Một trang Home page là gì?

Đồ án tốt nghiệp Mục lục
Mục lục
Mục lục......................................................................................1
Các thuật ngữ dùng trong đồ án............................................5
Phần 1
Thiết kế một Web site
..................................................................................................11
Phần giới thiệu...............................................................................................12
Chơng 1. Các khái niệm cơ bản.........................................14
I. Một trang Web là gì?..................................................................................14
II. Một trang Home Page là gì?.....................................................................15
III.Một Web site là gì?...................................................................................16
IV. Ngôn ngữ HTML.......................................................................................18
V. Các Script là gì?........................................................................................18
VI. Trình duyệt Web (Web Browser).............................................................20
VII. Các URL (Uniform Resource Locator)...................................................20
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 1
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
Chơng 2 Các công cụ cần có ....................................22
I. Phía Server.................................................................................................22
I.1. Netscape Server ......................................................................................22
I.2. Internet Information Server Web Server...................................................24
II. Phía client..................................................................................................24
II.1. Netscape Navigator.................................................................................24
II.2. Trình duyệt Web Microsoft Internet Explorer............................................28
III. Phần mềm soạn các trang Web .............................................................29
Chơng 3 Thiết kế một Web site........................................30
Lời giới thiệu..................................................................................................30
Các yếu tố cơ bản và mục đích của việc thiết kế một Web site......................33
I. Cấu trúc một trang Web.............................................................................34
II. Liên kết các trang lại với nhau..................................................................35

III. Các phơng pháp thiết kế một Web site....................................................38
III.1. Phơng pháp từ trên xuống dới.................................................................38
III.2. Phơng pháp thiết kế từ dới lên................................................................38
III.3. Phơng pháp thiết kế lớn dần/khi cần thiết...............................................39
IV. Các kỹ thuật thiết kế................................................................................39
IV.1. Tổ chức thông tin thành từng nhóm có kích thớc hợp lý.........................40
V. Các vấn đề khi thiết kế một Web site ......................................................40
V.1. Trang đến từ bên ngoài (page from outer space)....................................41
V.2. Trang Web khổng lồ (Monster Page).......................................................42
V.3. Dùng các công cụ đa phơng tiện quá mức cần thiết................................43
V.4. Trang Web không có cấu trúc..................................................................43
V.5. Các liên kết vô nghĩa...............................................................................44
Chơng 4 Các ứng dụng cơ bản của Web.....................45
I. Web với thơng mại .....................................................................................45
I.1. Quảng cáo trên Web.................................................................................45
I.2. Mua bán hàng hoá trên Web ...................................................................45
I.3. Thanh toán và mở tài khoản với ngân hàng qua Web...............................46
II. Web với vui chơi và giải trí và nghệ thuật.................................................46
III. Web với giáo dục và nghiên cứu.............................................................46
III.1. Web thúc đẩy học sinh học tập tốt hơn...................................................46
III.2. Các trờng học trên Web..........................................................................46
IV. Web với khoa học và công nghệ.............................................................46
Phần 2
Giới thiệu Java và cơ sở dữ liệu........................................47
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 2
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
Giới thiệu về Java truy cập vào các cơ sở dữ liệu........................................48
Các Java Enterprise API...............................................................................49
JDBC.............................................................................................................50
Sự áp dụng JDBC ........................................................................................52

Giới thiệu cụ thể về các class của JDBC........................................................55
java.sql.DriverManager...................................................................................57
java.sql.Driver ................................................................................................58
java.sql.Connection........................................................................................59
java.sql.Statement..........................................................................................61
java.sql.PreparedStatement...........................................................................61
java.sql.CallableSatement..............................................................................62
java.sql.ResultSet...........................................................................................62
MetaData........................................................................................................64
Java RMI và sắp xếp đối tợng (Object Serialization)...................................65
Java IDL........................................................................................................67
Nhà cung cấp/ Các giải pháp thành viên thứ ba..........................................68
Oracle.............................................................................................................68
Cấu trúc Web Server của Oracle.................................................................................69
Java cartridge................................................................................................................69
Các class Java của riêng Oracle.................................................................................69
Visigenic.........................................................................................................70
Visigenic OpenChannel Client cho Java...................................................................71
Trình giao tiếp giữa JDBC và ODBC của Visigenic.................................................71
Tơng lai..........................................................................................................72
phần 3
Xây dựng dịch vụ hội nghị từ xa trên Web
<phía client>......................................................................73
Phần giới thiệu..............................................................................................74
I. Mục đích thiết kế........................................................................................74
II. Cơ sở lý thuyết và công cụ để thiết kế......................................................75
II.1. Giới thiệu giao thức IRC...........................................................................75
II.1.1. Các máy chủ (servers) ......................................................................................75
II.1.2. Các máy khách (clients)....................................................................................76
II.1.1.1. Ngời điều hành (operator)....................................................................................................................76

