Tôi phải quan tâm đến những số này như thế nào?

Tên, số và quy tắc
Trong bài này
 Trong số có những gì?
 Trong tên có những gì?
 Tôi phải quan tâm đến những tên và số này như thế nào?
 Các tên trên khắp thế giới
 Các quy tắc và luật lệ
Vâng, Internet có hơn một triệu máy tính nối đến nó. Làm thế nào bạn tìm
thấy máy tính bạn muốn? Có hai cách (không ai bảo điều này dễ đâu). Mỗi máy
trên mạng được nhận diện bằng một số và một tên. Trước hết, tôi nhìn vào số và
sau đó nhìn vào tên.
Tóm tắt công việc
Cách để gán các số và tên trên Internet thì không thể tránh khỏi mang tính
chất kỹ thuật. Do đó dưới đây là bản rút gọn những cách sau:
 Mỗi máy trên Internet (được gọi là một máy chủ trên Internet) có một
số được gán để nhận diện nó với những máy chủ khác, kiểu như một số điện thoại.
Số gồm có 4 phần, ví dụ như 123.45.67.89. Bạn nên biết số của máy chủ bạn sử
dụng nhiều nhất, ngược lại thì có thể quên các con số đi được rồi.
 Hầu hết các máy chủ đều có tên, tên dễ nhớ hơn nhiều so với số. Các
tên có nhiều phần ngăn cách nhau bởi các dấu chấm, ví dụ như tên máy tính của tôi
là chico.iecc.com. Một số máy chủ có nhiều hơn một tên nhưng bạn sử dụng tên
nào cũng được.
 Có nhiều quy tắc phức tạp kiểm soát cách gán tên và số nhưng bởi vì
bạn không chắc sẽ làm gì với việc gán tên này nên bạn thực ra không cần biết về
chúng.
 Mỗi mạng trong Internet đều có những quy tắc cho phép một số loại
lưu thông. Bạn nên biết những quy tắc áp dụng cho (các) mạng bạn sử dụng để
tránh làm cho những người điều hành mạng nổi giận.
1
Trong số có những gì?
Bất kỳ máy tính nào, từ nhỏ nhất cho đến lớn nhất, được gắn với Internet

cũng đều được gọi là máy chủ. Một số máy chủ là những máy tính mainframe lớn
hoặc siêu máy tính cung ứng những dịch vụ cho hàng ngàn người sử dụng, một số
máy khác là những trạm làm việc nhỏ hay các máy tính cá nhân có một người sử
dụng, và một số lại là những máy tính chuyên biệùt như các máy tạo đường dẫn nối
một mạng với mạng khác hoặc với những terminal server để cho các thiết bị đầu
cuối đơn (dump terminal) (như các máy cá nhân chạy Procomm, Crosstalk hoặc các
loại tương tự) gọi đến và nối với các máy chủ khác. Nhưng theo quan điểm của
Internet, tất cả đều là những máy chủ.
Mỗi máy được gán cho một số, kiểu như số điện thoại. Vì là máy tính nên
các số này là những số nhị phân 32 bit. Ví dụ, số của máy tính của tôi là
10001100101110100101000100000001
Hừm. Thật không dễ nhớ chút nào. Để làm cho những số này tương đối dễ
nhớ hơn, nó được chia thành 4 nhóm 8 bit và rồi mỗi nhóm được chuyển thành số
thập phân tương đương. Do đó, số máy của tôi trở thành
140.186.81.1
cũng không phải hoàn toàn tốt hơn nhưng ít ra thì người ta cũng có thể nhớ
trong vòng một vài phút.
Tôi phải quan tâm đến những số này như thế nào?
Cho đến giờ, bạn vẫn chưa biết bất kỳ số máy chủ nào vì trong hầu hết các
trường hợp, bạn sẽ sử dụng thường xuyên hơn các tên sẽ được mô tả trong chương
này. Tuy nhiên, đôi khi chương trình kiểm soát tên bị sự cố. Trong trường hợp như
vậy, viết ra hai số như sau cũng là 1 điều hữu ích:
 Số máy bạn sử dụng
 Số của một máy khác gần đó mà bạn tiếp cận.
2
Lý do của việc biết con số thứ hai là nếu bạn liên lạc với máy tính thứ hai
bằng số chứ không phải bằng tên thì bạn có thể kết luận một cách hợp lý là kế
hoạch đặt tên đã thất bại. Nếu bạn không thể liên lạc với nó bằng cả hai cách thì
chắc rằng mạng, hay ít ra là liên kết mạng của bạn đã thất bại hoàn toàn có thể do
bạn đã sơ ý đá vào một sợi dây cáp lỏng lẻo. Oops !!

