BÀI GIẢNG xây DỰNG kế HOẠCH NGÂN lưu lập báo cáo NGÂN lưu CHO dự án

XÂY DỰNG KẾ HOẠCH NGÂN LƯU
& LẬP BÁO CÁO NGÂN LƯU
CHO DỰ ÁN


ƯỚC LƯỢNG NGÂN LƯU
Ngân lưu hay dòng tiền tệ là bảng dự toán thu chi
trong suốt thời gian tuổi thọ của dự án, nó bao gồm những
khoản thực thu (dòng tiền vào) và thực chi (dòng tiền ra)
của dự án tính theo từng năm.
Qui ước ghi nhận dòng tiền vào và dòng tiền ra của dự án
đều được xác định ở thời điểm cuối năm.
Trong phân tích tài chính dự án, chúng ta sử dụng ngân lưu
chứ không sử dụng lợi nhuận như là cơ sở để đánh giá dự
án. Vì sao cơ sở dùng để đánh giá dự án không phải là lợi nhuận
mà lại là ngân lưu?
Lợi nhuận không phản ánh chính xác thời điểm thu và chi tiền
của dự án, vì vậy không phản ánh một cách chính xác tổng lợi
ích của dự án theo thời giá tiền tệ.


Nghiên cứu bảng kết quả kinh doanh và bảng ngân lưu của một khoản
đầu tư 900 triệu, tạo ra doanh thu 1.000 triệu trong 3 năm, chi phí
bằng tiền mỗi năm 500 triệu, khấu hao đều trong 3 năm. Thuế suất thu
nhập công ty là 30% và suất chiết khấu thực là 8%.
I.
1

2

3

Tổng

1000

1000

1000

3000

Chi phí bằng tiền

500

500

500

1500

Khấu hao

300

300

300

900

Lợi nhuận trước thuế

200

200

200

600

60

60

60

180

140

140

140

420

Doanh thu bằng
tiền

Năm

Kết quả kinh doanh
0

Nộp thuế
Lợi nhuận sau thuế
NPV@8%

360.8


Ngân lưu
Năm

0

Doanh thu bằng tiền
Chi phí bằng tiền
Mua tài sản

1

2

3 Tổng

1000

1000

1000

3000

500

500

500

1500

900

Ngân lưu ròng trước thuế

-900

Nộp thuế
Ngân lưu ròng sau thuế
NPV@8%

-900
$233.92

900
500

500

500

600

60

60

60

180

440

440

440

420


BÁO CÁO NGÂN LƯU CỦA
MỘT DỰ ÁN ĐẦU TƯ
Không có một nguyên tắc hay quy đònh nào ấn đònh hình
thức (form) của một báo cáo ngân lưu của một dự án.
 Nhưng về tổng thể, báo cáo ngân lưu thường thể hiện
Dòng ngân lưu vào (Inflows) và Dòng ngân lưu ra
(Outflows), sau đó là Dòng ngân lưu ròng (NCF: Net cash
flows)

 Ngân lưu ròng = Ngân lưu vào – Ngân lưu ra
Các chỉ tiêu đánh giá dự án sẽ được dựa vào Dòng ngân
lưu ròng.



Lập báo cáo ngân lưu cho dự án đơn giản


Dữ liệu



Khối lượng sản phẩm hằng năm: 100
Giá bán: 50 USD/ sản phẩm; Giả đònh không bán chòu
Giá vốn hàng bán: 30 USD/ sản phẩm; Giả đònh không
có hàng tồn kho; Không mua chòu
Chi phí kinh doanh: 10% doanh thu
Vòng đời sản phẩm và cũng là vòng đời dự án: 5 năm,
dự án bắt đầu cho sản phẩm từ năm thứ 2.
Chi phí đầu tư: 2000 USD (chia 2 lần trong 2 năm)
Giá trò thanh lý dự kiến: 70








Laọp baựo caựo ngaõn lửu cho dửù aựn ủụn giaỷn


PHƯƠNG PHÁP LẬP
BÁO CÁO NGÂN LƯU DỰ ÁN


Báo cáo ngân lưu dự án cũng giống như báo
cáo ngân lưu công ty, có thể lập theo 2 phương
pháp: trực tiếp & gián tiếp.



Tuy nhiên, để đơn giản và vì mục tiêu là tìm
dòng ngân lưu ròng (NCF: Net Cash Flows)
nên người ta thường lập theo phương pháp trực
tiếp.