II.1.3. Các kênh (Channels)..........................................................................................77
II.1.3.1. Ngời điều hành kênh.............................................................................................................................78
II.2. Các đặc điểm kỹ thuật của IRC................................................................78
II.2.1. Tổng quan...........................................................................................................78
II.2.2. Các mã ký tự........................................................................................................79
II.2.3. Các thông điệp IRC (IRC messages)...............................................................79
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 3
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
II.4. Giới thiệu công cụ thiết kế dịch vụ hội nghị từ xa trên Web .....................80
II.4.1. Java hỗ trợ cơ chế đa luồng (Multi-threads)..................................................80
II.4.1.1. Giới thiệu về các Thread......................................................................................................................80
II.4.1.2. Thread làm việc ra sao?.......................................................................................................................81
Tạo và chạy một Thread...................................81
Các phơng thức điều khiển Thread..........................82
Chu trình của một thread.................................83
Độ u tiên và lập lịch (Priorities and Scheduling)..........85
Các thread chạy ngầm.....................................87
II.4.2. Java cho phép tạo các ứng dụng trên môi trờng client/server....................87
Viết các ứng dụng phía server bằng Java dùng ServerSocket.....................................................................90
Xây dựng các ứng dụng phía client dùng Java...............................................................................................93
Xây dựng các ứng dụng phía client ở cấp thấp dùng giao thức UDP
......................................................93
Xây dựng các ứng dụng phía client dùng giao thức TCP........94
Kết luận ..............................................95
III. Nội dung thiết kế......................................................................................96
III.1. Đặt vấn đề..............................................................................................96
III.2. Lu đồ thuật toán......................................................................................97
III.2.1. Sơ đồ khối các khối cơ bản..............................................................................97
II.2.2. Lu đồ thuật toán của từng khối........................................................................97
II.2.2.1. Khối nhận thông điệp từ Server ..........................................................................................................97

II.2.2.2. Khối phân tích và xử lý thông điệp từ hàng đợi.................................................................................99
II.2.2.3. Khối giao tiếp với và nhận thông điệp của ngời sử dụng................................................................100
III.3. Hớng dẫn sử dụng chơng trình .............................................................101
IV. Hớng phát triển và hạn chế...................................................................104
IV.1. Hạn chế................................................................................................104
IV.2. Hớng phát triển.....................................................................................105
Tài liệu tham khảo................................................................106
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 4
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
Các thuật ngữ dùng trong đồ án
Thuật ngữ Mô tả
Active X Là một bộ phần mềm có liên quan đến các công nghệ về
Internet mà có thể đợc dùng để mở rộng các khả năng của
các ứng dụng và nội dung của Internet.
API Giao diện lập trình ứng dụng; nó cung cấp một tập các chức
năng cho các nhà phát triển phần mềm dùng để thực hiện
một nhiệm vụ cụ thể nào đó.
authentication Là một quá trình mà một máy tính phê chuẩn định danh của
một ngời sử dụng hoặc một máy tính khác mà truy cập vào
một số tập tin trong máy tính này. Authentication thờng đợc
thực hiện qua quá trình kiểm tra tên ngời sử dụng và mật
khẩu tơng ứng với ngời sử dụng đó.
backbone Là một mạng với tốc độ cao, dải động lớn để nối các mạng
cục bộ và các máy tính riêng biệt trên một khoảng cách dài.
backdoor Là một mật khẩu bí mật hoặc một phơng thức chung không
xác định để truy cập đến một hệ thống máy tính bỏ qua việc
kiểm tra an ninh.
back up Đó là quá trình ngời sử dụng cất các dữ liệu quan trọng của
mình từ đĩa cứng của ngời sử dụng sang các công cụ chứa dữ
liệu (chẳng hạn nh đĩa mềm hoặc một ổ cứng khác).

bandwidth Trong các khái niệm về lĩnh vực máy tính, nó là lợng dữ liệu
có thể đợc truyền trên một kết nối mạng trong một khoảng
thời gian.
baud Là số mức chuyển tiếp trong một giây của một thiết bị truyền
thông (chẳng hạn nh một MODEM). Thông thờng nó đợc dùng
nh một từ đồng nghĩa với từ bps (Số bit truyền đợc trong một
giây).
bps Số bit trong một giây; để chỉ sự truyền dữ liệu trên một đờng
truyền thông hoặc trên mạng.
CGI Giao diện cổng vào thông dụng; là một phơng thức cho phép
một Web Server có thể giao tiếp với các ứng dụng khác trên
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 5
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
server đó.
class Là một sự mô tả của một loại đối tợng xác định của một ngôn
ngữ lập trình hớng đối tợng, bao gồm cả các lệnh của riêng
class đó.
client Là một máy tính dùng các tài nguyên đợc cung cấp bởi máy
tính khác (hay đợc máy tính khác phục vụ).
client/server
technology
Là một phơng thức để thực hiện một nhiệm vụ và chia nhỏ
chức năng của nó trên nhiều máy tính khác nhau.
client-side extention Mã để giúp cho một trình Internet browser trên máy client có
thêm các chức năng.
dial-up networking Cho phép một máy tính ở xa dùng một MODEM để truy cập
đến một mạng cục bộ nh là máy tính đó truy cập vào mạng
thông qua một máy tính đợc nối trực tiếp với mạng này.
DNS Hệ thống tên vùng; là một dịch vụ của Internet để chuyển đổi
từ các tên máy chủ (tên ở dạng văn bản dễ nhớ) thông thờng

