Bổ sung sắt, axít folic cho thai phụ

Bổ sung sắt, axít folic cho thai phụ
Để hỗ trợ thai nhi phát triển tối ưu, các vi chất dinh dưỡng như: sắt, axít folic, kẽm,
canxi... và các vitamin đóng một vai trò hết sức quan trọng. Đây là vấn đề đáng
được quan tâm ở Việt Nam, vì tình trạng thiếu vi chất ở bà mẹ mang thai chưa được
quan tâm đầy đủ. Để trang bị đầy đủ kiến thức khi mang thai, mời quý độc giả cùng
chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau.

Bà bầu cần được bổ sung đầy đủ vi chất để thai nhi phát triển khỏe mạnh
Chăm sóc sức khỏe của người mẹ khi mang thai có liên quan mật thiết đến sức khỏe của
thai nhi. Các nghiên cứu dịch tễ cho thấy suy dinh dưỡng bào thai là yếu tố góp phần làm
tăng các bệnh như: tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh thận và bệnh tim mạch khi trẻ
trưởng thành. Người mẹ bị thiếu ăn hoặc ăn uống không hợp lý là nguyên nhân của suy
dinh dưỡng bào thai (trẻ đẻ ra có cân nặng < 2.500g). Cơ thể chúng ta cần được cung cấp
vi chất hàng ngày, tuy với lượng rất nhỏ (tính bằng mcg) nhưng phải đủ thì cơ thể mới có
thể phát triển tốt được.
Ở nước ta, những kiến thức về chăm sóc sức khỏe bà mẹ khi mang thai đã được phổ biến
rộng rãi. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều phụ nữ không được tiếp cận đầy đủ những thông


tin về dinh dưỡng hợp lý để chuẩn bị cho việc đón đứa con chào đời thông minh và khỏe
mạnh.
Vai trò của sắt và axít folic
Sắt trong cơ thể có vai trò rất quan trọng vì đây là yếu tố cần thiết để tạo hồng cầu. Sắt
có nhiệm vụ vận chuyển oxy và CO2 trong quá trình hô hấp, có vai trò quan trọng trong
sự phát triển trí não ở trẻ nhỏ. Sắt còn giúp bảo vệ cơ thể không bị nhiễm khuẩn vì
sắt tham gia vào thành phần của một enzym trong hệ miễn dịch, sắt giúp biến đổi
Betacaroten thành vitamin A, giúp tạo colagen (giúp gắn kết các mô cơ thể). Nếu sắt
không được cung cấp đủ sẽ đưa đến thiếu máu thiếu sắt. Lượng sắt ở trẻ sơ sinh là 250mg,
ở trẻ 1 tuổi khoảng 420mg và ở người trưởng thành khoảng 3.500 - 4.000mg.

Bà bầu cần bổ sung đủ sắt

Theo báo cáo của Viện Dinh dưỡng năm 2009 - 2010, có tới 36,5% số phụ nữ mang thai
và 29,2% trẻ em dưới 5 tuổi bị thiếu máu. Phụ nữ dễ bị thiếu máu thiếu sắt hơn nam giới
vì dự trữ sắt của họ thấp do mất máu trong các kỳ kinh nguyệt. Khi có thai, dự trữ sắt
trong cơ thể phụ nữ không đáp ứng đủ việc tạo hồng cầu, do sự tăng thể tích máu ngày
càng nhiều để nuôi thai nhi. Bệnh thiếu máu ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe cả mẹ
lẫn con. Người mẹ thiếu máu thường mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, khó thở khi gắng sức,
khi đẻ có nhiều rủi ro, tỉ lệ tử vong khi đẻ ở những người mẹ thiếu máu cao hơn so với bà
mẹ bình thường. Người ta đã coi thiếu máu là một yếu tố nguy cơ trong sản khoa. Đối với


