Đoàn thanh niên cộng sản hồ chí minh xă quảng lợi huyện đầm hà tỉnh quảng ninh với côngtác đào tạo bồi dưỡng cán bộ doàn cơ sở

trung ơng Đoàn thanh niên cộng sản hồ chí minh
Học viện thanh thiếu niên việt nam

-----------------------------------------

Chuyên đề tốt nghiệp
trung cấp lý luận và nghiệp vụ
đoàn-hội-đội
Đề tài:
đoàn thanh niên cộng sản hồ chí minh
xã quảnG lợi huyện đầm hà tỉnh quảng ninh với công tác
đào tạo bồi dỡng cán bộ đoàn cơ sở

Giáo viên hớng dẫn
Ngời thực hiện
Lớp
Niên khoá

:
:
:
:

Th.S Nguyễn Đồng Linh
Nguyễn Trờng Xuân
K45A
2007 - 2009


Häc viÖn Thanh thiÕu niªn ViÖt Nam

Chuyªn §Ò tèt nghiÖp

Hµ Néi, th¸ng11-2009
Môc lôc
II. TÌNH HÌNH CÔNG TÁC ĐOÀN VÀ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ ĐOÀN HIỆN
NAY ...............................................................................................................30
II.2. Cơ cấu, tổ chức, trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ Đoàn trên
toàn quốc...................................................................................................35

NguyÔn Trêng Xu©n K45A

2


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Lời cảm ơn
Thực hiện học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn và xuất phát
từ tình hình thực tế đặt ra trớc sự bất cập giữa thực trạng đội ngũ cán bộ Đoàn
cơ sở còn nhiều hạn chế, yếu kém trong lúc xã hội ngày một phát triển, trình
độ của thanh niên ngày càng đợc nâng cao. Chính vì thế việc đòi hỏi ngời cán
bộ Đoàn ngày càng phải tự hoàn thiện mình và phải đợc chuẩn hoá là một yêu
cầu bức thiết. Do đó đề tài:" Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh xă
Quảng Lợi huyện Đầm Hà tỉnh Quảng Ninh với côngtác đào tạo bồi dỡng
cán bộ Doàn cơ sở"đã đợc em lựa chọn để làm chuyên đề tốt nghiệp với hy
vọng những giải pháp mà bản thân đa ra sẽ có những ý nghĩa thiết thực nhằm
góp phần nâng cao chất lợng đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sở đáp ứng những đòi
hỏi của tình hình mới.

Để hoàn thiện chuyên đề tốt nghiệp này em xin chân thành cảm ơn sự
giúp đỡ tận tình của thầy giáo, ThS. Nguyễn Đồng Linh Trởng khoa Công tác
TTN Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam; - với thời gian trên khi thực tập tại
Xã Quảng Lợi em cũng đã nhận đợc sự ủng hộ, động viên, giúp đỡ tận tình
của các đồng chí trong Ban thờng vụ Đoàn Xã và các tổ chức cơ sở Đoàn
trong huyện đã tạo điều kiện tốt nhất cho em trong việc thâm nhập thực tế,
cung cấp tài liệu, đóng góp ý kiến để em có thể hoàn thành tốt chuyên đề của
mình.
Với tấm lòng biết ơn sâu sắc những ngời đã nhiệt tình chỉ bảo dạy dỗ, trớc hết cho phép em xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo của Học viện
Thanh thiếu niên Việt Nam, những ngời đã truyền thụ nhiều kiến thức, kinh
nghiệm, dìu dắt em trong thời gian học tập tại Học viện. Cho em gửi đến thầy
giáo, ThS. Nguyễn Đồng Linh và các đồng chí trong Ban thờng vụ Đoàn Xã
Quảng Lợi lòng biết ơn, lời cảm ơn chân thành nhất.
Do điều kiện thời gian, kiến thức, trình độ có hạn nên chuyên đề này em
không thể nghiên cứu sâu công tác đào tạo đội ngũ cán bộ trong giai đoạn
hiện nay, mà chỉ dừng lại với các kiến nghị giải pháp trớc mắt, còn nhiều vấn
đề cần có thời gian nghiên cứu thêm.

Nguyễn Trờng Xuân K45A

3


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Qua đó chuyên đề không thể tránh khỏi những thiếu sót, cha hoàn chỉnh.
Rất mong các thầy cô, các bạn đồng nghiệp đóng góp ý kiến chỉ bảo để em
ngày một tiến bộ và chuyên đề đợc hoàn thiện hơn.

Em xin chân thành cảm ơn!
Quảng Lợi, ngày 20 tháng 10 năm 2009
Ngời thực hiện
Nguyễn Trờng Xuân

Nguyễn Trờng Xuân K45A

4


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài:
1.1 Lý do về mặt lý luận

Đất nớc ta trải qua mấy ngàn năm văn hiến với lịch sử dựng nớc và giữ nớc. Sự nghiệp đổi mới của đất nớc do Đảng ta khởi xớng và lãnh đạo toàn dân
thực hiện hơn 20 năm qua đã tạo ra những chuyển biến sâu sắc cả về nhận
thức lý luận và thực tiễn trong mọi mặt kinh tế - xã hội của đất nớc, đã đa đất
nớc thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, phát triển ngày càng vững chắc
và ổn định. Tiếp tục sự nghiệp đổi mới, xây dựng nớc ta giàu mạnh với mục
tiêu "Dân giàu, nớc mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh" là sự
nghiệp to lớn của toàn Đảng, toàn dân. Là lực lợng xung kích cách mạng to
lớn của Đảng, thanh niên ngày càng nhận thức rõ tầm quan trọng của công
cuộc đổi mới ở nớc ta hiện nay, góp phần tích cực thực hiện thắng lợi sự
nghiệp đổi mới đất nớc.
Đánh giá vai trò của thanh niên, Mác chỉ cho chúng ta rằng, những ngời
công nhân tiên tiến hoàn toàn hiểu rõ rằng tơng lai của giai cấp họ và do đó tơng lai của cả loài ngời hoàn toàn phụ thuộc vào việc giáo dục thế hệ trẻ đang

lớn lên. Mác nói: "Thanh niên là cội nguồn sự sống của mỗi dân tộc, giai
cấp công nhân là bộ xơng của mỗi cơ thể dân tộc".
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Bác Hồ luôn quan tâm
đến vị trí, vai trò và khả năng to lớn của thanh niên với sự nghiệp giải phóng
dân tộc và xây dựng xã hội mới luôn coi việc giáo dục thanh niên là sự nghiệp
"Trồng ngời" và là công việc hệ trọng, cấp bách.
Trong di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: "Bồi dỡng thế hệ
cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết", biết kế
thừa và sáng tạo là quy luật của sự phát triển. Năm 1925 Bác đã lập ra tổ chức:
"Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí Hội" là tiền thân của Đảng Cộng
sản Việt Nam ngày nay.

Nguyễn Trờng Xuân K45A

5


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Đề cập về công tác cán bộ, Bác Hồ đã khẳng định "Cán bộ là cái gốc
của mọi công việc", "Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt
hay kém". Ngời cán bộ tốt cán bộ ngang tầm thì việc xây dựng đờng lối chính
sách sẽ đúng đắn và đây chính là điều kiện tất yếu để đa cách mạng giành
thắng lợi, nếu không có cán bộ tốt thì đờng lối chính sách có đúng đắn đến
đâu cũng khó mà trở thành hiện thực, và ở đâu đội ngũ cán bộ có đủ đạo đức
phẩm chất, năng lực thì ở đó có phong trào tốt. Mọi quyền lợi chính đáng của
quần chúng đợc đáp ứng, ở đâu chất lợng đội ngũ cán bộ kém thì nhiều vấn đề
tiêu cực xã hội nảy sinh, tình hình chính trị - xã hội bất an. Đảng ta đã khẳng

định: Trong tình hình hiện nay, xây dựng, phát triển kinh tế là nhiệm vụ trọng
tâm, xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, trong xây dựng Đảng thì công tác
cán bộ là then chốt.

