skkn tạo HỨNG THÚ CHO học SINH TRONG học tập môn GIÁO dục CÔNG dân

PHÒNG GD-ĐT HUYỆN CAO LÃNH
TRƯỜNG THCS MỸ HIỆP
--Kinh nghiệm
§Ò tµi:
TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH
TRONG HỌC TẬP MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN

Người thực hiện:
NGUYỄN THỊ TUYẾT LAN

Mỹ Hiệp, ngày 9 tháng 3 năm 2012

Nguyễn Thị Tuyết Lan

-1-

THCS Mỹ Hiệp


TO HNG TH CHO HC SINH
TRONG HC TP MễN GIO DC CễNG DN
PHN I : M U
I / Lớ do chn ti
1 / C s lớ lun:
Cn c vo nhim v ca b mụn Gớao dc cụng dõn
Cn c vo k hach hat ng ca cỏ nhõn, ca t GDCD trong nm hc
2011 -2012 v thc hin hin theo Ngh quyt ca Hi ngh cỏn b viờn chc
2011 2012 ca trng THCS M Hip
Cn c vo vn bn s 161 / SGD-T- ngy 122/9/2011 v vic hng dn
ng kớ cỏc danh hiu thi ua sỏng kin kinh nghim v ti nghiờn cu khoa
hc s phm ng dng trong ngnh.

Cn c vo vn bn s 524 / PGDT- VP v vic hng dn vic ng kớ
v chm sỏng kin kinh nghim, ti nghiờn c khoa hc s phm ng dng
trong ngnh nm hc 2011-2012
2 / C s thc t:
Trớc đây, bộ môn Giáo dục công dân (GDCD) không đợc coi trng
ở trờng phổ thông, ngời dạy thờng trái tay, hoặc giáo viên chủ nhiệm lớp nào thì
dạy bộ môn Giáo dục công dân lớp đó. Vì vậy, giáo viên dạy bộ môn nàycha có
sự đầu t trong bài dạy. Nội dung bài dạy đơn điệu, sơ sài. Thậm chi giờ dạy chỉ
qua loa, chiếu lệ để giáo viên chủ nhiệm còn giải quyết việc khác của lớp. Hiện
nay, bộ môn GDCD có các phong trào cải tiến về phơng pháp dạy học hay
những đợt thi giáo viên giỏi qua từng cấp, đặc biệt hằng năm Phòng giáo dục có
thanh tra giáo viên dạy bộ môn này. Qua những đợt hộigiảng, thi giáo viên giởi
các cấp hay những đợt thanh tra chuyên môn, giáo viên đợc cọ sát, học hỏi rất
nhiều. Song nếu chỉ qua những đợt thi đó thì cha đủ mà giáo viên còn phải tìm
tòi, sáng tạo phơng pháp dạy học mới để phát huy đợc tính tích cực chủ động
của học sinh trong giờ học đồng thời khêu gợi niềm say mê, háo hức của học
sinh với bộ môn giáo dục nhân cách này. Đó chính là lí do tôi chọn đề tài: "Tạo
hứng thú cho học sinh trong các bài học môn Giáo dục công dân"
II. Mc ớch v phng phỏp nghiờn cu:
Nhm nõng cao hiu qu cht lng giỏo dc mụn GDCD bc trung hc c
s , khụng ngng nõng cao cht lng o to con ngi phỏt trin tũan din
ca nh trng THCS M Hip.
III. Gii hn ca ti:

Nguyn Th Tuyt Lan

-2-

THCS M Hip

ti thc hin dnh cho b mụn GDCD ca trng THCS M Hip
IV. K hach thc hin :
T u nm hc 2011-2012 n nhng nm tip theo
PHN II :

