Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
LỜI CẢM ƠN
Trong 2 năm được học tập, rèn luyện tại Học viện TTN Việt Nam. Đã
có biết bao nhiêu thế hệ đã toả về mọi miền của Tổ quốc để cống hiến và
trưởng thành. Được đứng ở các vị trí chính trị – xã hội khác nhau. ở đâu có
phong trào, điển hình lao động, sự đồng lòng đoàn kết là ở đó có những tấm
lòng hăng say nhiệt tình của người cán bộ phong trào, cán bộ chính trị xã hội.
Với vũ khí lý luận là: Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường
lối đúng đắn của Đảng cộng sản Việt Nam. Đã làm kim chỉ nam cho mọi hành
động và tư tưởng vững vàng phấn đấu cho tổ quốc của mỗi cán bộ đoàn.
Ở Học viện TTN Việt Nam được các thầy cô giáo truyền giảng bằng
những bài học và kinh nghiệm sống đầy sinh động và thiết thực đã giúp chúng
em vững bước trên con đường sự nghiệp sau này được nhận những tình cảm
chân thành nhất của các thầy cô giáo và các bạn chia sẻ mãi là những kỷ
niệm đẹp trong lòng những học viên.
Cảm ơn các thầy cô đã cho chóng em được nhiều kiến thức và tình
cảm sâu sắc, đem hết tấm lòng giảng dạy không chỉ là những bài học trên
giảng đường mà còn cả những bài học từ cuộc sống quý giá
Cảm ơn các đồng chí thuộc Xã đoàn Mỹ Lý đã tạo điều kiện giúp đỡ
cho tôi trong quá trình thực tập. Là đoàn viên xin nguyện gắng sức cho Tổ
chức đoàn nói chung và lấy hoạt động phong trào tại cơ sở làm tiền đề.
1
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
PHẦN THỨ NHẤT
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
I. Lý do chọn chuyên đề
Sau khi toàn thắng giải phóng cả hai miền Nam, Bắc vào mùa xuân
năm 1975 đất nước ta hoàn toàn độc lập và thống nhất. Dưới sự lãnh đạo tài
tình của Đảng Cộng sản; Những chủ trương, biện pháp quản lý đúng đắn của
Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam cùng với nhân dân - sức dân,
tài dân đã, đang và sẽ tiến hành, tiến hành thành công công cuộc công nghiệp
hoá - hiện đại hoá đất nước.
Tại đại hội toàn quốc lần thứ VI của Đảng năm 1986, đã đề ra đường
lói đổi mới về lãnh đạo và quản lý nền kinh tế đó là: Xây dựng nền kinh tế
hàng hoá nhiều thành phần vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của
Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, với nhiều hình thức sở hữu và tổ
chức kinh doanh sao cho phù hợp với tính chất, trình độ lực lượng sản xuất để
thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế - xã hội. Từ đó đưa nền kinh tế sản
xuất hàng hóa phát triển cao của thế giới. Bên cạnh đó tiếp thu những tinh hoa
văn hóa nhân loại, trí thức khoa học công nghệ tiên tiến áp dụng vào kinh tế -
văn hoá - xã hội để nhanh chóng ổn định, xây dựng và phát triển đất nước.
Trong bối cảnh đã chính thức hội nhập với WTO - Tổ chức thương mại
toàn cầu, không chỉ có thuận lợi mà còn có cả thách thức không nhỏ cần phải
nỗ lực trong việc hoà nhập chứ không hòa tan, để bản sắc dân tộc luôn tồn tại
trong các nền văn hóa đa sắc dân tộc khác.
Đất nước ngày càng vững chắc và ổn định, một lần nữa vị thế của Việt
Nam lại được khẳng định rõ nét. Mọi chủ trương, đường lối chính sách của
Đảng và Pháp luật của Nhà nước khi đi vào cuộc sống đã mang lại thành quả
tích cực góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế, sự phát triển của xã hội, sự nâng
cao của dân trí, sự ổn định mức sống của người dân lao động
Đây là thành quả chung lớn lao qua những cố gắng của Đảng, Nhà
nước, Chính phủ và toàn thể nhân dân Việt Nam cho đến ngày hôm nay.
Song bên cạnh nhiều thành tựu đã đạt được còn có nhiều những tồn tại
tiêu cực gây ức chế, bức xúc, đó là mặt trái của cơ chế thị trường, của nền
kinh tế mở cửa làm cho các tai tệ nạn nói chung, nhất là tệ nạn ma tuý ngày
một lan rộng và phát triển mạnh.
2
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Không ai là không nhận thấy rằng ma tuý có tác động xấu đến sức khoẻ
thể chất con người, ảnh hưởng đến giống nòi, làm băng hoại, suy đồi đạo đức,
lối sống, là nguồn gốc phát sinh mâu thuẫn xã hội, làm nảy sinh những hành
vi vi phạm pháp luật ở nhiều mức độ vi phạm, làm đình trệ sự phát triển kinh
tế xã hội với một mức độ khôn lường, không dễ gì kiểm soát được.
Ngày nay không một đất nước, một quốc gia nào là không chịu những
ảnh hưởng tiêu cực do ma tuý gây nên, những nước đang phát triển thì khốn
đốn, gặp nhiều khó khăn, cản trở hơn trong công cuộc gây dựng để phát triển
đất nước, những nước phát triển đã và đang xem ma tuý, coi tệ nạn ma tuý là
vấn đề nan giải và khó có thể chỉ trong ngày một ngày hai là có thể giải quyết
dứt điểm Do vậy vấn đề ma tuý - tệ nạn ma tuý là hiểm họa chung của mọi
quốc gia, của toàn cầu, chứ không giới hạn riêng lẻ đơn độc đối với một quốc
gia cụ thể nào trên thế giới.
Bởi lẽ đó mà trong thông điệp của Ngài Côfia Anan - Tổng thư ký Liên
hợp quốc đã phát triển và nhấn mạnh: "Ngày nay không một quốc gia nào trên
thế giới không bị ảnh hưởng bởi hiểm họa ma tuý. Mét trong những nguy hại
nhất do hiểm họa ma tuý gây ra trên toàn cầu là ma tuý đang ảnh hưởng nhiều
nhất đến thanh, thiếu niên. Hãy thống nhất hành động ở mọi lúc, mọi nơi, mọi
cấp, từ cấp quốc gia đến địa phương cho đến từng gia đình để ngăn chặn mối
đe doạ của hiểm hoạ ma tuý đối với cuộc sống và an ninh nhân loại".
Hiện nay ma tuý đã và đang len lỏi vào từng gia đình ở thành thị, ở
nông thôn cũng như các khu kinh tế lớn nhỏ, khu công nghiệp, khu thương
mại buôn bán, đăc biệt là ma tuý đã xâm nhập vào giới trẻ học sinh, sinh viên
nơi học đường với rất nhiều hình thức, biểu hiện khác nhau. Đối tượng buôn
bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng ma tuý ngày càng trở nên nguy hiểm, khó
kiểm soát với nhiều thủ đoạn lừa lọc nham hiểm, tinh vi, xảo quyệt hơn trước
kia khiến cho các cơ quan, ban ngành chức năng khó lòng bài trừ và tiêu diệt
tận gốc tệ nạn ma tuý.
Xã Mỹ Lý là một trong những trung tâm kinh tế - chính trị - văn hoá -
xã hội và du lịch của tỉnh Nam Định và các tỉnh lân cận. Nơi đây là khu vực
tập trung rất nhiều cơ quan, xí nghiệp, khu chế biến thuỷ hải sản và các khu
du lịch biển; các khu chợ buôn bán, giao lưu, thương mại và có nhiều trường
học và trường dạy nghề. Hàng năm Xã Mỹ Lý thu hút đông đảo người lao
động, học sinh, học viên và khách du lịch về học tập, rèn luyện và lao động
sản xuất và thăm quan nghỉ mát. Đó là những ảnh hưởng tác động trực tiếp
3
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
mạnh mẽ tới sự phát triển kinh tế - xã hội và an ninh trật tự ở địa phương,
đồng thời đó cũng là môi trường thuận lợi nhen nhóm, nảy sinh các loại hình
tội phạm, nhất là tội phạm về ma tuý.