1.2 lý do về mặt thực tiễn
. Sau hơn 20 năm Đất nớc ta bớc vào công cuôc đổi mới đã đạt đợc
những thành quả quan trọng góp phần to lớn thúc đẩy nền kinh tế xã hội phát
triển. Công cuộc CNH-HĐH Đất nớc do Đảng khởi xớng đả tạo niềm tin
tuyệt đối của mọi tầng lớp nhân dân, uy tín của Đảng đợc nâng cao trên trờng
quốc tế. Điều này đã và đang đặt ra những yêu cầu mới cho phong trào Đoàn
nói chung và công tác cán bộ Đoàn nói riêng đặt ra những tiêu chuẩn, tiêu chí
mới với cán bộ Đoàn và những nội dung mới trong công tác đào tạo, bồi dỡng
cán bộ Đoàn.
T duy kinh tế thay đổi, cơ cấu kinh tế đởi mới từ nền kinh tế bao cấp
sang kinh tế thị trờng làm cho những thay đỏi lớn về cơ cấu xã hội. Thanh
niên trong cơ chế thị trờng đòi hỏi hệ thống tổ chức của Đoàn phải đặt ra
những yêu cầu mới về tiêu chuẩn, năng lực, phẩm chất của can bộ Đoàn.
Trong thực tế hiện nay công tác đào tạo, bồi dỡng cán bộ Đoàn nói chung
và công tác đào tạo bồi dỡng cán bộ Đoàn xã Quảng Lợi noi riêng đang thiếu
hệ thống quan điển và chính sách cho công tác này vấn đè đạo tạo cán bộ
Đoàn đang gặp nhiều bức xúc.

Nguyễn Trờng Xuân K45A

6


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Hin nay, cha cú mt h thng cỏc qui nh riờng cho cụng tỏc o to, bi
dng cỏn b on thanh niờn m cỏc t chc on, cỏc cp b on ch yu da
vo cỏc chớnh sỏch cú liờn quan m t chc thc hin cụng tỏc o to, bi dng
mang tớnh vn dng l ch yu. Chớnh sỏch o to cỏn b on núi riờng cha
tht s nm trong mi quan h cht ch vi chớnh sỏch cỏn b ca ng.
Ni dung o to cũn lc hu, mỏy múc khụng hiu qu, h thng trng o
to cỏn b on, i, hi trong c nc cú nhiu bin i.
Do yờu cu mi v phm cht, nng lc ca ngi cỏn b on; xut phỏt t
thc trng ca cụng tỏc o to cỏn b on hin nay cũn nhiu bt cp, phi ũi
hi ng, Nh nc v on thanh niờn cn cú nhng chớnh sỏch, ni dung o to
c th, hiu qu cho cụng tỏc o to bi dng cỏn b on. Vỡ lý do ny m tụi
nghiờn cu ti :
"Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh xă Quảng Lợi huyện Đầm Hà
tỉnh Quảng Ninh với công tác đào tạo, bồi dỡng cán bộ Đoàn cơ sở"
2. Mục đích

Tìm ra các giải pháp, kiến nghị đề xuất nhằm nâng cao chất lợng đào tạo
và bồi dỡng cán bộ Đoàn cơ sở.
3. Nhiệm vụ của đề tài:
3.1 Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác đào tạo, bồi dỡng cán bộ Đoàn trên
địa bàn xã Quảng Lợi-Đầm Hà-Quảng Ninh.
3..2. Nghiên cứu thực trạng công tác đào tạo, bồi dỡng cán bộ Đoàn trên
địa bàn xã Quảng Lợi-Đầm Hà-Quảng Ninh.
3.3. Đề xuất các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lợng, hiệu quả
công tác đào tạo, bồi dỡng đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sổ
4.Đối tợng nghiên cứu

Đề xuất các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lợng, hiệu quả cônh
tác đào tạo, bồi dỡng đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sổ trên địa bàn xã Quảng LợiĐầm Hà-Quảng Ninh

5.Khách thể nghiên cứu
- Đội ngũ cán bộ đoàn cơ sở
-Các cơ quan, trung tâm đào tạo.
-Các cấp uỷ Đảng, chính quyền liên quan đến công tác Đoàn.
6.Phạm vi nghiên cứu
Nguyễn Trờng Xuân K45A

7


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

6.1 Về mặt khong gian: Địa bàn xã Quảng Lợi-Đầm Hà-Quảng Ninh
6.2 Về mặt thời gian: Từ 2006 đến nay
7. Phơng pháp nghiên cứu
7.1 phơng pháp nghiên cứu lí luận
- Hệ thống quan điểm của chủ nghĩa Mac-LeLin và tởng Hồ Chí Minh
-Các văn bản nghị quyết của Đoàn về công tác đào tạo, bồi dỡng đọi ngũ
cán bộ Đoàn.
7.2 phơng pháp nghiên cứu thực tiễn
-Điều tra xã hội học
-Toạ đàm trao đổi
-Ngiên cứu tài liệu
-Xin ý kiến chuyên gia
8. Kết cấu chuyên để
-Ngoài phần mở đàu, danh mục, kết luận, tài liệu tham khảo chuyên đè
đợc kết cấu bởi 3 chơng:
-Chơng I: Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác đào tạo, bồi dỡng cán bộ

Đoàn trên địa bàn xã Quảng Lợi-Đầm Hà-Quảng Ninh
-Chơng II: Nghiên cứu thực trạng công tác đào tạo, bồi dỡng cán bộ
Đoàn trên địa bàn xã Quảng Lợi-Đầm Hà-Quảng Ninh
-ChơngIII:Đề xuất các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lợng,
hiệu quả công tác đào tạo, bồi dỡng đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sổ

Nguyễn Trờng Xuân K45A

8


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

.

phần nội dung
Chơng I:
Cơ sở lí luận của công tác đào tạo, bồi dỡng đội ngũ cán
bộ đoàn thanh niên trong sự nghiệp đổi mới đất nớc.
1- Các khái niệm liên quan đến đề tài

1.1 Thanh niên là gì?
- Thanh niên là một nhóm nhân khẩu xã hội đặc thù đặc trng về độ tuổi,
đặc điểm tâm lý và đặc điểm về địa vị xã hội. ở nớc ta, thanh niên đợc quy
định tuổi từ 15 - 30 là một lực lợng trẻ khoẻ năng động, sáng tạo, nhiệt tình
trong hoạt động và công tác xã hội.
1.2. Cán bộ là gì?
- Cán bộ là ngời đem đờng lối, chính sách của Đảng, Chính phủ đối với

dân, giải thích cho dân và thi hành đồng thời đem tình hình của dân báo cáo
cho Đảng và Chính phủ.
1.3. Cán bộ Đoàn là gì?
- Cán bộ Đoàn là cán bộ chính trị - xã hội, là những ngời trẻ tuổi, linh
hoạt, năng động sáng tạo a thích các hoạt động công tác xã hội.
1.4. Công tác cán bộ Đoàn là gì?
- Công tác cán bộ Đoàn là bộ phận quan trọng trong công tác cán bộ của
Đảng, xây dựng Đoàn thực chất là xây dựng Đảng trớc một bớc, cán bộ Đoàn
là nguồn cung cấp cán bộ cho hệ thống chính trị, cán bộ Đoàn là cán bộ của
Đảng làm công tác Đoàn - Hội - Đội.
1.5. Công tác đào tạo bồi dỡng cán bộ Đoàn thanh niên là gì?
- Công tác đào tạo là làm cho thanh niên trở thành ngời có năng lực theo
tiêu chuẩn nhất định.
- Công tác bồi dỡng cán bộ Đoàn thanh niên là tổ chức mở các lớp tập huấn
cho cán bộ Đoàn thanh niên để cho cán bộ Đoàn thanh niên có thêm những kiến

