Vai trò của văn hoá doanh nghiệp trong quản lý và thực trạng văn hoá doanh nghiệp ở Việt nam.doc

Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8

LI M U
Xu th ton cu hoỏ nn kinh t th gii ang din ra vi tc ngy
cng cao ó em n cho cỏc doanh nghip Vit nam nhng thi c mi,
ng thi nhiờự thỏch thc mi ny sinh m cỏc doanh nghip phi i mt.
Trc bi cnh ú, cỏc doanh nghip Vit nam phi chun b nhng hnh
trang cn thit ho nhp cựng s phỏt trin chung ca nn kinh t th gii.
S phỏt trin ú ũi hi ngy cng ln v cụng ngh k thut, v dũng vn
khng l cng nh vic qun lý cht lng theo chun mc quc t. Mt yu
t vụ cựng quan trng gúp phn bo m s thnh cụng trong qun lý v giỳp
cho cỏc doanh nghip tip cn c thng trng quc t phi k n ú l
vn hoỏ doanh nghip.
Khỏi nim vn hoỏ doanh nghip cũn rt m h i vi nhiu doanh
nghip Vit nam. Vi hu ht cỏ nhõn lao ng thỡ rt ớt ngi c nghe
ti danh t vn hoỏ doanh nghip, rừ rng, h cha thy c giỏ tr ớch
thc ca mụi trng vn hoỏ ni m h thng gn bú. Sc mnh tng hp
ca mt doanh nghip ch c to nờn khi mi cỏ nhõn nhn thc c y
giỏ tr vn hoỏ ca n v mỡnh. ú l yu t quyt nh em li thnh bi
ca mi doanh nghip trong thng trng cnh tranh khc lit ngy nay.
Ngi xa cú cõu bit ngi, bit ta, trm trn, trm thng. Vn vo
thi kinh t th trng, cõu phng ngụn ny cú ý ngha rt quyt nh i
vi cỏc nh lónh o doanh nghip. c bit l Vit nam, ngoi cỏc doanh
nghip ln nh Tng cụng ty Bu chớnh vin thụng, in lc, du khớ l
hot ng cú quy mụ v tớch lu c b dy v vn hoỏ, cú th ng u
vi nhng thỏch thc trong quỏ trỡnh hi nhp. Cỏc doanh nghip thuc loi
hỡnh va v nh cng ó v ang chỳ ý ti vic hỡnh thnh giỏ tr vn hoỏ
riờng nhm phỏt huy mi kh nng ca chớnh mỡnh. Mt yu t cú th to nờn
1
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
kh nng cnh tranh cho doanh nghip l gn kt mi thnh viờn thnh mt

khi thng nht, to nờn kh nng cnh tranh tp th.
Khụng ai cú th ngh rng nhng hóng kinh doanh ni ting trờn th
gii nh: Gerneral, IBM, Sear, Kodak, Digital Electronics ch trong thi gian
ngn ó ỏnh mt i v trớ s mt ca mỡnh. Cũn nhiu cụng ty, tp on nh
Toyota, Nissan, Masishuta, LG li thnh cụng vang di trong v ngoi nc
vi s cnh tranh ỏng gm ó lm thc tnh nhiu cụng ty ln trờn th gii.
Lý do tht n gin m cng khú nhn bit ú l: cú c nhn thc v vn
hoỏ v tin hnh cuc cỏch mng vn hoỏ trong doanh nghip.
Xut phỏt t thc trng cỏc doanh nghip Vit nam v bi hc rỳt ra
t mt s doanh nghip ln nc ngoi, cựng vi nhng yờu cu bc xỳc ca
nhiu ngi ó v ang lm vic trong cỏc loi hỡnh doanh nghip hot ng
ti Vit nam, em mnh dn la chn ti:
Vai trũ ca vn hoỏ doanh nghip trong qun lý v thc trng vn hoỏ
doanh nghip Vit nam lm lun vn tt nghip ca mỡnh.
Lun vn c cp ti 3 ni dung sau:
ChngI. Vn hoỏ doanh nghip v vai trũ ca vn hoỏ doanh nghip
ChngII. Thc trng v vn hoỏ doanh nghip Vit Nam
Chng III. Mt s gii phỏp cho vic xõy dng vn hoỏ doanh nghip .
2
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
Chng I
VN HO DOANH NGHIP V VAI TRề CA VN HO
DOANH NGHIP

I. VN HO DOANH NGHIP V CC YU T HèNH THNH NấN VN HO
DOANH NGHIP.
1. Khỏi nim vn hoỏ doanh nghip
Qua nghiờn cu v vn hoỏ núi chung, c bit l nghiờn cu v vn
hoỏ ca cỏc b lc thi k trc õy, ngi ta thy rng, mi mt b lc u
cú mt vn hoỏ riờng bit, trong ú, h thng cú mt vt truyn ca b lc

mỡnh, vớ d nh vic tụn th mt v thn hoc tin vo mt sc mnh siờu
phm no ú trong t nhiờn . Mi mt b lc duy trỡ hot ng ca thnh viờn
mỡnh bng cỏch ban ra cỏc iu cm k hoc nhng nguyờn tc kht khe bt
buc thnh viờn ny i x vi cỏc thnh viờn khỏc trong b lc v vi mt
ngi xa l t mt b lc khỏc ra sao. Bt k mt cỏ nhõn no khụng tuõn
th lp tc s b trng tr theo lut l h khc ca b lc, b git hoc lm
lm mi cho thỳ gi .
i vi mt t chc hay mt doanh nghip bt k no cng s ra
cỏc qui tc riờng cho hot ng ca mỡnh, bao gm cỏc qui tc v chun mc
bt buc, nhng l nghi v th tc cn thit khi thc hin mt cụng vic no
ú. Chỳng c phỏt trin theo thi gian v lm toỏt lờn nhng c im c
bn v hot ng ca doanh nghip ú. Chng hn, khi ta tỡm hiu v cụng ty
A, ti õy ta thy nhng nột tiờu biu sau . Cụng ty ny rt coi trng s
trung thnh ca nhõn viờn i vi cụng ty, chớnh vỡ vy hng lot cỏc quy tc
3
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
c ban hnh nhm h tr v bo m s kim soỏt ca ban lónh o i vi
ton b nhõn viờn cụng ty. í thc chp hnh ca nhõn viờn i vi cỏc qui
tc hot ng phi mc tuyt i. Ti õy cụng vic c giao c th cho
tng cỏ nhõn, cỏc b phn ch c hot ng mt cỏch riờng bit v b gii
hn v quyn lc. Nhõn viờn gia cỏc b phn b gim thiu ti a vic trao
i tip xỳc vi nhau khi cha cú yờu cu khỏc ca cp trờn. Mi ngi
phi c gng hon thnh cụng vic ca mỡnh vi mc ớt sai sút nht. Vic
ỏnh giỏ v khen thng da trờn mc trung thnh, s c gng n lc v
mc mc li ca mi thnh viờn. Qun lý õy ch quan tõm ti sn lng
cú cao hay khụng, h khụng quan tõm n tinh thn lm vic hay thu nhp
ca nhõn viờn.Sn phm õy ch c chp nhn khi nú c to ra trong
phm vi cu tng b phn v phm vi cụng ty . ng thi vic bt chc
v ch cú th din ra vi nhng ai tuõn th tt nhng qui tc trờn v to ra
nhiu sn phm nht . Chớnh vỡ vy mi ngi lm vic mt cỏch lng l