thai nhi, thiếu máu thường gây tình trạng đẻ non và tử vong sơ sinh cao. Thiếu máu dinh
dưỡng ở trẻ sơ sinh thường là do mẹ bị thiếu sắt nên lượng sắt dự trữ của cơ thể trẻ thấp.
Khi mang thai tổng lượng sắt cần > 1.000mg hay nhu cầu sắt hàng ngày là 59,2mg sắt
nguyên tố (so với 39,2mg/ngày ở phụ nữ không có thai).
Axít folic (hay còn gọi là folat, vitamin B9) rất cần thiết cho sự phát triển, phân chia tế
bào và cho sự hình thành tế bào máu. Nhu cầu acid folic trung bình ở người trưởng
thành 400 mcg/ngày. Nhu cầu này tăng lên trong thời kỳ mang thai (600mcg/ ngày) để
đáp ứng cho sự phân chia tế bào cũng như sự tăng kích thước của tử cung.
Axít folic rất cần cho quá trình tổng hợp nhân tế bào acid deoxyribo nucleic (AND),
acid ribo nucleic (ARN) và protein; cho sự hình thành nhau thai; sự tăng trưởng của
bào thai. Do số lượng tế bào hồng cầu gia tăng theo sự gia tăng của khối lượng máu và
do tăng thải folate qua nước tiểu trong khi mang thai, nên phụ nữ mang thai thường hay
thiếu axít folic. Sự thiếu hụt này sẽ làm thiếu máu hồng cầu; nguy cơ sảy thai cao; sinh
non, sinh con nhẹ cân. Đặc biệt, việc thiếu axít folic có thể gây khuyết tật ống thần
kinh của thai nhi, gây nứt đốt sống và não úng thủy (não có nước). Nứt đốt sống là một
khuyết tật, trong đó một bộ phận của một hay nhiều đốt sống không phát triển trọn vẹn,
làm cho một đoạn tủy sống bị lộ ra. Nứt đốt sống có thể xảy ra ở bất cứ đốt sống nào
nhưng thường gặp ở dưới thắt lưng và mức độ nghiêm trọng tùy vào số mô thần kinh bị
phô bày. Sự hoàn thiện của việc khép ống thần kinh kết thúc vào ngày thứ 28 của thai kỳ.
Cho nên, bổ sung axít folic trước khi thụ thai mới có hiệu quả dự phòng khuyết tật ống

thần kinh cho thai nhi.
Mỗi phụ nữ mang thai đều có nguy cơ tiềm ẩn sinh ra những em bé bị nứt đốt sống, cho
dù họ bao nhiêu tuổi, con so (lần đầu) hay con rạ (từ lần hai) mặc dù lần mang thai trước
đó bà mẹ đã sinh ra đứa trẻ khỏe mạnh. Tuy vậy, một số trường hợp phụ nữ cần phải bổ
sung axít folic (theo chỉ định của nhân viên y tế) sau:
- Tình trạng dinh dưỡng kém, bị sụt cân, ăn ít, khẩu phần ăn không cân đối, thiếu vi chất
dinh dưỡng.
- Có giai đoạn không ăn được do mệt mỏi, chán ăn hay lo lắng nhiều.
- Mới sảy thai, hay thai chết lưu.
- Làm việc vất vả hoặc bị căng thẳng thần kinh.


- Phụ nữ đẻ dày, đẻ nhiều, có thể để lại hậu quả tình trạng dinh dưỡng kém, nên rất cần
cung cấp đủ axít folic trước khi mang thai.
- Có tiền sử sinh con khiếm khuyết ống thần kinh.
- Nghiện cà phê, rượu hay thuốc lá.
Nhiều nghiên cứu lớn trên thế giới gần đây đã chỉ ra rằng, nồng độ axít folic đủ cao trong
máu người mẹ rất cần thiết cho việc đóng ống thần kinh bình thường ở thai nhi. Có thể
ngăn ngừa 70 - 80% số trẻ bị dị dạng ống thần kinh nếu trước và trong thời gian mang
thai người mẹ được bổ sung acid folic đầy đủ.
Theo Sức khỏe đời sống