thành các địa chỉ IP dới dạng số mà máy tính có thể hiểu đợc.
Các cơ sở dữ liệu của DNS là các cơ sở dữ liệu phân tán điều
này có nghĩa các cơ sở dữ liệu này đợc đặt trên các server
khác nhau trên toàn mạng Internet.
domain Trong thuật ngữ của Windows NT server, một nhóm logic các
máy tính tất cả đều chạy trên Windows NT. Một Internet
domain hoàn toàn khác với một Windows NT domain, mặc dù
chúng có thể đợc đặt cho cùng một nhóm máy tính.
domain name Trong thế giới của Internet, một tên mà đợc dùng cho một
nhóm máy tính là một phần của một tổ chức nào đó. ở đây,
các máy tính này không nhất thiết phải là cùng trên một
mạng.
e-mail Th tín điện tử, cho phép mọi ngời có thể trao đổi các thông
điệp tới bất kỳ ngời sử dụng nào có thể truy cập vào dịch vụ
này.
encryption Một quá trình dùng để cho phép quá trình truyền dữ liệu trên
mạng an toàn bằng cách làm cho dữ liệu khi đợc truyền trên
mạng đợc đặt ở chế độ không thể đọc đợc (ureadable).
Ethernet Là một công nghệ thờng đợc dùng để kết nối các mạng LAN
với nhau.
FTP Dịch vụ truyền tập tin, cho phép các máy tình có thể nạp về
máy mình các phần mềm trền FTP server hoặc có thể nạp lên
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 6
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
mạng các phần mềm ở trên máy của mình.
firewall Đó là một thiết bị để ngăn cách mạng này với mạng khác.
frame relay Là một dịch vụ truyền thông có ở các công ty điện thoại cho
phép các kết nối với tốc độ cao giữa các máy tính.
Gopher Là một dịch vụ dựa trên văn bản, cho phép làm việc với các
tài liệu trên Internet.

HTML Là ngôn ngữ để viết các trang Web.
HTTP Là giao thức truyền siêu văn bản, đợc dùng để truyền các tập
tin HTML từ server đến client.
IDC Kết nối cơ sở dữ liệu trên Internet; là một hệ thống đợc dùng
để cho phép các trang Web có thể truy cập vào các cơ sở dữ
liệu trên Internet.
IIS Là một bộ phần mềm server bao gồm: Web server, FTP
server và Gopher server đợc thiết kế để sử dụng các thuận
(điểm mạnh) lợi của Windows NT server.
Internet address Địa chỉ IP. là một địa chỉ đặc trng 32 bit đợc ấn định cho từng
máy trên Internet. Nếu nh các máy trên Internet không đợc ấn
định địa chỉ IP theo cùng một hệ thống thì không thể truyền
dữ liệu trên Internet đợc.
IPP Là một tổ chức cho phép bất kỳ một sự kết hợp nào giữa các
dịch vụ trên Internet, chẳng hạn nh Web site hosting, phân
tích tên vùng, tạo nội dung và các dịch vụ có liên quan đến
Internet trừ dịch vụ dial-up truy cập vào Internet.
ISP Là một tổ chức cho phép truy cập vào Internet thông qua dịch
vụ dial-up networking cho các khách hàng và các dịch vụ
khác mà đợc các nhà cung cấp dịch vụ Internet cung cấp.
InterNIC Là tổ chức quản lý địa chỉ IP và các tên vùng cho các
tổ
chức chính phủ, quân sự, các tổ chức khác, các tổ chức
về mạng, các tổ chức giáo dục và các tổ chức thơng mại.
interoperability Là khả năng của phần mềm và phần cứng cho phép giao tiếp
giữa các máy tính có platform khác nhau và từ các nhà cung
cấp khác nhau.
IRC Là một hệ thống hội nghị mang tính toàn cầu cho phép ngời
sử dụng trên Internet có thể có các cuộc hội thoại thời gian
thực trên Internet.

Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 7
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
ISAPI Là Internet server API; cung cấp cho các nhà phát triển phần
mềm một phơng thức để có thể mở rộng các chức năng của
hệ thống IIS bằng cách dùng chính phần mềm của họ.
ISDN Các dịch vụ tập trung trên mạng số; một đờng điện thoại với
tốc độ cao mà có thể dùng cho dịch vụ dial-up networking.
Java Là một ngôn ngữ script đợc dùng để có thể nâng cao các
chức năng của các máy tính server cũng nh client.
LAN Là mạng cục bộ; là một mạng với tốc độ cao mà giới hạn
trong một khu vực địa lý nhất định.
leased line Là một đờng tốc độ cao đợc giàng riêng để nối trực tiếp giữa
hai địa điểm.
modem Là một thiết bị dùng để kết nối một máy tính với mạng điện
thoại và cho phép truyền dữ liệu qua mạng đối tợng này.
name resolution Là một quá trình để hớng các tên tới các địa chỉ tơng ứng. Đặc
biệt là trên mạng Internet, name revolution tam chiếu đến
DNS, tại đó các tên vùng đợc khớp với các địa chỉ IP tơng ứng.
newsgroups Là một một cuộc thảo luận cụ thể trên hệ thống NNTP.
NNTP Giao thức NNTP cho phép một client có thể tah gia vào các
cuộc thảo luận trên một cuộc thảo luận công cộng tuơng tự
nh các hệ thống phát tin.
ODBC Cơ sở dữ liệu kết nối mở; cho phép một sự giao tiếp thông
dụng để truy cập đến các cơ sở dữ liệu khác nhau.
package Là một nhóm các lớp (class).
packet Là một đơn vị dữ liệu đợc truyền trên một đờng truyền dữ liệu.
PCT Công nghệ truyền thông riêng ; là một phiên bản nâng cao
của công nghệ SSL. Nó cho phép độ bảo mật cao hơn chuẩn
SSL và đã đợc chính phủ Mĩ đa ra.
PERL Là một ngôn ngữ lập trình cho phép có thể nâng cao đợc các