C S L LUN
V THC TIN GII QUYT TI

I Thực trạng việc giảng dạy bộ môn GDCD ở nhà trờng hiện nay
Nh chúng ta đã biết ngành giáo dục đã trải qua rất nhiều cuộc cải cách giáo
dục và đã phấn đấu thực hiện mục tiêu đào tạo thế hệ trẻ, đáp ứng phù hợp với
yêu cầu của các giai đoạn cách mạng mới. Tuy nhiên, ngành giáo dục vẫn còn
trăn trở là những chỉ giáo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh về phơng pháp
đào tạo nêu trên, tuy có đợc nghiên cứu, ứng dụng vào thực tiễn cũng nh đời
sống hằng ngày nhng cha đạt kết quả nh mong muốn. Vì sao vậy? Có rất nhiều
lí do dẫn đến việc giáo dục bộ môn nhân cách cho học sinh cha đạt hiệu quả
cao.
Trớc hết phải kể đến đó là việc xã hội, gia đình và bản thân ngành giáo
dục còn chú trọng các môn khoa học nhằm nâng cao trí tuệ mà cha chú ý nâng
cao nhân cách cho học sinh nghĩa là chỉ chú ý rèn tài mà cha chú ý rèn đức.
Biểu hiện cụ thể mà ai cũng thấy rõ là môn GDCD cha bao giờ đợc Bộ Giáo dục
và Đào tạo xếp vào môn thi tốt nghiệp hay vào cấp III dù chỉ một lần. Điều này
làm cho giáo viên và học sinh chủ quan, chỉ ý thức đợc rằng miễn là dạy học đủ
bài, đúng chơng trình. Chính môn GDCD không đợc chọn vào các môn thi trong
các kì thi quan trọng nên sách tham khảo, sách bài tập còn ít, đặc biệt là sách
viết về phơng pháp dạy học bộ môn này thì càng hiếm.
Một vấn đề nữa là lợng thời gian dành cho bộ môn này còn ít (1 tuần / 1
tiết). Sách mới viết hiện nay nội dung rất phong phú, hợp với trình độ học sinh
nhng nếu giáo viên dạy bộ môn mà không có sự đầu t thì giờ học sẽ rất nhàm

chán, thậm chí học sinh không chú ý lắng nghe. Thực trạng cho thấy, học sinh
cha hứng thú học bộ môn này.
Thông qua việc dự giờ các lớp và tình hình giảng dạy chung của b mụn,
ngời viết nhận thấy điểm hạn chế tồn tại tập trung ở phơng pháp truyền thụ kiến
thức của giáo viên cho học sinh. Trớc hết là sự đầu t cho giờ dạy còn hạn chế
dẫn đến giờ học khô khan, không đọng lại trong tâm trí học sinh một hình ảnh
hoặc một ấn tợng nào.Thứ hai vì không có trình độ chuyên môn về môn này
nên những nội dung bài dạy còn cha sâu, cha kĩ.
Trong đợt thi giáo viên giỏi vừa qua, trải qua những vòng loại, các giáo
viên đạt thành tích cao trong hội thi đều là những giáo viên đã biết kết hợp
nhiều phơng pháp dạy học để gây hấp dẫn, hứng thú cho học sinh và điều rất
quan trọng đó là sử dụng công nhệ thông tin, đặc biệt là kênh hình hợp lí, để lại
những ấn tợng sâu đậm trong tâm hồn học sinh.
Nguyn Th Tuyt Lan

-3-

THCS M Hip


2. Đối tợng học sinh
Học sinh chúng tôi chủ yếu là con trong cỏc gia ỡnh nông nghiệp và buôn bán,
trình độ dân trí cha cao. Phụ huynh học sinh chủ yếu lo miếng cơm manh áo mà
cha chú ý giáo dục con cái về mọi mặt.
Học sinh cha tự giác học tập, ít tham khảo sách vở, ham chơi. Các em cha có thói quen chủ động tìm hiểu, khám phá bài học nếu không đợc giao nhiệm
vụ cụ thể. Các em ngại đi tìm t liệu cho bài học, tiếp thu bài một cách thụ động.
PHN III: QU TRèNH TRIN KHAI THC HIN TI
A .Đc im mụn hc:
Môn GDCD ở trờng THCS là môn học thay thế cho môn chính trị Đạo đức trớc đây. Đặc điểm của nó bao quát các kiến thứcvề đạo đức học và
pháp luật. Tất nhiên, các kiến thức của nó là rất đơn giản. Nó cung cấp những tri

