [1x300]

Kết luận: chỉ số điều chỉnh lạm phát năm 1995 là 122,6%
* Năm 1996:

(p
(p

) (
) (

) (

) (

)
)

96
GDPdef
=

∑ p .q
∑ p .q

95
GDPdef
=

( 2,5 x 250) + (12,5 x1300) + ( 2 x 400) x100 = 129,5%
(1x 250) + (10 x1300) + [1x 400]

t

0

t

=

t

96

B
94
B

.q B96 + p N96 .q N96 + p K96 .q K96
x100
.q B96 + p N94 .q N96 + p K94 .q K96

Kết luận: chỉ số điều chỉnh lạm phát năm 1996 là 129,5%
c. Tỷ lệ lạm phát năm 1995 và năm 1996:
* Năm 1995:
Vì năm 1994 là năm gốc nên: CPI1994 = 100% hay (CPI1994 = 1)
I

95

CPI 95 − CPI 94
175 − 100
=
x100 =
x100 = 75%
94
CPI
100

Kết luận: tỷ lệ lạm phát năm 1995 (so với năm 1994) là 75%.
* Năm 1996:
I 96 =

CPI 96 − CPI 95

225 − 175
x100 =
x100 = 28,6%
95
CPI
175

Kết luận: tỷ lệ lạm phát năm 1996 (so với năm 1995) là 28.6%.
Bài 2:

a. Tính chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cho năm 2001 và năm 2002 dựa tr ên hai mặt hàng táo và
cam ?
* Năm 2001:

∑ p .q
=
∑ p .q
t

CPI

2001

0

0

CPI 2001 =

0

x100 =

(p
(p

2001
T
2000
T

) (
) (

.qT2000 + pC2001.qC2000
.qT2000 + pC2000 .qC2000

)
)

(12 x 2) + ( 25 x5) 100 = 124,2%
(10 x 2) + ( 20 x5)

Kết luận: Giá hàng hoá tiêu dùng năm 2001 cao hơn năm gốc là 124,2%
* Năm 2002:

∑ p .q
=
∑ p .q
t

CPI

2002

0

0
0

x100 =

(p
(p

2002
T
2000
T

) (
) (

.qT2000 + pC2002 .qC2000
.qT2000 + pC2000 .qC2000

Trang 3

)
)

CPI 2002 =

(10 x2) + ( 30 x5) 100 = 141,7%
(10 x 2) + ( 20 x5)

Kết luận: Giá hàng hoá tiêu dùng năm 2002 cao hơn năm gốc là 141,7%
b. Tính chỉ số điều chỉnh lạm phát theo GDP năm 2001 và 2002?
* Năm 2001:

(p
(p

) (
) (

) (
) (

2001
GDPdef
=

∑ p .q
∑ p .q

2001
GDPdef
=

(12 x3) + ( 25 x 4) + (100 x12) x100 = 101,98%
(10 x3) + ( 20 x 4) + [100 x12]

t

t

0

t

=

)
)

2001 2001
.qT2001 + pC2001.qC2001 + pTh
.qTh
x100
2001
2000 2001
2000 2001
.qT + pC .qC + pTh .qTh

2001
T
2000
T

Kết luận: chỉ số điều chỉnh lạm phát năm 2001 là 101,98%
* Năm 2002:
2002
def

GDP

∑ p .q
=
∑ p .q

2002
GDPdef
=

t

t

0

t

(p
=
(p

2002
T

2000
T

) (
) (

) (
) (

)
)

2002 2002
.qT2002 + pC2002 .qC2002 + pTh
.qTh
x100
2002
2000 2002
2000 2002
.qT + pC .qC + pTh .qTh

(10 x 2) + ( 30 x6) + (120 x15) x100 = 121,95%
(10 x 2) + ( 20 x6) + [100 x15]

Kết luận: chỉ số điều chỉnh lạm phát năm 2002 là 121,95%
c. Tính tỷ lệ lạm phát năm 2001 và 2002 ?
* Năm 2001:
Vì năm 2000 là năm gốc nên: CPI2000 = 100% hay (CPI2000 = 1)
I 2001 =

CPI 2001 − CPI 2000
124,2 − 100
x100 =
x100 = 24,2%
2000
CPI
100

Kết luận: tỷ lệ lạm phát năm 2001 (so với năm 2000) là 24,2%.
* Năm 2002:
I 2002 =

CPI 2002 − CPI 2001
141,7 − 124,2
x100 =
x100 = 14,1%
2001
CPI
124,2

Kết luận: tỷ lệ lạm phát năm 2002 (so với năm 2001) là 14,1%.

Trang 4


Bài 3:

Việt Nam

Pháp

Ý

Tháng

CPI

%LP

Năm

CPI

%LP

Năm

CPI

%LP

1

684,9

0

1980

65.6

0

1980

47.3

0

2

710,9

3,80

1981

73.4

11,89

1981

55.8

17,97

3

724,4

1,90

1982

79.7

8,58

1982

65.0

16,49

4

742,5

2,50

1983

83.4

4,64

1983

74.6

14,77

5

761,8

2,60

1984

87.5

4,92

1984

82.6

10,72

6

777,8

2,10

1985

92.8

6,06

1985

90.2

9,20

7

805,8

3,60

1986

96.0

3,45

1986

95.5

5,88

8

851,8

5,71

1987

100

4,17

1987

100

4,71

9

891,8

4,70

1988

104.9

4,90

1988

105

5,00

10

948,9

6,40

1989

113.1

7,82

1989

111.6

6,29

11

1022,9

7,80

-

-

-

-

12

1112,9

8,80

-

-

-

-

Bài 5:

a. Tính GNP thực tế năm 2003 và 2004?
* Năm 2003:
Năm 1990 được chọn là năm gốc. GNP thực tế năm 2003 là:
GNPr2003 =