Chúng lôi kéo, đưa đẩy thanh, thiếu niên tham gia vào tệ nạn xã hội
bằng những thủ đoạn mồi chài, dẫn dắt bắt đầu là các thanh, thiếu niên đua
đòi, những phần tử ăn chơi, rồi đến những con nhà tử tế nhưng thiếu sự quan
tâm của bố mẹ Đó là thách thức không nhỏ đối với Xã Mỹ Lý và cả những
địa phương, thôn xóm đã khó khăn, vất vả trong cuộc chiến chống nghèo đói,
nay lại càng thêm gian nan, khi đối mặt với loại tệ nạn xã hội đang gây nhức
nhối trong xã hội và cụ thể là tệ nạn ma tuý.
Đứng trước tình hình xã hội thay đổi, ma tuý huỷ hoại con người, huỷ
hoại những mái Êm đang yên bình hạnh phúc. Là một cán bộ đoàn đã được
trang bị đầy đủ kiến thức. Tôi rất muốn góp một phần công sức nhỏ bé của
mình vào công cuộc đẩy lùi ma tuý, nhất là tệ nạn nghiện hút ma tuý trong
thanh niên, học sinh, sinh viên, những lớp người làm chủ đất nước trong
tương lai. Để đất nước ngày càng phát triển để cho các gia đình thực sự là mái
Êm của mỗi thành viên và là tế bào sống của mỗi xã hội, để cho mỗi thanh
thiếu niên kiên quyết nói “không! với ma tuý” để họ thực sự là người có Ých
cho xã hội. Và đối với bản thân em thực hiện được mong muốn của mình là
“chung tay cùng cộng đồng đẩy lùi ma tuý”.
Chính vì vậy tôi chọn chuyên đề: "Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Xã Mỹ
Lý với công tác phòng chống tệ nạn nghiện hút ma tuý trong thanh niên trên
địa bàn" làm chuyên đề tốt nghiệp cho chương trình: Trung cấp lý luận chính
trị và nghiệp vụ Đoàn - Hội - Đội tại Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam.
Mặt khác giúp công tác Đoàn và phong trào thanh niên ở địa phương nhìn
nhận tình hình, diễn biến thực trạng của loại tệ nạn ma tuý, để từ đó đề xuất
những ý kiến, khuyến nghị, giải pháp mang lại hiệu quả, góp phần xây đựng
địa phương, quê hương ngày càng giàu đẹp.
II. Mục đích chuyên đề:
- Xác định vai trò của đoàn thanh niên trong công tác phòng chống
nghiện hút ma tuý trong thanh niên trên địa bàn Xã Mỹ Lý.
- Nghiên cứu thực trạng nghiện hút ma tuý trong thanh niên từ đó kiến
nghị đề xuất những giải pháp mang tính khả thi, các công tác nhằm ngăn
chặn, đẩy lùi tệ nạn này.
4
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
III. Nhiệm vụ của đề tài.
1. Nghiên cứu làm rõ vai trò của Đoàn thanh niên trong lĩnh vực phòng
chống ma tuý trên địa bàn Xã Mỹ Lý.
2. Nghiên cứu thực trạng, giải pháp và xác định mức độ nguy hại của
tệ nạn nghiện hút ma tuý trong thanh niên.
3. Phân tích những nội dung, hình thức, biện pháp tổ chức các mô hình
hoạt động của Đoàn thanh niên nhằm: tuyên truyền, giáo dục, thanh niên hiểu
về tác hại của ma tuý từ đó có cái nhìn tích cực, đúng đắn phòng ngừa và
ngăn chặn.
4. Kiến nghị một số giải pháp nhằm nâng cao vai trò của Đoàn thanh
niên trong việc tham gia phòng chống nghiện hút ma tuý trên địa bàn Xã Mỹ
Lý.
IV. Đối tượng nghiên cứu:
- Chủ thể: Đoàn thanh niên Xã Mỹ Lý với việc phòng chống tệ nạn
nghiện hút trong thanh niên.
- Khách thể:
+ Những thanh niên mắc nghiện và có nguy cơ mắc nghiện trên
địa bàn dân cư.
+ Tài liệu báo cáo, đề tài viết về ma tuý.
+ Cán bộ đoàn cơ sở.
+ Thanh, thiếu niên có độ tuổi: từ 16 tuổi đến 35 tuổi.
- Các cơ quan đoàn thể.
- Các tổ chức xã hội trên địa bàn dân cư.
V. Phạm vi và địa bàn nghiên cứu.
1. Thời gian: Từ 2005 đến tháng 6 năm 2008
2. Không gian: Địa bàn Xã Mỹ Lý.
VI. Phương pháp nghiên cứu.
1. Phương pháp thống kê thu thập tài liệu và thực trạng nghiên cứu ma
tuý trên địa bàn.
2. Phương pháp đọc và sưu tầm tài liệu
3. Phương pháp nghe báo cáo
4. Phương pháp tham dự hội thảo
5. Phương pháp hội thảo.
5
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
PHẦN THỨ HAI
NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN.
Khái niệm về đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị - xã hôịi của thanh
niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng
lập lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, tự
nguyện phấn đấu vì sự nghiệp xây dựng Việt Nam độc lập dân chủ, giàu
mạnh công bằng và văn minh theo định hướng XHCN.
1.1. Khái niệm ma tuý.
Theo Công ước thống nhất về các chất ma tuý năm 1961 của Liên hợp
quốc thì: Ma tuý nghĩa là bất kỳ chất liệu nào trong bảng I, bảng II (Đi kèm
Công ước) dù dưới dạng tự nhiên hay tổng hợp.
Bộ luật hình sự nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam được Quốc
hội thông qua ngày 21/12/1999 đã quy định các tội phạm về ma tuý. Theo đó
Ma tuý bao gồm: Nhựa, lá, hoa, quả tươi và khô sấy thuốc phiện, cây cần sa;
Hêrôin, Côcain; Các chất ma tuý tổng hợp ở thể lỏng, thể rắn
Luật phòng, chống ma tuý được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ
nghĩa Việt Nam thông qua ngày 09/12/2000 quy định: "Chất ma tuý là các
chất gây nghiện, chất hướng thần được quy định trong các danh mục do
Chính phủ ban hành".
Theo Từ điển Tiếng Việt thì: "Ma tuý là tên gọi chung các chất có tác
dụng gây trạng thái ngây ngất, đờ đẫn, dùng nhiều thành nghiện".
Nh vậy, ma tuý là những chất đã được xác định và có tên gọi riêng,
tổng hợp lại có thể hiểu:
Ma tuý là những chất có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp khi xâm
nhập vào có thể con người dưới bất kỳ hình thức nào sẽ làm thay đổi trạng
thái ý thức, trí tuệ, tâm trạng của người đó. Nếu lạm dụng sẽ bị lệ thuộc, gây
tổn thương, nguy hại cho người sử dụng và cộng đồng.
Nếu sử dụng đúng liều lượng, đúng lúc, có thời gian cụ thể với chỉ dẫn
và tuân theo đơn thuốc sẽ có tác dụng tốt cho việc chữa bệnh. Y học đã sử
dụng và chế biến một số hoạt chất như: Morphin, Heroin, Codein, Mathadon,
Pethidin, Amphetamine, Amphetamine Sulfat (mỗi nước có tên biệt dược
khác nhau: Như ở Nga là Phentanin, Mỹ là Benzedrine, Pháp là Orental),
Doping vận động viên dùng (*Hiện nay cấm vận động viên sử dụng trong thi
6
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
đấu*) dùng để giảm đau, chữa ho và trị tâm thần Vì vậy các hoạt động
liên quan đến sản xuất, sử dụng ma tuý cho việc chữa bệnh được Nhà nước
độc quyền quản lý rất chặt chẽ.
1.2. Khái niệm nghiện ma tuý:
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 1957, định nghĩa nghiện là:
"Trạng thái ngộ độc kinh niên hay từng thời kỳ do sử dụng lặp đi lặp lại
một hay nhiều lần chất tự nhiên hay tổng hợp. Chất gây nghiện làm người
nghiện ham muốn không tự kiềm chế được mà bằng mọi giá phải sử dụng.
Chất gây nghiện gây xu hướng tăng dần liều lượng, gây ra sự lệ thuộc về tâm
lý và thường là cả thể chất, có hại cho chính người nghiện và xã hội".
Trong Y học người ta định nghĩa: "Nghiện là một sự lệ thuộc thuốc gây
nghiện cùng với quá trình tái nghiện sau khi rời bỏ chất gây nghiện".
Từ Hán Việt: "Ma" là làm cho tê liệt: "Tuý" là làm cho say sưa.
Nh vậy khi người nghiện khi sử dụng lặp lại hơn một lần chất với liều
lượng tăng dần dần đến trạng thái nhiễm độc chu kỳ mãn tính do đó sẽ bị lệ
thuộc về thể chất, tinh thần vào chất gây nghiện.