thức sơ lợc về quan hệ xử sự trong gia đình (cha, mẹ, anh, chị, em, ông, bà),
quan hệ hàng xóm, quan hệ cộng đồng xã hội. Đồng thời cung cấp những hiểu
biết về các qui tắc của pháp luật nh quyền lao động. quyền công dân ...Đặc điểm
chơng trình là kết cấu đồng tâm với các lớp của các cấp học
cao hơn
Môn GDCD có vị trí vô cùng quan trọng, cùng với các môn học khác có
nhiệm vụ giáo dục t tởng, đạo đức cho học sinh. Song môn GDCD là trực tiếp
nhất. Những tri thức môn GDCD trực tiếp xây dựng t tởng, tình cảm đạo đức,
trách nhiệm và nghĩa vụ của công dân đối với gia đình, học đờng và cộng đồng
xã hội. Giáo viên dạy bộ môn này phải đánh giá đúng đợc vị trí, tầm quan trọng
của bộ môn.
B. Những quan điểm về vấn đề tạo hứng thú trong giờ dạy mụn GDCD:
I. Những quan niệm về vấn đề tạo hứng thú cho học sinh:
Tạo hứng thú cho học sinh trong gìơ học đó là vấn đề mà bất kì giáo viên nào
khi lên lớp cũng đều mong muốn mình có thể làm đợc điều đó song không phải
ai cũng thành công. Bằng chứng cho thấy, có những giáo viên khi lên lớp học
sinh rất thích học nhng cũng có những giáo viên khi lên lớp học sinh không có
hứng thú, gây ra mất trật tự. Theo tôi để tạo đợc hứng thú trong giờ học giáo
viên phải nắm vững các bớc sau:
1. Giáo viên phải hiểu đợc yêu cầu và nội dung của công tác giáo dục t tởng, chính trị đạo đức cho học sinh . đây, giáo dục t tởng đạo đức và ý thức
chính trị cho học sinh phải trên cơ sở của chơng trình, kiến thức của môn học.
Mức độ giáo dục học sinhTHCS là phải phù hợp với trình độ, lứa tuổi. Yêu cầu
cụ thể nh sau:
a. Công tác giáo dục t tởng đạo dức, chính trị phải phù hợp với trình
độ kiến thức của chơng trình học

Nguyn Th Tuyt Lan

-4-

THCS M Hip


Đặc điểm kiến thức của lớp 6, lớp 7 về đạo đức là rất giản đơn nh khái
niệm về khoan dung, lễ độ, trung thực... những kiến thức này thờng phải gắn với
thực tế để minh hoạ, giảng giải và mức độ xây dựng tình cảm cho học sinh nhẹ
nhàng, tự nhiên trên cơ sở của giảng giải.
b. Công tác giáo dục phải phù hợp với đối tợng lứa tuổiHầu hết học sinh
THCS còn nhỏ tuổi. Việc hiểu các khái niệm còn trực tiếp, cảm tính cho nên đòi
hỏi giáo viên phải có phơng pháp giáo dục thích hợp. Việc giáo dục ý thức chính
trị cũng nh giáo dục t tởng đạo đức cho học sinh phải trên cơ sở ý nghĩa rút ra
của mỗi khái niệm và kiến thức bài giảng. Từ đó để học sinh cảm nhận và tự
nâng lên thành nhận thức và ý thức của bản thân. Tránh những lí thuyết chung
chung, tránh những lời hô hào phải thế này, thế nọ.
c. Công tác giáo dục t tuởng đạo đức cho học sinh phải thiết thực, phù
hợp với yêu cầu thự tiễn của xã hội hiện nay
- Những yêu cầu về lối sống hiện nay
- Những ứng xử hằng ngày của học sinh (trong gia đình, nhà trờng, xã hội...)
- Những vấn đề an toàn giao thông
- Những vấn đề bảo vệ môi trờng sinh thái.
- Những vấn đề về kỉ luật trong học tập, lao động.
2. Các nguyên tắc của công tác giáo dục
Giáo dục t tởng đạo đức cho học sinh thông qua môn học GDCD đó là
việc làm bắt buộc và khó. ở đây, phải xuất phát từ khái niện đạo đức học của
pháp luật để hình thành ở các em những tình cảm đạo đức và các hành vi đạo
đức, hành vi pháp luật. Chính vì vậy đòi hỏi các phơng pháp sau:
- Phải cho học sinh hiểu khái niệm rồi mới rút ra ý nghĩa vận dụng, hình
thành t tởng, tình cảm cho học sinh.
- Tính thực tiễn trong công tác giáo dục t tởng phải xuất phát từ thực tiễn
cuộc sống, thực tiễn cách mạng để giáo dục.