Nghóa là, chỉ thể hiện những khoản thực thu và
thực chi


PHƯƠNG PHÁP LẬP
BÁO CÁO NGÂN LƯU DỰ ÁN
Trừ các trường hợp đặc biệt phải xử lý:


Đưa vào chi phí cơ hội (opportunity cost)

Những chi phí không thực thu, thực chi, chưa hề xảy ra và sẽ không xảy ra
trên sổ sách kế toán của dự án nhưng phải đưa vào dòng ngân lưu để
phản ảnh chính xác hiệu quả dự án.



Loại bỏ chi phí chìm (sunk cost)

Những chi phí đã xảy ra trong quá khứ nhưng không là cơ sở xem xét để
ra quyết đònh trong hiện tại. Chi phí chìm ví như “sữa đã đổ xuống đất
không còn có thể hốt lên được nữa”. Nó đã trở thành dó vãng, đã chìm!.


CÁC QUY ƯỚC TRONG
BÁO CÁO NGÂN LƯU DỰ ÁN


Dòng ngân lưu xảy ra vào cuối năm:

Mặc dù dòng tiền vào, dòng tiền ra sẽ trải rộng vào bất cứ thời gian nào trong năm,
nhưng để tiện tính toán báo cáo ngân lưu dự án quy ước tất cả thành dòng ngân
lưu cuối năm.


Về nguyên tắc có thể làm khác đi nghóa là có thể quy tất cả thành dòng ngân
lưu đầu năm. Thậm chí có thể quy thành dòng ngân lưu nửa năm, v.v…



Tuy nhiên, dù là cách nào thì cũng cần thống nhất một quy ước chung xuyên
suốt cho ngân lưu dự án.



Sự đồng nhất cùng một quy ước sẽ không gây ra sự sai lệch lớn trong giá trò các
dòng ngân lưu.


CÁC QUY ƯỚC TRONG
BÁO CÁO NGÂN LƯU DỰ ÁN (tiếp theo)


Dòng ngân lưu cuối năm 0:

Do dòng tiền quy ước của dự án là dòng tiền cuối năm
nên trường hợp dòng tiền xảy ra vào đầu năm thứ nhất
sẽ được ký hiệu cuối năm không (năm 0)
Lưu ý rằng, trong các công thức tính giá trò tiền tệ theo
thời gian dấu mũ (n) là để chỉ khoảng cách thời gian chứ
không phải là số thứ tự năm dự án.


Ký hiệu cuối năm 0 một lần nữa tạo ra thuận lợi: dấu
mũ trong công thức cũng chính là thứ tự các năm dự án.



ẹau kyứ khaực vụựi Cuoỏi kyứ

4

1000

1000

1000

5

6

7

m
ờ
a
n
1
ứ
y
k
u
ỏ
t
e
ỏ
a
n

,
ứ
m
a
i
l
ỷ
ự
a
ụ
h
h
p
n
ứ
y
n
õ
k
o
i
ỏ
u
l
o
u
n

c
a

n
c
ỏ
e
!
ủ
ứ
!
Chổ
!
y
k
y
ỏ
a
u

ủ
a
ủ
y
ứ
ứ
a
ử
g
n
th ỡ t
5
6

3

8


CÁC QUY ƯỚC TRONG
BÁO CÁO NGÂN LƯU DỰ ÁN (tiếp theo)


Năm thanh lý:

Dự án thường dành hẵn một năm để
thanh lý sau khi dự án kết thúc. Ví dụ
vòng đời hoạt động của dự án có
doanh thu đến năm thứ 10, năm thanh
lý nên là năm thứ 11.


VÒNG ĐỜI DỰ ÁN
Căn cứ vào đâu để xác đònh vòng đời dự án?


Vòng đời dự án gắn liền với vòng đời sản
phẩm dự án, theo dự kiến hoặc theo một hợp
đồng nhất đònh.



Vòng đời dự án gắn liền với thời gian hoạt
động dự án, theo dự kiến hoặc theo một hợp

đồng ràng buộc.




Vòng đời dự án không thể tính theo vòng đời hữu dụng
của tài sản cố đònh: nhà xưởng, máy móc thiết bò?



Hầu hết các dự án đều có sự khác biệt giữa thời gian
hoạt động của dự án và vòng đời hữu dụng của tài sản
cố đònh



Giá trò còn lại của tài sản sẽ trở thành giá trò thanh lý dự
kiến (dòng thu của dự án)



Vòng đời dự án không thể tính theo vòng đời hữu dụng
của tài sản cố đònh: nhà xưởng, máy móc thiết bò?

Một dự án khai thác mỏ có hợp đồng thuê của chính phủ
trong 30 năm. Dự án sử dụng tài sản thiết bò có vòng đời
hữu dụng dự kiến 50 năm.
Vòng đời dự án sẽ là gì?



Vòng đời dự án không thể tính theo thời gian thuê
đất?