Đặc trưng của người nghiện ma tuý:
+ Có sự ham muốn không kiềm chế được phải xài thuốc bằng mọi giá.
+ Có khuynh hướng tăng dần liều dùng (Liều dùng sau phải cao hơn
liều dùng trước mới có tác dụng) hoặc đổi sang dạng khác mạnh hơn. Quá
liều xảy ra khi lượng ma tuý vượt quá mức dung nạp của cơ thể hoặc có thể
có nhiều tạp chất trộn vào ma tuý. Triệu chứng của quá liều: Xỉu, lừ đừ: Da
tái xanh, vã mồ hôi; Thở chậm nhịp tim đập không đều; Hạ thân nhiệt.
+ Bức xúc về mật tâm sinh lý lệ thuộc vào chất gây nghiện muốn sử
dụng lại.
+ Thiếu thuốc sẽ xuất hiện các triệu chứng như sau: Uể oải, hạ huyết
áp, co giật, đau đớn và thường làm nhiều điều để có ma tuý xài. Người nghiện
thường có bề ngoài tiều tụy, gây ốm, da xám xịt, tóc xơ xác, răng gẫy vụn,
ngại học hành, lao động tắm rửa.
1.3. Tác hại của tệ nạn nghiện hút, tiêm chích ma tuý:
1.3.1. Về kinh tế:
7
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Tệ nạn nghiện hút ma tuý làm suy giảm, gây thiệt hại về kinh tế của
mỗi nước đáng kể. Trên100 ngàn người nghiện hàng ngày dùng nhiều loại
chất ma tuý khác nhau (Như Heroin: 10.000 - 30.000 - 50.000 - 70.000-
100.000VNĐ/liều; Thường thì chỉ 1 hoặc 2 lần/ngày, nhưng có khi con
nghiện xài thuốc 3 lần/ngày mới thoả mãn cơn nghiền thuốc).
Ở Việt Nam:
+ Năm 1993 đến 2000: Có 166.203 lượt người được đưa đi cai nghiện.
Đối với xã hội, tốn hàng trăm tỷ cho ma tuý, cai ma tuý. Riêng cai ma tuý
năm 1996 đã ngốn hết 20 tỷ VNĐ.
+ Năm 2002: 142.002 người nghiện được lập danh sách, có hồ sơ kiểm
soát. (Tăng 28.098 người so với năm 2001). Mỗi năm số người nghiện tiêu
phí trên 2.000 tỷ đồng.
Trong năm 2002 toàn thế giới có khoảng 200 triệu người nghiện ma
tuý, tăng 10 triệu người so với năm 2001. Mỗi năm số người nghiện ma tuý
của thế giới tiêu tốn hàng chục tỷ USD.
Nhà nước hàng năm đã phải dành một khoản ngân sách không nhỏ cho
công tác phòng, chống ma tuý:
+ Chi phí cho công tác tuyên truyền giáo dục phòng, chống ma tuý.
+ Chi phí cho công tác vận động xoá bỏ cây thuốc phiện.
+ Chi phí cho công tác tổ chức cai nghiện tại cộng đồng, xây dựng và
quản lý các trung tâm cai nghiện.
+ Chi phí về giam giữ, cải tạo, số người phạm tội về ma tuý.
+ Chi phí cho hoạt động kiểm soát ma tuý ở biên giới, điều tra, truy tố,
xét xử tội phạm về ma tuý.
+ Chi phí cho các hoạt động hợp tác quốc tế trong công tác phòng,
chống ma tuý.
1.3.2. Về xã hội:
- Tệ nạn ma tuý làm tăng nguy cơ gây tai nạn giao thông do đối tượng
không làm chủ được tốc độ.
- Tệ nạn về ma tuý làm tăng số người bị nhiễm HIV/AIDS.
- Tệ nạn ma tuý làm gia tăng tệ nạn mại dâm.
8
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
- Đối tượng nghiện hút ma tuý trong thanh, thiếu niên đã tác động xấu
đến đạo đức, lối sống của hàng vạn thanh thiếu niên, ảnh hưởng trực tiếp đến
lực lượng lao động của xã hội, vì họ sẽ là lực lượng tương lai đóng góp trực
tiếp cho toàn xã hội.
- Dùng ma tuý sẽ kích thích hệ thần kinh gây ảo giác làm cho người
nghiện có những nhận thức và hành động không phù hợp với tập quán sinh
hoạt, chuẩn mực đạo đức và do đó dễ dàng có những hành vi vi phạm pháp
luật.
Tuỳ theo liều lượng thuốc, số lần xài thuốc, cách thức dùng thuốc sẽ để
lại những hậu quả theo các mức độ vi phạm pháp luật nặng, nhẹ khác nhau.
1.3.3.Với gia đình.
Tệ nạn nghiện hút ma tuý làm cho gia đình không hoà thuận, gây xích
mích, thiếu sự tôn trọng giữa các thành viên trong gia đình không yên Êm,
không còn hạnh phúc.
Nhiều người cai nghiện đã bất chấp (và rất khó để cha mẹ, rồi anh em
trong gia đình khuyên can) đã bán đi của cải vật chất dù là Ýt ỏi nhất, có khi
sổ đỏ cũng thế chấp.
Người nghiện bế tắc rồi nảy sinh bực tức đánh đập vợ con, chém giết
bố mẹ, ông bà để đòi tiền hút, chích. Nhiều trẻ em đã phải bỏ học đi lang
thang, nhiều bà vợ bỏ chồng vì chồng nghiện ma tuý. Có gia đình giết em, bố
giết con, vợ giết chồng, con nghiện ma tuý.
Nh vậy gia đình không còn là tổ Êm nguyên vẹn khi ma tuý xâm nhập.
1.3.4. Với bản thân người nghiện.
Các chất ma tuý khi vào cơ thể gây nên các tác động xấu đến sức khoẻ
và biểu hiện ở đường hô hấp, hệ tim mạch, hệ thần kinh, hệ sinh dục.
- Đối với đường hô hấp: Các chất gây nghiện làm tăng lên số thở trong
thời gian ngắn, sau đó gây ức chế hô hấp (nhất là khi dùng quá liều), gây phù
phổi cấp, tràn khí màng phổi, tràn khí trung thất, xuất huyết phế nang. Nhiều
trường hợp ngừng thở nếu không kịp sơ cứu sẽ dẫn đến tử vong, một số
trường hợp dẫn đến ung thư phổi.
- Đối với hệ tim mạch: Các chất ma tuý làm tăng nhịp tim, gây co thắt
mạch vành, tạo cơn đau thắt ngực, có thể gây nhồi máu cơ tim. Chất ma tuý
cũng làm tăng huyết áp
9
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
- Đối với hệ thần kinh: Sử dụng ma tuý giai đoạn đầu có thể gây hưng
phấn lệ thuộc thuốc, sau đó sẽ có tai biến nh co giật, xuất huyết, đột quy
- Đối với hệ sinh dục: Đa số ở người nghiện ma tuý khả năng tình dục
suy giảm rõ rệt và điều này còn tồn tại sau ngưng thuốc trong thời gian lâu
dài. Nam giới dùng ma tuý sẽ bị chứng vú to và bất lực, phụ nữ sẽ làm rối
loạn chu kì kinh nguyệt, tăng tiết sữa bất thường và vô sinh.
Ngoài ra khi dùng chất gây nghiện dạng hít một thời gian dài sẽ gây hư
hỏng niêm mạc mũi; dạng chích dễ gây nhiễm trùng nơi tiêm, nhiễm trùng
máu, người nghiện hay bị táo bón, mắc các bệnh lây qua đường tiêm chích
như sốt rét, viên gan siêu vi B. Người nghiện để chết do cơ thể suy kiệt hoặc
nhiễm trùng.
1.4. Mối quan hệ giữa ma tuý và tội phạm.
Nghiện ma tuý làm cho một người sáng suốt trở thành u mê, trở thành
tăm tối; từ con người khoẻ mạnh trở nên bệnh tật, một con người ngoan trong
gia đình trở ra hư hỏng, ngoan cố, biến một công dân tốt trong xã hội trở
thành đối tượng cần xem xét của pháp luật.
Để có được tiền xài ma tuý, người nghiện đã bất chấp mọi hành vi vi
phạm pháp luật sẵn sàng buôn bán ma tuý, chất gây nghiện, trộm cắp, cướp
của giết người Họ bị mất việc, làm ảnh hưởng kinh tế gia đình, mất uy tín
đối với bạn bè, gia đình và xã hội, cuối cùng mất niềm tin vào bản thân mình.
