Sáng kiến kinh nghiệm phương pháp dạy tiếng anh hiệu quả cho học sinh tiểu học

Sáng kiến kinh nghiệm

Trường Tiểu học Kim Đồng

PHƯƠNG PHÁP DẠY TIẾNG ANH HIỆU QUẢ
Người viết : Vương Thị Ngọc Thanh _GV Tiếng Anh
I. Đặt vấn đề
Một trong những ngoại ngữ đang được dạy và học phổ biến ở các trường phổ thông
và tiểu học ở Việt Nam hiện nay là Tiếng Anh. Việc học ngoại ngữ hiện nay không chỉ để
biết mà còn để làm việc, giao lưu học hỏi với bạn bè quốc tế. Việc học và nói tiếng Anh
trôi chảy là điều hoàn toàn không dễ dàng gì, bởi lẽ chúng ta chưa hiểu hết về cách phát
âm của những từ cần dùng. Học sinh chúng ta phần lớn chưa có vốn từ vựng cần thiết để
sử dụng cho việc học tập và giao tiếp hằng ngày của mình. Để có được một câu hay và
hoàn chỉnh, học sinh phải có nguồn từ vựng phong phú và biết cách dùng từ vựng như thế
nào cho hợp lý. Vậy làm sao để học và nhớ được từ? Đây cũng chính là lý do tôi chọn đề
tài này. Tôi đã nghiên cứu, tìm tòi tài liệu và cũng như tự đưa ra một số kinh nghiệm của
bản thân để đưa ra những phương pháp giúp việc dạy và học từ vựng tiếng Anh hiệu quả
hơn.
II. Nội dung
A. Thực trạng và học Tiếng Anh ở trường Tiểu học hiện nay
Tiếng Anh được đưa vào dạy và học ở cấp tiểu học với nhiều giáo trình như sách
Let’s learn, Let’s go, và hiện nay là giáo trình Family and Friends mới theo đề án 10 năm.
Nội dung chương trình xoay quanh các chủ điểm giao tiếp gần gũi với học sinh như: bản
thân, gia đình, nhà trường, bạn bè và thế giới xung quanh. Với thời lượng học tiếng Anh
theo chương trình mới 4 tiết / tuần, học sinh đã dần nắm được các kiến thức cơ bản về
ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp. Những kiến thức cơ bản, chuẩn xác được truyền đạt từ phía
giáo viên tiếng Anh ngay từ lúc ban đầu rất quan trọng với các em, giúp các em vững
vàng, tự tin hơn trong quá trình học sau này. Tuy nhiên, việc tiếp thu ngôn ngữ một cách
thụ động, rụt rè, e ngại, xấu hổ khi nói sai….. sẽ tạo thói quen không tốt và rất khó sửa,
trang

1


Sáng kiến kinh nghiệm

Trường Tiểu học Kim Đồng

ảnh hưởng nhiều đến học tập cũng như tính cách của học sinh. Dạy tiếng Anh cho học
sinh tiểu học chính là tạo tiền đề vững chắc, bước đầu hình thành, phát triển kiến thức,
các kĩ năng cơ bản cho học sinh. Bước đầu cho HS làm quen với ngôn ngữ thứ hai. Hình
thành dần cho các em các kĩ năng chủ yếu: Nghe - Nói - Đọc - Viết. Tạo sự hứng thú,
lòng say mê và khả năng khám phá ngôn ngữ mới, để lên các bậc học trên các em sẽ học
tốt hơn.
1. Đối với giáo viên
- Được sự quan tâm, hỗ trợ của Phòng Giáo dục, Ban giám hiệu nhà trường đã tạo điều
kiện thuận lợi cho giáo viên vừa giảng dạy, vừa học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ. Giáo viên dạy tiếng Anh đã được tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên
đề huyện, cụm, trường tổ chức.
- Tuy nhiên,theo phân phối chương trình hiện nay, môn tiếng Anh tiểu học mỗi tuần 4 tiết
nên giáo viên gặp khó khăn khi tổ chức một số hoạt động trong dạy học như trò chơi,
thực hành giao tiếp tiếng Anh và rèn kĩ năng nghe cho học sinh. Giáo viên muốn dạy tốt
từ vựng để tiết học sinh động hơn, giáo viên phải làm tranh ảnh, đồ dùng để minh hoạ,
tạo điều kiện cho các em nhớ từ dễ dàng và hướng sự chú ý của các em vào chủ đề hay
trọng tâm bài học.
2. Đối với học sinh
- Học sinh đang dần có cái nhìn tích cực hơn với môn học này và đa số các em rất ham
học. Các em ngày càng mạnh dạn hơn trong việc sử dụng tiếng Anh để giao tiếp đơn
giản.
- Tuy nhiên, bên cạnh một số em học hành nghiêm túc, có không ít học sinh chỉ học qua
loa, không khắc sâu được từ vựng vào trong trí nhớ, không tập đọc, tập viết thường

xuyên. Đa số phụ huynh chỉ chăm lo giúp đỡ con học Toán, Tiếng Việt tại nhà, còn môn
tiếng Anh phụ huynh chưa biết hướng dẫn bằng cách nào nên tất cả giao cho giáo viên
dạy tiếng Anh ở trường.