Một hợp đồng thuê đất trong khu công nghiệp có thời
hạn là 50 năm, trong khi dự án sản xuất sản phẩm A
có vòng đời sản phẩm dự kiến là 20 năm.
Vòng đời dự án sẽ là gì?
Tất nhiên, quyền sử dụng đất vẫn còn và có thể tiếp tục
thực hiện một dự án sản xuất sản phẩm mới, sản
phẩm A* hoặc sản phẩm B. Nhưng đó lại là một dự
án khác, không thuộc dự án sản xuất sản phẩm A.


XỬ LÝ CÁC BIẾN SỐ NGÂN LƯU


Ảnh hưởng của khấu hao dến ngân lưu
dự án?
Khấu  hao  không  phải  là  chi  phí  bằng  tiền  mặt  nó
chỉ là một hình thức bút toán của kế toán mà thôi, vì
vậy nó không ảnh hưởng trực tiếp đến ngân lưu dự án.
Khấu hao không phải là một hạng mục ngân lưu. Khấu
hao chỉ ảnh hưởng đến ngân lưu dự án một cách gián
tiếp thông qua thuế và giá trị thanh lý đối với tài sản
cố định




Khấu hao là chi phí không bằng tiền mặt (non-cash), nó
không xuất hiện trong báo cáo ngân lưu theo phương
pháp trực tiếp.



Chi phí khấu hao có mặt trong thẩm đònh dự án tối
thiểu vì 3 nhiệm vụ:

1.

Để tính giá trò còn lại trong lòch khấu hao tài sản và dự
kiến giá trò thanh lý trong dòng thu cuối đời dự án.

2.

Để hạch toán tính thuế trong Báo cáo thu nhập.

3.

Để lập báo cáo ngân lưu theo phương pháp gián tiếp
nếu cần.


Đối với thuế:


Do khấu hao là một yếu tố chi phí nên nó ảnh
hưởng đến lợi nhuận trước thuế và làm thay đổi số

thuế thu nhập mà dự án phải nộp. Khi mức khấu
hao cao lợi nhuận trước thuế giảm, số tiền chi nộp
thuế giảm, từ đó làm ngân lưu dự án tăng lên và
ngược lại. Tác động gián tiếp của khấu hao đến
ngân lưu dự án còn được gọi là lá chắn thuế của
khấu hao ( Tax shied of depreciation).


Đối với giá trị thanh lý tài sản:
thường dựa vào phần giá trị máy móc thiết bị chưa
khấu hao hết hoặc dựa vào giá thị trường (giá thực tế)
của tài sản ở thời điểm thanh lý.




Dự kiến giá trò thanh lý

Đối với tài sản là nhà xưởng, máy móc, thiết bò
Đơn giản nhất là bằng với giá trò còn lại có tính đến yếu tố lạm
phát, nếu không có các dự báo tin cậy khác
Đối với đất đai
Đất đai là tài sản không tính khấu hao. Giá trò thanh lý của đất
không bao gồm yếu tố tăng giá đất trên thò trường (nếu không
sẽ bóp méo kết quả dự án).
Tốt nhất là bằng với giá trò ban đầu có tính đến yếu tố lạm phát


Giá trò thanh lý
Đối với tài sản là nhà xưởng, máy móc, thiết bò

Tốt nhất là bằng với giá trò còn lại có tính đến yếu
tố lạm phát
Ví dụ: Tài sản mua ở năm 0, nguyên giá 500, khấu hao
tích lũy là 400. Giá trò còn lại (sổ sách) là 100. Tài
sản được thanh lý vào năm thứ 5, tốc độ lạm phát
hằng năm: 10%. Giá trò thanh lý dự kiến:
100 (1+10%)^5 = 100 (1,61) = 161


Giá trò thanh lý
Đối với tài sản là nhà xưởng, máy móc, thiết bò
Nếu tài sản được mua vào năm khác với năm 0, phải khử
lạm phát năm mua.
Ví dụ: Tài sản mua ở năm 2, nguyên giá 300, khấu hao tích lũy là
200. Giá trò còn lại (sổ sách) là 100. Tài sản được thanh lý
vào năm thứ 5, tốc độ lạm phát hằng năm: 10%. Giá trò
thanh lý dự kiến:
100/(1+10%)^2 = 100/ 1,21 = 82,64 (khử lạm phát năm mua)
 82,64 (1+10%)^5 = 82,64 (1,61) = 133


Xác định giá trị còn lại năm cuối cùng khi kết
thúc dự án
. Giá trị còn lại này bao gồm: tài sản chưa khấu hao hết, đất
đai thu hồi và giá trị thanh lý vốn lưu động.