Nguyễn Trờng Xuân K45A

9


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

thức về kỹ năng nghiệp vụ trong công tác hoạt động từ đó làm cho ngời cán bộ
Đoàn làm tốt hơn trong công tác Đoàn và các hoạt động xã hội khác.
1.6. Đoàn cơ sở là gì?
Đoàn cơ sở là nền tảng của Đoàn, đợc thành lập theo địa bàn dân c, theo
ngành nghề, theo đơn vị học tập, công tác, lao động, nơi c trú và đơn vị cơ sở

trong lực lợng vũ trang nhân dân.
1.7. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là gì?
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên
Việt Nam do Đảng cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập lãnh
đạo và rèn luyện.
1.8. Đoàn viên u tú là gì?
Đoàn viên u tú là những đoàn viên có phẩm chất chính trị vững vàng, có lối
sống lành mạnh, có thành tích trong mọi hoạt động, luôn luôn phấn đấu trong
học tập, lao động và tham gia nhiệt tình các phong trào hoạt động của Đoàn.
II- Cơ sở lý luận về công tác cán bộ

2.1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về cán bộ và công tác cán
bộ.
Bàn vấn đề lãnh tụ, cán bộ trong cuốn "T bản" Mác viết : "Mọi lao
động cộng đồng hoặc có tính chất xã hội trực tiếp, tiến hành với những quy
mô tơng đối lớn đều ít nhiều cần sự quản lý... Từng ngời kéo đàn vi-ô-lông
riêng rẽ sẽ tự điều khiển lấy mình, còn dàn nhạc thì cần phải có ng ời nhạc
trởng.
- "Mỗi thời đại xã hội đều cần có những ngời vĩ đại và nếu không có
những ngời nh thế... thì thời đại sẽ sáng tạo ra"
- "Không có năng lực tổ chức, không thể trở thành ngời lãnh đạo, quản lý
tốt".
- "Mọi công tác quản lý, tổ chức đều đòi hỏi những t chất đặc biệt, có ngời có thể trở thành nhà cách mạng và nhà cổ động rất giỏi nhng lại là cán bộ
hành chính hoàn toàn không thích hợp"

Nguyễn Trờng Xuân K45A

10

Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Lênin cho rằng: Chú ý tìm cho ra và thử thách hết sức nhẫn nại, hết sức
thận trọng những ngời có bộ óc sáng suốt và có bản lĩnh tháo vát trong thực
tiễn, những ngời vừa trung thành với CNXH, vừa có khả năng lặng lẽ (và bất
chấp sự ồn ào và hỗn loạn) tổ chức một cách vững vàng và nhịp nhàng công
việc hcung một khối ngời to lớn trong phạm vi tổ chức và chỉ những ngời nh
thế mới đề bạt lên chức vụ lãnh đạo lao động của nhân dân, lên chức vụ quản
lý.
- Theo Lênin: Việc lựa chọn cán bộ, bố trí cán bộ phải dựa vào 2 căn cứ:
+ Yêu cầu chung của nhiệm vụ cách mạng
+ Tiêu chuẩn và nhiệm vụ mà cán bộ đợc giao
Những t tởng của Mác, Ăngghen, Lênin về thanh niên và công tác vận
động thanh niên nêu trên có thể khái quát thành 5 nội dung cơ bản sau đây:
Một là, khẳng định rõ vị trí, vai trò to lớn của tầng lớp thanh niên trong
xã hội mới và chỉ ra những nhợc điểm của thanh niên, cũng nh những vấn đề
cơ hội chủ nghĩa trong phong trào thanh niên cần đợc quan tâm chú ý.
Hai là, đặt ra cho Đảng cộng sản cần quan tâm, chăm sóc, giáo dục, đào
tạo thanh niên thông qua sự nghiệp đấu tranh cách mạng của Đảng, thông qua
lao động sản xuất, công tác, học tập, chiến đấu và trong đời sống hiện thực
của quần chúng nhân dân.
Ba là, Đoàn thanh niên cộng sản phải là trờng học cộng sản chủ nghĩa
trong quá trình giáo dục, đoàn kết tập hợp thanh niên, thực hiện lý tởng cách
mạng của Đảng cộng sản.
Bốn là, cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, sự nghiệp của thanh niên.
Năm là, những luận thuyết của Mác, Ăngghen, Lênin đã chỉ ra những
điều kiện và khả năng tập hợp rộng rãi quần chúng thanh niên vào đội hình
lớn của chủ nghĩa xã hội, dới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản.

2.2. T tởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ
a) T tởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ:
- T tởng Hồ Chí Minh về công tác cán bộ là sự kế thừa và phát triển sáng
tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, cổ học tinh hoa và tổng kết sâu sắc từ thực tiễn

Nguyễn Trờng Xuân K45A

11


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

cách mạng Việt Nam, qua kinh nghiệm thực tiễn đã chỉ rõ, mức chính xác, sự
đúng đắn của đờng lối chính sách tuỳ thuộc cuối cùng ở chất lợng của đội ngũ
cán bộ và trình độ cán bộ.
- Theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Cán bộ là cái gốc của mọi
công việc; Cán bộ là những ngời đem chính sách của Đảng, của Chính phủ
giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân
chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng.
+ T tởng của Bác thể hiện ở chỗ, sự nghiệp cách mạng là của quần
chúng, song để quần chúng làm cách mạng thắng lợi, họ cần có một đội ngũ
cán bộ lãnh đạo của giai cấp mình, vì vậy mọi công việc thành công hay thất
bại đều phụ thuộc vào cán bộ tốt hay kém.
+ T tởng Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh và đề cập đến những vấn đề về
công tác cán bộ. Trớc hết cần quan tâm đến vấn đề lựa chọn cán bộ. Phải coi
đây là vấn đề hết sức quan trọng và phải đợc chú trọng thờng xuyên. Phải
thông qua quần chúng, thông qua phong trào hành động cách mạng để lựa
chọn cán bộ. Cán bộ đợc lựa chọn phải thông qua thử thách. Phải thực sự

khách quan, vì công việc, vì lợi ích chung mà lựa chọn cho đúng, cho kịp thời
và cho phù hợp.
+ Lựa chọn cán bộ mới chỉ là một khâu trong công tác cán bộ. Lựa chọn
tốt nhng cần phải có giải pháp đào tạo, huấn luyện tích cực thì cán bộ mới có
đủ phẩm chất và năng lực để đáp ứng đợc yêu cầu đòi hỏi của nhiệm vụ chính
trị. Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy rằng, chọn cán bộ cha đủ mà phải huấn luyện
cán bộ. Để huấn luyện gì? huấn luyện nh thế nào? là vấn đề cần đợc xem xét
đúng mức. Để huấn luyện cán bộ cần tập trung vào bốn vấn đề cơ bản. Đó là
huấn luyện lý luận, đặc biệt là dạy lý luận Mác - Lênin; huấn luyện công tác;
huấn luyện văn hoá và huấn luyện chuyên môn.
- T tởng của Hồ Chí Minh thể hiện mối quan hệ biện chứng giữa lý luận
với thực tiễn. Đây là nguyên lý giáo dục quan trọng trong đào tạo con ngời nói
chung và đào tạo, huấn luyện cán bộ nói riêng. Quan điểm này cho rằng cán
bộ không chỉ nắm vững lý luận cơ bản mà còn phải nắm vững những vấn đề