trang

2


Sáng kiến kinh nghiệm

Trường Tiểu học Kim Đồng

- Ngoài ra, cách học từ vựng của học sinh cũng là điều đáng được quan tâm, học sinh
thường học từ vựng bằng cách đọc từ bằng tiếng Anh và cố nhớ nghĩa bằng tiếng Việt, có
viết trong tập viết cũng là để đối phó với giáo viên, chứ chưa có ý thức tự kiểm tra lại
mình, để khắc sâu từ mới và vốn từ sẵn có. Vì thế cho nên, các em rất mau quên và dễ
dàng lẫn lộn giữa từ này với từ khác. Do vậy, nhiều học sinh đâm ra chán học và bỏ quên.
B. Nội dung và các phương pháp dạy từ vựng tiếng Anh cho Học sinh
Học từ vựng có thể không phải là môn học hứng thú nhất đối với học sinh, nhưng
bằng cách sử dụng những cách dạy từ vựng vui và thú vị, giáo viên có thể nâng cao sự
hứng thú và giúp cho học sinh ghi nhớ và khắc sâu vốn từ vựng tốt hơn. Sau đây là sáu
phương pháp dạy từ vựng hiệu quả.
1. Đối với những danh từ như đồ vật, động vật, vân vân..
Với những danh từ cụ thể, giáo viên nên sử dụng những yếu tố trực quan sinh
động, nó sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất. Ngoài ra chúng ta hãy thử vượt ra khỏi sự phụ
thuộc vào các tranh ảnh và sự minh họa, mà thử sử dụng những đồ vật thật, hoặc bằng
những âm thanh, bằng những mùi và vị bất cứ khi nào có thể để kêu gọi tất cả các giác
quan của học sinh.
2. Đối với những tính từ

Khi dạy các tính từ trái nghĩa nhau như “big”- “small”, “long” and “short”, thường
sử dụng các tranh ảnh, nhưng ở đây có một cách sẽ giúp giáo viên dạy những tính từ mới,
việc sử dụng những vật thật trong cuộc sống thì rất tuyệt vời cho những từ như “soft” “rough”, những tính từ mà có thể mất nhiều thời gian để giải thích. Với những tính từ khó
hơn như là “stunning”, “gorgeous”, “spectacular”, “huge”, or “immense”, nên sử dụng
hình ảnh của những nơi nổi tiếng như là Louvre, Egyptian pyramids, the Eiffel Tower,..
để giúp học sinh có cách nhìn trực quan sinh động.
3. Các từ đồng nghĩa, trái nghĩa, hoặc các định nghĩa
Với có những từ không thể dùng tranh ảnh để dạy, mà phải dùng các từ đồng
nghĩa, trái nghĩa, hoặc các định nghĩa .. hoặc phải dẫn dắt học sinh vào những hoàn cảnh
trang

3


Sáng kiến kinh nghiệm

Trường Tiểu học Kim Đồng

cụ thể. Như là để dạy sự khác nhau giữa 2 từ “early” và “late”, hãy đưa ra ví dụ về thời
gian bắt đầu của trường học, sau đó giải thích rằng những ai đến trước giờ này thì gọi là
“early” và những ai đến sau giờ này thì được gọi là “late”.
4. Trò chơi Bingo
Sử dụng trò chơi Bingo dể dạy từ là một trong những phương pháp hay. Với những
học sinh ở tiểu học, hãy làm những thẻ hình trực quan sinh động, và gọi tên từ đó. Với
những học sinh có thể đọc, có thể tìm từ trái nghĩa, tìm từ với từ gợi ý, sau đó thì vẽ
những bức tranh trong túi của học sinh lên.
5. Nối từ (Matching)
Nối từ là một kiểu bài tập khác cũng có khả năng ứng dụng cao. Học sinh có thể
được yêu cầu phải nối những từ trái nghĩa, những từ đồng nghĩa, hay một từ với định
nghĩa của nó, cũng như một bức tranh tới một từ. Điều này giúp học sinh ghi nhớ từ một