Theo thống kê được biết số vụ phạm tội về ma tuý hàng năm ngày càng
tăng lên, phức tạp, và khó lường. Nhất là đối tượng thanh, thiếu niên, chúng
kết nhóm lại với nhau thành từng nhóm một, thành lập băng đảng tiến hành
gây rối trật tự công cộng, đua xe trái phép gây ra những hậu quả nghiêm
trọng. Đồng thời, số người nghiện tham gia mua bán, vận chuyển, tàng trữ, tổ
chức, sử dụng ma tuý để kiếm tiền hút, chích ma tuý ngày càng tăng nhanh./
Vì vậy ma tuý là tác nhân khiến xã hội mất cân bằng, là hiểm hoạ xã hội, ảnh
hưởng an ninh quốc gia, an ninh quốc tế.
1.5. Mối quan hệ giữa ma tuý và HIV/AIDS:
Tệ nạn ma tuý làm gia tăng số người bị nhiễm HIV. Khi dùng ma tuý
khiến đối tượng mất tự chủ bản thân và do đó có thể quan hệ tình dục một
cách không an toàn với một hoặc nhiều người nên dễ bị lây nhiễm HIV.
10
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Những người nghiện thường dùng chung bơm kim tiêm không khử
trùng, dùng chung ma tuý trong một lọ và đó là con đường lây HIV từ người
này sang người khác nhanh chóng nhất.
Người nghiện vốn đã suy yếu do độc chất gây nghiện, nếu nhiễm HIV
dễ sinh ra các bệnh nguy hiểm, đưa nhanh đến giai đoạn AIDS.
Số liệu thống kê gần đây nhất cho thấy khoảng 200 triệu người (hay là
5% dân số thế giới trong lứa tuổi từ 15 đến 64 có sử dụng ma tuý bất hợp
pháp Ýt nhất một lần trong năm).
Đến tháng 12 năm 2002 trên thế giới có khoảng 42 triệu người chung
sống với HIV (người nhiễm HIV/AIDS). Nước ta có khoảng 93.000 người bị
nhiễm HIV thì có đến 75% bị lây nhiễm do tiêm chích ma tuý.
Do vậy, chính ma tuý và HIV/AIDS là 2 nguyên nhân phá huỷ sức
khoẻ, phá tan hạnh phúc, làm kiệt quệ kinh tế gia đình của người nghiện chích
ma tuý đã nhiễm HIV/AIDS.
II. QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG VÀ CHÍNH SÁCH PHÁP LUẬT CỦA NHÀ
NƯỚC VỀ CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG MA TUÝ.
2.1. Quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Nghiện thuốc nói chung, hay nghiện ma tuý nói riêng là một hiểm họa
cho cá nhân người nghiện, cho gia đình họ cũng như cho xã hội, hơn nữa đó
là một vấn đề toàn cầu không riêng cho một dân tộc, một nền văn hoá hay một
sắc dân nào, một nền kinh tế nào. Đó là một tệ nạn nghiêm trọng, một thảm
họa to lớn có hậu quả khủng khiếp và lan toả giữa cá nhân - cá nhân, gia đình
- gia đình, xã hội, quốc gia này với quốc gia khác và mang tính toàn cầu.
Vì thế mà "Hội nghị quốc tế chống ma tuý" tại Vương quốc Thái Lan
(Tháng 02/1988) đã kêu gọi tất cả các nước, các tổ chức quốc tế cần có biện
pháp phối hợp toàn cầu để nhìn lại thảm hoạ này. Và đây là một nhiệm vụ
khẩn thiết của toàn nhân loại.
Ở Việt Nam, tệ nạn ma tuý đang ở mức báo động, số người nghiện và
số tội phạm ma tuý không ngừng tăng lên hàng năm, sẽ nảy sinh ra vấn đề
mất trật tự -trị an xã hội, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân và mục tiêu xây
dựng xã hội chủ nghĩa của đất nước. Chính vì vậy, trong nhiều năm qua Đảng
và Nhà nước ta đã có sự quan tâm hết sức đặc biệt đối với việc phòng, chống
tệ nạn xã hội nói chung và tệ nạn ma tuý nói riêng. Sự quan tâm đó được cụ
11
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
thể hoá bằng các công văn, chỉ thị, nghị quyết, quyết định, kế hoạch và cả
trong luật pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Ma tuý gây tác hại nghiêm trọng về nhiều mặt, cho nên Nhà nước độc
quyền quản lý. Pháp luật nghiêm cấm mọi hành vi sản xuất, tàng trữ, vận
chuyển, sử dụng trái phép chất ma tuý.
Điều 61 Hiến pháp Việt Nam năm 1992 quy định:" nghiêm cấm sản
xuất, vận chuyển, buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép thuốc phiện và các
chất ma tuý khác. Nhà nước quy định chế độ bắt buộc cai nghiện và chữa các
bệnh xã hội nguy hiểm ".
Nghị quyết 06/CP về Tăng cường chỉ đạo công tác phòng chống và
kiểm soát ma tuý (Ngày 29/01/1993).
Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết 08/TT về việc: Thành lập
ban chỉ đạo phòng chống tệ nạn xã hội (Ngày 05/01/1994).
Chính phủ ra quyết định số 10/CP về việc: Thành lập cục phòng chống
tệ nạn xã hội trực thuộc Bộ lao động thương binh và xã hội (Ngày
10/01/1994).
Nghị định 53/CP ngày 28/06/1994 của chính phủ quy định các biện
pháp xử lý đối với cán bộ, viên chức nhà nước và những người có hành vi liên
quan đến mại dâm, ma tuý, cờ bạc và say.
Nghị định 88/CP ngày 14/12/1995 quy định về xử phạt hành chính
trong các hoạt động văn hóa, dịch vụ văn hóa và phòng, chống tệ nạn xã hội.
Trước đây, người sử dụng ma tuý được coi là người bệnh, là tệ nạn xã
hội. Tuy nhiên nhiều người mắc đã được giáo dục nhiều lần, được cai nghiện,
đã bị xử phạt hành chính nhưng sau một thời gian lại tái nghiện, lại tiếp tục sử
dụng chất gây nghiện; cho nên gây ra cho gia đình đã phải đau khổ nay lại
càng đau khổ hơn, để lại hậu quả nặng nề trong xã hội làm người dân bức
xúc, bất bình, khó chấp nhận.
Vì vậy cần phải xử lý bằng hình sự hành vi sử dụng trái phép chất ma
tuý để răn đe, nghiêm trị bằng pháp luật. Người sử dụng trái phép chất ma tuý
vừa là bệnh nhân, nạn nhân, vừa là người vi phạm pháp luật (vi phạm hành
chính và vi phạm hình sự).
Bộ Luật hình sự Việt Nam năm 1999 đã dành chương XVIII quy định
các tội phạm ma tuý. Các tội phạm về ma tuý gồm 10 tội từ Điều 192 đến
12
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Điều 201. Đặc biệt trong đó quy định tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma
tuý có mức hình phạt cao nhất là 5 năm. Pháp luật Việt Nam tôn trọng quyền
tự do của mọi người nhưng quyền tự do đó phải không ảnh hưởng đến người
khác và theo quy định của pháp luật. Ma tuý là chất độc hại gây nghiện cho
nên Nhà nước thống nhất quản lý, sử dụng.
Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính (do Uỷ ban Quốc hội thông qua
06/07/1995) còng quy định hành vi sử dụng trái phép chất ma tuý của người
từ đủ 18 tuổi trở lên đã được giáo dục mà còn vi phạm thì bị xử phạt hành
chính bằng biện pháp đưa vào cơ sở bắt buộc chữa bệnh.
Căn cứ vào Điều 103 và Điều 106 của Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam năm 1992; Căn cứ vào Điều 78 của Luật tổ chức Quốc
hội; Căn cứ vào Điều 50 của Luật ban hành các văn bản quy phạm pháp luật
công bố "Luật phòng, chống ma tuý" (Quốc hội nước cộng hoà xã hội chủ
nghĩa Việt Nam khoá X, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 09/12/2000).
Trong chương I; Điều 1: Quy định:"Luật này quy định về phòng ngừa,
ngăn chặn, đấu tranh chống tệ nạn ma tuý, kiểm soát các hoạt động hợp pháp
liên quan đến ma tuý; trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cơ quan, các cơ quan
trong phòng, chống ma tuý".