trong mt bu khụng khớ rt cng thng v tp trung.
Thc t cng cho thy rng thnh cụng hay tht bi ca nhiu doanh
nghip ngoi s ph thuc vo cỏc yu t bờn ngoi nh iu kin xó hi,
iu kin kinh t chung, s cnh tranh t bờn ngoi ... v.v cũn ph thuc rt
nhiu vo yu t bờn trong. Cỏc yu t bờn trong s to ra sc mnh ca
doanh nghip, giỳp cho doanh nghip cú c cỏi nhỡn chin lc, hoch nh
v kim soỏt tt hn cú th khng ch c cỏc ri ro t bờn ngoi v t
c cỏc mc tiờu ca mỡnh. Vy yu t bờn trong y l gỡ, sc mnh doanh
nghip cú t õu, cht lng qun lý chi phi cỏc hot ng doanh nghip
nh th no v ngc li nú chu nhng s tỏc ng no. Mt trong nhng
ngun sc mnh m doanh nghip cú c chớnh l sc mnh cú c t vn
hoỏ ca doanh nghip ú. Vy vn hoỏ doanh nghip l gỡ ?
Cú rt nhiu cỏch nh ngha khỏc nhau v vn hoỏ doanh nghip, nhng mt
nh ngha c coi l khỏi quỏt nht v vn hoỏ c 2 hc gi l Rolff
Bergman v Ian Stagg ng thi l ging viờn ca khoa qun tr kinh doanh
4
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
trng i hc Monash , mt trong nhng trng i hc ln ca c cho
rng:
Vn hoỏ doanh nghip l mt h thng cỏc ý ngha biu t chung bao
trựm lờn ton b doanh nghip, cú tớnh cht quyt nh ti mi hnh vi v
hot ng ca ton b cỏc thnh viờn trong doanh nghip ú
mc ph cp rng rói, cỏc ý ngha biu t chung s quy nh cho
cỏc thnh viờn phi nhỡn nhn v phn hi th gii bờn ngoi nh th no khi
phi ng u vi mt vn no ú ngoi mong i. Cỏc qui tc v chun
mc s gi ý cỏc thnh viờn ca mỡnh hnh ng bng mt cỏch lm phự hp,
cỏch lm õy cú ngha l hng dn h tip nhn, nh ngha, phõn tớch v
gii quyt mt vn .
Theo nh ngha trờn thỡ vn hoỏ doanh nghip cp n nhiu vn
Trc tiờn vn hoỏ l s nhỡn nhn, s nhỡn nhn ny ch tn ti trong mt t

chc hay mt doanh nghip c th , khụng nm trong mi cỏ nht . Kt qu
to ra l mi thnh viờn vi trỡnh v xut x khỏc nhau u nhn thc v
th hin vn hoỏ ú nh nhau , õy chớnh l cỏi gi l ý ngha chung ca
vn hoỏ.
Th hai l , vn hoỏ doanh nghip l mt khỏi nim mụ t . Nú cp
ti vic cỏc thnh viờn nhỡn nhn v doanh nghip ca h nh th no ch
khụng quan tõm n vic h thớch hay khụng thớch . nh ngha v vn hoỏ
cú chc nng mụ t ch khụng cú chc nng ỏnh giỏ . Di õy ta s xem
xột k hn v cỏc khớa cnh ca h thng cỏc ý ngha biu t chung v ú
chớnh l cỏc yu t to c coi l cỏi to nờn vn hoỏ ca doanh nghip .
Th ba l, vn hoỏ doanh nghip l mt h thng cỏc nguyờn tc, quy
tc, chun mc c xõy dng v ỏp dng chung cho cỏc thnh viờn ca
doanh nghip. H thng cỏc nguyờn tc, quy tc, chun mc ny to nờn v
nh hng cho hnh ng ca ton doanh nghip nhm t c mt mc
tiờu chung.
5
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
Túm li, vn hoỏ doanh nghip l nhng quy phm chung nht ca mt
doanh nghip, nú nh hng cho mt doanh nghip v to nờn nhng giỏ tr
khỏc bit gia cỏc doanh nghip.
2. Cỏc yu t to nờn vn hoỏ doanh nghip.
H thng cỏc ý ngha biu t chung trong vn hoỏ doanh nghip cú
th c hiu theo 3 khớa cnh, bao gm cỏc nguyờn tc chung , cỏc chun
mc hnh vi v cỏc hot ng h tr .
Cỏc nguyờn tc chung Cỏc chun mc hnh vi
Vn hoỏ doanh nghip
Cỏc hot ng h tr
Khi ta xem xột v tỡm hiu v mt con ngi m theo cỏc nh tõm lý
hc gi l quỏ trỡnh tỡm hiu tớnh cỏch cỏ nhõn ca ngi ú, nu chỳng ta
nhn xột rng, anh ta l ngi ci m, canh tõn v ớt bo th thỡ cú ngha l

anh ta toỏt nờn hng lot cỏc c im gn vi tớnh cỏch ú. Vy i vi mt
t chc bt k no cựng cng th, nú s cú nhng c im riờng bit lm ni
bt doanh nghip ny vi doanh nghip khỏc. S khỏc bit ú chớnh l do
khỏc bit v vn hoỏ m trc ht l do h thng cỏc nguyờn tc , cỏc chun
mc hnh vi v cỏc hot ng h tr ó to nờn b mt khỏc bit ny .
a. Cỏc nguyờn tc chung .
L nhng ý tng ln lao bao trựm lờn phm vi ton doanh nghip. i
vi mt vn hoỏ mnh, cỏc nguyờn tc chung c chp nhn mt cỏch rng
rói. Hu nh tt c mi ngi u nhn bit v tuõn th chỳng mt cỏch y
6
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn ThÞ L¬ng Hoa – A4-CN8
đủ và thống nhất. Các nguyên tắc chung còn được coi như là kim chỉ nam
cho mọi hoạt động trong doanh nghiệp.
Cũng có thể hiểu rằng các nguyên tắc chung chính là hệ thống các
niềm tin nổi bật khắc hoạ nên bộ mặt của một văn hoá cụ thể bằng cách chỉ ra
cái gì là quan trọng trong doanh nghiệp. Ở hầu hết các doanh nghiệp lớn có
văn hoá mạnh , các nguyên tắc bao gồm :
•
Nguyên tắc 1
Tài sản và kỹ năng là những thứ cần thiết tạo nên lợi thế cạnh tranh
của doanh nghiệp. Điều đó cũng có nghĩa rằng : Chúng ta sẽ làm tất cả
những gì có thể để tạo nên tài sản và kỹ năng đó .
•
Nguyên tắc 2
Tính chính xác, phải bảo đảm kế hoạch hoạt động phải đúng thời
gian.
•
Nguyên tắc 3
Danh dự của doanh nghiệp luôn là khẩu hiệu với tất cả mọi người. Để
đạt được điều đó, tất cả chúng ta phải cố gắng không mắc khuyết

