cum danh tu

Gi¸o viªn:

Hiền

Lê Thị Thu


Hoµn thµnh s¬ ®å cñng cè kiÕn thøc vÒ danh tõ
Danh tõ


Hoàn thành sơ đồ củng cố kiến thức về danh từ
Danh từ
DT chỉ đơn vị
Tự nhiên

Quy ớc

Danh từ chỉ sự vật
DT chung

DT riêng


Tiết 44:

Côm danh tõ


Cụm danh từ

Tiết: 44

I.Cụm danh từ là gì?

1. Ví dụ: SGK- 116
2. Nhận xét
Ngày xưa, có hai vợ chồng ông lão đánh cá ở với nhau
DT

Tgian

SL

DT

Tuổi, nghề

trong một túp lều nát trên bờ biển
ST

DT

Đặc điểm, vị trí

Cácxanh
tổ hợp
từ: ví dụ bổ sung ý
Hỏi: các từ, cụm từ màu
trong
nghĩa

cho từ nào? Bổ sung ý nghĩa gì? Các từ được bổ
- ngày xưa
sung ý nghĩa thuộc từ loại nào?
-hai vợ chồng ông lão đánh cá

= những cụm danh từ

- một túp lều nát trên bờ biển

Hỏi: Thế nào là cụm danh từ?


Tiết 44

Cụm danh từ
I.Cụm danh từ là gì?

1. Ví dụ: SGK -116
2. Nhận xét:
- Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ
thuộc nó tạo thành.


Hỏi: Quan sát các cách nói sau đây rồi cho biết cách nói
nào giúp em hiểu rõ nhất, đầy đủ nhất về đối tượng?
Túp lều/ một túp lều

Một túp lều/ một túp lều nát

Một túp lều nát/ một túp lều nát trên bờ biển


Hỏi: Qua VD trên, em nhận xét gì về nghĩa của cụm
danh
từ sotúp
vớilều
danh
từ? Cấu
củaDT
cụm
danh
Cụm một
rõ nghĩa
hơn tạo
so với
túp
lều (từvềsosố
với
một) danh từ?
lượng
Cụm một túp lều nát rõ nghĩa hơn ( về đặc điểm) so với
cụm một túp lều
Cụm một túp lều nát trên bờ biển rõ nghĩa hơn ( về vị trí)
so với cụm một túp lều nát


Tiết 44

Cụm danh từ
I. Cụm danh từ là gì?

1. Ví dụ: SGK – 116
2. Nhận xét:
- Cụm danh từ là một loại tổ hợp từ do danh từ với một số phụ
ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
- Nghĩa cụm danh từ: Đầy đủ hơn nghĩa của danh từ
- Cụm danh từ có cấu tạo phức tạp hơn một mình danh từ


Hỏi: Quan sát các câu sau, phân tích câu rồi cho biết,
cụm danh từ bạn ấy giữ chức vô gì trong câu?
1. Bạn ấy học rất giỏi.
CN

Cụm danh từ làm CN

VN

2.Người đạt danh hiệu học sinh giỏi là bạn ấy.
CN

3. Chúng ta cần học bạn ấy.
ĐT
CN

VN

VN

CDT làm

VN ( là
đứng
trước VN

Cụm danh từ làm phụ
ngữ cho động từ học


Tiết 44

Cụm danh từ
I. Cụm danh từ là gì?

1. Ví dụ: SGK – 116
2. Nhận xét.
-Cụm DT là tổ hợp từ do DT với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo
thành.
- Nghĩa của cụm DT: đầy đủ hơn DT
- Cấu tạo cụm danh từ phức tạp hơn một mình danh từ.
- Chức năng ngữ pháp: Giống như DT
3 . Kết luận :
- Ghi nhớ SGK trang 117
II. Cấu tạo cụm danh từ
1. Ví dụ: SGK – 117

2 . Nhận xét


(?) Tìm các cụm danh từ trong các câu sau ?
VD. Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu

đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín
con, hẹn năm sau phải đem nộp đủ, nếu không thì cả làng phải
tội.
* Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực,
ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con,
hẹn năm sau phải đem nộp đủ, nếu không thì cả làng phải tội.
(?) Liệt kê các từ ngữ phụ thuộc đứng trước và đứng sau DT trong các CDT
trên ?
- Các từ ngữ phụ thuộc đứng trước DT : cả , ba , chín .
- Các từ ngữ phụ thuộc đứng sau DT : ấy , nếp đực , sau .
(?) Điền các CDT vừa tìm được vào mô hình CDT ?


Phần trước
t2
1
2
3
4
5
6
7

cả

Phần trung tâm
t1

T1

ba
ba
ba
chín

làng
thúng
con
con
con
năm
làng

T2

Phần sau
S1

S2
ấy

gạo
Trâu
trâu

nếp
đực
ấy
sau

?
Từ mô hình cụm danh từ vừa điền,
em hãy nhắc lại:
-Mô hình cụm danh từ gồm mấy phần?
-Ý nghĩa của từng phần?
-Phần nào có thể vắng, phần nào không thể vắng
trong cụm?