tính năng của client hay server.
Ping Là một chơng trình truyền một gói tin đến một máy tính ở xa
để xác định các vấn đề về giao tiếp giữa hai máy và xác đinh
khoảng thời gian truyền gói đó đến và nhận về.
platform
protocol Là một tậo các quy định về định dạng cho việc truyền dữ liệu,
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 8
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
chp phép các máy tính có thể trao đối thông tin.
PPP Là giao thức Điểm-Điểm; cung cấp một phơng tiện có hiệu
quả để cho phép một máy tính có thể kết nối đến một mạng
và có thể dùng rất nhiều các giao thức từ xa.
RAS Dịch vụ truy cập từ xa.
router Là một phần mềm hoặc một máy chuyên dụng để kết nối hai
hay nhiều mạng và dẫn thông tin từ mạng này đến các mạng
khác. Các router sẽ quyết định đờng đi của một gói tin trên
Internet để gói tin có thể đến đợc nơi nhận. Các router trên
Internet thờng là các gateway IP.
scripting Dùng một ngôn ngữ lập trình để mở rộng cãc chức năng của
mộy máy tính client hay server.
SCSI Là một hệ thống máy tính giao tiếp nhỏ; một cấu trúc với tốc
độ cao để kết nối các thiết bị ngoại vi với máy tính.
search engine Là một hệ thống cho phép một ngời sử dụng có thể tìm đợc
các tài nguyên cụ thể nào đó trên mạng dựa trên tiêu chẩn
mà ngời sử dụng đa vào.
serial port Cho phép giao tiếp với tốc độ thấp (mỗi lần một bit) để kết nối
một thiết bị ngoại vi với một máy tính.
server Là một máy tính mà những ngời sử dụng có thể truy cập vào
thông qua một mạng, trên máy tính này có chứa các tài
nguyên để phục vụ cho ngời sử dụng.

server extension Một script hoặc một ứng dụng mà mở rộng khả năng của một
server.
SLIP Giao thức Internet đờng truyền nối tiếp; là một phơng thức cũ
để cho phép các máy tính ở xa có thể truy cập vào mạng chỉ
dùng giao thức IP. Hiện nay SLIP đang đợc thay thế bởi PPP.
subnet mask Đợc TCP/IP dùng để điều khiển các gói tin l thông trên mạng
để đến đúng nơi nhận chúng. Subnet mask đợc dùng để xác
định xem địa chỉ nhận một gói tin nào dó hiện ở trong hay
ngoài một mạng cục bộ nào đó.
T1 connection Là một dịch vụ giao tiếp cho phép kết nối với tốc độ rất cao
giữa hai điểm. Tốc độ của kết nối này là 1.5 Mbps. (tức là 1.5
mega bit trong một giây).
T3 connection Là một dịch vụ với tốc độ cao nhất hiện nay, cho phép kết nối
với tốc độ 45 Mbps.
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 9
Đồ án tốt nghiệp Mục lục
TCP/IP Là một bộ các giao thức trên Internet làm việc kết hợp với
nhau cho phép dữ liệu có thể đợc truyền trên Internet.
Telnet Là một giao thức mà một ứng dụng dùng để truy cập đến một
máy tính ở xa dùng giao thức TCP/IP. Một phiên làm việc
Telnet cho phép một ngời sử dụng có thể đa ra các lệnh trên
máy tính ở xa mặc dù máy tính của ngời sử dụng là máy tính
địa phơng. Telnet dùng giao tiếp kiểu dòng lệnh, không hề có
giao tiếp đồ hoạ.
UNIX Đợc công ty X/Open đa ra. UNIX là để chỉ một trong những hệ
điều hành thông dụng hiện nay.
virtual directory Là một con trỏ trỏ đến một th mục vật lý cho phép IIS có thể
dùng đến các th mục vật lý mặc dù nó đang ở mổ vị trí khác.
virtual server Một phơng thức qua đó một Web server nh là nhiều Web
server.

WAN Mạng diện rộng
Web browser Là phần mềm đợc dùng trên một máy client để xem các tài
nguyên trên Internet.
Webmaster Là ngời chịu trách nhiệm bảo dỡng một Web server.
WWW Là toàn bộ các server tạo nên nội dung của dịch vụ Web trên
Internet.
Khoa điện tử - Viễn thông- ĐHBKHN Trang 10
PhÇn 1
ThiÕt kÕ mét Web
site
Phần giới thiệu
Dịch vụ World Wide Web (WWW), cũng thờng đợc gọi là Web
là một một dịch vụ rất lớn của Internet và từ năm 1993 Web đã trở thành
một dịch vụ thông dụng nhất trên Internet. Trên thực tế, rất nhiều ngời
nghĩ Internet và WWW là một, và một số ngời không nhận ra rằng Web
thực ra là một dịch vụ (entry) chạy trên Internet. Phần lớn trong số các
bạn sẽ thấy rằng Web là một công cụ rất tốt để bạn trình diễn về Internet.
Hiện tại, theo đánh giá, 85% lợng dữ liệu lu thông qua lại trên Internet là
của dịch vụ Web. Web chứa một khối lợng rất lớn các tài liệu mà các tài
liệu này đợc biểu diễn bằng rất nhiều các các công cụ (media), từ các tài
liệu dới dạng văn bản thờng đến các tài liệu có sự hỗ trợ của kỹ thuật đa
phơng tiện (multimedia).
Một đặc điểm của Web là các trang Web đợc liên kết với các
trang Web khác thông qua một phơng tiện đợc gọi là siêu liên kết
(hyperLink). Siêu liên kết cho phép bạn có thể lấy một tài liệu có liên
quan đến các tài liệu khác chỉ bằng cách đơn giản là nháy chuột của bạn
vào một đoạn văn bản hoặc một hình ảnh nào đó mà có liên kết đến các
tài liệu đó. Thông thờng, một liên kết đợc chỉ ra bởi một hoặc một số từ
hoặc một hình ảnh nào đó đợc thiết lập từ trang tài liệu thông thờng và
có thêm các đặc tính khác nh khác mầu hoặc có gạch chân hoặc kiểu chữ