điểm và đem đến sự hài lòng một trăm phần trăm cho khách hàng.
•
Nguyên tắc 4
Phải đồng lòng, hợp sức lại để duy trì và phát triển vị trí đã có của
doanh nghiệp và mở rộng hoạt động sang các chức năng khác.Phấn
đấu từ sản xuất chuyển sang thống lĩnh thị trường.
• Nguyên tắc 5
Xây dựng môi trường doanh nghiệp trong sạch, lành mạnh và gắn bó.
Cần đưa ra hình thức quản lý phù hợp nhằm tạo ra một môi trường
lành mạnh. Những người quản lí cần thúc đẩy hơn nữa sự giao lưu
trong nội bộ, lôi kéo được cả những phần tử yếu kém nhất tham gia
vào hoạt động chung của doanh nghiệp và thực hiện tốt công việc của
mình.
7
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn ThÞ L¬ng Hoa – A4-CN8
•
Nguyên tắc 6
Các thành viên đều là những nhân tố cốt lõi tạo nên sự bền vững của
văn hoá doanh nghiệp. Coi trọng vai trò của các thành viên với tư cách
là là từng thành viên trong doanh nghiệp đóng góp cho thành công của
doanh nghiệp.
•
Nguyên tắc 7
Mọi nỗ lực của các thành viên doanh nghiệp đều nhằm thực hiện mục
tiêu chung của doanh nghiệp, ví dụ mục tiêu sẽ là một công ty mạnh
nhất đối với hãng Komatsu muốn đạt được bằng cách là phải đánh bại
được đối thủ Caterpilar, còn đối với Samsung phải là người thống soái
trong lĩnh vực sản xuất lò vi sóng .
Nguyên tắc chung ở mỗi một văn hoá doanh nghiệp lại được thể hiện
ở các khía cạnh với các cường độ khác nhau. Có nơi nhấn mạnh tới tầm quan

trọng của kỹ năng nghề nghiệp, nhưng có nơi lại nhấn mạnh tới sự hợp tác
của các thành viên và những ý tưởng nhân văn lớn lao. Tại hãng Levi
Strauss- một hãng sản xuất quần bò nổi tiếng trên thế giới, các nguyên tắc
chung thể hiện qua 2 nội dung sau:
Cam kết với lý tưởng xã hội: Khẩu hiệu đề ra là “ tự hào về công ty là
nơi tốt nhất và cùng cam kết thực hiện” và với niềm tin là xây dựng một công
ty tốt bằng chính những chuẩn mực đạo đức cao nhất. Niềm tin đó được thể
bằng sự thống nhất và cam kết rằng không có ai trong cộng đồng công ty bị
mắc căn bệnh thế kỷ AIDS .
Xác định vai trò quan trọng của các thành viên: Với mong muốn đem
lại một môi trường tốt nhất cho các thành viên của mình, tạo cơ hội cho mọi
người được đóng góp, học hỏi và tiến bộ không ngừng. Giá trị lớn lao mà
công ty đem lại cho mọi người là họ cảm thấy được đối xử công bằng, tôn
trọng, được lắng nghe và thấu hiểu. Đồng thời họ có được sự hài lòng từ công
việc, từ các quan hệ đồng nghiệp cũng như có được sự cân bằng trong đời
8
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
sng cỏ nhõn v ngh nghip. Chớnh s cam kt ny ca hóng ó lm cho
nhng ngi qun lớ nhn ra nhng cng hin to ln ca cỏc thnh viờn , to
ra s trao i ci m i vi cỏc thnh viờn v mc tiờu v chng trỡnh
hnh ng ca cụng ty.
b. Cỏc chun mc hnh vi.
Bao gm cỏc qui tc, quy nh cỏc thnh viờn lm gỡ v khụng c
phộp lm gỡ, h phi th hin bng nhng thỏi no v cú nhng hnh vi
no l phự hp. ng thi nú cng a ra cỏc hỡnh pht ỏp dng cho tng
trng hp vi phm. Cỏc qui tc ny cú vai trũ h tr v hng dn cho cỏc
hnh vi sao cho thng nht vi cỏc nguyờn tc chung. Ta hóy ly vớ d vn
hoỏ ti hóng hng khụng Federal Express .Vỡ mun t c kt qu lm
vic theo theo cỏch ca mỡnh, mt nhõn viờn ca hóng ó t thuờ mt mỏy
bay trc thng lờn thng lp mt b phn vin thụng trờn h thng iu

khin rada. Hnh ng ny l mt vic lm nguy him v vt quỏ nhng qui
tc cho phộp. Th nhng i vi vn hoỏ nhiu ni thỡ õy li khụng b coi
l hnh ng vi phm thm chớ trong nhng hon cnh tng t anh ta cũn
c khen ngi vỡ ó cú sỏng kin mi. Hoc ti mt nh mỏy sn xut khỏc,
ngi ta khụng iu ng cỏn b giỏm sỏt cht lng m mi mt dõy chuyn
sn xut phi t chu trỏch nhim v cht lng sn phm v m bo v
sinh trong khu vc mỡnh. Bt k mt cỏ nhõn no cú hnh vi gõy nh hng
n cht lng sn phm m b cỏc thnh viờn khỏc phỏt giỏc s phi chu k
lut theo mc nht nh tu theo tớnh cht hnh vi vi phm ca anh ta.
Cỏc qui tc tip tc c phõn chia ra lm 2 loi nh sau:
- Qui bt buc (Pivotal norms ).
L nhng qui tc cn thit cho mc tiờu ca doanh nghip , vớ d nh qui tc
v cht lng sn phm , v sinh an ton thc phm , cht lng hc sinh
,qui tc v s an ton i vi ngi bnh.
- Qui tc b tr (Peripheral norms)
9
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn ThÞ L¬ng Hoa – A4-CN8
Là những qui tắc không quá cần thiết cho mục tiêu của doanh nghiệp, có tác
dụng hỗ trợ cho những qui tắc bắt buộc, ví dụ như nhân viên phải mặc đồng
phục trong khi làm việc, giáo viên không được mặc quần bò khi lên lớp, đầu
bếp không được để móng tay dài và đeo trang sức khi nấu nướng hoặc bồi bàn
không được sờ tay vào miệng cốc trong khi rót rượu cho khách …
c. Các hoạt động hỗ trợ cụ thể .
Là những tấm gương tiêu biểu và những việc làm thiết thực được đưa
ra nhằm củng cố duy trì các giá trị và chuẩn mực đã được thống nhất trong
doanh nghiệp. Nhiều khi các hoạt động này có hiệu quả và dễ tiếp thu hơn là
ban bố những biện pháp, qui tắc mang tính nội qui chung chung. Các hoạt
động này bao gồm :
- Phong cách và tư tưởng của người đứng đầu. Họ là những người sáng
lập, là nhân viên quản lý hoặc trưởng các bộ phận, hoạt động của họ có ảnh

hưởng rộng rãi, có ý nghĩa tác động to lớn tới hoạt động của mọi thành viên.
Chẳng hạn tại hãng dược nổi tiếng của Úc - Shaklee Corporation, không khí
làm việc ở đây sôi sục một ý chí sáng tạo không ngừng do tác động liên tục
từ phía giám đốc đồng thời là người sáng lập của hãng. Ông này đã làm việc
không mệt mỏi với mong muốn sáng chế ra các loại thuốc vitamin cho con
người. Tinh thần làm việc của ông có sức lôi kéo rộng rãi tới mọi thành viên
của hãng và được coi như là bằng chứng sống cho khẩu hiệu “ sáng tạo - làm
việc – và phục vụ “ không ngừng. Còn khái niệm về giải trí của hãng Walt
Disney là xuất phát từ ý tưởng hướng tới khách hàng của ông J.C. Penney.
Trong khi đó, những sản phẩm và đặc điểm quảng cáo của hãng Procter &
Gamble thì lại được hình thành bởi những người sáng lập ban đầu và tiếp tục
ảnh hưởng lớn tới văn hoá doanh nghiệp của các thế hệ sau .
-Hành động và những tấm gương cụ thể: Đây là những yếu tố ảnh
hưởng lớn tới việc hình thành văn hoá doanh nghiệp. Chẳng hạn, một giám
đốc điều hành tuân hay bất kỳ một nhân viên nào thủ thời gian làm việc một
cách nghiêm túc sẽ được khuyến khích và tạo ra các tấm gương thi đua.
10
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
Nhng tm gng ny cú sc thuyt phc cao i vi nhõn viờn v vic gi
gic. Hoc trong 1 hóng hng khụng n, v giỏm c iu hnh trc tip tham
gia cụng vic ti b phn dch v khỏch hng nh mt nhõn viờn bỡnh thng
ó truyn i thụng ip ti tt c mi ngi v mt ý thc cao trong cụng
vic, s thc t v tinh thn trỏch nhim. Hnh ng ca h lm tng cng
s nht quỏn trong vn hoỏ ca bt c doanh nghip no
- Cỏch t trng tõm vn . õy l cỏch m cỏc nh qun lớ thng s
dng th hin t tng nht quỏn trong vic ch o. Trong cỏc cuc hp
cỏch a ra vn phi luụn gn lin vi mc tiờu m doanh nghip ang
theo ui. iu ú cú tỏc dng h tr cho cỏc qui tc v mc tiờu hot ng
ca doanh nghip. Vi Ngõn hng Bank of America, ban lónh o mong
mun cú li nhun hn l quan tõm n doanh thu hng nm, vỡ th trong cỏc