- Giáo dục t tởng đạo đức đáp ứng với yêu cầu thiết thực của gia đình, học
đờng và xã hội ở địa phơng nơi trờng đóng.
- Giáo dục t tởng đạo đức phải phù hợp với đối tợng, phù hợp với chơng
trình học.
Tất cả các nguyên tắc trên là sự kết hợp hài hoà và gắn liền cơ hữu với
nhau, không thể coi nặng cái này mà coi nhẹ cái kia.
Một bài giảng gây đợc hứng thú cho học sinh trớc hết phải là một bài
giảng có tính giáo dục tốt và phải biết vận dụng kết hợp các nguyên tắc trên.
II. Một số biện pháp chính mà tôi đã làm
Công tác giáo dục t tởng đạo đức cho học sinh qua môn học GDCD để đợc
thực hiện tốt theo tôi cách dạy của giáo viên là quan trọng nhất. Giỏo viờn là ngời gợi mở, học sinh tự do phát triển. Giáo viên dẫn dắt vấn đề, đa kiến thức và
tình huống bên ngoài cuộc sống để cho giờ học thêm sinh động. Giờ học, học
sinh phải đợc "phát ngôn" theo sự hiểu biết của mình gắn với bài học, giúp học
Nguyn Th Tuyt Lan

-5-

THCS M Hip


sinh say mê với môn học. Giáo viên nh một ngời bạn, ngời tâm giao, có vớng
mắc là các em hỏi ngay mà không ngại.
Với SGK, giáo viên dựa vào khung sờn từ đó có cách gợi mở với mỗi bài
học để HS chủ động. Từ kiến thức nền đó, giáo viên "biến hóa" để HS hiểu bài,
biết thế nào là tốt - xấu, nếu nguy hiểm cầu cứu ở đâu...Tuy nhiên, cũng có cái
khó là đồ dùng dạy học còn ít, tranh ảnh minh họa cũng ít, phần lớn giáo viên
phải tự chuẩn bị, tự làm, công su tầm t liệu mất rất nhiều thời
gian.
Thực tế, nếu dập khuôn theo SGK thì môn GDCD là khô cứng, giáo điều,
HS rất khó hiểu. Chơng trình lớp 9 khó, nhiều bài liên quan đến chính trị, t tởng

nh lý tởng sống của thanh niên, hay tôn trọng và học hỏi các dân tộc khác...
Kiến thức đa vào thì giáo viên và học sinh đều phải dạy và học, tuy nhiên, để
minh họa cho bài học khá khó khăn. Từ thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy để tạo
hứng thú cho học sinh trong giờ học GDCD cần chú ý các biện pháp sau:
1. Biện pháp đa thực tiễn, t liệu cuộc sống vào bài giảng,:
a thực tiễn, t liệu cuộc sống làm cho bài giảng phong phú sinh động,
học sinh dễ hiểu và có ấn tợng sâu bài học.Những t liệu này phải phong phú,
cập nhật những vấn đề mang tính thời sự mà học sinh quan tâm. Muốn vậy, đòi
hỏi ngời giáo viên phải thờngxuyên theo dõi những vấn đề của xã hội đặc biệt
khi đọc các thông tin trên báo, mạng, truyền hình giáo viên phải ghi lại những
vấn đề có thẻ phục vụ cho bài giảng.
2. Biện pháp nêu gơng
Mỗi khái niệm đạo đức, pháp luật mỗi chủ đề cần đa gơng tốt về ngời
thật, việc thật. Đồng thời gơng xấu nếu có để học sinh tránh. Những tấm gơng
nêu ra phải đợc nhiều học sinh biết, đặc biệt là những tấm gơng ở địa phơng
mình.
3. Biện pháp mời báo cáo ngoại khoá
Ví dụ:
- Mời báo cáo an toàn giao thông
- Báo cáo luật lệ đi đờng
- Báo cáo gơng tốt trả của rơi cho ngời bị mất
- Báo cáo về gơng dũng cảm cứu ngời bị nạn
Biện pháp này, học sinh phải đợc chuẩn bị, giáo viên hớng dẫn học sinh
tìm t liệu, kiểm tra bài báo cáo trớc khi học sinh trình bày trớc lớp
.
4. Biện pháp tổ chức cho học sinh đi tham quan
Các chủ đề đạo đức vàpháp luật. Biện pháp này phải đợc sự đồng ý của
Ban Giám hiệu nhà trờng, giáoviên nên liên hệ địa điểm trớc khi tham quan và
có sự thông báo với phụ huynh học sinh.
5. Biện pháp viết báo tờng, hát :