GNPn2003
700
x100 =
= 583

2003
GNPdef
120%

Kết luận: GNP thực tế của năm 2003 là 583.
* Năm 2004:
GNPr2004 =

GNPn2004
730
x100 =
= 584
2004
GNPdef
125%

Kết luận: GNP thực tế của năm 2004 là 584.
b. Tính tốc độ tăng trưởng kinh tế và tỷ lệ lạm phát 2004
GNPrt − GNPrt −1
v=
x100
GNPrt −1

Trang 5


Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2004 là:
v 2004 =

GNPr2004 − GNPr2003

584 − 583
x100 =
x100 = 0,17%
2003
GNPr
583

Kết luận: tốc độ tăng trưởng kinh tế của năm 2004 là 0,17%
Tỷ lệ lạm phát của năm 2004:
I 2004 =

GNPdef

2004

− GNPdef

GNPdef

2003

2003

x100 =

125 − 120
x100 = 4,17%
120

Kết luận: tỷ lệ lạm phát năm 2002 so với năm 1995 là 4,17%.

Bài 6:

a. Tính GNP thực tế cho từng năm
* Năm 1993:
GNP thực tế năm 1993 là:
GNPr1993 =

GNPn1993
3000
x100 =
= 1500
1993
PI
200%

Kết luận: GNP thực tế của năm 1993 là 1500 triệu USD.
* Năm 1997:
GNP thực tế năm 1997 là:
GNPr1997 =

GNPn1997
3080
x100 =
= 2200
1997
PI
140%

Kết luận: GNP thực tế của năm 1997 là 2200 triệu USD.
* Năm 1998:

GNP thực tế năm 1998 là:
GNPr1998 =

GNPn1998
5000
x100 =
= 2000
1998
PI
250%

Kết luận: GNP thực tế của năm 1998 là 2000 triệu USD.
b. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của năm 1998 so với năm 1997
GNPrt − GNPrt −1
v=
x100
GNPrt −1
v1998 =

GNPr1998 − GNPr1997
2000 − 2200
x100 =
x100 = −9,1%
1997
GNPr
2200

Kết luận: Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 1998 là -9,1%, nghĩa là nền kinh tế quốc gia này
đang bị suy thoái (tốc độ tăng trưởng kinh tế âm).
c. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của năm 1998 so với năm 1993

Trang 6


v=

GNPrt − GNPrt −1
x100
GNPrt −1

v1998 =

GNPr1998 − GNPr1993
2000 − 1500
x100 =
x100 = 33,3%
1993
GNPr
1500

Kết luận: Tốc độ tăng trưởng kinh tế năm từ năm 1993 đến năm 1998 là 33,3%, nghĩa là nền
kinh tế quốc gia này trong 6 năm tăng trưởng 33,3%
d.Tốc độ tăng trưởng bình quuân từ năm 1993 đến năm 1998
V =5

GNPr1998
2000
−1 = 5
− 1 = 5,9%
1993

1500
GNPr

Kết luận: Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân từ năm từ năm 1993 đến năm 1998 là 5,9%,
e. Tính GDP danh nghĩa bình quân đầu người?
* Năm 1990:

GNPn1993 =

GNPn(1993)
3.000.000.000
=
= 3000(USD)
DAN SO(1993)
1.000.000

Kết luận:Thu nhập bình quân mỗi người năm 1993 là 3000 USD
* Năm 1997:

GNPn1997 =

GNP(1997)
3.080.000.000
=
= 3019.808(USD )
DAN SO(1997)
1.020.000

Kết luận:Thu nhập bình quân mỗi người năm1997 là 3.019 USD
* Năm 1998:

GNPn1998 =

GNPn(1998) 5.000.000.000
= 4.347.826(USD)
DAN SO(1998) 1.150.000

Kết luận:Thu nhập bình quân mỗi người năm 1998 là 4.347 USD

f. Từ kết quả câu (e) có thể kết luận rằng mức sống trung bình năm 1998 cao hơn năm 1997
hay không?
Dù GNP bình quân đầu người của năm 1998 cao hơn GNP bình quân đầu người năm1997 nhưng
ta không thể kết luận mức sống trung bình của một người dân của quốc gia đó năm 1998 tốt hơn
năm 1997 vì chỉ số GDP chỉ phản ánh mức thu nhập của người dân năm 1998 cao hơn so với năm
1997, không phản ánh mức sống.
g. Nếu như GNP bình quân đầu người của quốc gia Z vào năm 1998 là 2.500 USD thì giữa X
và Z mức sống trung bình ở đâu cao hơn ?
GDP của quốc gia X năm 1998 là 4347 USD/người/năm lớn hơn GDP của quốc gia Z năm 1998
là 2500 USD/người/năm, ta có thể kết luận thu nhập trung bình trên đầu người của quốc gia X cao
hơn quốc gia Z nhưng không thể kết luận mức sống trung bình ở quốc gia nào cao hơn vì điều này
còn tùy thuộc vào sức mua của đồng tiền của hai quốc gia (chỉ tiêu PPP), chế độ phúc lợi xã hội
của hai quốc gia khác nhau, nguồn tính toán GDP, chính sách an sinh xã hội của chính phủ….

Trang 7