đậm chẳng hạn. Thông thờng, tài liệu có liên kết với các tài liệu khác mà
bạn gọi lên màn hình đợc chỉ rõ tên đề mục nào đó hoặc một hình ảnh
nào đó có liên kết đến các tài liệu khác. Ví dụ, một bản catalog có thể có
các liên kết đến các danh mục cụ thể của từng sản phẩm, điều này cho
phép ngời sử dụng có thể tìm đến các thông tin cụ thể mà họ quan tâm
một cách dễ dàng. Siêu văn bản (hypertext) làm cho các trang Web thực
sự trở nên sống động và gây đợc ấn tợng của ngời sử dụng. Khi bạn
duyệt các tài nguyên của Web, bạn hoàn toàn có thể chọn để khám phá
nó theo các trang cụ thể nào đó. Điều này có nghĩa là bạn không hề phải
xem một Web site theo kiểu xem các quyển sách tức là từ trang này qua
trang khác một cách lần lợt mà bạn có thể chọn các chủ đề cụ thể và có
thể nhảy ngay đến đó để xem mà không phải đi qua những trang mà bạn
không muốn xem. Bạn có thể hoàn toàn nhảy từ một vị trí này sang bất
kỳ một ví trí khác để tìm đến các trang mà bạn thực sự muốn xem. Ngoài
ra, Web cũng hỗ trợ các dịch vụ khác nh FTP, Gopher, e-mail và
NNTP.
Dự án WWW đã đợc phát triển tại CERN (the European
Laboratory for Nuclear Physics) ở Thuỵ Sĩ. Giao thức HTTP (Hypertext
Transfer Protocol) là giao thức đợc dùng để thiết kế Web.
Chơng 1. Các khái niệm cơ bản.
I. Một trang Web là gì?
Xét về khía cạnh nào đó thì một trang Web rất giống một trang
văn bản mà hàng ngày ta vẫn in ra để dùng. Nếu nh bạn muốn mô tả nó
theo các yếu tố thô thiển nhất của nó thì một trang Web là một bộ su tập
gồm các từ văn bản, các hình ảnh, và các đối tợng khác đợc tổ chức một
cách liên tục từ đầu trang đến cuối trang. Sự khác nhau lớn nhất giữa một
trang Web và một trang văn bản in là độ dài của một trang Web không
có giới hạn về mặt vật lý. Hơn nữa, các trang Web còn có một khả năng
rất mạnh mẽ đó là có khả năng liên kết trực tiếp đến một số các trang
Web khác. Điều này có nghĩa là bạn không phải xem các trang Web theo

một quy định nào đó hoặc theo một kiểu hẹp nh khi bạn xem các cuốn
sách, mà bạn có thể xem các trang Web hoàn toàn theo ý bạn.
Sau đây xin giới thiệu một trang Web ví dụ (Hình 1.1):
Hình 1.1. Giới thiệu một trang Web.
Trang Web trên đây đợc đọc bởi trình duyệt Web có tên là
Netscape Navigator. Bạn có thể thấy rằng trong một trang web có cả văn
bản và các hình ảnh. Đây chính là điểm mạnh của Web. Trong trang
Web trên đây, đoạn văn bản \IMAGES\BACKGRND\ chính là một
siêu liên kết đến một trang Web khác.
II. Một trang Home Page là gì?
Một trang Web Home Page là một trang Web đặc biệt, nó là một
điểm vào của một Web site; thông thờng, nó là một trang Web giới thiệu
về Web site của bạn. Trang Home Page thờng là một trang chào đón bạn
đến với Web site nào đó và chỉ ra các liên kết đến tất cả các trang Web
cấp hai (tức là các trang ngay sau trang Home Page) có trong Web site
đó. Các trang Home Page tạo ra một ấn tợng đầu tiên với ngời sử dụng về
Web site của bạn và công ty của bạn. Một vài Web site nhỏ, chẳng hạn
các trang Web riêng, chỉ bao gồm một trang Home Page và một vài site
gồm một hoặc vài trang Web.
Sau đây xin giới thiệu một trang Home Page của EduNet:
Hình 1.2. Giới thiệu trang Home Page.
Trong trang Home Page dới đây, bạn có thể thấy dòng chào
mừng bạn đến EduNet, tiếp theo là các liên kết đến các trang cấp hai kế
tiếp (chẳng hạn, trang văn hoá xã hội, kinh tế, giải trí, vv ...).
III.Một Web site là gì?
Một Web site là một tập các trang Web đợc kết nối với nhau bằng
các siêu liên kết (Hyperlink) do đó mỗi một trang đều liên quan đến các
trang khác. Sau đây tôi xin giới thiệu mô hình một Web site đơn giản:
rang