Theo chương I: Điều 4: Quy định:
"1. Phòng, chống ma tuý là trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cơ quan,
tổ chức và của toàn xã hội.
2. Nhà nước có chính sách khuyến khích bảo vệ cá nhân, gia đình, cơ
quan, tổ chức tham gia, phòng chống tệ nạn ma tuý; tổ chức đấu tranh chống
các tội phạm về ma tuý và sử dụng đồng bộ các biện pháp kinh tế, pháp luật,
văn hóa, xã hội, nghiệp vụ để tuyên truyền, vận động nhân dân, cán bộ công
chức và cán bộ chiến sỹ thuộc lực lượng vũ trang nhân dân để tham gia
phòng, chống tệ nậnm tuý; kết hợp phòng chống tệ nạn ma tuý với phòng
chống các loại tội phạm, HIV/AIDS và tệ nạn xã hội khác".
Điều 5: Quy định:
"1. Nhà nước Việt Nam thực hiện các điều quy ước quốc tế về phòng,
chống ma tuý và các điều ước quốc tế khác có liên quan mà Cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc tham gia trên nguyên tắc tôn trọng độc lập
chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và các bên cùng có lợi; hợp tác với các nước,
13
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
các tổ chức quốc tế, tổ chức và cá nhân, nước ngoài trong hoạt động phòng,
chống ma tuý ".
Trong quyết định 61/2000/QĐ -TTg (ngày 05/06/2000) của Thủ tướng
Chính phủ về việc "Thành lập Uỷ ban Quốc gia phòng, chống AIDS và
phòng, chống ma tuý, mại dâm". Giúp cho quá trình hoàn thiện tổ chức mang
chức năng chuyên trách phòng, chống tệ nạn xã hội nói chung và tạo tiền đề
trong hoạt động đẩy lùi tệ nạn xã hội, tiến tới xoá bỏ tệ nạn ma tuý và mại
dâm.
Ở Quyết định 150/QĐ - TTg (ngày 28/12/2000) của Thủ tướng Chính
phủ về "Chương trình hành động phòng, chống ma tuý giai đoạn 2001 -
2005". Thủ tướng đã yêu cầu các Bộ, các ban ngành, các đoàn thể, UBND các
tỉnh, thành phố tiến hành đồng loạt các chủ trương và biện pháp phòng, chống
ma tuý nhằm hạn chế tốc độ gia tăng người nghiện mới, cắt giảm nguồn cung
cấp ma tuý, đồng thời nâng cao công tác tổ chức cai nghiện và đưa người
nghiện tái hòa nhập cộng đồng.
Bộ quốc phòng chỉ đạo Bộ đội biên phòng và cảnh sát biển khẩn trương
triển khai Nghị quyết 1075/QĐ - TTg (Ngày 11/10/2004) của Thủ tướng
Chính phủ về việc tổ chức lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm ma
tuý, nâng cao năng lực của lực lượng chuyên ngành đồng thời phối hợp với
Bộ công an ra quân truy quét mạnh tội phạm ma tuý trên địa bàn biên giới,
đường bộ và cả đường biển.
Sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị khi tham gia công tác
phòng, chống ma tuý được phát huy tối đa. Các cấp uỷ Đảng, các bộ, ban
ngành, đoàn thể, UBND các cấp đã có nhiều cố gắng quyết tâm thực hiện.
So với năm 2006 thì năm 2007 có tốc độ gia tăng người nghiện giảm
50% (con số này đã bao quát được tình hình chung).
Tuy vậy, tệ nạn ma tuý còn diễn biến phức tạp, nghiêm trọng. Trong
Quyết định của Thủ tướng chính phủ đề ra mỗi năm giảm 10%- 20% số người
ma tuý hiện có, nhưng việc thực hiện mục tiêu đó còn gặp nhiều khó khăn và
phải phấn đấu trong thời gian dài.
Để ngăn chặn làm giảm tệ nạn ma tuý ở Việt Nam, Thủ tướng chính
phủ đã ra quyết định 49/QĐ - TTg phê duyệt kế hoạch tổng thể phòng, chống
ma tuý đến năm 2010. Mục tiêu của kếhoạch đó là: "Đến năm 2015 cơ bản
thanh toán xong tệ nạn ma tuý trong cả nước, kiềm chế tốc độ gia tăng người
14
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
nghiện mới, giảm tỷ lệ tái nghiện, phấn đấu đến năm 2010 giảm 20% - 30%số
người nghiện ma tuý so với năm 2001". Nghĩa là mỗi năm giảm 20.000 người
nghiện hút ma tuý để đến năm 2010 cả nước chỉ còn 70.000 người nghiện ma
tuý.
Chính phủ nêu ra 9 giải pháp để thực hiện mục tiêu:
+ Một là: Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng và chính quyền
về công tác phòng, chống ma tuý.
+ Hai là: Triển khai đồng bộ các loại hình thông tin tuyên truyền, giáo
dục, phòng, chống ma tuý.
+ Ba là: Củng cố về số lượng và chất lượng các lực lượng chuyên trách
phòng, chống tội phạm về ma tuý.
+ Bốn là: Tăng cường pháp luật phòng, chống tội phạm ma tuý và sản
xuất trái phép ở trong nước. Nâng cao năng lực thi hành pháp luật cho cả lực
lượng phòng, chống về ma tuý.
+ Năm là: Giảm tốc độ gia tăng người nghiện mới và nâng cao hiệu quả
cai nghiện ma tuý.
+ Sáu là: Xoá bỏ và thay thế các loại cây có chất ma tuý.
+ Bảy là: Hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng, chống ma tuý.
+ Tám là: Kiện toàn tổ chức bộ máy phòng, chống ma tuý.
+ Chín là: Tăng cường hợp tác quốc tế về phòng, chống ma tuý.
Thủ tướng phân nhiệm vụ cho các Bộ, ban ngành, đoàn thể, UBND các
tỉnh, thành phố có những biện pháp cụ thể, thiết thực để nâng cao hiệu quả và
công tác phòng, chống ma tuý. Hàng quý định kỳ sơ kết, đáng giá, báo cáo
Thủ tướng kết quả thực hiện. Do có sự quan tâm, chỉ đạo sát sao theo hướng
nâng cao năng lực, tạo điều kiện liên kết mạnh các Bộ, các ban ngành, đoàn
thể, UBND các tỉnh, thành phố đã đạt được kết qủa quan trọng trên nhiều lĩnh
vực nhưng do tác động khách quan từ bên ngoài vào, tình hình tệ nạn và tội
phạm vẫn có những diễn biến nhiều chiều có tính cam go với cả sự phức tạp
cần lưu tâm, chú ý để làm sao ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới xoá bỏ tệ nạn xã hội
nói chung và tệ nạn ma tuý nói riêng.
Với những yêu cầu mang tính chất khách quan đó, để đảm bảo trật tự
an ninh xã hội, vì cuộc sống bình yên của nhân dân và kỷ niệm những sự kiện
15
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
trọng đại của đất nước, đồng thời tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Luật phòng
chống ma tuý giai đoạn 2001 - 2005 vận động toàn dân tích cực tham gia vào
đấu tranh, tố giác tội phạm ma tuý, ngăn chặn các loại tệ nạn xã hội.
Ngày 24/05/2005 Thủ tướng chính phủ đã có Công văn 642/TTG - CV
hướng dẫn các Bộ, ban ngành, đoàn thể, UBND các tỉnh, thành phố tăng
cường công tác phòng chống ma tuý, đặc biệt là công tác tuyên truyền giáo
dục phòng, chống ma tuý.
Thủ tướng yêu cầu: Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ
Lao động - Thương binh xã hội, Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn, Bộ
Giáo dục - Đào tạo, Bộ Văn hóa thông tin, Uỷ ban dân số - gia đình trẻ em.
Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam, Mặt trận tổ quốc Việt Nam, Tổng liên đoàn
lao động Việt Nam, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Toà án nhân dân tối cao,
UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ; Xây dựng kế hoạch và
triển khai thực hiện kế hoạch tập trung tấn công trấn áp các loại tội phạm ma
tuý.
Tiến hành kiểm tra, rà soát nhằm phát hiện ngăn chặn và triệt phá các
tụ điểm tổ chức buôn bán sử dụng ma tuý. Đồng thời tuyên truyền phòng,
chống ma tuý với những nội dung mới, có hiệu quả. Đưa người nghiện vào
các Trung tâm cai nghiện thực hiện chữa trị có hiệu qủa, làm tốt công tác sau
cai nghiện tạo điều kiện hoà nhập cộng đồng một cách vững chắc.