cuc hp vi cp di hoc hi ng qun tr, Ngi A. W. Clausen giỏm
c iu hnh, thng xuyờn t cõu hi liờn quan n li nhun v kt qu
ca li nhun. Nh vy tt c mi ngi nhn thc sõu sc rng: mc ớch v
qui tc hot ng ca Ngõn hng xột n u tiờn phi l li nhun .
- L nghi v cỏc th tc bt buc . Cỏc l nghi hay cỏc th tc v cỏch
thc tin hnh cng gúp phn to nờn vn hoỏ doanh nghip . C th nh
cỏc thúi quen , thi gian lm vic , ch ngh ngi, qỳa trỡnh tuyn dng v
cỏc ch ói ng khỏc, cng s giỳp ta cú c nhn xột v vn hoỏ ca mt
doanh nghip. Chng hn cú doanh nghip trc khi chp nhn mt nhõn viờn
mi, h bt buc ngi lao ng phi ỏp ng c cỏc yờu cu khỏc nhau
nh np y cỏc nhn xột t ni lm vic c , xỏc nhn t phớa chớnh
quyn hoc phi tri qua qỳa trỡnh th vic trc khi t c cỏc tho
thun v lng bng v ch . Hoc nhiu ni khỏc trong cuc hp nh
hng chin lc thỡ nht thit phi triu tp tt c cỏc giỏm c tin nhim
b sung ý kin v úng gúp cho chin lc ca Cụng ty. Cỏc thúi quen
khỏc nh vic ung bia vo cỏc bui chiu th sỏu, liờn hoan ún nhõn viờn
mi, chia tay vi cỏc cu thnh viờn hoc l n mng hon thnh nh mc,
11
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
hay n cụng s phi mc ng phc ờự cú ý ngha úng gúp khụng nh ti
vic hỡnh vn hoỏ doanh nghip.
Nu nh cỏc chun mc hnh vi c th hin ra ngoi nh thúi quen,
n mc, u túc, tỏc phong, kiu ngụn ng hay bit ng c dựng thỡ vn
hoỏ ca mt doanh nghip l tt c cỏc biu hin t nguyờn tc chung,
nhng chun mc hnh vi v cỏc hot ng h tr ang tn ti trong doanh
nghip ú. Núi mt cỏch y thỡ vn hoỏ doanh nghip l s th hin ca
cỏc bin phỏp lónh o, s tng tỏc, ni qui, ngụn ng giao tip, tỏc phong
n mc, kiu mu hnh vi, thỏi , t tng tỡnh cm ca tt c cỏc thnh viờn
trong mt doanh nghip .
Vớ d ti tp on Federal Express ni m vn hoỏ ti õy phn ỏnh

mt cuc chin gay go ginh ngụi v trong lnh vc hng khụng. Ch tch
hi ng qun tr, ngi Fred Smith ng thi l cu chin binh t thi chin
tranh Vit Nam thng s dng ngụn t rt mnh ch mc tiờu v gi tờn
cỏc cng s ca mỡnh, chng hn thay cho t ng Cỏc chuyn bay ụng li
núi l nhim v ti cao, t k thự ỏm ch cỏc i th cnh tranh, i vi
cỏc cng s, ụng gi h l nhng du kớch H Chớ Minh.
Hay ti nhiu cụng ty Hn Quc l s th hin vai trũ ti cao ca tng
giỏm c v s tuõn th vụ iu kin ca cp di qua cỏch xng hụ rt tụn
kớnh nh tha tng giỏm c Chang tha trng phũng Kim . Trong
khi vn hoỏ ti nhiu cụng ty Nht li th hin s bỡnh ng gia lónh o v
nhõn viờn, thỏi quan tõm khớch l i vi mi cỏ nhõn trong quỏ trỡnh tỡm
tũi v phỏt minh nhng sỏng kin mi .
Chỳng ta hóy lm mt th nghim l hóy nhỡn nhn vn hoỏ doanh
nghip ni ta ang lm vic. Hóy xem mi thnh viờn õy cú c nhng
hiu bit gỡ cụng ty ca h. Mc tiờu hnh ng ca cụng ty l gỡ, trong cụng
ty cú nhng qui tc bt buc gỡ i vi tng b phn c th, cỏc mi quan h
õy cú c s ng lũng khụng, nhõn viờn õy cú tỏc phong lm vic ra
sao, h n mc, túc nh th no, ngụn ng no c núi, s hp tỏc gia
12
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
cỏc cỏ nhõn th hin mc no, ta s thy ngay tinh thn lm vic ni ú
l mnh hay yu .
3. Ngun gc ca vn hoỏ doanh nghip
Cú th ngun gc ca vn hoỏ doanh nghip c hi t v kt tinh t
cỏc ngun gc sau:
* Tỏc ng ca vn hoỏ dõn tc
Doanh nghip thuc mt quc gia no thỡ nú cng s mang c im
vn hoỏ chung nht ca quc gia ú. Doanh nghip c hỡnh thnh t nhng
cỏ th khỏc nhau. Nhng cỏ th ny u ó mang sn trong mỡnh mt truyn
thng dõn tc no ú. Cỏc giỏ tr tinh thn ú c hun ỳc trau di v to

nờn mt h thng giỏ tr tinh thn dõn tc ca mi con ngi. Vớ d, nc M
l mt quc gia theo ch ngha t do v luụn nht mnh ti t do ca mi cỏ
nhõn, th nờn trong vn hoỏ doanh nghip, hu nh cỏc chun mc c xõy
dng ớt khi cú rng buc i vi s t do cỏ nhõn. iu ú th hin rng nu
anh khụng mun lm vic cho tụi na thỡ anh cng s d dng c to iu
kin cho s ra i m khụng gp s cn tr ln no t phớa nhng nh qun lớ .
Con ngi l sn phm tinh tuý vi nhng c im cụ ng nht tiờu
biu cho vn hoỏ ca mi quc gia. Vi nhiu nc Tõy u, khi mt ngi
ó trng thnh, h cú quyn quyt nh nhng vic h trng ca cuc i
m khụng chu s ỏp t ca gia ỡnh. Trong quan h cụng tỏc cng vy,
mt v trớ nht nh, khi mt trng phũng xut nhp khu c giỏm c u
quyn thc hin mt hp ng vi mt i tỏc khỏc, anh ta cú ton quyn
quyt nh v chu trỏch nhim v vic lm ca mỡnh. Nhng mt s nc
chõu , c bit l Vit Nam, do quan h rng buc v mang tớnh truyn
thng khỏ cao nờn trong cụng vic mi vn phi do ngi cú v trớ cao
nht quyt nh, cỏc th tc phi theo nhng trỡnh t bt buc t thp ti cao.
Thng thỡ mt ngi mun phỏt biu, trc tiờn anh ta phi thm dũ thỏi
ca nhng ngỡ ln tui hn hoc phi cú ý kin t cp trờn ca anh ta. T
13
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
tng tụn ti trt t l khỏ ph bin trong tõm lý ca nhng thnh viờn trong
nhiu doanh nghip chõu .
* Tỏc ng ca nhng ngi sỏng lp
Bờn cnh nhng tỏc ng ca yu t dõn tc, vn hoỏ ca mt doanh
nghip cũn in m giỏ tr quan im v t tng ca ngi sỏng lp ra nú.
Ngi sỏng lp xõy dng nờn nhng ý tng ban u v mụ hỡnh t chc m
h l ngi ng u, sau ú tỡm mi cỏch truyn bỏ cỏc ý tng ú. Do l
lp ngi u tiờn, h khụng b tỏc ng bi bt k thnh kin no v chu s
sp t no, h cú quyn t do la chn khuụn mu, c cu t chc, mc ớch
hot ng ca doanh nghip mỡnh v xõy dng h thng cỏc qui tc chun