Các mạng cũng có số sao?
Tôi e rằng như vậy. Hãy thử xét trường hợp số điện thoại của bạn, kiểu như
202-653-1800. Sáu chữ số đầu chỉ định nơi đặt tổng đài - trong trường hợp này là
Washington D.C. Bốn chữ số cuối là số điện thoại riêng trong tổng đài đó - trong
trường hợp này là số điện thoại chính của US Naval Observatory.
Các số máy chủ trong Internet cũng được chia làm 2 phần: phần đầu là số
của mạng (hãy nhớ Internet bao gồm rất nhiều mạng khác nhau nhưng có thể liên
kết được với nhau) và phần hai, phần cục bộ là số máy chủ trên mạng đó. Trong
trường hợp máy của tôi, 140.186.81.1 có nghĩa số của mạng là 140.186 còn số máy
chủ cục bộ (trên mạng đó) là 81.1. Đôi khi, để làm rắc rối thêm, người ta viết số
của mạng thành 4 phần bằng cách thêm vào những số 0 như 140.186.0.0.
Vì một số mạng có nhiều máy chủ trên đó hơn những mạng khác nên các
mạng được chia thành 3 loại: lớn, trung bình và nhỏ. Trong những mạng lớn
(Nhóm A), số đầu trong 4 số là số của mạng, còn 3 số kia là phần cục bộ. Trong
những mạng trung bình (Nhóm B), hai số đầu là số của mạng, còn 2 số kia là phần
cục bộ. Trong những mạng nhỏ (Nhóm C), ba số đầu là số của mạng, còn số cuối là
phần cục bộ.
Số đầu tiên trong bốn số sẽ cho bạn biết mạng thuộc loại nào. Bảng 2-1 tóm
tắt các nhóm và quy mô của chúng.
Bảng 2-1: Số của mạng và quy mô mạng
NhómSố đầu Độ dài số của mạng Số lượng máy chủ tối đa
A 1-126 1 16,387,064
3
B 128-191 2 64,516
C 192-223 3 254
Những tổ chức lớn (hoặc ít ra là những tổ chức có rất nhiều máy tính) có xu
hướng có những mạng loại A. Ví dụ, IBM có mạng 9, AT&T có mạng 12, do đó số
máy chủ của IBM có thể là 9.12.34.56 còn AT&T là 12.98.76.54. Những tổ chức có
quy mô trung bình, bao gồm hầu hết các trường đại học, có các mạng nhóm B.
Rutgers University có mạng 128.6, Goldman Sachs (một công ty môi giới đầu tư sử

dụng rất nhiều máy tính để theo dõi những khoản tiền mà công ty quản lý) có mạng
138.8. Các mạng nhóm C được sử dụng bởi những tổ chức nhỏ và đôi khi bởi
những bộ phận nhỏ trong các tổ chức lớn. Ví dụ mạng 129.65.175 được sử dụng
bởi một phòng nghiên cứu của IBM. (Tại sao họ lại không sử dụng số mạng của
IBM? Ai mà biết được).
Một vài số của mạng và máy chủ được dành cho những mục đích đặc biệt.
Đặc biệt, bất kỳ số nào có thành phần là 0 hoặc 255 (hai con số có ý nghĩa huyền
thoại đối với máy tính) là số đặc biệt và không thể được sử dụng như số của một
máy chủ (điều này hơi cường điệu nhưng nó đủ gần gũi cho hầu hết các mục đích).
Các mạng con, siêu mạng, siêu siêu mạng...
Thảo luận này đặc biệt mang tính kỹ thuật. Đừng nói rằng tôi không báo
trước.
Thông thường, một tổ chức có một số hiệu của mạng đơn muốn cài đặt
những máy tính nội bộ của mình trên nhiều mạng. Ví dụ, toàn bộ máy tính trong
một phòng ban thường được gắn với một mạng đơn cùng với một loại kết nối nào
đó gắn các mạng giữa các phòng lại với nhau (Có những lý do cả về quản lý lẫn kỹ
thuật cho sự dàn xếp này nhưng tôi sẽ không giải thích để bạn khỏi buồn chán).
4
Nhưng nếu theo cách mà Internet được cài đặt ban đầu có nghĩa là một bộ gồm 25
mạng nội bộ sẽ phải có 25 số khác nhau dành cho chúng.
Đây là một điều không hay vì nhiều lý do. Nó có nghĩa là mỗi lần một công
ty cài đặt một mạng nội bộ mới thì công ty đó phải xin một số hiệu mạng mới. Tệ
hơn nữa, phần còn lại của thế giới Internet cũng phải đưa số hiệu mạng mới này
vào bảng để họ biết cách gửi thông điệp đến đó.
Rõ ràng phải làm một điều gì đó. Điều đó được gọi là mạng con (subnet). Nó
có nghĩa là một mạng có thể được chia thành những phần nhỏ gọi là các mạng con
bằng cách xử lý phần lẽ ra là một số chủ như một phần của số mạng. Ví dụ, trong
mạng 140.186, con số thứ ba trong số chủ là số của mạng con, đối với máy
140.186.81.1 thì số mạng con là 140.186.81 và số máy chủ là 1. Điều này cho phép
cài đặt rất nhiều mạng cục bộ (hiện chúng tôi mới sử dụng 90 trong số 254 mạng

con có thể được) và đối với phần còn lại của thế giới thì họ chỉ cần biết đến số
140.186.
Trên thực tế, tất cả các mạng chỉ trừ những mạng nhỏ nhất đều có thể tạo
mạng con. Cũng trên thực tế, bạn gần như không bao giờ phải quan tâm đến các
mạng con. Khi máy tính của bạn lần đầu được nối với mạng thì người cài đặt sẽ
thiết lập cho nó một mặt nạ mạng con (subnet mask) phản ảnh đúng những quy ước
tạo mạng con hiện tại. Nếu mặt nạ này bị sai bạn có thể gặp phải những vấn đề kỳ
quái, ví dụ như chỉ có thể liên lạc với một nửa số phòng ban trong công ty (như chỉ
liên lạc được với các máy có số chẵn).
Một số tổ chức lại gặp phải vấn đề ngược lại. Họ có quá nhiều máy tính so
với mạng nhóm C (nhiều hơn 254) nhưng lại không có nơi nào đủ gần để cài đặt
mạng nhóm B. Hoặc một công ty đang phát triển có thể có quá nhiều máy tính đối
với mạng nhóm B (hơn 64.000) nhưng lại không thể có một số mạng nhóm A vì
5