Thủ tướng giao cho Bộ Công an theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc triển
khai thực hiện "Đợt cao điểm phòng, chống ma tuý" của các Bộ, ban ngành,
và các địa phương.
Chính phủ ra Nghị định 56/NĐ -CP (ngày 15/05/2002) quy định người
nghiện ma tuý cai nghiện tại gia đình và cộng đồng.
Nghị quyết liên tịch 546/NQTL - Bé Lao động thương binh xã hội - Bộ
văn hoá thông tin - Uỷ ban Trung ương mặt trận tổ quốc Việt Nam (ngày
27/02/2003) của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ văn hoá thông tin,
Uỷ ban trung ương mặt trận tổ quốc Việt Nam về "Quy định và hướng dẫn chỉ
tiêu phân loại và đánh giá xã, phường thị trấn lành mạnh không có tệ nạn mại
dâm, ma tuý".
Nghị định 135/NĐ - CP (ngày 10/06/2004) quy định: Chế độ áp dụng
biện pháp đưa vào cơ sở chữa bệnh, tổ chức cơ sở chữa bệnh (theo pháp lệnh
16
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
xử lý vi phạm hành chính và chế độ áp dụng đối với người chưa thành niên,
người tự nguyện vào cơ sở chữa bệnh).
Thực hiện sự lãnh đạo và chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và của Tỉnh
Nam Định về công tác đấu tranh phòng, chống ma tuý, UBND Huyện Giao
Thủy đã xây dựng và triển khai thực hiện Đề án 03/ĐA - UB (ngày
22/04/2001) về công tác phòng, chống ma tuý ở Xã Mỹ Lý giai đoạn 2001 -
2005 với phương châm:
"Phòng ngừa là chính, giáo dục nâng cao nhận thức là cơ bản. Lấy giáo
dục làm tế bào; xã phường, cơ quan xí nghiệp, trường học, đơn vị là điểm
tựa; lực lượng công an làm nòng cốt".
Hoạt động phòng, chống ma tuý và nghiện hút sẽ được triển khai trên
tất cả các lĩnh vực nh: Tuyên truyền giáo dục, tạo dư luận, lên án mạnh mẽ tội
phạm ma tuý và tệ nạn nghiện hút ma tuý.
Đầu năm 2001 trở lại đây, Xã đã có 03 Nghị quyết và kết luận, Hội
nghị Ban chấp hành Đảng bộ để lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống ma
tuý. Hội đồng nhân dân xã đã ban hành 07 Nghị quyết chuyên đề về phòng,
chống ma tuý trong đó có những Nghị quyết rất quan trọng để lãnh đạo và tạo
những cơ chế chính sách cho các cấp, các ngành tập trung phòng, chống ma
tuý sao cho thật có hiệu quả. UBND huyện, Ban chỉ đạo phòng chống tội
phạm phòng chống ma tuý đã xây dựng, ban hành 115 chỉ thị, quyết định, kế
hoạch, thông báo để chỉ đạo, hướng dẫn, phân công nhiệm vụ cho các đơn
vị, địa phương tổ chức triển khai thực hiện.
Hiện nay UBND Xã đã xây dựng xong: Đề án phòng, chống ma tuý Xã
giai đoạn 2007 -2010 (Nghị quyết này được HĐND Huyện Kỳ Sơn khoá XII,
kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14 tháng 07 năm 2007 với mục tiêu tổng quát là:
"Nâng cao nhận thức của mọi người trong toàn xã hội về ma tuý, tệ nạn ma
tuý và công tác phòng, chống ma tuý; triệt phá các tụ điểm buôn bán, tàng trữ,
sử dụng trái phép chất ma tuý; ngăn chặn phát sinh nghiện mới và tiến tới
giảm mạnh đối tượng nghiện hút ma tuý trên địa bàn Xã góp phần phát triển
xã hội lành mạnh, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội".
Đề án cũng nêu rõ mục tiêu cụ thể là: "Phải coi công tác đấu tranh
phòng, chống ma tuý là nhiệm vụ thường xuyên của các cấp uỷ đảng, chính
quyền các cấp và các ngành đòan thể từ đó nâng cao nhận thức của mọi người
17
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
về tác hại của ma tuý, phát huy tính chủ động của mỗi người, tự nguyện cùng
cộng đồng tham gia phòng, chống nghiện hút ma tuý".
Các văn bản trên tinh thần chung đều khẳng định tệ nạn xã hội trong đó
có tệ nạn ma tuý là xấu, là trái với đạo đức và thuần phong mỹ tục tốt đẹp của
dân tộc.
Tệ nạn xã hội ảnh hưởng trực tiếp đến văn hóa, xã hội, an ninh trật tự,
gây ra hậu quả nghiêm trọng đến giống nòi dân tộc, tạo ra tâm lý lo lắng, bất
bình trong nhân dân.
Nh vậy để đảm bảo một cuộc sống lành mạnh cho cả cộng đồng con
người bắt buộc chúng ta phải nhanh chóng chận đứng, đẩy lùi và tiến tới xóa
bỏ tệ nạn ma tuý ra khỏi xã hội.
Rõ ràng Đảng và Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã và
đang lãnh đạo toàn dân đấu tranh, đấu tranh có hiệu quả chống lại tệ nạn xã
hội, coi tệ nạn ma tuý là một vấn đề vô cùng cấp bách và khẩn thiết.
Việc lãnh đạo thông qua ban hành các văn bản có ý nghĩa quan trọng
thể hiện sự nâng cao về mặt nhận thức trong tư tưởng của toàn Đảng, toàn dân
trong phòng, chống ma tuý và tệ nạn xã hội.
Hy vọng với nỗ lực của cộng đồng ở tương lai không xa, chóng ta sẽ
đẩy lùi và tiến tới xóa sạch ma tuý ra khỏi cuộc sống làm cho dân giàu, nước
mạnh, xã hội văn minh hơn.
2.2. Vai trò của đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với công
tác phòng, chống tệ nạn ma tuý.
Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị xã hội của
Thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh
sáng lập, lãnh đạo, rèn luyện. Đoàn gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu
vì mục tiêu lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã
hội, dân giàu, nước mạnh, xã hội, công bằng, dân chủ, văn minh.
Trong các thời kỳ đấu tranh cách mạng, Đoàn đã tập hợp đông đảo
thanh niên phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, cống hiến xuất sắc cho sự
nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Trong thời kỳ mới, Đoàn tiếp tục phát huy những truyền thống quý báu của
dân tộc và bản chất tốt đẹp của Đoàn, kế tục trung thành, kế tục xuất sắc sự
nghiệp cách mạng vẻ vang và vinh quanh của Đảng Cộng sản và Chủ tịch Hồ
18
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Chí Minh; tổ chức động viên đoàn viên, thanh niên cả nước đi đầu trong sự
nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã
hội chủ nghĩa.
Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh luôn coi trọng việc tham gia
đấu tranh phòng, chống ma tuý và nghiện hút trong thanh, thiếu niên là nhiệm
vụ quan trọng và cần thiết. Để hưởng ứng phong trào toàn dân phòng, chống
tệ nạn xã hội thì chỉ huy Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
đã lập nên Kế hoạch 116 KH/TWĐTN (ngày 27/12/1995) đề ra nội dung hoạt
động của Đoàn thanh niên cơ sở xã, phường, thị trấn tuyên truyền, vận động
đoàn viên, thanh thiếu niên xây dựng nếp sống văn hoá, bài trừ tệ nạn buôn
bán, sử dụng chất ma tuý và tệ nạn xã hội ra khỏi cộng đồng.
Các loại hoạt động của Đoàn nhằm tham gia giữ gìn an ninh chính trị,
trật tự an toàn xã hội và được triển khai thông qua thực hiện Nghị quyết liên
tịch số 02 giữa Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Bộ
công an (ngày 01/08/1998) về việc phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm, tệ nạn xã
hội trong thanh, thiếu niên, Nghị quyết số 09 của Chính phủ về "Chương trình
quốc gia về phòng chống tội phạm", các đề án phòng, chống tội phạm - phòng
chống ma tuý của tỉnh và Xã Mỹ Lý.