Nguyn Th Tuyt Lan

-6-

THCS M Hip


Vit bỏo v các bi hỏt có chủ đề về đạo đức - ngời tốt,việc tốt. Biện pháp
này có thể kết hợp với đoàn đội, giáo viên chủ nhiệm để học sinh đợc tập duyệt
trong giờ sinh hoạt lớp.
6 . ng dng cụng ngh thụng tin:
Xõy dng bi ging in t dy cho hc sinh trong giai an hin ny
lm cho hc sinh hc tp thờm nhiu hng thỳ, hiu qu ca hiu ng in t
giỳp hc sinh nhanh chúng khỏm phỏ hiu sõu ni dung bi hc.
7. Thc hin s tng hp v v bn t duy:
Bn t duy lm cho hc sinh thớch thỳ, dõy l phng phỏp mi cú
hiu qu cao trong dy hc mụn GDCD hin nay.
Bên cạnh giờ lên lớp của môn GDCD, các nhà trờng nên tổ chức giáo dục
đạo đức công dân cho học sinh thông qua các hoạt động ngoại khóa, qua lễ chào
cờ đầu tuần, giờ sinh hoạt lớp... giúp HS hiểu rõ hơn các "chuyển động" trong
đời sống xã hội.
III. ng dụng trong mt s bài dạy cụ thể :
1.Khi 6 : Bi 14 :Thc hin trt t an ton giao thụng ( tit 1 )
- i vi bi dy ny tụi khai thỏc rt nhiu thụng tin ,t liu v giao thụng c
th l :
+ phn khai thỏc thụng tin s kin , tụi cho hc sinh xem nhng hỡnh nh
on clip l nguyờn nhõn chớnh gõy ra tai nn giao thụng , khi xem nhng hỡnh
nh ny hc sinh xỏc nh ngay c cỏc nguyờn nhõn chớnh .vớ d mt s hỡnh
nh

Phng tin giao thụng ngy cng nhiu

Nguyn Th Tuyt Lan

-7-

í thc ca ngi dõn cha cao

THCS M Hip


Hệ thống dường bị hư hỏng

Tai nạn giao thông

+ Phần dạy các quy định thực hiện trật tự an toàn giao thông, tôi dạy cac em
thông qua hình ảnh một số quy tắc khi đi đường hay các loại biển báo giao
thông , khi đó học sinh sẽ dễ dàng nhận ra va tiếp thu nhanh:

Biển báo giao thông

Nguyễn Thị Tuyết Lan

Đèn tín hiệu

-8-

THCS Mỹ Hiệp

Dãy phân cách

Vạch kẻ đường

2.Khối 8 : Bài 12 : Quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình
Khi dạy bài này tôi đã tích hợp giáo dục cho các em về công cha nghĩa mẹ , sau
khi xem một số hinh ảnh kết hợp với bài hát đã gây xúc động mạnh mẽ cho các
em
- Các bài hát mà tôi đã tích hợp vào bài : Lòng Mẹ , Tình Cha , Ba ngon nến
lung linh , Hát ru con ......
- Các đoạn clip hay : Tâm Sự cha mẹ khi về già , Bông hồng cài áo...
- Các hình ảnh : Miêu tả lại quá trình sinh con ra và nuôi con khôn lớn