Trang Home
Page
Trang văn hoá Trang Kinh Tế Trang Khoa
Học
Trang Phần
mềm
Trang
1
Trang
2
Trang
3
Trang
4
Trang
5
Trang
6
Trang
7
Trang
8


Hình 1.3. Giới thiệu mô hình một Web site.
Nếu bạn tởng tợng ra đợc tất cả các liên kết có thể có giữa các
trang Web và tất cả các các mà bạn có thể truy cập đến đợc các tài
nguyên trong Web site của bạn thì bạn có thể sẽ hiểu đợc khái niệm Web
một cách dễ dàng. Web nguyên nghĩa tiếng Anh của nó là một cái mạng
nhện, bởi lẽ các trang Web trong một Web site cũng liên kết với nhau

giống nh một cái mạng nhện. Sau đây xin giới thiệu các liên kết đợc mô
tả bằng một trình soạn Web. Dới đây là các liên kết giữa các trang Web
của EduNet đợc xem bởi trình soạn Web FrontPage của công ty
Microsoft.
Hình 1.4. Mô tả sự liên kết của các trang Web.
Với hình 1.4 trên đây, bạn có thể hiểu đợc khái niệm Web một
cách dễ dàng.
IV. Ngôn ngữ HTML
HTML (Hypertext Markup Language) là một ngôn ngữ dùng
để tạo các trang Web có thể đợc đọc bởi các trình duyệt Web (Web
browser). Nó là một ngôn ngữ dựa trên script (nếu nh bạn đã làm quen
với các tập tin nh autoxexec.bat trên DOS thì bạn có thể hiểu đợc khái
niệm script. Tập tin autoxexec.bat chính là một script), điều này có nghĩa
là nó dùng một chuỗi liên tục các ký tự đợc gọi là các tag (Chẳng hạn
nh lệnh đổi kiểu văn bản thành kiểu đậm đợc viết là: <B> Đoạn văn bản
sẽ đợc hiển thị kiểu đậm </B> thì ở đây <B>...</B> là một tag) là các
lệnh. Nếu nh bạn đã sử dụng máy tính trong thời kỳ đầu của kỹ thuật
soạn thảo văn bản thì có thể bạn đã làm quen với khái niệm script trớc
đây. Về cơ bản, các tag bạn gắn vào một đoạn văn bản nào đó sẽ quy
định kiểu của đoạn văn bản sẽ đợc hiển thị. Các tag cũng có thể ra lệnh
cho trình duyệt Web lấy về các hình ảnh và đặt nó lên một vị trí nào đó
(Ví dụ nh tag: <IMG SRC="../images/hinhanh/edunet.gif"></IMG>, ở
đây tag <IMG SRC=...></IMG> là tag để nạp tập tin hình ảnh
edunet.gif lên trang Web ), và các tag khác có thể tạo các liên kết đến
các trang Web khác (ví dụ nh tag: <a href="www.moet.edu.vn"> Home
page của EduNET </A> thì ở đây tag <a href=....>...</a> là tag tạo liên
kết đến trang Home page của EduNet.).
Khi một trình duyệt Web kết nối tới một trang Web, các script
HTML sẽ đợc truyền về trình duyệt Web, tại đó nó đợc trả lại trang Web
đợc mô tả bằng các script HTML đó. Việc trình bày lại văn bản và hình

ảnh đợc thực hiện phía client. Phía server truyền ngầm tập tin HTML đến
client thông qua việc dùng giao thức http (Hypertext Transport
Protocol). Web server không duyệt các tập tin đó mà gửi về cho client
duyệt các tập tin đó. Chính điều này cho phép một Web server của có thể
giải quyết đợc yêu cầu của một số lợng lớn các client cùng một lúc.
V. Các Script là gì?
Đối với một ngời diễn viên thì các script cho ngời diễn viên này
biết phải biểu diễn nh thế nào, phải làm gì, và phải nói gì trong các tình
huống đã đợc định trớc, máy tính cũng tơng tự nh vậy. Các script trong
máy tính của bạn sẽ cho nó biết phải làm gì khi các điều kiện nào đó đợc
thoả mãn. Trên Internet, các script cho phép bạn có thể cung cấp các tính
năng cao đối với những ngời sử dụng mạng của bạn. Một chơng trình
script thông thờng thực hiện khi một hành động nào đó đợc thực hiện từ
phía client gửi về server, chẳng hạn nh phía client gửi dữ liệu trực tiếp
đến server hoặc phía client bấm một phím của chuột. Một trong những
chức năng thông dụng và có ích nhất mà một script có thể thực hiện là
liên kết Web Server của bạn với các ứng dụng khác, chẳng hạn nh cơ sở
dữ liệu. Hình 1.5 dới đây mô tả điều này làm việc nh thế nào.









Hình 1.5. Server gửi một form đến client, phía client sau đó sẽ gửi lại form yêu cầu
đến server. Server gửi yêu cầu đến một script mà script này có giao tiếp với một cơ sở dữ
liệu. Sau đó script gửi kết quả lại cho client thông qua IIS.