mc sao cho phự hp vi c cu v mc ớch ú. Mi thnh viờn s chp
thun v thc hin theo s dn dt ca ngi lónh o.
Ti 2 tp on ni ting l IBM v BODY SHOP, vn hoỏ ni õy
mang m t tng ca ngi sỏng lp. ễng Thomas Watson ca IBM, ch
trng nhn mnh n qỳa trỡnh nghiờn cu v phỏt trin sn phm, to ra sn
phm vi cht lng cao. i vi qun lý nhõn s, m bo quyn li v
to ra s an tõm cho ngi lao ng, ụng ó ban hnh cỏc chớnh sỏch bo
him cht ch, ng thi a ra cỏc ni qui rừ rng v tỏc phong n mc ti
ni lm vic. Mc dự ụng mt cỏch õy khỏ lõu, nm 1956, nhng cho n
nay mc tiờu hot ng, cỏc ng li v qui tc trờn vn c coi l nhng
ni dung c bn ca hóng. Cũn b Roddic, ngi sỏng lp ra Body
Shopthỡ ra cỏc nguyờn tc kinh doanh nh sau: kinh doanh phi da trờn
nn tng o c, ý thc v mụi trng v quan tõm ti cỏc yu t xó hi. Khi
n õy, mi ngi nhanh chúng nhn ra nột c trng ny thụng qua cỏc
hot ng ca hóng v cỏc thnh viờn.
Theo thi gian, vn hoỏ tr nờn thng nht v phỏt trin do cú s tip
ni v ng hoỏ ca nhng th h sau. Nhng ngi n sau cng úng vai
trũ ln cho vic to dng vn hoỏ doanh nghip, h l lp ngi suy tụn, kt
ni, bi p cho hin ti v tng lai. Tp on AT & T ca M sau ny ó
14
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
nh hng rt nhiu v ó thay i vn hoỏ c sang kiu vn hoỏ mang tớnh
th trng l do s truyn bỏ ca ụng Archie Mr. Gill nguyờn l giỏm c iu
hnh ca hóng IBM trc õy.
Doanh nghip duy trỡ vn hoỏ ca mỡnh bng cỏch no? Th nht,
thụng qua qỳa trỡnh chn lc. Cỏc thnh viờn mi s hc tp v k tha giỏ tr
t th h i trc. Th hai, quan im v hnh vi c th ca nhng ngi
ng u doanh nghip tỏc ng mnh m ti qỳa trỡnh hot ng ca cỏc
thnh viờn v kim soỏt hnh vi ca h. H c bit rng h c phộp lm
gỡ v khụng c phộp lm gỡ. Mt ụng giỏm c ban lnh cỏc nhõn viờn phi

i lm ỳng gi, nh vy ụng s phi l ngi u tiờn thc hin tt qui nh
ny, khụng cú lý do gỡ m ụng ta cú th n mun hn nhng ngi bỡnh
thng v thng xuyờn bờ tr gi gic i vi cỏc cuc hn hoc cỏc bui
hp c. V cui cựng, vn hoỏ s c truyn bỏ v phỏt trin thụng qua
cỏc chng trỡnh t vn, o to v h tr nhõn viờn hoc cỏc phong tro thi
ua, thi chuyờn mụn gii, thm chớ c nhng bui thm quan hoc vui chi
gii trớ khỏc nhau c t chc trong ni b doanh nghip .
4. S khỏc bit v vn hoỏ trong cỏc doanh nghip.
Mi con ngi u cú tớnh cỏch khụng ging nhau. Ngi rt rố, ngi
sụi ni, ngi gia trng v ngi thỡ dõn ch . i vi vn hoỏ doanh nghip
cng vy, mi doanh nghip li cú mt h thng qui tc v chun mc khỏc
nhau, tc l vn hoỏ khỏc nhau. Nhiu khi s khỏc bit tr nờn hon ton i
lp. Ta hóy bt u bng so sỏnh gia cỏc doanh nghip phng Tõy vi cỏc
doanh nghip Chõu . cỏc doanh nghip phng tõy mi quan h ch th
l c mt khong cỏch ln, cụng nhõn him khi c gp giỏm c, cỏc ch
th gia ngi qun lý v nhõn viờn thc hin bng cỏch mnh lnh vn bn
hn l s gn gi vi qun chỳng. Ngc li, nhiu doanh nghip Nht Bn,
gia ch v th cú mi quan h rt gn gi. Giỏm c nhiu khi xung tn
15
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
phõn xng hi han tỡnh hỡnh cụng nhõn v trao i trc tip vi h v
mc tiờu, ci tin hoc khen thng.Vic ỏnh giỏ nng lc v hiu qu cụng
vic cng rt khỏc nhau, gia mt bờn ỏnh giỏ theo thnh tớch v mt bờn l
ỏnh giỏ theo qỳa trỡnh song song vi kt qu cụng vic.
Vi 2 tp on l General Motors v Hewlet Packard, s khỏc bit tht
s i lp nhau. Ti General Motors ni ting l lnh lựng, hỡnh thc v lo s
ri ro. Mi nguyờn tc ban hnh t nhng nm 30 cho n nay hu nh khụng
thay i. Cũn vi Hewlet Packard, mi l nghi v th tc rm r b d b.
Khụng khớ lm vic th hin ng li v quan im mang tớnh nhõn vn
cao. Cho dự l khỏc bit nhau hon ton song h u l nhng tp on thnh

t trong nhiu thp k qua.

4. S khỏc bit v vn hoỏ trong cỏc doanh nghip.
Mi con ngi u cú tớnh cỏch khụng ging nhau. Ngi rt rố, ngi
sụi ni, ngi gia trng v ngi thỡ dõn ch . i vi vn hoỏ doanh nghip
cng vy, mi doanh nghip li cú mt h thng qui tc v chun mc khỏc
nhau, tc l vn hoỏ khỏc nhau. Nhiu khi s khỏc bit tr nờn hon ton i
lp. Ta hóy bt u bng so sỏnh gia cỏc doanh nghip phng Tõy vi cỏc
doanh nghip Chõu . cỏc doanh nghip phng tõy mi quan h ch th
l c mt khong cỏch ln, cụng nhõn him khi c gp giỏm c, cỏc ch
th gia ngi qun lý v nhõn viờn thc hin bng cỏch mnh lnh vn bn
hn l s gn gi vi qun chỳng. Ngc li, nhiu doanh nghip Nht Bn,
gia ch v th cú mi quan h rt gn gi. Giỏm c nhiu khi xung tn
phõn xng hi han tỡnh hỡnh cụng nhõn v trao i trc tip vi h v
mc tiờu, ci tin hoc khen thng.Vc ỏnh giỏ nng lc v hiu qu cụng
vic cng rt khỏc nhau, gia mt bờn ỏnh giỏ theo thnh tớch v mt bờn l
ỏnh giỏ theo qỳa trỡnh song song vi kt qu cụng vic.
16
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
Vi 2 tp on l General Motors v Hewlet Packard, s khỏc bit tht
s i lp nhau. Ti General Motors ni ting l lnh lựng, hỡnh thc v lo s
ri ro. Mi nguyờn tc ban hnh t nhng nm 30 cho n nay hu nh khụng
thay i. Cũn vi Hewlet Packard, mi l nghi v th tc rm r b d b.
Khụng khớ lm vic th hin ng li v quan im mang tớnh nhõn vn
cao. Cho dự l khỏc bit nhau hon ton song h u l nhng tp on thnh
t trong nhiu thp k qua.
5. Quỏ trỡnh thớch ng ca cỏ nhõn i vi vn hoỏ doanh nghip.
Mt cỏ nhõn vi nhng nh hng vn hoỏ t mt quc gia ny, khi
n mt quc gia khỏc nh c hoc lm vic, chc chn anh ta phi lm
quen vi mt mụi trng mi vi nhiu tp tc thúi quen v truyn thng