Nguyễn Trờng Xuân K45A

12


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

cơ bản, những phơng hớng công tác ở lĩnh vực mà ngời cán bộ đó hoạt động.
Thiếu nội dung này thì ngời cán bộ sẽ hết sức lúng túng và khó đạt hiệu quả
cao trong công việc.
Xuất phát từ quan điểm này, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng đào tạo cán
bộ cần đợc chú trọng một cách đặc biệt, huấn luyện nh thế nào đó là điều cần
bàn bạc nhng phải đảm bảo cốt thiết thực chu đáo hơn tham nhiều, huấn

luyện từ dới lên là một biện chứng có hiệu quả thiết thực. Phải lấy ngời từ
cấp dới. Không nên ôm đồm vừa không có thời gian vừa đạt hiệu quả không
cao. Vấn đề quan trọng là ở chỗ huấn luyện nòng cốt nhng phải huấn luyện
thật chu đáo, nếu sai sót thì rất nguy hiểm, huấn luyện phải đảm bảo nguyên
lý giáo dục đó là phải gắn liền lý luận với công tác thực tiế, huấn luyện
phải nhằm đúng yêu cầu. Phải huấn luyện sao cho với những kiến thức nội
dung đặt ra nhằm đào tạo đợc đội ngũ cán bộ mà chính họ là nguồn quý báu
cung cấp cho các ngành, các tổ chức, các đoàn thể.
- T tởng Thị trờng hoá trong công tác đào tạo: Bác ví huấn luyện cán
bộ nh ngời làm ra hàng. Làm ra hàng phải đúng với nhu cầu của ngời tiêu thụ.
Nh vậy ngay cả huấn luyện cũng phải theo đơn đặt hàng của cơ sở hay của
tổ chức, đoàn thể để có đợc những cán bộ thích ứng đáp ứng đợc yêu cầu đó.
Ngoài ra huấn luyện phải chú trọng việc cải tạo t tởng. Huấn luyện phải
hiểu rõ ngời học để từ đó phát huy khả năng, năng lực và u điểm của họ đồng
thời tẩy rửa khuyết điểm của họ. Bác nói: phải huấn luyện. Huấn luyện là
dạy dỗ, luyện là rèn giũa cho sạch những vết xấu xa trong đầu óc. Có nh vậy
cán bộ mới nhanh chóng trởng thành, mới có khả năng giải quyết những khó
khăn, những thử thách mới đặt ra một cách chóng vánh và có kinh nghiệm.
Khi đề cập đến vấn đề huấn luyện cán bộ, Hồ Chí Minh khẳng định, đào
tạo, huấn luyện cán bộ là việc có tầm quan trọng đặc biệt vì cán bộ là tiền
vốn của đoàn thể. Có vốn mới làm ra lãi. Bất cứ chính sách, công tác gì nếu có
cán bộ tốt thì thành công, tức là có lãi. Không có cán bộ tốt thì hỏng việc, tức
là lỗ vốn. Huấn luyện chính là việc làm cho vốn có giá trị và nguồn vốn
không bao giờ cạn cho các tổ chức, đoàn thể.

Nguyễn Trờng Xuân K45A

13

Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

- T tởng về dùng cán bộ: Lựa chọn cán bộ là khâu đầu tiên hết sức quan
trọng, tiếp đến là đào tạo, huấn luyện cán bộ cũng là khâu quyết định đến chất
lợng của đội ngũ cán bộ sau này. Nhng lựa chọn đào tạo huấn luyện cán bộ dù
tốt đến đâu mà không khéo dùng cán bộ thì hỏng việc. Bác luận giải: vì vậy
Đảng phải nuôi dạy cán bộ, nh ngời làm vờn vun trồng những cây cối quý báu.
Phải trọng nhân tài, trọng cán bộ, trọng mỗi một ngời có ích cho công việc của
chúng ta. ở đây Bác muốn nói đến nghệ thuật dùng ngời, sử dụng cán bộ. Sử
dụng cán bộ không chỉ ở chỗ đúng ngời, đúng việc mà còn phải có cách đối xử
với cán bộ cho tốt, nhằm giúp cán bộ cống hiến và trởng thành, hoạt động có
hiệu quả mang lại lợi ích cho tập thể, cho cách mạng.
Nói tóm lại, những t tởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác cán bộ
mang tính chất toàn diện: từ tuyển chọn, huấn luyện đào tạo đến sử dụng cán
bộ, đây là một quá trình công tác khép kín có tính logic, biện chứng cao. T tởng này đã đợc Đảng ta vận dụng một cách triệt để và nó càng đợc nâng cao
hơn trong giai đoạn hiện nay. Đây là những kinh nghiệm quí báu cho Đoàn
thanh niên trong công tác cán bộ của mình, là phơng pháp luận trong sự
nghiệp đổi mới công tác cán bộ Đoàn hiện nay.
2.3. Quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về cán bộ và công tác
cán bộ.
Một là: công tác cán bộ phải gắn với đờng lối và nhiệm vụ chính trị
của Đảng. Vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin và t tởng Hồ Chí Minh về vấn đề
cán bộ, Đảng ta đã xác định, mỗi giai đoạn, mỗi kỳ cách mạng đều cần có một
đội ngũ cán bộ thích ứng, có phẩm chất, năng lực đáp ứng đợc sự đòi hỏi của
nhiệm vụ từng giai đoạn, từng thời kỳ.
Giữa đờng lối, nhiệm vụ chính trị của Đảng và cán bộ có mối quan hệ
biện chứng. Đờng lối chính trị bao giờ cũng quyết định đờng lối tổ chức và
cán bộ. Nh vậy, đờng lối chính trị đúng hay sai có tác dụng quyết định đến

việc xây dựng và thực hiện chính sách cán bộ và ngợc lại cán bộ tốt hay kém
sẽ ảnh hởng đến việc xác định đờng lối nhiệm vụ chính trị.

Nguyễn Trờng Xuân K45A

14


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Từ đờng lối đẩy mạnh công nghiệp hoá - hiện đại hoá mà xây dựng đội
ngũ cán bộ. Công tác cán bộ đổi mới, đúng đắn, đội ngũ cán bộ có chất lợng
đóng vai trò quyết định thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện
đại hoá và bảo vệ Tổ quốc. Đẩy mạnh công nghiệp hoá- hiện đại hoá và bảo
vệ Tổ quốc chính là môi trờng thực tiễn để rèn luyện, tuyển chọn và đào tạo
cán bộ.
Nh vậy khi cách mạng chuyển giai đoạn, đờng lối và nhiệm vụ thay đổi,
công tác cán bộ cũng phải mới ngang tầm với đòi hỏi của giai đoạn mới.
Hai là: xây dựng đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ phải trên cơ sở giữ
vững và tăng cờng bản chất giai cấp công nhân của Đảng.
Quán triệt quan điểm giai cấp trong công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ
cán bộ là vấn đề có tính nguyên tắc. Bất cứ giai cấp nào, chế độ xã hội nào
cũng có đờng lối cán bộ riêng của mình, xây dựng đội ngũ cán bộ trung thành
và có khả năng thực hiện thắng lợi lợi ích, lý tởng của giai cấp mình.
Quan điểm giai cấp thể hiện ở tinh thần đoàn kết, tập hợp rộng rãi các
loại cán bộ, trọng dụng mọi khâu nhân tài của đất nớc, không kể ngời đó ở
trong Đảng hay ngoài Đảng, thuộc dân tộc, tôn giáo nào, ở trong nớc hay ngời
Việt Nam ở nớc ngoài. Không định kiến với những ngời trong quá khứ có sai