Việc đòi hỏi các kỹ năng để có thể tạo một script phụ thuộc vào
các công cụ mà bạn dùng để tạo nó. Các script có thể đợc tạo ra bằng bất
cứ ngôn ngữ lập trình nào mà bạn đã biết, hoặc bạn cũng có thể dùng
Kết quả gửi trở lại
phía người sử dụng
HTML Form
Dữ liệu1:
Dữ liệu2:
IIS
Cơ sở dữ liệu
Script IDC
HTML
FORM
5
3
Server chuyển đến
cho script để xử lý
4
Kết quả được gửi trở
lại bộ phận xử lý script
1
FORM gửi đến người
sử dụng
2
Người sử dụng gửi
FORM lại phía Server
một trong rất nhiều các ngôn ngữ dạng script đã đợc tạo ra để dùng vào
mục đích tạo các script. Bạn cũng có thể tìm thấy rất nhiều các script
trên Internet mà có thể đáp ứng đợc yêu cầu của bạn, mặc dù nếu bạn lựa
chọn cách này thì bạn phải sửa đổi các script đó để nó có thể làm việc

với các trang HTML của chính bạn.
VI. Trình duyệt Web (Web Browser)
Một trình duyệt Web là một chơng trình cung cấp một giao tiếp
để truy cập đến và xem các tập tin trên Internet. Trớc khi có các trình
duyệt Web, ngời sử dụng cần phải biết một tập các lệnh rất phức tạp để
xem các tài nguyên trên Internet. Nhng khi có trình duyệt Web thì ngời
sử dụng không cần phải biết các lệnh phức tạp đó khi xem và dùng các
tài nguyên trên Internet nữa. Các trình duyệt Web làm cho Internet trở
nên thân thiện và dễ dùng hơn nhiều.
Để có thể xem đợc các tài nguyên của WWW, ngời sử dụng cần
có một trình duyệt Web trên máy tính của họ. Khi ngời sử dụng biết một
địa chỉ đến một trang Web cụ thể nào đó, họ có thể đánh địa chỉ đó
(URL) vào trình duyệt Web và trình duyệt Web đó sẽ gọi đến các tài
nguyên đó và hiển thị trên màn hình của ngời sử dụng. Ngoài ra, các
trình duyệt Web còn có thể cho phép bạn duyệt các trang Web khác
nhau, trở lại hoặc đi tiếp giữa các trang Web.
VII. Các URL (Uniform Resource Locator)
Một URL là để chỉ một địa chỉ đến một trang Web hoặc một tập
tin (hoặc một tài nguyên) cụ thể nào đó trên Internet. Một trong những
đặc điểm mà làm cho Internet có thể làm việc với các mạng nhỏ hơn nh-
ng có cùng đặc điểm đó là các URL cung cấp một phơng pháp chuẩn để
trỏ đến các dữ liệu cụ thể. Đối với tất cả các trang Web và các tập tin
trên Internet thì các URL có thể đợc so sánh với các địa chỉ trên các đ-
ờng phố.
Sau khi bạn đã có một cái nhìn tổng quan về các URL rồi thì bạn
nên bắt đầu chú ý đến một số mẫu về các URL. Nếu nh bạn đã có kinh
nghiệm với Internet thì bạn có thể thấy rằng là tất cả các địa chỉ đến các
trang Web hay đến các tập tin trên Internet đều đợc bắt đầu với http://.
Đây là phần thứ nhất của một URL, nó cho biết tài nguyên mà bạn làm
việc với đó dùng giao thức nào. Nếu nh bạn làm việc với một FTP site

thì phần bắt đầu của một URL sẽ là ftp://. Phần thứ hai của URL là phần
địa chỉ của máy chủ, nơi các tài nguyên đợc lu trữ. Có thể bạn sẽ nhìn
thấy một URL tơng tự nh: www.some-random-company.com hoặc
some-random-university.edu. Phần thứ ba của một URL chỉ bạn đến
cấu trúc th mục chứa tài nguyên mà bạn đang làm việc với và cuối cùng,
một URL đợc kết thúc với tên của tập tin hoặc của trang Web mà bạn
đang làm việc với. Cấu trúc th mục và tên tập tin thờng có dạng nh sau:
th-mục/th-mục-con/th-mục-con-của-th-mục-con/.../tên-tập-tin.htm.
Hình sau đây mô tả cấu trúc của một URL.
HTTP://www.moet.edu.vn/th-mục/tên-tập-tin.htm
Tên tập tin Đường dẫnGiao thức Tên máy chủ
Chơng 2 Các công cụ cần có
I. Phía Server
Để tổ chức một Web site, phía server bạn cần phải có một phần
mềm Web Server. Hiện nay có rất nhiều phần mềm Web Server. Sau đây
xin giới thiệu một số phần mềm Web Server hiện đang đợc dùng rất
thông dụng.
I.1. Netscape Server
Phần mềm Web Server này hiện nay cũng đang đợc sử dụng rất
rộng rãi. Một trong những khả năng rất mạnh mẽ là cho phép quản trị
Netscape Server này từ xa thông qua dịch vụ Web. Nếu bạn có tên và mật
khẩu để vào đợc phần quản trị mạng này thì bạn hoàn toàn có thể ngồi ở
rất xa mà vẫn có thể đặt các thông số cho Server một cách đơn giản.
Hình sau đây (hình 2.1) mô tả việc điều khiển server từ xa thông qua
dịch vụ Web:
Hình 2.1. Sơ đồ mô tả việc điều khiển Netscape Server từ xa thông qua dịch vụ
Web.