khỏc hn ni m anh ta ó sng. S b ng, xa l v ớt nhiu chu ỏp lc t
bờn ngoi cú th gõy ra mc sc khỏc nhau i vi mi ngi. i vi
nhng nhõn viờn khi lm vic ti mt n v hay t chc mi cng vy, cho
dự c quan mi ó gii thiu khỏ y v cỏc ni qui, qui tc cho anh ta
ngay t khi anh ta c nhn vo lm, song anh ta vn phi c gng rt nhiu
iu chnh v thớch nghi mt mụi trng mi. Nhng xung t v phn
ng s din ra. Kt qu l, anh ta cú th thớch ng c hoc l khụng thớch
ng c. Quỏ trỡnh thớch ng v l qỳa trỡnh xó hi hoỏ c biu t qua s
sau :
Nhõn viờn
mi
Tip cn
vi VHDN
Quỏ trỡnh
iu chnh
thớch nghi
Kt qu
Tip nhn VHDN
Mc cam kt thc hin
Tr thnh thnh viờn
chớnh thc
Khụng c kt np (nu
khụng thớch ng)
Mt ngi phi i u vi hon cnh mi thỡ trng thỏi lo õu v s
cng thng s th hin cỏc cp khỏc nhau. Nu th thỏch mụi trng
17
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
mi khỏc bit vi kinh nghim ca anh ta trc õy thỡ s lo õu cng thng l
rt ln. Cũn nu cú s tng ng do ging nhng kinh nghim trc õy
ca anh ta thỡ trng thỏi bt an l rt ớt. Vớ d mt cụng nhõn ngi Vit nam

c lm vic trong mt cụng ty ca M, bờn cnh khỏc bit v ngụn ng thỡ
anh ta phi lm quen vi thúi quen trong ng x , cỏc qui tc lm vic kiu
M, s xa l v cỏc chun mc hnh vi cho n vic s dng thi gian theo
kiu ngi M . ó cú rt nhiu ngi nh chu t b mc lng bộo b
ti nhng cụng ty nc ngoi vỡ mt lý do l khụng quen vi mụi trng lm
vic v khụng chu c cỏc ỏp lc ti õy.
Nu mt cỏ nhõn thớch ng c cỏc iu kin ti mụi trng vn hoỏ
mi, anh ta s cú mt cam kt hnh ng. Bng khụng, anh ta s phi rỳt
lui hoc b thi hi ra khi cỏc hot ng ca doanh nghip. Vy lm gỡ cú
th thớch ng vi vn hoỏ ti mt mụi trng hon ton xa l. Trong ni dung
chng III, chỳng ta s cp n mt s gii phỏp cho cỏc cỏ nhõn v cỏc
doanh nghip khi mun lm vic hoc hp tỏc vi cỏc cụng ty khỏc .
II. VAI TRề CA VN HO DOANH NGHIP
Nu nh trc õy ngi ta ớt chỳ trng n yu t vn hoỏ doanh
nghip trong qun lý v kinh doanh, mt mt vỡ kinh doanh v sn xut cũn
mang tớnh t phỏt, mt khỏc do ớt phi cnh tranh trong nc v quc t, thỡ
nay nú c coi nh l mt yu t khụng th thiu c nu mun phỏt trin
doanh nghip vi b mỏy qun lý cht lng ton din v kinh doanh hiu qu
trong mt bi cnh cnh tranh gay gt v kinh t hi nhp ton cu nh ngy
nay . Vn hoỏ cú quan h hu c i vi kt qu ca vic qun lý to ra
mụi trng lm vic tt trong doanh nghip , tin ti vic hon thnh mc
tiờu v tng cng v th ca doanh nghip . Anh hng ca vn hoỏ i vi
quỏ trỡnh qun lý cú th c trỡnh by nh sau :
18
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
Vn hoỏ ca
doanh nghip
Quyt nh ca
nh qun lý
Mụi trng lm vic

ca doanh nghip
1. Vai trũ ca Vn hoỏ doanh nghip trong qun lý.
nh hng ca vn húa tỏc ng trc tip ti quan im v cỏch nhỡn
nhn ca ngi lónh o, nú cú th lm hn ch hay thỳc y kh nng nhỡn
nhn v ra quyt nh ca h trong sut quỏ trỡnh qun lý mi hot ng ca
doanh nghip .
Nu tip thu cỏc giỏ tr vn hoỏ mt cỏch tớch cc, h s rt tụn trng
thnh qu ca nhng ngi i trc v c gng a ra cỏc quyt nh sỏng
sut nht. Cỏc quyt nh ca ngi lónh o s to ra mt mụi trng lm
vic tt trong ú m bo s hp tỏc tng lc ca mi tng lp cỏc thnh
viờn v iu ú cng cú ngha l doanh nghip ó cú c kh nng i phú
vi nhng bt thng v tin ti hon thnh mc tiờu ca mỡnh .
Vn hoỏ doanh nghip cú tỏc ng nh th no i vi cỏc quyt nh
ca ngi qun lý v mụi trng lm vic. Di õy ta xem xột nh hng
ca cỏc ni dung vn hoỏ ti tng giai on ca quỏ trỡnh qun lý trong
doanh nghip .
a. i vi quỏ trỡnh trỡnh hoch nh.
*Xỏc nh mc ri ro .
Trc tiờn ngi qun lý cõn nhc cỏc yu t bt li cú th xy ra i
vi cỏc k hoch ca mỡnh v nh hng cho vic trin khai cỏc k hoch
nhm hn ch mi tn tht trong quỏ trỡnh thc hin. õy cú th hiu ri ro
nh l nhng tỏc ng t nhng mụi trng bờn ngoi nh chớnh tr, lut
phỏp, thay i v xó hi v cỏc chớnh sỏch ca Nh nc, cỏc chớnh sỏch thu
khoỏ hay thúi quen tiờu dựng .v.v..
19
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
Mt vớ d in hỡnh cho vic nh húng v xỏc nh ri ro sai lm v
a li tn tht khụng nh cho hóng Walt Disney ti Phỏp. Do quỏ ch quan
v tin tng vo thnh cụng ó t c ti M v Tokyo Disney Land ti
Nht Bn nờn cỏc nh lónh o ngi M ó thiu thn trng khi tin hnh