cách trực tiếp và nhanh hơn.
6. Điền từ vào chỗ trống
Điền từ vào chỗ trống cũng rất hữu ích. Viết ra một đoạn của một bài viết về bài
văn mêu tả, bài hát, bức thư hoặc thậm chí là một câu chuyện ngắn với những khoảng
trắng, và học sinh phải tìm từ thích hợp trong danh sách từ được đưa ra để điền vào chỗ
trống. Giáo viên có thể áp dụng với những bài văn dài hơn hoặc dah sách từ vựng dài
hơn.
7. Hướng dẫn học sinh học từ vựng ở nhà
Để phát huy tốt tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh trong học tập, thì
chúng ta cần tổ chức quá trình dạy học theo hướng tích cực hoá hoạt động của học sinh,
trong quá trình dạy và học, giáo viên chỉ là người truyền tải kiến thức đến học sinh, học
sinh muốn lĩnh hội tốt những kiến thức đó, thì các em phải tự học bằng chính các hoạt
động của mình.

trang

4


Sáng kiến kinh nghiệm

Trường Tiểu học Kim Đồng

Hơn nữa thời gian học ở trường rất ít, cho nên đa phần thời gian còn lại ở gia đình
các em phải tổ chức cho được hoạt động học tập của mình. Làm được điều đó, thì chắc
chắn hoạt động dạy và học sẽ ngày càng hoàn thiện hơn.
Cho nên ngay từ đầu từ năm học, giáo viên cần hướng dẫn học sinh xây dựng hoạt
động học tập ở nhà.
a/ Chuẩn bị từ vựng.
b/ Học thuộc lòng từ vựng.

C. Hiệu quả
A. Đối với giáo viên:
- Giáo viên có thể khai thác tranh ảnh có sẵn trong sách giáo khoa, không tốn nhiều thời
gian cho công tác chuẩn bị.
- Đồ dùng dạy học tự làm có giá thành thấp, làm một lần và có thể sử dụng lâu dài.
- Các hoạt động chơi mà học đã thu hút được sự tham gia hoạt động nhiệt tình của tất cả
các học sinh, phù hơp với phương pháp cá thể hóa học sinh.
B. Đối với học sinh:
-Hoạt động BINGO và MATCHING tạo được sự bất ngờ, tạo hứng thú trong hoạt động
học tập.
- Học sinh tập trung lắng nghe, đồng thời tạo cho các em có ý thức hơn trong việc tự học.
- Sau đây là kết quả đạt được khi áp dụng các phương pháp này vào thực tế dạy và học tại
các lớp : 3B, 4B, 2D, 2E
Lớp dạy

Phương pháp cũ

Phương pháp mới

3B

60% học sinh chú ý vào bài học

95% học sinh chú ý vào bài học

4B

60% học sinh chú ý vào bài học

95% học sinh chú ý vào bài học

2D

50% học sinh chú ý vào bài học

95% học sinh chú ý vào bài học
trang

5


Sáng kiến kinh nghiệm

2E

45% học sinh chú ý vào bài học

Trường Tiểu học Kim Đồng

95% học sinh chú ý vào bài học

III. Kết luận
Chuyên đề này giúp học sinh học tốt hơn nữa môn tiếng Anh: thực hành tốt mẫu
câu, đối thoại trôi chảy, lưu loát; Giúp học sinh tiếp cận và bước đầu sử dụng ngôn ngữ
thứ hai thật chuẩn và chính xác, tạo tiền đề cho những lớp học, cấp học sau này được tốt
hơn.
Qua quá trình vận dụng chuyên đề, tôi nhận thấy việc áp dụng một số phương pháp
học từ vựng như đã nêu trên đã đem lại hiệu quả cao. Giờ học sôi nổi, hầu hết học sinh
ghi nhớ, khắc sâu bài học.

trang

6


Sáng kiến kinh nghiệm

Trường Tiểu học Kim Đồng

TÀI LIỆU THAM KHẢO VÀ PHỤ LỤC

I. Tài liệu tham khảo:
1/ Textbook:

- Family and Friends 2
- Grade 2

2/ Teacher’s book: Family and Friends 2
3/ Vui học cùng kỳ thi Movers 1
II. Phụ lục

Trang

I. Đặt vấn đề .....................................................................................................trang 01
II . Nội dung .....................................................................................................trang 01
A. Thực trạng và học Tiếng Anh ở trường Tiểu học hiện nay ........................trang 01
B. Nội dung và các phương pháp dạy từ vựng tiếng Anh cho Học sinh ..........trang 03
C. Hiệu quả........................................................................................................trang 05
III. Kết luận.......................................................................................................trang 06
Tài liệu tham khảo và phụ lục...........................................................................trang 07

trang

7