Bên cạnh đó còn có nhiều kế hoạch để mở rộng đợt cao điểm vận động
phòng, chống ma tuý trong thanh, thiếu niên. Điều này làm cho tổ chức đoàn
khẳng định vị trí quan trọng của mình trong việc hỗ trợ Đảng, chính phủ đẩy
lùi các tệ nạn xã hội nói chung và tệ nạn ma tuý nói riêng, góp phần làm trong
sạch xã hội. Đoàn tham gia phòng, chống ma tuý thông qua kế hoạch chương
trình cụ thể chủ yếu bằng các hình thức như là: Tuyên truyền, vận động, thu
hút, tập hợp thanh niên tham gia các hoạt động của tổ chức đoàn, mở các câu
lạc bộ sinh hoạt theo chủ đề, thanh niên tình nguyện thường xuyên hoạt động
cộng đồng tránh xa không bị các tệ nạn xã hội lôi kéo.
Luôn định hướng tư tưởng cách mạng thông qua hành động giúp thế hệ
thanh niên làm sao sống cho tốt, sống cho đẹp, sống cho thật sự có Ých theo
mục tiêu, lý tưởng của Đảng Cộng sản, cống hiến, cống hiến hết mình cho Tổ
quốc, xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, ngày càng văn minh hơn để
sánh vai cùng năm châu bốn bể.
19
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
CHƯƠNG II.
CƠ SỞ THỰC TIỄN
I. THỰC TRẠNG TỆ NẠN NGHIỆN HÚT MA TUÝ TẠI XÃ MỸ LÝ –
HUYỆN KỲ SƠN.
Xã Mỹ Lý là một trong những trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa và
du lịch của Huyện Kỳ Sơn. Với lợi thế là nằm cạnh con sông Nậm Mộ phù sa
màu mỡ thuận lợi phát triển . Có diện tích 173,5km
2
, dân số 25 nghìn người
và chỉ có dân tộc thiểu sè sinh sống, có 12 bản và 1 trung tâm xã.
Xã Mỹ Lý có trên 835 thanh niên thuộc nhiều đối tượng khác nhau, đây
là lực lượng có tầm quan trọng và cần sắp xếp, tạo cơ chế, chính sách cụ thể,
sao cho cân đối lực lượng lao động trẻ tạo tiền đề thuận lợi cho công cuộc
phát triển Chiến lược kinh tế - chính trị - văn hóa - xã hội của Xã Mỹ Lý để
hạn chế những hậu quả tiêu cực, nặng nề để lại (ví như thanh niên thất nghiệp,
thanh niên chậm tiến, thanh niên chây lười hoạt động, thụ động trong công
việc, trong lao động sản xuất Rồi nảy sinh tiêu cực và tệ nạn xã hội).
Xã Mỹ Lý có lợi thế lớn về vị trí giao thông đường bộ và đường thủy.
Do đó rất thuận lợi cho giao lưu phát triển kinh tế xã hội, kỹ thuật văn hoá của
xã với cơ sở khác.
Hệ thống giao thông giáp với nước Lào thuận tiện cho việc kinh doanh
buôn bán, phát triển các ngành du lịch, dịch vụ
Hàng năm, Xã Mỹ Lý thu hút được nhiều đối tượng có công ăn việc
làm từ các bản, các xã lân cận về lao động sản xuất. Điều này đã gây nhiều
điều khó khăn cho việc quản lý con người của các cấp chính quyền sở tại.
Toàn Huyện Kỳ Sơn có 1 trường cấp III và 21 trường cấp II, Lưu lượng
hàng năm có trên 15 ngàn học sinh, sinh viên trong cả nước đến học tập và
nghiên cứu được phân bố về tất cả các trường nói trên.
Trong những năm qua điều kiện học tập cho học sinh, sinh viên còn tồn
tại khó khăn, tỷ lệ sinh viên ngoại trú khá cao ở các trường Đại học (Trên
70% là sinh viên ngoại trú). Các cơ quan, ban ngành sở tại luôn theo dõi, quản
lý sát sao tránh những hiện tượng dễ dãi, không lành mạnh trong cuộc sống
sinh viên Họ là lực lượng lao động trẻ có tri thức, trình độ trong cơ cấu lao
động đóng góp tối đa cho công cuộc công nghiệp hóa - Hiện đại hóa đất nước.
20
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Mặc dù là một địa bàn có nhiều thuận lợi cho việc phát triển kinh tế,
thương mại nhưng thực tế những năm gần đây do sức Ðp của cơ chế thị
trường gây ra nhiều ảnh hưởng và xáo trộn không nhỏ.
Tình hình chung trong sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm của các
nhà máy, xí nghiệp, công ty, do địa phương quản lý đều gặp phải những, khó
khăn, bấp bênh gây ức chế như nhiều mặt hàng ứ đọng, khó tiêu thụ được nên
từ đó việc muốn quay vòng vốn là hạn chế, rồi cơ chế quản lý kinh tế thay đổi
kéo theo thay đổi trong bộ máy, khung quản lý và nhân sự.
Hiện nay những thay đổi đó là: Một bộ phận không nhỏ không thể tiếp
tục công việc như ban đầu nên ngưng hoạt động sản xuất hoặc giải thể, kéo
theo một hệ quả tất nhiên là người lao động không thể sản xuất, vì không đủ
năng lực hoặc do sự nhạy bén kém không bắt kịp xu thế rồi bị sa thải, mất
việc
Những lược điểm nói trên phần nào có tác động và ảnh hưởng trực tiếp
đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội và an ninh trật tự ở địa phương.
II. BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO THỰC HIỆN PHÒNG CHỐNG NGHIỆN HÚT
MA TUÝ CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH XÃ MỸ LÝ
HUYỆN KỲ SƠN TRONG NHỮNG NĂM QUA.
2.1. Thực trạng tệ nạn nghiện hút ma tuý trên địa bàn Xã Mỹ Lý –
huyện Kỳ Sơn.
Theo "Đề án phòng, chống ma tuý Xã Mỹ Lý giai đoạn 2002 - 2006 thì
số người nghiện ma tuý (Từ thời diểm tháng 04/2002).
Số thống kê Sè sau thống kê Tổng số người
1906 người 108 người 2014 người
Con số trên cho thấy số lượng người nghiện ma tuý trên địa bàn Xã Mỹ
Lý trong khi thống kê vẫn chưa đảm bảo bao quát hết được tình hình mà cần
có công tác sau thống kê để cho kết quả tổng quát hơn.
Trong đó:
Đối tượng Số lượng người Tỷ lệ (%)
Học sinh, sinh viên 54 3.6%
Cán bé CNV 21 0,9%
Sè ca mắc nghiện là học sinh, sinh viên cao hơn so với cán bộ công
nhân viên. Đó là do môi trường khác nhau; Đối với học sinh, sinh viên môi
trường giao thiệp theo lứa tuổi và sở thích nên không loại trừ những khả năng
tìm hiểu những thứ mà người lớn cấm đoán, lứa tuổi này ham tò mò
21
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Tính đến tháng 11 năm 2006 (so với tháng 04 năm 2002):
Địa bàn Sè ca mắc nghiện Tỷ lệ % so sánh
Huyện Kỳ Sơn 869 100% đơn vị so sánh
Xã Mỹ Lý 197 25%
Nh vậy Xã Mỹ Lý có số ca mắc nghiện: 197 ca
Đây là dấu hiệu cho thấy các cơ quan, ban ngành hữu trách của huyện
Giao Thủy đã có nhiều nỗ lực, cố gắng trong công tác tuyên truyền, đấu tranh
phòng tệ nạn xã hội, nhất là tệ nạn ma tuý. Làm sao khảo sát thật kỹ lưỡng,
đưa ra các con số phù hợp nhất với thực tế, để từ đó đưa ra giải pháp thật hữu
hiệu trong phòng, chống tệ nạn ma tuý.
Trong tổng số 1976 người nghiện thì:
Hình thức Số lượng đối tượng (người)
Trung tâm cai nghiện 01 34
Cơ sở giáo dưỡng 75
Đi làm ăn ở nơi khác 420
Phạt tù 230
Tập trung tại địa phương 1115
Theo bảng thống kê ở trên có thể nói rằng sự quản lý của các cơ quan
chức năng chưa đủ khả năng để quản lý tất cả các đối tượng.
Bên cạnh đó vẫn còn nhiều đối tượng tập trung tại địa phương, chưa
chịu sự răn đe và quản lý chặt chẽ của pháp luật cũng đã gây ra xáo trộn nhỏ
trong đời sống nhân dân, ví như trộm cắp của cải vật chất có giá trị thấp
Trong tổng số 213 người nghiện ma tuý thì:
+ Về giới tính:
Thuộc giới tính Số lượng người Tỷ lệ ca mắc nghiện (%)
Nam
200 90%
Nữ 13 10%
Ca mắc nghiện thuộc phần lớn là nam giới biểu hiện qua bảng thống kê
ở trên cho chóng ta một nhận xét: Tại sao nam giới lại dễ mắc nghiện hơn?