Cụm danh từ

Tiết 44

I. Cụm danh từ là gì?
1. Ví dụ: SGK – 116

2. Nhận xét.

3. Kết luận .
- Cụm DT là tổ hợp từ do DT với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
- Nghĩa của cụm DT: Đầy đủ hơn danh từ.
- Cấu tạo cụm danh từ phức tạp hơn một mình danh từ
- Chức năng ngữ pháp của cụm danh từ: Giống như DT:Làm chủ ngữ, phụ ngữ,
vị ngữ ( Khi làm VN phải kết hợp với là = CN + là + VN)
II. Cấu tạo cụm danh từ
1. Ví dụ: SGK – 117
3. Kết luận

2. Nhận xét.

PT(từ chỉ số, lượng TT( DT-bắt buộc có)
có thể có hoặckhông

PS(từ chỉ đặc điểm,
vị trí- có thể có hoặc
không)

t1

S1

t2

T1

T2

S2


III . Luyện tập

Bài tập trắc nghiệm :
Khoanh tròn vào chữ cái
đứng trước câu trả lời đúng ?


1. Côm danh tõ lµ gì?
A. Do nhiÒu danh tõ hîp thµnh

B. Lµ tõ ngữ lµm chñ ngữ cña c©u
C. Lµ mét tập hîp tõ do danh tõ danh tõ víi mét sè
C
tõ ngữ phô thuéc nã t¹o thµnh.

D . Cả A , B , C .
2. Trong c¸c vÝ dô sau vÝ dô nµo lµ côm danh tõ?
A. Đång lóa .

BB. Những c¸nh ®ång lóa con g¸i
C. Đång lóa ®· chÝn vµng
D. Đång lóa tr¶i réng mªnh m«ng


Bài 1, 2 SGK trang 118

Phần đầu

t2

Phần trung tâm
t1

t1
Một

t2

Vua
ngời chồng

Một lỡi

búa

Một

yêu tinh

con

Phần cuối
S1

S2

cha
thật xứng
đáng
của cha
ở trên
núi


Bài 3: Thi tìm nhanh
Tìm phụ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống trong phần
trích sau:
Khi kéo lưới lên, thấy nằng nặng, Lê Thận chắc mẩm
được mẻ cá to. Nhưng khi thò tay vào bắt cá, chàng chỉ
ấy

thấy có một thanh sắt. Chàng vứt luôn thanh sắt…
xuống nước, rồi lại thả lưới ở một chỗ khác.
Lần thứ hai cất lưới lên cũng thấy nặng tay, Thận
âýlại chui vào lưới mình. Chàng lại
không ngờ thanh sắt…
ấymắc
ném nó xuống sông. Lần thứ ba, vẫn thanh sắt…
vào lưới.


Trò chơi: Ai tinh mắt, nhanh tay.
Luật chơi: Quan sát thật nhanh các bức tranh trên màn
hình, gọi tên các bức tranh ấy bằng cụm danh từ.


Một cành lan

Một bông hồng trắng

Một cụm hoa

Chú chó trắng

Một cô gái

Hai con sư tử


Cng c
* Vit mt on vn ngn ( ch t chn )trong ú cú s dng cm danh t ?

Buổi sáng nắng dịu, gió hiu hiu khẽ lay động nhng bông hoa mới
nở. Nhng giọt sơng sớm còn đọng lại trên lá cây, ngọn cỏ. Lối rẽ
vào vờn đợc nội trồng hai hàng hoa tơi nh hân hoan chào đón em.
Hoa phủ tràn ngập,hoa muôn hỡnh muôn vẻ,hoa tầng tầng lớp lớp
nh một đám lửa rực sáng trong không gian. ặc biệt mỗi loài hoa
đều có một hơng thơm và màu sắc quyến rũ riêng. Hoa hớng dơng
vàng rực nh ông mặt trời bé bé xinh xinh. Hoa hồng kiều diễm nh
nàng công chúa kiêu hãnh gia làn gió mát. Nhng bông hoa cúc
vàng vây quanh khóm hồng càng làm cho khu vờn thêm rực rỡ


Hướng dẫn học bài

1. Nắm khái niệm cụm danh từ, nghĩa và hoạt động ngữ
pháp của cụm danh từ, cấu tạo cụm danh từ.
2. Tìm 5 danh từ rồi phát triển thành cụm. Viết một đoạn
văn nhập vai nhân vật cổ tích em thích kể lại một sự
việc trong truyện, gạch chân dưới cụm danh từ và
phân tích cấu tạo.
3. Soạn: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng ( Tìm các sự việc
chính, nội dung và bài học rút ra từ câu chuyện ).