lao động và sức lao động chủ nghĩa tư bản

A. Lời mở đầu
Sản xuất ra của cải vật chất là điều kiện sống còn cho sự tồn tại của
con ngời và là nền tảng của đời sống xã hội. Dới bất cứ xã hội nào muốn
sản xuất ra của cải vật chất con ngời đều cần phải lao động .Chủ nghĩa t
bản ra đời trên cơ sở nền sản xuất hàng hoá phát triển. Mọi của cải của xã
hội t bản đều là hàng hoá. Hàng hoá sức lao động đợc bán trên thị trờng và
đợc tiêu dùng ở lĩnh vực sản xuất của nhà t bản. Sức lao động là một hàng
hoá đặc biệt khác với các loại hàng hoá khác, là nguồn đẻ ra giá trị lớn hơn
giá trị của bản thân nó. Giá trị hàng hoá sức lao động đợc biểu hiện bằng
tiền đợc gọi là giá cả hàng hoá sức lao động - tiền lơng. Công nhân làm việc
cho t bản trong một thời gian nhất định và đợc trả một khoản tiền công. Bản
chất của sản xuất t bản chủ nghĩa chính là ở chỗ giới hạn phần hởng thụ của
công nhân ở mức tối thiểu cần thiết. Nhà t bản duy trì sức lao động của họ
và chiếm đoạt lấy phần sản phẩm còn lại do đó sản xuất ra. Để tìm hiểu sâu
hơn về đặc điểm của tiền lơng trong chủ nghĩa t bản, qua những kiến thức
kinh tế chính trị đã học em xin chọn đề tài phân tích "Tiền lơng trong chủ
nghĩa t bản thởng nhơ hơn giá trị sức lao động".

1


B. Nội dung
I. Lao động và sức lao động chủ nghĩa t bản.

1. Tiền lơng thực chất là ngời lao động ban
Bán hàng hoá sức lao động của mình cho nhà t bản mới nhìn chung ta
lầm tởng lao động là hàng hoá cho nên tiền lơng là giá cả của hàng hoá lao
động. Mác Mác đã chứng minh lao động không phải là hàng hoá mà sức lao
động mới là hàng hoá vì nếu lao động là hàng hoá thì ngời công nhân bán
lao động ngày hôm sau anh ta sẽ không có gì để bán nữa. Lao động là hàng
hoá mà giá trị của hàng hoá do lao động tạo nên sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn

giống nh nói giá trị của 100đ là 100 đồng, nếu lao động là hàng hoá thì nó
phải đợc chuyển hoá thành t liệu sản xuất trong khi nếu có t liệu sản xuất
thì công nhân không phải đi làm thuê cho nhà t bản. Lao động là hàng hoá
thì hoặc là nh nhận qui luật giá trị hoặc nh nhận qui luật giá trị thặng d. Thì
những lý lẽ trên ta thấy lao động không là hàng hoá mà sức lao động mới là
hàng hoá.
2. Sức lao động trở thành hàng hoá thì đó là nền sản xuất sản xuất
t bản chủ nghĩa. Nhà t bản trả công cho công nhân là trả cho sức lao động.
Sức lao động bao gồm tất cả sức, thần kinh cơ bắp, thể lực và trí lực mà con
ngời vận dụng để sản xuất ra của cải vật chất. Sức lao động là yếu tố chủ
quan không thể thiếu đợc của mọi quá trình sản xuất xã hội, sức lao động
chỉ trở thành hàng hoá khi: ngời lao động bị tớc hết t liệu sản xuất và chỉ
còn tài sản xuy nhất là sức lao động và đợc tự do về thân thể để bán sức lao
động của mình. Ngời công nhân nhận làm thuê cho nhà t bản trong một thời
hạn nhất định. Lao động của ngời công nhân sáng tạo ra giá trị và giá trị
này tất nhiên thuộc về nhà t bản.

II. Quan hệ cung cầu về hàng hoá sức lao động trong xã
hội t bản chủ nghĩa.

1.Giá trị và giá trị sử dụng của hàng hoá sức lao động là hàng hoá trên nó
sức lao động cũng có hai thuộc tính nh hàng hoá. Ngời công nhân khi bắt
tay vào lao động thì lúc này lao động không còn thuộc quyền sở hữu của
anh ta mà thuộc quyền sở hữu của nhà t bản. Giống nh giá trị của mọi hàng
hoá khác, giá trị của hàng hoá sức lao động. Cũng đợc quyết định bởi thời
gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra nó. Muốn sản xuất ra năng lực
lao động của mình ngời công nhân cần phải thoả mãn những nhu cầu về ăn
2

mặc, ở, học nghềThêm nữa, không những chỉ cần thoả mãn nhu cầu của
bản thân mà còn cần thoả mãn nhu cầu của cả gia đình và con cái. Nếu
không thì không thể bảo đảm tái sản xuất ra sức lao động một cách không
ngừng. Nh vậy, giá trị của sức lao động là ngang với giá trị của những t liệu
sinh hoạt cần thiết để sản xuất ra sức lao động nghĩa là để nuôi sống bản
thân và gia đình ngời công nhân ở mức tối thiểu cần thiết nhằm duy trì sức
lao động của họ và chiếm đoạt lấy phần sản phẩm còn lại do họ sản xuất ra.
Bất kể lao động của công nhân sáng tạo ra bao nhiêu, thì mức sống của họ
không đợc phép vợt quá giới hạn đó. Sự hởng thụ của ngời lao động chỉ đợc
coi là cần thiết trong chừng mực nó cần thiết để tái sản xuất cho nhà t bản.
Sức lao động khác với hàng hoá thông thờng ở chỗ các hàng hoá thông thờng qua tiêu dùng giảm dần và giá trị cũng giảm dần theo hết công dụng
cho đến hết giá trị. Hàng hoá sức lao động qua tiêu dùng (lao động) thì giá
trị của nó không những không đợc bảo toàn mà còn tăng lên. Phần tăng lên
này chính là giá trị thặng d cho nhà t bản.
III. Tiền lơng trong chủ nghĩa t bản thờng nhỏ hơn giá
trị sức lao động.

