slide thuyết trình QUY LUẬT CHUYỂN hóa từ NHỮNG sự THAY đổi về LƯỢNG THÀNH NHỮNG sự THAY đổi về CHẤT và NGƯỢC lại

QUY LUẬT CHUYỂN HÓA TỪ NHỮNG SỰ THAY ĐỔI VỀ
LƯỢNG THÀNH NHỮNG SỰ THAY ĐỔI VỀ CHẤT VÀ NGƯỢC
LẠI

NHÓM 3

L/O/G/O


Quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành
những sự thay đổi về chất và ngược lại: là quy luật cơ bản, phổ
biến về phương thức chung của các quá trình vận động, phát triển
trong tự nhiên, xã hội và tư duy.

LƯỢNG

CHẤT


Ph.Ăng-ghen đã khái quát quy luật này:
“Những thay đổi đơn thuần về lượng, đến một mức độ
nhất định, sẽ chuyển hóa thành những sự khác nhau
về chất.”


NỘI DUNG

1

2

3

Khái niệm chất và lượng

Quan hệ biện chứng giữa chất và lượng

Ý nghĩa phương pháp luận


Khái niệm chất, lượng

•

CHẤT:

-

Chất dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật,
hiện tượng; là sự thống nhất hữu cơ các thuộc tính cấu thành
nó, phân biệt nó với sự vật, hiện tượng khác.


Phân biệt các sự vật, hiện tượng sau như thế nào???


Khái niệm chất, lượng
Thuộc tính của sự vật là những tính chất, trạng thái, yếu tố cấu thành sự vật; là cái vốn có của sự vật;
bộc lộ thông qua sự tác động qua lại với các sự vật, hiện tượng khác.
- Mỗi sự vật có nhiều thuộc tính, mỗi thuộc tính biểu hiện 1 chất của sự vật.
- Mỗi sự vật có nhiều thuộc tính, nhưng không phải thuộc tính nào cũng biểu hiện chất của sự vật, chỉ

thuộc tính cơ bản mới cấu thành chất của sự vật.
- Thuộc tính của sự vật chỉ bộc lộ thông qua các mối quan hệ cụ thể với sự vật khác -> thuộc tính cơ
bản, thuộc tính không cơ bản.
-Cùng một thuộc tính trong quan hệ này là cơ bản thì trong quan hệ khác có thể là không cơ bản.


Ví dụ

NGỌT

Thuộc tính của muối: thể rắn, mặn, màu trắng, tan trong
nước,...
Thuộc tính của đường: thể rắn, ngọt, màu trắng, dễ tan

MẶN

trong nước,...


Ví dụ

Chất của sự vật không những được quy định bởi chất của những yếu tố cấu thành mà còn bởi phương thức liên
kết (kết cấu) của sự vật.

.

Cacbon liên kết khác nhau cho ra sản phẩm khác nhau.


Khái niệm chất, lượng

•

LƯỢNG:

- Lượng dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật
hiện tượng về các phương diện: số lượng các yếu tố cấu thành,
quy mô của sự tồn tại, tốc độ, nhịp điệu của các quá trình vận
động, phát triển của sự vật hiện tượng.


Ví dụ

Đối với phân tử nước (H2O) Lượng là số nguyên tử tạo thành nó, tức 2 nguyên tử hidro (H) và 1
nguyên tử oxi (O).


Ví dụ

Quốc gia Việt Nam:
Dân số: >90 triệu người
Diện tích :331698km²


Ví dụ

Tốc độ của đoàn
tàu là 30km/h

Có những trường hợp Lượng không thể xác định được bằng các con
số mà bằng sự trừu tượng hóa, như mức độ tình cảm ( yêu, ghét,
buồn,vui, giận, hờn...hoặc Cách mạng lớn mạnh, đất nước đang đổi
mới, phát triển).


Khái niệm chất, lượng

Vì vậy, trong thực tế việc xác định Lượng, Chất chỉ là tương đối, bởi vì
trong mối quan hệ này nó là chất, nhưng ở mối quan hệ khác nó lại là
lượng .Cho nên phải phân biệt một cách rõ ràng.