Ngoài khả năng điều khiển từ xa, Netscape Server có thể quản lý
Web site của ngời sử dụng một cách hết sức chặt chẽ. Bạn hoàn toàn có
thể đặt an ninh cho từng trang Web. Đây là một vấn đề quan trọng trong
việc quản lý Web site khi bạn không muốn tất cả những ngời truy cập
vào Web site của bạn mà bạn muốn rằng chỉ có những ngời có tên và mật
khẩu mà bạn đã quản lý đợc tên và mật khẩu đó mới có quyền truy cập
vào một trang Web nào đó.
Một khả năng nữa là khả năng an toàn khi các trang Web đợc
truyền trên mạng. Đó là đặt lựa chọn về độ an toàn (Encryption). Nếu
bạn bật chức năng Encryption lên thì toàn bộ dữ liệu đợc truyền trên
mạng sẽ đợc đặt ở chế độ không thể đọc đợc (Unreadable). Chỉ khi nào
dữ liệu đó đợc truyền đến máy tính nhận thì dữ liệu mới có thể đọc đợc.
Vì hiện nay trên mạng có rất nhiều kẻ thâm nhập vào dữ liệu một cách
trái phép nên chức năng này rất thuận lợi khi bạn muốn gửi dữ liệu bí
mật trên mạng.
modem
modem
modem
modem
máy chủ chứa
Netscape server
Internet
máy tính điều khiển
Netscape server từ xa
I.2. Internet Information Server Web Server
Đây là một phân mềm Web Server của hãng Microsoft, đây cũng
là một phần mềm hiện nay đợc sử dụng rất rộng rãi. Nó cũng có khả
năng quản lý từ xa nh Netscape Server.
II. Phía client
Phía client cần có một trình duyệt Web để duyệt và xem các

trang Web. Hiện nay có rất nhiều trình duyệt Web rất thông dụng nh
Netscape Navigator, Microsoft Internet Explorer, Hot dog, ... Thông
dụng nhất hiện nay là hai phần mềm duyệt Web Netscape Navigator và
Microsoft Internet Explorer. Dới đây xin giới thiệu các đặc điểm cơ bản
của hai trình duyệt Web này.
II.1. Netscape Navigator
Dới đây là hình ảnh của trình duyệt Web Netscape Navigator khi
chạy lên:
Hình 2.2. Trình duyệt Web Netscape Navigator.
Netscape Navigator là một trình duyệt Web đã đợc công ty
Netscape phát triển từ rất lâu. Trên thị trờng của trình duyệt Web hiện
nay có đến 70%-80% ngời sử dụng dùng Netscape Navigator. Netscape
cũng không trở nên mạnh nh hiện nay nếu nh nó không có các đặc điểm
để phân biệt nó và các trình duyệt Web khác. Rất nhiều trong số các đặc
điểm này đang đợc xây dựng trên các phần mềm Web client khác. Nhng
Netscape càng ngày càng tỏ ra mạnh mẽ hơn khi mà mỗi một phiên bản
mới ra đời lại có các tính năng mới đợc thêm vào. Dới đây là các đặc
điểm quan trọng nhất của Netscape mà nó có thể đem đến cho ngời sử
dụng.
Lu các trang Web đã đợc duyệt vào đĩa cứng
Mặc dù đây là một đặc điểm đã sớm trở thành một chuẩn ở
các trình Web client khác, nhng khả năng lu một cách có hiệu
quả các trang Web đã đợc duyệt này đã đợc làm đầu tiên với
Netscape. Điều này có nghĩa là Netscape lu một khối lợng xác
định các trang Web mà ngời sử dụng đã nạp về trong các phiên
làm việc trớc, sau đó lần sau ngời sử dụng truy cập vào Web site
đó thì Netscape sẽ lấy các trang đó lên từ đĩa cứng thay vì phải
truy cập trực tiếp vào Web site đó thông qua Internet. Điều này
làm cho thời gian nạp các trang Web mà ngời sử dụng đã nạp về
lần trớc sẽ nhanh hơn nhiều. Việc dùng bộ chứa tạm thời trên đĩa

là một ý tởng mới. Các phiên bản của X Windows đã dùng ý t-
ởng này trớc đây để phục vụ cho các dịch vụ nh America Online
và Prodigy. Nhờ có việc dùng bộ chứa tạm thời trên đĩa đã làm
cho việc truy cập vào các Web site đã đợc truy cập đến trong
những lần trớc thì lần sau truy cập vào gần nh là tức thời. Nó
không những làm cho việc nạp các trang Web trở nên nhanh
chóng mà còn làm cho lợng dữ liệu lu thông trên mạng giảm đi
đáng kể. Việc dùng bộ chứa trên đĩa cho phép chứa đợc rất nhiều
kilô byte các trang Web trên đĩa cứng của bạn, nó hoạt động nh
là bộ nhớ vĩnh cửu. Thuận lợi của việc này là nạp các trang Web
đã nạp từ trớc nhanh hơn nhiều và giảm đợc lợng dữ liệu lu
thông trên mạng. Nhng cũng có một điểm không thuận lợi là bộ
chứa này chiếm mất một phần đĩa cứng của bạn. Nhng hiện nay
giá đĩa cứng đã giảm rất nhiều cho nên nhợc điểm này không có
gì đáng ngại lắm.
Có thể dùng ngay các liên kết khi mà các trang Web đang đợc
nạp về:
Lại một lần nữa đây cũng là một đặc tính chuẩn của các
trình duyệt Web, nhng Netscape đã đa đặc tính này vào hoạt
động đầu tiên. Trớc kia các trình duyệt Web cũ nạp các trang
Web về từ một máy tính ở xa, thì các trang Web đó chỉ đợc hiển
thị khi toàn bộ trang Web đó đã đợc nạp về hết. Kể cả với tốc độ