lầm nay đã hối cải và sửa chữa.
Quan điểm giai cấp thể hiện tập trung đối với những cán bộ cốt cán nhất
là những cán bộ lãnh đạo chính trị thì phải đòi hỏi nghiêm ngặt về quan điểm
chính trị, lập trờng chính trị của giai cấp công nhân, chú ý đến thành phần
xuất thân từ giai cấp công nhân và các tầng lớp lao động cơ bản gắn bó với
cách mạng. Phải có quá trình thực tiễn để kiểm nghiệm về quan điểm, lập trờng ngay trong hiệu quả công việc. Phải chăm lo kế thừa, bồi dỡng, phát huy
truyền thống tốt đẹp của đội ngũ cán bộ cách mạng để xây dựng các thế hệ
cán bộ hiện tại và tơng lai.
Ba là: Xây dựng đội ngũ cân bộ phải gắn với xây dựng tổ chức và đổi mới
cơ chế, chính sách.

Nguyễn Trờng Xuân K45A

15


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Đảng ta khẳng định, tổ chức mạnh khiến từng ngời mạnh và từng ngời
mạnh khiến cả tổ chức mạnh. Do đó, muốn có cán bộ tốt phải gắn công tác
cán bộ với tổ chức, chăm lo xây dựng tổ chức. Xây dựng tổ chức phải đi đôi
với xây dựng con ngời và xây dựng con ngời phải gắn liền với xây dựng tổ
chức. Cán bộ tốt có thể tạo nên một tổ chức mạnh, cán bộ xấu có thể làm h
hỏng cả một tổ chức bộ máy. Ngợc lại, một tổ chức trong sạch, lành mạnh tạo
nên môi trờng rèn luyện, đào tạo cán bộ, làm cho cán bộ trởng thành và phát
triển tốt. Một tổ chức yếu kém có thể làm h hỏng cán bộ.
Quan điểm này của Đảng còn thể hiện ở chỗ, trên cơ sở nhiệm vụ chính
trị mà xây dựng tổ chức, xác định số lợng cơ cấu, tiêu chuẩn cán bộ. Căn cứ

vào đó mới lựa chọn, bố chí cán bộ sao cho phù hợp. Làm sao cán bộ luôn
luôn thích ứng với tổ chức. Làm điều kiện cho sự phát triển của cả tổ chức và
cán bộ. Phải xuất phát từ tổ chức, từ cồng việc mà bố trí, sắp sếp cán bộ chứ
không phải làm ngợc lại. Phải từ yêu cầu của nhiệm vụ trính trị, từ tổ chức và
từ cán bộ mà đổi mới cơ chế chính sách sao cho cán bộ và tổ chức tác động
qua laị có hiệu quả nhất.
Bốn là: công tác cán bộ phải gắn liền với phong trào cách mạng của
quân chúng. Phải thông qua hoạt động thực tiễn và phong trào hoạt động cách
mạng của quần chúng để tuyển lựa, giáo dục, rèn luyện, bồi dỡng cán bộ.
Phong trào cách mạng của quần chúng là trờng học lớn của cán bộ. Hoạt
động cách mạng của quần chúng là nơi giáo dục, rèn luyện đào tạo, đánh giá,
sàng lọc, tuyển chọn cán bộ.
Cán bộ và phong trào cách mạng của quần chúng có mối quan hệ biện
chứng, lên khi tiến hành công tác cán bộ phải kết hợp với phong trào cách
mạng của quần chúng mới có hiệu quả. Giáo dục, rèn luyện, bồi dỡng, nâng
cao bản lĩnh chính trị phẩm chất đạo đức,nối sống và nằng lực của cán bộ
không chỉ qua lý thuyết, trờng lớp, mà trớc hết, quan trọng hơn hết là phải qua
hoạt động hoạt động thực tiễn và phong trào cách mạng của quần chúng.

Nguyễn Trờng Xuân K45A

16


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

Năm là: Đảng lãnh đạo thống nhất công tác cán bộ và quản lý đội ngũ
các cán bộ, đồng thời phát huy trách nhiệm của các tổ chức thành viên trong

hệ thống chính trị, tôn trọng pháp luật và điều lệ của tổ chức quần chúng.
Đảng ta là Đảng cầm quyền vì vậy Đảng phải trực tiếp nắm vấn đề cán
bộ, bao gồm cả việc định ra đờng nối, chính sách cán bộ và quýêt định bố trí
cán bộ lãnh đạo chủ chốt trong các cơ quan. Nhà nớc và các đoàn thể nhân
dân. Chuẩn bị cho hệ thống chính trị trên mọi lĩnh vực, đảm bảo thực hiễn có
kết quả đờng nối chính trị của Đảng. Đảng thờng xuyên kiểm tra việc công,
công tác cán bộ của các ngành, các cấp, coi đấy là một trong những công việc
quan trọng bậc nhất của lãnh đạo.
Những quan điểm trên của Đảng về công tác lãnh đạo đợc vận dụng
trong mọi thời kỳ cách mạng nớc ta đó là cả một quá trình vận dụng sáng tạo
phát triển chủ nghĩa Mác- Lênin và t tởng Hồ Chí Minh trong việc xây dựng
đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ. Quán triệt những quan điểm này trong việc
này trong điều kiện công nghiệp hoá- hiện đại hoá xẽ tạo điều kiện xây dựng
đội ngũ cán bộ có đợc phẩm chất, năng lực trình độ thực hiện thắng lợi nhiệm
vụ chính trị của Đảng.
2.4. Vai trò của ngời cán bộ Đoàn thanh niên trong sự nghiệp đổi
mới đất nớc
2.4.1. Vai trò của cán bộ Đoàn trong hệ thống chính trị
- Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là một thành viên trong một hệ
thống chính trị Việt Nam. Đoàn lấy mục đích, lý tởng của Đảng cộng sản Việt
Nam làm mục đích cho chính minh. Đó là lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và t tởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ làm cho xây dựng cơ sở lý luận và hành động
thực tiễn của mình. Đoàn lấy lập trờng của giai cấp công nhân làm lập trờng
của mình trong đấu tranh cách mạng. Đoàn thừa nhận sự lãnh đạo của Đảng
Cộng Sản Việt Nam - lãnh tụ chính trị của mình. Do vậy đội ngũ cán bộ chính
trị - xã hộ trẻ có vai trò quan trọng trong hệ sự hội nhập xây dựng hệ thống
chính trị ở Việt Nam.