Nguyễn Thị Tuyết Lan

-9-

THCS Mỹ Hiệp


IV. Hiu qu ỏp dng
- Với những biện pháp mà tôi vận dụng trong bài dạy của mình, đa số học sinh
hiểu và nắm đợc bài. Các em biết vận dụng những điều đã học vào thực tế cuộc
sống đặc biệt biến thành kĩ năng sống của mỗi ngời.
- Điều quan trọng hơn đó là học sinh có hứng thú trong giờ học môn GDCD, các
em thấy đây là môn học thực sự bổ ích, giúp các em hình thành t tởng đạo đức
đúng đắn, biết sống có lí tởng, có mục đích, sống là để cống hiến.

Nguyn Th Tuyt Lan

- 10 -

THCS M Hip


- Kt qu hc tp ca hc sinh
Tng sụ
Tng s hc sinh gii
h/s
Thỏng 1 Thỏng 3
Hc kỡ I Tng so vi u nm
9ê1
37
15
16
17
02
9ê3
34
13
15
17
04
9ê6
38
17
21
22
05

9ê6
39
18
24
27
07
8ê1
35
8
9
10
02
8ê2
33
8
15
16
08
8ê3
36
11
18
16
05
8ê4
33
12
14
15
03

8ê5
33
20
21
22
01
7ê1
38
12
13
15
03
7ê2
34
15
17
18
03
7ê3
37
6
13
15
09
7ê4
35
6
7
13
07

7ê5
39
9
16
17
08
Cht lng hc sinh gii cng nhiu hn

LP

PHN IV:

KT LUN

1 í ngha ca vn to hng thỳ cho hc sinh hc mụn GDCD:
Trên đây là những suy nghĩ việc làm của cá nhân tôi. Đó là những ý kiến, việc
làm rất nhỏ góp phần vào việc đổi mới phơng pháp dạy học cũng nh nâng cao
chất lợng dạy học. Theo tôi đây là cách học tập tốt, học đi đôi với hành, rất phù
hợp với đặc trng bộ môn.
2 . Kh nng ỏp dng:
Bn thõn ỏp dng thnh cụng trong dy hc GDCD cho giỏo dc hc sinh
trng THCS M Hip trong hc kỡ I nm 2011 -2012 v tụi tip tc thc hin
ni dung ny trong kỡ II v nhng nm sau:
3 . Bi hc kinh nghim v kh nng phỏt trin:
Để có những giờ dạy đạt hiệu quả cao, học sinh dễ hiểu, dễ ghi nhớ nội dung là
một việc làm khó. Trong qúa trình giảng dạy tôi mạnh dạn nêu một kinh
nghiệm nhỏ của mình, rất mong đợc sự trao đổi, đóng góp chung của đồng
nghiệp để chất lợng dạy học môn GDCD ngày càng đợc nâng cao.
Nguyn Th Tuyt Lan

- 11 -

THCS M Hip


4. Đề nghị:
Đây là kinh nghiệm của cá nhân, chắc chắn còn nhiều hạn chế , bản thân kính
mong quý thầy cô chân thành đóng góp ý kiến cho đề tài . Và mong muốn rằng
tôi và thầy cô quyết tâm nghiên cứu để tạo hứng thú cho học sinh học tập môn
GDCD để chất lượng giáo dục học sinh THCS ngày càng có hiệu quả cao.
Mỹ Hiệp ngày 9/ 3/ 2012
NGƯỜI THỰC HIỆN

Nguyễn Thị Tuyết Lan
Ý KIẾN CỦA TỔ CHUYÊN MÔN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Tổ Trưởng

Nguyễn Phước An
Ý KIẾN CỦA BAN GIÁM HIỆU
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..

HIỆU TRƯỞNG

Nguyễn Thị Tuyết Lan

- 12 -

THCS Mỹ Hiệp