22
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Đó là vì người nam trong quan hệ giao lưu thường rộng rãi, không khắt khe
và muốn kết thành nhóm. Nam giới thể hiện bản thân mạnh hơn (Do Hor -
mon của nam giới) là nữ giới đôi khi lại quá đà, thiếu sự cân bằng
+ Về độ tuổi:
Độ tuổi giới hạn Số lượng người Tỷ lệ %
Dưới 30 tuổi 150 72%
Trên 30 tuổi 65 28%
Đứng trước số người nghiện tỷ lệ mắc nghiện cao nh vậy, bản thân em
cảm thấy thật bất ngờ. Nhưng chính vì có sự bất ngờ nh thế càng thôi thúc em
tìm hiểu nguyên nhân của sự khác biệt và nghiên cứu biện pháp khắc phục.
Có sự khác biệt này là do khác nhau về tuổi đời cho nên kinh nghiệm
sống còn thiếu, chưa hoàn toàn chấp nhận sự thất bại khi vấp ngã, những sai
lầm mắc phải khi còn trẻ gây ra sự ức chế tinh thần và muốn tìm đến những
cảm giác thoải mái, lấy lại sự tự tin nhưng thường quyết định đó lại hấp tấp
mang những sai lầm khó lường trước
+ Về nghề nghiệp.
Đối tượng Số lượng người Tỷ lệ (%)
Vô nghề nghiệp 130 63%
Cán bộ công nhân viên 13 6%
Kinh doanh, nghề khác 70 31%
Bảng thống kê đã phản ánh đúng thực tế khi lao động nhàn rỗi rồi sẽ
nảy sinh tiêu cực, đúng nh người đời có câu:"Nhàn cư vi bất thiện"
+ Về hình thức sử dụng:
Ma tuý có thể được đưa vào cơ thể người nghiện dưới nhiều hình thức
như hút, chích, hít, ngửi, uống, tiêm, nuốt (cá biệt có những trường hợp
nghiện nặng, các mạch máu đã bị hư hụt, người nghiện có thể rạch tay chân
rồi chà sát ma tuý vào những chỗ đó có để ma tuý thấm vào trong máu).
Theo thống kê trên 80% con nghiện hít và tiêm chích (số lượng này dễ
bị nhiễm HIV nhất) - có 19 người bị nhiễm HIV/AIDS.
+ Mức độ vi phạm:
Trên 70% số người nghiện ma tuý có mang tiềm Èn, tiền sự (có 90 số
người nghiện nặng từ 5 năm trở lên). Họ được tổ chức cai nghiện dưới mọi
23
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
hình thức trên 2 lần song vẫn không từ bỏ được ma tuý. Mức độ vi phạm theo
cấp tăng dần ngày càng nghiêm trọng.
Ma tuý đang là vấn đề hết sức bức rối trong các khu vực cư sinh sống
có hay tồn tại tệ nạn xã hội, mà vấn nạn ma tuý là chủ yếu.
Vấn đề này cần tập trung, chỉ đạo của các bộ, ban ngành, đoàn thể để
thanh toán tận gốc tệ nạn ma tuý. Ma tuý không chỉ là hiểm họa của riêng một
địa phương nào mà một hiểm họa của toàn thể dân tộc và toàn thế giới.
Chính vì thế mỗi người, mỗi một cá nhân phải nhận thức thật chính xác
và rõ ràng trách nhiệm của cá nhân trong việc bài trừ tệ nạn ma tuý, giúp đỡ
người nghiện đi cai nghiện tái hoà nhập cộng đồng.
2.2 Nguyên nhân của thực trạng tệ nạn nghiện hút ma tuý:
2.2.1. Nguyên nhân khách quan:
Từ khi đất nước tiến hành mở cửa nền kinh tế, một mặt làm cho nền
kinh tế đất nước thay đổi và phát triển rõ rệt; nhưng kéo theo đó các tệ nạn xã
hội không ngừng gia tăng, đặc biệt là tệ nạn nghiện hút ma tuý.
Do tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường, các cơ quan xí nghiệp
gặp nhiều khó khăn trong sản xuất kinh doanh, người lao động thiếu việc làm.
Rất nhiều người đi kiếm sống ở vùng khác nên dễ bị dụ dỗ, lôi kéo và sử dụng
ma tuý.
Trên địa bàn Huyện Kỳ Sơn có nhiều Tài nguyên rừng. Do đó hàng
năm hàng ngàn đối tượng không có công ăn việc làm đến lao động, khai thác
các loại gỗ quý. Đây cũng chính là nơi tệ nạn ma tuý có điều kiện dễ dàng
nhen nhóm phát sinh, phát triển. Mỗi khi trở về địa phương là số người
nghiện lại tăng lên.
Trong khi đó, lại có thêm một bộ phận thanh niên nông thôn ra thành
phố để nhằm mục đích thay đổi cuộc sống bằng con đường học tập và lao
động kiếm sống. Họ rất dễ bị cuốn theo những lối sống thực dụng, bị tác động
hàng ngày bởi cuộc sống đô thị, tệ nạn xã hội theo đó và tệ nạn ma tuý sẽ có
cơ hội xuất hiện
Hiện nay các kẻ thù địch luôn tìm cách xuyên tạc và chống phá cách
mạng. Điều này có tác động không nhỏ tới việc phát sinh và gia tăng các tệ
nạn xã hội.
24
Chuyên đề tốt nghiệp Vi Văn Việt – K43C
Chúng buôn bán ma tuý chuyển qua biên giới vào Việt Nam và các
thành phố lớn.Tuyên truyền các văn hoá phẩm thiếu tính lành mạnh và độc
hại vào một bộ phận thanh thiếu niên.
Do ma tuý là một mặt hàng mang lại lợi nhuận rất cao hay siêu lợi
nhuận nên bọn tội phạm vẫn bất chấp đạo đức mà lao vào vận chuyển, buôn
bán ma tuý. Chúng thường móc nối cấu kết để hình thành các đường dây ổ
nhóm lôi kéo phần lớn là các đối tượng là phụ nữ mang thai, trẻ em và người
già vận chuyển, mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý Gây rất
nhiều khó khăn cho các cơ quan điều tra trong công tác điều tra, phá án.
Ma tuý khi vào cơ thể con người để lại vết xước sâu trên đỉnh đại não
gây sự "nhớ" khi ngửi, hít thông thường hoặc gặp mùi tương tự ma tuý làm
thay đổi trạng thái ý thức, ức chế tâm trạng như lầm lỳ, cáu gắt; "giả" minh
mẫn trí tuệ, khi có thuốc thì hoạt bát nhưng khi không thì ủ rũ. Qúa trình
nghiện cũng bao gồm tái nghiện. Do đó đa số những người đi cai về lại tiếp
tục nghiện
Thực chất ma tuý biểu hiện vô cùng phức tạp, khó lường khiến cho các
cơ quan chức năng luôn phải vất vả trong việc đưa ra các biện pháp nhằm đẩy
lùi tệ nạn xã hội , tiến tới xóa bỏ tệ nạn ma tuý nhằm đem lại sự bình yên
trong cuộc sống của người dân.
Đây là vấn đề lớn được Chính phủ, các bộ, ban ngành quan tâm chỉ đạo
phối hợp liên ngành và đồng bộ về phòng, chống ma tuý, triển khai các
phương pháp cai nghiện có hiệu quả từ đó việc làm, giúp đỡ họ tái hoà nhập
cộng đồng xã hội.
2.2.2. Nguyên nhân chủ quan
Thứ nhất: Do nhận thức của một bộ phận quần chúng nhân dân, đặc
biệt là một số cán bộ Đảng viên, cán bộ lao động các cấp chưa thấy hết nguy
cơ, tác hại và hậu quả tiềm tàng, nghiêm trọng, lâu dài của tệ nạn ma tuý. Do
đó, chức xác định cụ thể đượcvai trò trong trách nhiệm và công việc của từng
tổ chức, từng gia đình, cộng đồng trong việc đấu tranh với tệ nạn xã hội; trong
công tác phòng, chống các tệ nạn xã hội; thiếu sự tích cực trong việc tham gia
vào phong trào và các hoạt động phòng, chống tệ nạn xã hội.
Thứ hai: Trong điều kiện kinh tế mở cửa, thị trường đa phương hóa,
một số cấp uỷ Đảng, chính quyền, đoàn thể đã chú trọng đến công tác giáo
dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, đặc biệt là tầng lớp
25