1. Một số dẫn chứng trong các nớc t bản.
Nếu số lợng giá trị của bản thân hàng hoá đó thì đối với nhà t bản việc
mua hàng hoá đó sẽ trở thành vô nghĩa. Chủ nghĩa t bản giống nh bất kỳ
chế độ bóc lột nào, chỉ xuất hiện ở một giai đoạn phát triển nhất định của
lịch sử. Mấy trăm năm từ khi chủ nghĩa t bản ra đời cho đến nay năng suất
lao động của công nhân đã nâng lên mấy mơi lần. Riêng ở Mỹ, chỉ trong
vòng 1 thập kỷ năng suất lao động đã nâng cao gấp 7lần. Số của cải do lao
động của công nhân sáng tạo ra đã đủ nâng lên mấy mơi lần. Vậy mà số
tiền lơng nhận đợc giai cấp công nhân vẫn không thể hởng một số lợng t
liệu sinh hoạt nhiều hơn mức tối thiểu cần thiết để nuôi sống mình. Bất cứ
trong điều kiện nào muốn sản xuất ra của cải vật chất phải có 2 yếu tố là t
liệu sản xuất và lao động của con ngời, nhà t bản kinh doanh sản xuất cũng
phải có 2 yếu tố đó. Giả định nhà t bản mua t liệu sản xuất hết x đồng, mua

sứ lao động hết y đồng cả 2 món hàng này đều mua đúng giá trị của nó.
Quá trình sản xuất tiến hành bằng cách kết hợp lao động của công nhân với
t liệu sản xuất. Trong mối giờ ngời công nhân đã sáng tạo ra thêm trong y
giờ, đã đủ bù vào số tiền mà nhà t bản đã ứng ra trớc công nhân phải làm
thêm 1 khoảng thời gian do nhà t bản đã bỏ tiền ra mua sức lao động. Tổng
giá trị mới do ngời công nhân sáng tạo ra đợc kết tinh trong sản phẩm nhng
sản phẩm này lại thuộc sở hữu của nhà t bản. Số tiền nhà t bản có lời khi
bán lại sản phẩm là do số giờ ngời lao động không đợc trả công của ngời
công nhân. Sức lao động trở thành hàng hoá thì tiền tệ biến thành t bản.
3


2. Xu hớng tiền lơng vận động trong chủ nghĩa t bản.
Lao động không phải là hàng hoá mà chính sức lao động mới là hàng
hoá. Tiền lơng dới chế độ t bản chủ nghĩa là sự biểu hiện bằng tiền của giá
trị hàng hoá sức lao động là giá cả hàng hoá sức lao động nhng lại đợc biểu
hiện ra bên ngoài nh giá cả hàng hoá của lao động. Đó là bản chất của tiền
lơng dới chế độ chủ nghĩa t bản.
Có 2 hình thức tiền lơng chủ yếu trong chủ nghĩa t bản là tiền lơng
danh nghĩa và tiền lơng thực tế.
Trong nền kinh tế chủ ngiã t bản tiền lơng danh nghĩa có xu thế gia
tăng nhng tiền lơng thực tế có xu hớng giảm xuống. Tuy nhiên cũng có
nhân tố chống lại sự giảm sút đó. Các hình thức trả lơng chủ yếu là trả lơng
theo thời gian và theo sản phẩm và có học thuyết về tiền lơng của Mác đã
góp phần làm hoàn thiện học thuyết giá trị thặng d của ông.

C. Kết luận
Hàng hoá là sự thống nhất giữa giá trị và giá trí sử dụng giá trị là do
lao động trìu tợng tạo nên.
Giá trị sử dụng là do lao động cụ thể tạo nên. Lao động là hàng hoá

đặc biệt trong chủ nghĩa t bản nhà t bản phải tìm đợc trên thị trờng một món
hàng hoá mà thuộc tính của nó là đẻ ra giá trị và giá trị thặng d. Khác với
tất cả hàng hoá khác hàng hoá sức lao động là ngời đẻ ra giá trị của bản
thân nó quá trình mà nhà t bản tiêu dùng sức lao động của ngời công nhân
cũng là quá trình mà ngời công nhân sáng tạo ra giá trị. Giá trị của sức lao
động dới hình thức tiền tệ (giá cả hàng hoá sức lao động) đợc goi là tiền lơng t bản.
Sức lao động trở thành hàng hoá thì tiền tệ biến thành t bản. Giá trị
thặng d đợc xuất phát của loại hàng hoá đặc biệt này. Khi ngời lao động bán
sức lao động cho nhà t bản thì mục đích của sản xuất t bản chủ nghĩa đã đợc thực hiện nhà t bản có lợi do giá trị thặng d mà ngời lao động không đợc
trả công tạo ra. Trong tầm hiểu biết còn hạn chế em đã chứng minh "tiền lơng trong chủ nghĩa t bản thờng nhỏ hơn giá trị sức lao động". Bài viết
không tránh khỏi thiếu sót và em rất mong đợc sự đóng góp ý kiến của thầy
cô.

4


Danh mục tài liệu tham khảo
- Sách kinh tế chính trị (GS. Trần Phơng - Đại học Quản lý và Kinh
doanh Hà Nội).
- Giáo trình Kinh tế chính trị - NXB Giáo dục

5