phõn tớch th trng, th hiu tiờu dựng ca ngi Phỏp v mt s ri ro do
nhiu s khỏc bit khỏc cú th mang li khi h thc hin Euro-Disney trờn
t Phỏp. Do vy Walt Disney ó phi tr mt cỏi giỏ khỏ t cho vic kinh
doanh v m rng th trng ca mỡnh. Chng hn s nhm tng rng du
khỏch Chõu u s coi cụng viờn Disney l ni ngh ngi v du lch trong
nhiu ngy ging nh ngi M v ngi Nht. Nhng thc t, h ch coi õy
l a im dó ngoi trong ngy ch khụng phi l ni vui chi gii trớ
nờn hu ht du khỏch ch li 1, 2 ngy ch khụng phi l 4 hay 5 ngy nh
nhng ngi xõy dng cụng viờn mong i. Nh vy vic u t hng t ụ
la vo vic xõy dng cỏc khỏch sn sang trng bờn cnh cụng viờn trong khi
hot ng ca nhng khỏch sn ny ch bng mt na cụng sut thit k ó
lm tn hao khỏ nhiu tin bc v cụng sc ca hóng. Bờn cnh ú vic ỏnh
giỏ v th hiu a im du lch, th hiu vn hoỏ v thúi quen n ung... ca
ngi Phỏp ging ngi M v ngi Nht cng b sai lch hon ton. Kt
qu l tớnh n cui nm 1994, Euro Disney ó thua l ti 2 t ụ la.
* Tin cy v bn giao k hoch .Sau khi ó nh hng v hoch nh,
nhng ngi qun lý s tin tng v bn giao k hoch ú cho ai ? cụng vic
no ũi hi cỏ nhõn thc hin, cụng vic no giao cho tp th hoc nhúm ?
Ngi qun lý s cõn nhc v a ra quyt nh cui cựng cho vic thc hin
cỏc k hoch ca doanh nghip mỡnh mang li hiu qu nht.
Nu mc tin cy l chc chn , cỏc mc tiờu ó c c th hoỏ v
quyt nh giao vic l phự hp s gúp phn to ra thnh cụng ca doanh
nghip. .Ly vớ d, vo cui nhng nm 70 ti nhiu bnh vin Australia,
ban qun lý liờn bnh vin quyt nh cn phi tng hiu qu hot ng ca
nhiu bnh vin trong nc, trong ú ly bnh vin Geelong Base lm th
20
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
nghim. Ti õy ban giỏm c quyt nh giao cho cỏc phũng ban t chu
trỏch nhim v hot ng ca mỡnh v t lờn k hoch hnh ng . Vớ d, b
phn lm sch c quyn quyt nh nhim v c th ca tng nhõn viờn l

gỡ, cụng vic c lm trong thi gian l bao lõu, sau ú b phn ny
trỡnh k hoch chi tit ca mỡnh lờn Ban Giỏm c phờ duyt. Kt qu
t c ht sc kh quan, thay cho cỏch giao vic trc õy l b phn lm
sch cú trỏch nhim lau chựi v gi v sinh chung trong ton bnh vin thỡ
nay nhim v c chi tit hoỏ nh sau Tt c cỏc phũng bnh phi c
lm sch trc 10.30 sỏng hng ngy v nhõn viờn lau chựi ch c gii
hn thi gian ti a l 15 phỳt cho tng phũng bnh . Nh cú s tin tng
i vi cỏc b phn cp di v phõn cụng ỳng ngi ỳng vic m hiu
sut hot ng ca bnh vin tng lờn mt cỏch ỏng k . Mc tiờu chung
ca ton bnh vin c th hin rừ rng ,mi cỏ nhõn hiu rừ trỏch nhim
ca mỡnh, cũn Ban qun lý cú trong tay bin phỏp qun lý v kim soỏt hu
hiu hn.
b. i vi qỳa trỡnh t chc .
Vic qun lý cht lng v hiu qu ch khi nú xõy dng c mụi
trng lm vic cú s tham gia tớch cc ca tt c cỏc thnh viờn. Nhng
ngi qun lý luụn phi c gng la chn mt c cu t chc phự hp v vic
phõn b cụng vic mt cỏch thớch hp sao cho vic iu hnh t c hiu
qu v mang li nhiu li ớch hn. Trong phm vi ny vn hoỏ cú vai trũ tỏc
ng ti quyt nh ca nh qun lớ trong qỳa trỡnh t chc nhng khớa
cnh sau.
*Qui nh mc t giỏc . Xem xột v cõn nhc mc t giỏc i vi
tng v trớ cụng vic cho nhõn viờn . i vi nhõn viờn A , giỏm c bit
nng lc cng nh ý thc trong cụng vic ca anh ta l rt tt. Khi giao
vic cho nhõn viờn ny giỏm c cú th tin tng vo kt qu cng nh
tin cụng vic ỳng theo yờu cu . , vỡ vy nhng lo lng quan tõm quỏ
mc t phớa lónh o l khụng cn thit . ụi khi s thỏi quỏ cũn gõy ra
21
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8
nhiu phn ng khụng tt i vi nhõn viờn ny . Do vy quyt nh ban
u ca giỏm c l hon ton chớnh xỏc .

* Phõn b cụng vic . L quyt nh ca giỏm c trong quỏ trỡnh cõn
nhc v bn giao cụng vic cho cỏ nhõn v tp th . Cụng vic no c tin
tng giao cho cỏ nhõn , cụng vic no ch cú th c thc hin bi nhiu
ngi , thm chớ tt c mi ngi trong doanh nghip. Nu mt giỏm c
khụng xỏc nh c ỳng tm quan trng ca vn hoỏ theo cỏc th t u
tiờn thỡ s dn n cỏc quyt nh khụng chớnh xỏc v iu ú cng cú ngha
l mc tiờu ca doanh nghip khụng thc hin c. Chng hn vi nh mỏy
B , mc tiờu giai on mt l phi giao hng vo trc l Nụel 2 thỏng kp
phc v khỏch hng . Nhim v t ra l phi m bo k hoch ỳng thi
gian , do vy giỏm c phi quyt nh huy ng ti ton b lc lng lao
ng trong nh mỏy , k c nhng ngi ang ngh phộp v mt s lao ng
hp ng bờn ngoi , v lm vic c vo nhng ngy ngh hoc ngoi gi .
* Xỏc nh c cu t chc phự hp..
C cu t chc ca mi doanh nghip cú th thuc mt trong 2 loi c
cu, ú l c cu t chc kiu chuyờn quyn hoc c cu t chc kiu
phõn quyn .
- C cu t chc kiu chuyờn quyn .
Nhng doanh nghip no m vic sp xp t chc theo kiu ny mang
tớnh cht ỏp t , rt cng knh, hỡnh thc v tp trung quyn lc cao. B mỏy
iu hnh ti õy hot ng hiu qu l do c h tr bi rt nhiu quy nh,
lut l v nhiu th tc hnh chớnh. Mi ý kin cỏ nhõn v úng gúp cú nguy
c lm gim quyn lc m ó c phõn cp lp tc b vụ hiu hoỏ. Vn hoỏ
õy mang tớnh cht th uy vi rt nhiu qui tc v chun mc cng nhc v
ớt thay i. Mi quan h giao tip gia cỏc cỏ nhõn v gia cỏc b phn
thng phi theo nhng l nghi bt buc. Cụng vic c giao c th cho
tng v trớ, quyn quyt nh tp trung nhng ngi cú v trớ cao nht , hỡnh
22
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn ThÞ L¬ng Hoa – A4-CN8
thức giao việc kiểu “ trên bảo dưới nghe “ . Hình thức tổ chức này thường
thấy ở phần nhiều các doanh nghiệp các nước châu Á trước đây như Nhật,