Nguyễn Trờng Xuân K45A

17

Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

- Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh đợc Đảng cộng sản Việt Nam
và chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đảng xác định Đoàn
là lực lợng cách mạng hùng hậu nhât. Là đội quân xung kích, đội dự bị tin cậy
của Đảng. Đảng tin tởng tuyệt đối vào lực lợng cách mạng trẻ là Đoàn thanh
niên. Là độ ngũ cán bộ trẻ, có trình độ kiến thức, sức khỏe, xung kích đi đầu
thực hiện mọi đờng lối, chính sách của Đảng và Nhà nớc.
- Đảng ta khẳng định : Cán bộ Đoàn là một bộ phận của cán bộ Đảng,
xây dựng Đoàn vững mạnh là một nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng Đảng :
Cán bộ Đoàn là nguồn bổ sung cán bộ cho cán bộ Đảng, Nhà nớc và các tổ
chức khác. Đảng có trách nhiệm đào tạo, bồi dỡng, sắp xếp, sử dụng đội ngũ
cán bộ Đoàn thanh niên trong các thời kỳ cách mạng và nhất là trong công
cuộc đổi mới đất nớc hiện nay. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định "thế hệ
cách mạng nay cho tới sau là một việc quan trọng và cần thiết". Đào tạo, bồi
dỡng cán bộ Đoàn là đào tạo bồi dỡng cán bộ nguồn cho Đảng, Nhà nớc.
2.4.2. Vai trò của cán bộ Đoàn trong thanh thiếu niên.
Cán bộ Đoàn, ngời thủ lĩnh của Đoàn viên thanh niên, là ngời định ra chủ
trơng, nghị quyết hoạt động đồng thời cũng là ngời chỉ đạo tổ chức các hoạt
động nhằm thực hiện các chủ trơng, nghị quýêt đó. Là những ngời vừa lãnh
đạo, tổ chức quản lý, vừa giáo dục, thuyết phục và là ngời bạn, đồng nghiệp
tin cậy của thanh thiếu niên. Tính "Thủ lĩnh" còn đợc thể hiện tính chủ động
của cán bộ Đoàn, đó là tính tập trung, tính Thủ trởng trong cơ quan của
Đoàn Thanh niên. Để đợc lớp trẻ tin yêu và quí mến, cán bộ Đoàn cần phải
đảm bảo một số yêu cầu sau:
- Cán bộ Đoàn thanh niên phải đợc xuất thân từ phong trào, đợc quần

chúng thanh niên bầu ra phải có tín nhiệm trong đoàn viên thanh thiếu niên.
Thanh niên phải tin tởng, bày tỏ quan điểm, lý tởng, lập trờng của mình.
- Cán bộ Đoàn là ngời đại diện cho các cấp bộ Đoàn, cho đoàn viên thanh
niên bày tỏ thái độ, lý tởng, trách nhiệm của mình trớc Đảng, trớc dân tộc, là
ngời bảo vệ mọi quyền lợi của tuổi trẻ: quyền đợc học tập, quyền đợc việc làm
thu nhập; quyền tự do bình đẳng trớc pháp luật

Nguyễn Trờng Xuân K45A

18


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

- Cán bộ Đoàn là ngời đoàn kết, tập hợp mọi tầng lớp thanh thiếu niên
vào tổ chức. Là ngời có ảnh hởng lớn trong xã hội, là trung tâm đoàn kết thanh
thiếu niên, đa họ vào tổ chức để giáo dục. Giúp thanh thiếu niên phát huy mọi
tài năng, năng lực của mình; phát hiện các tài năng trẻ cho Đoàn, cho xã hội
trong mọi lĩnh vực. Là ngời đại diện cho Đoàn trong các tổ chức quần chúng
thanh niên nh: Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam, hội sinh viên Việt Nam, hội
nghề nghiệp, hội phụ nữ trẻ
2.4.3. Vai trò của cán bộ Đoàn thanh niên trong sự nghiệp đổi mới đất nớc.
- Là đội ngũ cán bộ tiếp thu nhanh, tuyên truyền quảng bá, và định h ớng t tởng quần chúng thanh thiếu niên về t duy đổi mới, sự nghiệp đổi mới
đất nớc của Đảng đến đoàn viên, thanh thiếu niên một cách chính xác và
nhanh chóng, rộng rãi nhất.
- Là đội ngũ cán bộ xung kích trên mọi lĩnh vực trong công cuộc đổi
mới đất nớc; là những ngời cán bộ trẻ tuổi, năng động, sáng tạo và nhận
thức nhanh.

- Là lực lợng lao động trẻ, có kiến thức, có khoa học, có trình độ và tay
nghề cao ; là lực lợng lao động làm ra nhiều sản phẩm cho xã hội, không
những sản phẩm vật chất mà còn sản phẩm văn hoá, chính trị và tinh thần.
- Là lực lợng cán bộ bổ sung cho Đảng, cho Chính phủ và dân tộc
hùng hậu nhất, tinh nhuệ nhất: Đã có trên 90% Bí th Đoàn thanh niên tham
gia quản lý, điều hành đất nớc; Đoàn là một thành viên trong hệ thống
chính trị, hệ thống quản lý của địa phơng. Nhiệm vụ của Đoàn nói chung và
của ngời cán bộ Đoàn các cấp nói riêng là tổ chức, quản lý và giáo dục
đoàn thanh thiếu niên. Đây cũng là một công việc giúp Đảng, giúp Nhà n ớc
quản lý đào tạo con ngời, quản lý đào tạo nguồn nhân lực cho đất nớc.
2.5. Những yêu cầu mới đặt ra về phẩm chất, năng lực cán bộ Đoàn
thanh niên trong cơ chế thị trờng và hội nhập quốc tế.
- Ngời cán bộ Đoàn hiện nay cần phải có sự phát triển về thể chất và
tinh thần đáp ứng đợc nhiệm vụ đợc giao:

Nguyễn Trờng Xuân K45A

19


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

+ Phải có sức khoẻ tốt để không những đảm bảo công việc hàng ngày mà
còn phải đáp ứng những công việc tập trung có cờng độ lao động cao, làm việc
trong các điều kiện khó khăn, môi trờng khắc nghiệt.
+ Phải có sự vững chãi về tinh thần là điều kiện để có những ý nghĩ đúng,
hành động độc lập, không trông chờ, ỷ lại lệ thuộc vào ngời khác. Nó là cơ sở
của niềm tin, của định hớng, tính ổn định, tính chủ động.

+ Phải có sự phát triển sâu sắc về thế giới nội tâm để cảm nhận sự phong
phú của cuộc sống, dễ tiếp cận đợc nhiều đối tợng, nắm bắt đợc tâm t, tình
cảm, nguyện vọng của thanh thiếu niên và quy luật tình cảm riêng của từng
đối tợng.
- Ngời cán bộ Đoàn phải có tri thức, kinh nghiệm thực tiễn phù hợp với
đòi hỏi của thanh niên và xã hội giao cho:
+ Tri thức và kinh nghiệm của ngời cán bộ Đoàn mang tính tổng hợp cao
vì công tác Đoàn thực chất là công tác con ngời mà con ngời ở đây là con ngời
trẻ tuổi ở mọi lĩnh vực, mọi đối tợng. Do vậy, ngời cán bộ Đoàn không chỉ có
kỹ năng nghiệp vụ công tác mà còn phải ham hiểu các kiến thức về một số
chuyên ngành có tính tổng hợp trong khoa học quản lý, giáo dục, pháp luật,
chuyên môn.
+ Tri thức và kinh nghiệm của ngời cán bộ Đoàn hiện nay thiên về xã hội
và vấn đề xã hội, về con ngời và vấn đề con ngời nhất là trong công cuộc tiến
hành đổi mới.
+ Tri thức và kinh nghiệm về chính trị là vốn tri thức chi phối toàn bộ các
tri thức, kinh nghiệm khác của ngời cán bộ Đoàn đó là hệ thống tri thức và phơng pháp luận chủ nghĩa Mác - Lênin và t tởng Hồ Chí Minh.
+ Tri thức và kinh nghiệm của ngời cán bộ Đoàn là sự hoà quyện giữa tri
thức lý luận và kinh nghiệm thực tiễn, tri thức khoa học và kinh nghiệm bản
thân. Chỉ có nh thế ngòi cán bộ Đoàn mới và đảm bảo đợc tính chung vừa
đúng với tính cá biệt, vừa đảm bảo tính khoa học vừa đảm tảo tính thực tế.
+ Bộ phận trực tiếp quyết định hiệu quả công tác của ngời cán bộ Đoàn là
tri thức và kinh nghiệm lãnh đạo - quản lý nhất là những tin tức thời sự, thông