Quan hệ biện chứng giữa chất và lượng

- Bất kỳ sự vật nào cũng là sự thống nhất giữa 2 mặt chất và lượng. Chất, lượng là 2
mặt tồn tại không tách rời nhau của sự vật; không có lượng hay chất tồn tại thuần túy.
- Sự thay đổi về lượng và chất của sự vật diễn ra cùng sự vận động, phát triển của sự
vật và có quan hệ chặt chẽ với nhau.


Ví dụ

Trong điều kiện bình thường ở trạng thái lỏng khi tăng dần nhiệt
độ đến 100 độ C thì nước sẽ sôi và chuyển sang trạng thái hơi.


Quan hệ biện chứng giữa chất và lượng

Những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất:

-

Sự vật bao giờ cũng là sự thống nhất của 2 mặt đối lập, lượng và chất, lượng
nào, chất ấy, chất nào lượng ấy.

-

Sự thống nhất giữa lượng và chất được thể hiện trong giới hạn nhất định gọi
là “độ”.


Quan hệ biện chứng giữa chất và lượng

-

Độ là phạm trù triết học dùng để chỉ khoảng giới hạn trong đó sự hay đổi về lượng của
sự vật chưa làm thay đổi chất căn bản của sự vật.

- Điểm nút là phạm trù triết học dùng để chỉ điểm giới hạn mà tại đó sự thay đổi về
lượng đã làm thay đổi về chất của sự vật.

Sự tích lũy đủ về lượng tại điểm nút sẽ tạo ra bước nhảy, chất
mới ra đời.


Ví dụ

Gà ấp trứng 21 ngày sẽ nở ra con, trong 21 ngày đó trứng sẽ tích lũy đầy đủ về
lượng để biến đổi thành chất mới là gà con.

Quan hệ biện chứng giữa chất và lượng

- Bước nhảy là phạm trù triết học dùng để chỉ sự chuyển hóa về chất của sự vật do sự thay
đổi về lượng của sự vật trước đó gây nên.
- Bước nhảy là sự kết thúc một giai đoạn phát triển của sự vật và là điểm khởi đầu của một
giai đoạn phát triển mới.Nói là sự gián đoạn trong quá trình vận động và phát triển liên tục
của sự vật.Có thể nói, trong quá trình phát triển của sự vật, sự gián đoạn là tiền đề cho sự
liên tục và sự liên tục là sự kế tiếp của hàng loạt sự gián đoạn.


Ví dụ

Quá trình chuyển hóa của nước


Quan hệ biện chứng giữa chất và lượng

Những thay đổi về chất dẫn đến những thay đổi về lượng:

-

Chất mới của sự vật ra đời sẽ tác động trở lại lượng của sự vật. Sự tác động ấy thể hiện: chất mới có
thể làm thay đổi kết cấu, quy mô, trình độ, nhịp điệu của sự vận động và phát triển của sự vật.

-

Như vậy, không chỉ những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về chất mà những thay đổi về
chất cũng đã dẫn đến những thay đổi về lượng.

-

Căn cứ vào quy mô thực hiện bước nhảy của sự vật có bước nhảy toàn bộ và bước nhảy cục bộ.
Khi xem xét sự thay đổi về chất của xã hội người ta còn phân chia sự thay đổi đó thành sự thay đổi có
tính chất cách mạng và thay đổi có tính tiến hóa.


Quan hệ biện chứng giữa chất và lượng

Mọi sự vật đều là sự thống nhất giữa lượng và chất, sự thay đổi dần dần
về lượng tới điểm mút sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất của sự vật thông
qua bước nhảy; chất mới ra đời tác động trở lại sự thay đổi của lượng
mới lại có chất mới cao hơn…Quá trình tác động đó diễn ra liên tục làm
cho sự vật không ngừng biến đổi.


Quan hệ biện chứng giữa chất và lượng

- Bất kỳ sự, vật hiện tượng nào cũng có sự thống nhất biện chứng giữa 2 mặt chất và
lượng. Sự thay đổi dần dần về lượng tới điểm nút sẽ dẫn đến sự thay đổi về chất
thông qua bước nhảy.
- Chất mới ra đời sẽ tác động trở lại sự thay đổi về lượng. Qúa trình đó liên tục diễn ra,
tạo thành phương thức phổ biến của các quá trình vận động, phát triển của sự vật,
hiện tượng trong tự nhiên, xã hội và tư duy.