Hàn Quốc, ở châu Âu thì có General Motors…. .Nhiều doanh nghiệp Việt
Nam thời kỳ bao cấp trước đây và một số công ty nhỏ thành lập theo kiểu gia
đình trị hiện nay cũng tồn tại hình thức tổ chức này,
_ Cơ cấu tổ chức phân quyền .
Cơ cấu này đối kháng với kiểu chuyên quyền ở chỗ có khả năng thích nghi
cao, năng động, ít lễ nghi và không phức tạp. Quyền hạn phân bổ dưới dạng
phi tập trung. Nhiều qui tắc có phần nới lỏng để có thể thích ứng với sự thay
đổi liên tiếp khi cần thiết, ví dụ giám đốc có thể trao quyền quyết định cho
quản đốc phân xưởng sa thải một công nhân nếu như chứng nhận được rằng
công nhân này liên tiếp vi phạm các qui tắc kỹ thuật và làm ảnh hưởng đến
chất lượng của sản phẩm .
Hiện nay do nhu cầu thúc bách của việc tiếp cận thị trường và khả năng
ra các quyết định nhanh chóng nên nhiều doanh nghiệp đã chuyển sang cơ cấu
tổ chức kiểu phân quyền. Việc thay đổi như vậy lẽ dĩ nhiên là kéo theo cả việc
thay đổi văn hoá của doanh nghiệp
Một ví dụ cho sự thay đổi văn hóa từ hình thức áp đặt sang hình thức hệ thống
cao là ngân hàng Westpac của Mỹ. Từ những năm 90, ban giám đốc thấy
rằng, việc vận hành theo cơ chế cũ quá cồng kềnh và mất nhiều thời gian,
trong đó các báo cáo thường kỳ phải qua rất nhiều khâu và thủ tục rườm
rà . . . .Một nhân viên cần giải quyết một yêu cầu từ phía khách hàng, trước
hết anh ta phải đệ trình kế hoạch lên trưởng nhóm , trưởng nhóm đệ trình lên
trưởng phòng và trưởng phòng phải đệ trình lên các cấp cao hơn . Kết quả là
khi giải quyết song vụ việc thì thời gian kéo dài quá lâu , tin tức không được
cập nhật kịp thời đã làm ảnh hưởng không nhỏ tới lợi nhuận và doanh thu.
Do vậy ban giám đốc quyết định thay đổi văn hoá trong hệ thống ngân hàng.
Tháo bỏ nhiều thủ tục và qui tắc bất lợi, trong đó chú trọng tinh thần làm việc
tập thể, chức năng đan chéo và hợp tác cao độ giữa các phòng ban, khuyến
23
LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn ThÞ L¬ng Hoa – A4-CN8
khích suy nghĩ sáng tạo của mọi thành viên tạo sự đồng lòng nhất trí với các

quyết định của Ban lãnh đạo và tạo môi trường làm việc hết sức thông
thoáng. Kết quảl là doanh thu của ngân hàng đã tăng đáng kể.
c . Q uá trình lãnh đạo
Trong công tác lãnh đạo, văn hoá tácđộng ở những khía cạnh sau :
* Chính sách về nhân sự:
Thể hiện mức độ sự quan tâm khác nhau của lãnh đạo trong việc quan
tâm đến sự hài lòng của nhân viên đối với công việc và cố gắng tìm ra
những nhân tố tích cực tác động đến sự hài lòng và những nhân tố tiêu cực
gây ra sự bất mãn trong các thành viên.
Lấy ví dụ, với một kỹ sư có khả năng sáng tạo và tay nghề cao nhưng
được phân công công việc ở một vị trí không thích hợp là đứng máy trong
một dây chuyền sản xuất nơi mà công việc được lặp đi lặp lại, đã tỏ ra bất
mãn vì công việc ở đây không phù hợp với năng lực của anh ta. Bản thân
nhân viên kỹ sư này mong muốn làm việc ở một vị trí khác nơi mà anh ta có
thể phát huy được năng lực và những sáng kiến của mình. Nếu như trong một
văn hoá yếu thì mong muốn của anh ta sẽ không được thoả mãn vì thiếu sự
quan tâm từ phía lãnh đạo Nhưng ở một môi trường văn hoá khác anh ta sẽ
cảm thấy rất hài lòng vì rằng giám đốc hiểu được nguyện vọng cũng như
năng lực của anh ta và thuyên chuyển kỹ sư này sang một vị trí công việc
phù hợp hơn.
Sự quan tâm của lãnh đạo là yếu tố quan trọng mang lại sự hài lòng
chung cho mọi người. Điều đó còn được thể hiện bằng việc họ có nhận biết
và đánh giá đúng người đúng việc hay không .
Đối với một số nghề nghiệp như giáo viên, y tá, bác sĩ..., họ cảm thấy
tự hào và có được khích lệ lớn lao khi giám đốc hay hiệu trưởng của họ đã
đánh giá khả năng bằng uy tín và sự yêu mến từ phía sinh viên và các bệnh
nhân. Hay một nhân viên bồi bàn được đánh giá khả năng bằng việc nhận biết
qua mối quan hệ ăn ý với khách hàng mà anh ta tạo lập được.
24
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Thị Lơng Hoa A4-CN8

Vn hoỏ tỏc ng ti thỏi ngi lónh o trong vic c gng to ra
mụi trng lm vic thun li cho nhõn viờn ca mỡnh bng cỏch xõy dng
cỏc chớnh sỏch o to ngun nhõn lc , cỏc chớnh sỏch ói ng , ch
lng, thng , cỏc chớnh sỏch o to v h tr ngh nghip cho nhõn viờn .
* Bin phỏp lónh o:
Xut phỏt t vic quan tõm n cỏc thnh viờn, ngi qun lý bit c
kh nng v vai trũ ca tng cỏ nhõn m ra kiu lónh o cho phự hp. Cú
v trớ cụng vic ũi hi s lónh o trc tip, vớ d ch o cụng vic cho b
phn marketing theo chin lc ó hoch nh, ch o cho b phn giỏm sỏt
kt qu trong tng giai on thc hin. Nhng cú nhng lỳc v nhng ni
khỏc, ch cn s lónh o giỏn tip, chng hn cụng vic lp rỏp k thut ca
mt k s ũi hi chuyờn mụn v ý thc trỏch nhim ca anh ta sn phm
cui cựng, khụng cn s ch o trc tip trong sut qỳa trỡnh anh ta thc hin
cụng vic ú.
Ni dung ca vn hoỏ bao hm h thng cỏc nguyờn tc phc v cho
li ớch ca doanh nghip . Do vy nú cng qui nh trỏch nhim ca cỏc
thnh viờn i vi li ớch ca doanh nghip , vớ d nguyờn tc ca hóng
Komatsu l phi ỏnh bi hóng Caterpillar , hóng Pepsi phi chin thng
c Coca Cola , cũn hóng Sharp phi tin rng h luụn l ngi ng u v
s i mi trong bt k cuc cnh tranh no . Chớnh vỡ vy bt buc cỏc cp
lónh o v cỏc cỏ nhõn phi tỡm cỏch duy trỡ v th cng nh xõy dng nim
tin i vi doanh nghip. cú th lm c iu ú thỡ phi cú s ng
lũng , s hp sc ca mi ngi v bt buc gii lónh o a ra hỡnh thc
qun lý phự hp . Khi cn thit phi thay i kiu lónh o thớch ng vi
iu kin hay hon cnh mi. Tp on ICI ca Australia l mt vớ d cho
vic nh hng ca vn hoỏ i vi hỡnh thc lónh o trong qun lớ .Vo
nhng nm 80 , ICC vn duy trỡ mt vn hoỏ truyn thng kiu ỏp t, khụng
cú s ci m , thiu s giao lu gia lónh o v nhõn viờn . Cng vo thi
im ny th trng ang cú s cnh tranh gay gt do cú s xoỏ b thu quan
25