Nguyễn Trờng Xuân K45A

20


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

tin nhanh, thông tin lãnh đạo, chỉ đạo, kiến thức quản lý kinh tế, quản lý xã
hội, tâm lý, luật pháp
- Ngời cán bộ Đoàn phải có lập trờng chính trị, phẩm chất đạo đức cách
mạng, phát triển theo yêu cầu nhiệm vụ thực tiễn
+ Phải có lập trờng chính trị vững vàng, kiên định con đờng đổi mới đất
nớc.
+ Lý tởng cách mạng của ngời cán bộ Đoàn phải đợc xây dựng trên nền
tảng lý luận và phơng pháp luận Mác xít.
+ Phải có tình yêu sâu sắc với con ngời, nhất là con ngời nghèo khổ bất
hạnh; đó là tính nhân văn cộng sản chủ nghĩa trong tình hình đổi mới.
+ Ngời cán bộ Đoàn cần phải có năng lực về thẩm mỹ và phát triển năng
lực thẩm mỹ tơng ứng với yêu cầu nhiệm vụ đợc giao đó là sự hiểu biết về cái
đẹp, sự đam mê về cái đẹp hoà quyện với đam mê công việc, nhạy bén với các
giá trị thẩm mỹ trong các vấn đề chính trị - xã hội. Hệ thống giá trị văn hoá
thẩm mỹ của ngời cán bộ Đoàn hiện nay mang tính thực tiễn trực tiếp, mang
đậm bản sắc văn hoá dân tộc và chủ nghĩa nhân văn cộng sản.
2.6. Đặc trng, tiêu chuẩn của ngời cán bộ Đoàn trong điều kiện mới:
- Đặc trng ngời cán bộ Đoàn.
Đặc trng là những nét riêng về phẩm chất và năng lực của ngời cán bộ
Đoàn đảm bảo tiến hành những hoạt động nghiệp vụ đợc thuận lợi, là những
đặc điểm cần thiết để phân biệt giữa cán bộ Đoàn với cán bộ của các tổ chức
khác.
Trong giai đoạn hiện nay cùng với sự hoàn thiện của nền kinh tế thị trờng, "nghề" của ngời cán bộ Đoàn cũng đang đợc xác định rõ. Song song với
nó, việc định ra các đặc trng cơ bản của ngời cán bộ Đoàn thanh niên đã dần
đợc thống nhất.
Theo quan điểm hiện nay, đặc trng cơ bản của ngời cán bộ Đoàn gồm các
nội dung sau:

+ Tự nguyện, nhiệt tình và ham thích các hoạt động xã hội. Lao động của
ngời cán bộ Đoàn rất khác với lao động của cán bộ các tổ chức, các ngành

Nguyễn Trờng Xuân K45A

21


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

nghề khác, là loại lao động đòi hỏi sự tự nguyện, nhiệt tình cao. Nếu không có
sự tự nguyện và lòng nhiệt tình, ngời cán bộ Đoàn sẽ hoạt động nh một viên
chức, khó có thể thâm nhập vào đời sống thanh niên, vợt qua đợc những khó
khăn và không thể có sáng kiến trong hoạt động.
+ Cán bộ Đoàn là ngời đợc đoàn viên thanh niên tín nhiệm lựa chọn và
họ vui vẻ, tự nguyện chấp nhận sự lựa chọn đó.
+ Cán bộ Đoàn làm việc không chỉ bằng những chơng trình kế hoạch
khuôn mẫu có sẵn của cấp trên mà còn xuất phát từ những nhu cầu, nguyện
vọng của thanh niên ở địa phơng, đơn vị. Do tự nguyện, nhiệt tình nên cán bộ
tự tìm việc làm, tự nảy sinh những sáng kiến mới, độc đáo, đem lại những hiệu
quả thiết thực cho công tác thanh niên, thực sự là ngọn cờ tập hợp thanh niên ở
địa phơng, đơn vị.
- Nắm vững những đặc điểm tâm lý thanh niên:
+ Biết tiếp cận, giao tiếp với thanh niên
+ Có tri thức và kỹ năng tổ chức các hoạt động thanh thiếu niên và
nghiệp vụ xây dựng Đoàn - Hội
+ Hiểu thanh niên và biết cách hoạt động trong thanh niên là đặc trng có
tính "nghề nghiệp" của cán bộ Đoàn. Nó là sắc thái rất riêng để phân biệt cán

bộ Đoàn với cán bộ của các tổ chức khác.
- Có nghề chuyên môn, có hiểu biết về kinh tế - xã hội, có khả năng đảm
bảo đợc cuộc sống của bản thân và gia đình. Đặc trng này của ngời cán bộ
Đoàn mới xuất hiện trong một số năm gần đây do những đòi hỏi khách quan
của công tác Đoàn trong thời kỳ xây dựng đất nớc. Cán bộ Đoàn cần đợc trẻ
hoá, lu chuyển nhanh, cần có nghề để việc chuyển đổi đợc thuận lợi. Cần có
nghề, có hiểu biết về kinh tế kỹ thuật để tổ chức thanh niên tham gia phát triển
kinh tế - xã hội. Công việc của ngời cán bộ Đoàn rất đa dạng, tiếp xúc nhiều
đối tợng, thành phần thanh thiếu niên và nhất là công việc chủ yếu ngoài giờ
hành chính. Do vậy, ngời cán bộ Đoàn phải có khả năng tổ chức sắp xếp mọi
công việc gia đình, chung, riêng một cách khoa học, hiệu quả.
- Trình độ học vấn phù hợp với trình độ chung của thanh niên và có những
tri thức cơ bản về chính trị, văn hoá, pháp luật, về đờng lối đổi mới của Đảng,

Nguyễn Trờng Xuân K45A

22


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

biết ngoại ngữ và sử dụng đợc các phơng tiện kỹ thuật hiện đại, thông dụng.
Đặc trng này phản ánh một cách khách quan nhu cầu của thời đại, của đất nớc
đi vào thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đối với cán bộ Đoàn. Không có
một vốn tri thức phong phú, không thể tiếp xúc với thanh niên, hơn thế nữa
càng không thể tổ chức đợc các hoạt động hấp dẫn thanh niên.
- Phong trào sống, làm việc năng động, trung thực, nhân ái: công cuộc
đổi mới đời sống xã hội và tốc độ phát triển của thế giới hiện đại tất yếu dẫn

đến sự ra đời một thế hệ thanh niên năng động, làm việc có hiệu quả và chất lợng cao. Tuổi trẻ cũng đòi hỏi rất cao ở cán bộ Đoàn tính trung thực, dám đấu
tranh bảo vệ lẽ phải, bảo vệ lợi ích của quần chúng, sống nhân ái, vị tha, thơng
yêu chia sẻ vui buồn với tuổi trẻ.
Những đặc trng này có mối quan hệ mật thiết với nhau. Tính tự nguyện,
nhiệt tình, ham thích hoạt động thanh niên đã bao hàm trong đó sự hiểu biết
về thanh niên và công tác thanh niên Công nhận tính khách quan của những
đặc trng này là cơ sở quan trọng trong việc hình thành những quan niệm mới
về cán bộ Đoàn; không thể lựa chọn ngời không tự nguyện làm cán bộ Đoàn,
càng không thể chọin ngời có trình độ mọi mặt quá thấp làm cán bộ Đoàn. Tổ
chức Đoàn không thể là nơi tạm trú để giải quyết việc làm cho những thanh
niên thất nghiệp, càng không thể là nấc thang danh vọng cho những ngời
muốn leo cao.
- Tiêu chuẩn cán bộ Đoàn: tiêu chuẩn là những chỉ số chuẩn mực, làm thớc đo đánh giá sự vật, tiêu chuẩn chỉ ra chất lợng cần đạt tới của sự vật.
* Tiêu chuẩn chung của ngời cán bộ Đoàn: Có tinh thần yêu nớc, có lập
trờng chính trị vững vàng, kiên định lý tởng XHCN, quyết tâm thực hiện thắng
lợi công cuộc đổi mới đất nớc do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo; có đạo
đức cách mạng, ý thức tổ chức kỷ luật, đoàn kết nội bộ tốt; có lối sống trung
thực, lành mạnh, không cơ hội, cá nhân chủ nghĩa, có bản lĩnh đấu tranh với
các hiện tợng tiêu cực, bảo vệ quyền lợi, chính đáng của cán bộ, đoàn viên,
thanh thiếu niên; có kiến thức, năng lực tham mu, xây dựng các nội dung, chơng trình công tác, khả năng tiếp thu và tổ chức triển khai thực hiện các chủ
trơng công tác, Nghị quyết của Đoàn, chơng trình công tác của địa phơng, đơn
Nguyễn Trờng Xuân K45A

23


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

vị trong phạm vi trách nhiệm đợc giao; có trình độ chuyên môn phù hợp với
lĩnh vực mình công tác, có kỹ năng, nghiệp vụ công tác thanh thiếu nhi, ngoại
ngữ, tin học phù hợp với vị trí công tác. Có sức khoẻ tốt và ngoại hình cân đối;
gơng mẫu, nhiệt tình và trách nhiệm với sự nghiệp giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ,
đợc rèn luyện từ thực tiễn phong trào thanh thiếu nhi, đợc quần chúng tín
nhiệm; là đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam hoặc đoàn viên u tú.
* Tiêu chuẩn cụ thể (đối với cán bộ phong trào):
+ Cấp trung ơng: trình độ chuyên môn tốt nghiệp đại học trở lên; có trình
độ lý luận chính trị trung cấp trở lên, ít nhất sau 3 năm về trung ơng Đoàn).
Đối với cán bộ lãnh đạo cần phải có thời gian đảm nhận vị trí công tác ở các
cấp bộ Đoàn, có trình độ ngoại ngữ, tin học trình độ B trở lên, đợc thực huấn
kỹ năng và nghiệp vụ công tác thanh thiếu niên, tuổi không quá 45 (trừ một số
trờng hợp cụ thể)
+ Cấp Tỉnh, Thành đoàn và Đoàn trực thuộc trung ơng (cán bộ khối
phong trào) trình độ chuyên môn tốt nghiệp đại học, cao đẳng trở lên; có trình
độ lý luận chính trị trung cấp trở lên (ít nhất sau 3 năm về trung ơng Đoàn);
đối với cán bộ lãnh đạo cần phải có thời gian đảm nhận vị trí công tác ở các
cấp bộ Đoàn, có trình độ ngoại ngữ, tin học trình độ B trở lên, đợc tập huấn kỹ
năng và nghiệp vụ công tác thanh thiếu niên, tuổi không quá 40 (trừ những trờng hợp cụ thể)
+ Cấp Huyện Đoàn và tơng đơng: tốt nghiệp đại học, cao đẳng trở lên.
Riêng khu vực miền núi tốt nghiệp THCN trở lên; có trình độ lý luận chính trị
sơ cấp trở lên, đợc bồi dỡng kỹ năng và nghiệp vụ công tác thanh thiếu niên;
đối với cán bộ lãnh đạo cần phải có thời gian đảm nhận vị trí công tác từ uỷ
viên BCH chi đoàn trở lên, có trình độ ngoại ngữ, tin học trình độ A trở lên,
tuổi không quá 35 (đối với Bí th, Phó bí th không quá 35 tuổi)
+ Bí th Đoàn cơ sở (xã, phờng, thị trấn): tốt nghiệp PTTH trở lên, riêng
khu vực miền núi tốt nghiệp THCS trở lên; đã qua bí th chi đoàn trở lên, đã
qua lớp đào tạo kỹ năng và nghiệp vụ công tác thanh thiếu niên, tuổi không
quá 30 (trừ trờng hợp cụ thể). Ngoài ra, căn cứ vào chức trách, nhiệm vụ của

Nguyễn Trờng Xuân K45A

24


Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam

Chuyên Đề tốt nghiệp

từng chức danh cụ thể, vị trí công tác cụ thể mà xây dựng các tiêu chuẩn, để từ
đó có giải pháp tuyển chọn, đào tạo, và sử dụng hợp lý.
+ Bí th chi đoàn có trình độ văn hoá, chuyên môn, tin học, ngoại ngữ và
trình độ lý luận chính trị phù hợp với mặt bằng chung của đoàn viên chi đoàn;
có khả năng đoàn kết tập hợp thanh niên; đợc đoàn viên tín nhiệm
III- Cơ sở thực tiễn công tác cán bộ

Tổng quan quá trình hoạt động của tổ chức Đoàn và cán bộ Đoàn cơ sở
trong thời gian những năm gần đây đang có chiều hớng sa sút. Tổ chức cơ sở
đã không thực sự đúng với vị trí của mình. Cán bộ Đoàn cơ sở đã dần phai vai
trò "thủ lĩnh" của mình, không gây đợc tiếng nói có uy tín với Đoàn thanh
niên. Chính vì những lý do đó đã làm ảnh hởng không nhỏ đến hoạt động
chung của tổ chức Đoàn. Trên cơ sở nắm bắt thực tiễn, qua các kỳ Đại hội
BCH TW Đoàn đa giành những thời gian quý báu để bàn bạc và thảo luận về
vấn đề này. Từ Nghị quyết 04 của TW Đoàn về "Củng cố và nâng cao chất lợng tổ chức cơ sở Đoàn" qua đánh giá, rút kinh nghiệm tại Đại hội VI. Đại hội
đã chỉ ra những khuyết điểm của tổ chức cơ sở đó là:
Hệ thống tổ chức, bộ máy và đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sở còn yếu, cha đủ
tiếp cận quá trình đổi mới của đất nớc. Phân tích một cách rõ ràng, quan liêu
còn phổ biến, tổ chức cơ sở, chi đoàn đã đợc củng cố một bớc những cơ sở yếu
kém còn nhiều, chất lợng hoạt động và sinh hoạt thậm chí có nơi còn bị tê
liệt. Công tác cán bộ còn lúng túng, còn thiếu chiến lợc cho cán bộ thanh thiếu

nhi cho giai đoạn mới, cha có những chính sách chủ trơng lớn có khả năng
đào tạo những đạo đức mới nên nhiều cán bộ không muốn làm công tác thanh
niên. Số lợng, chất lợng đoàn viên uy tín của Đoàn trong xã hội và sức hấp dẫn
tuổi trẻ giảm sút.
Phải chăng là giới trẻ lơ là, không muốn gắn bó với tổ chức Đoàn, bàng
quan trớc những yếu tố có ảnh hởng đến lợi ích của họ.
Thanh niên chúng ta vẫn là lớp ngời năng động, nhiệt tình, luôn đặt niềm
tin sâu sắc vào sự lãnh đạo của Đảng, muốn đóng góp sức lực của mình cho sự
nghiệp đổi mới do Đảng ta khởi xớng. Nhng họ lại không đến với tổ chức của

Nguyễn Trờng Xuân K45A

25