Bài giảng bài sơ lược bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học hóa học 9 (4)

BÀI GIẢNG HÓA HỌC 9


KIỂM TRA BÀI CŨ:
? Hãy cho biết các nguyên tố trong một nhóm thì
cấu tạo nguyên tử có đặc điểm gì chung ?
? Hãy cho biết các nguyên tố trong một chu kỳ thì
cấu tạo nguyên tử có đặc điểm gì chung ?

ĐÁP ÁN
Các nguyên tố thuộc cùng một nhóm có cùng số e lớp
ngoài cùng. Số e lớp ngoài cùng là số thứ tự của
nhóm
Các nguyên tố thuộc cùng một chu kì có cùng số lớp
e. Số lớp e là số thứ tự của chu kì


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì


1) Trong một chu kì
Ví dụ :
Chu kì

2

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

3

4

5

6

V
7

8

10

Be
Beri
9

B
Bo
11

C
Cacbon
12

O

9

Li

Liti
7

N
Nitơ

F
Flo
19

Ne
Neon
20

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

11

12

13

14

V
15

Mg
Magie
24

Al

Nh«m
27

Si
Silic
28

P
Photpho

S

14

Oxi
16

Số e lớp
ngoài cùng

Chu kì
Số e lớp
ngoài cùng

3

Na
Natri
23

31

16
L.huúnh
32

17

18

Cl
Clo
35,5

Ar
Agon
4o


1) Trong một chu kì

Ví dụ :

Chu kì

2

Số e lớp
ngoài cùng

Chu kì
Số e lớp
ngoài cùng

3

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

3

4

5

6

V
7

8

10

Be
Beri
9

B
Bo
11

C

Cacbon
12

O

9

Li
Liti
7

N
Nitơ

14

Oxi
16

F
Flo
19

Ne
Neon
20

1

2

3

4

5

6

7

8

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

11

12

13

14

V
15
P
Photpho

S

Na
Natri

23

Mg
Magie
24

Al
Nh«m
27

1

2

3

Si
Silic
28

4

31

5

16
L.huúnh
32

6

17

18

Cl
Clo
35,5

Ar
Agon
4o

7

8

Em có nhận xét gì về số electron lớp ngoài cùng từ đầu chu kì đến cuối chu kì?


1) Trong một chu kì
Đầu
chu kì

Cuối
chu kì

Số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử tăng dần từ 1 đến 8

III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì
- Theo chiều tăng dần của điện tích
hạt nhân.
+ Số e lớp ngoài cùng của nguyên
tử tăng dần từ 1 đến 8 e


1) Trong một chu kì
2

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

3

4

5

6

V
7

8

10

B

Bo
11

C
Cacbon
12

O

9

Be
Beri
9

N
Nitơ

F
Flo
19

Ne
Neon
20

Li
Liti
7

14

Oxi
16

Tính
Kim
Loại
cácbiến
nguyên
tố giảm
dần,? đồng Cuối
Tính
Kim
Loại
đổi như
thế nào
Đầu
chu kì
chu kì thời
tính
Phi
Kim
cácđổi
nguyên
tố tăng
Tính
Phi
Kim
biến

như thế
nào ?dần ?

3

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

11

12

13

14

V
15

Mg
Magie
24

Al
Nh«m
27

Si
Silic
28

P
Photpho

S

Na
Natri
23

31

16
L.huúnh
32

17

18

Cl
Clo
35,5

Ar
Agon
4o


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì

- Theo chiều tăng dần của điện tích
hạt nhân.
+ Số e lớp ngoài cùng của nguyên
tử tăng dần từ 1 đến 8 e
+ Tính kim loại của các nguyên tố
giảm dần đồng thời tính phi kim
tăng dần.


2
3

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

11
3

4

5

6

V
7

8

Na
Li
Liti
Natri

7
23

B
Bo
11

C
Cacbon
12

O

10
18

Be
Beri
9

N
Nitơ

99
17
FF
Cl
Flo
Flo
Clo

19
19
35,5

Ne
Ar
Neon
Agon
20
40

11

12

13

14

15

18

Na
Natri
23

17

Mg

Magie
24

Al
Nh«m
27

Si
Silic
28

P
Photpho

Cl
Clo
35,5

Ar
Agon
40

Đầu chu kì

Oxi
16
16

14

31

S

L.huúnh
32

Cuối chu kì
Kim loại
Mạnh

Phi Kim
Mạnh

Kết thúc
chu kì
Khí
hiếm


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn

Bài 1: Hãy sắp xếp các

1) Trong một chu kì
- Theo chiều tăng dần của điện tích
hạt nhân.

a) Tính kim loại giảm dần :
Cu, K, Fe

nguyên tố theo trình tự :

b) Tính phi kim tăng dần :
+ Số e lớp ngoài cùng của nguyên
O, C, F
tử tăng dần từ 1 đến 8 e

Đáp án:

+ Tính kim loại của các nguyên tố
giảm dần đồng thời tính phi kim a) Tính kim loại giảm dần :
K --> Fe --> Cu
tăng dần.

b) Tính phi kim tăng dần :
C --> O --> F


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì
- Theo chiều tăng dần của điện tích
hạt nhân.
+ Số e lớp ngoài cùng của nguyên
tử tăng dần từ 1 đến 8 e
+ Tính kim loại của các nguyên tố

giảm dần đồng thời tính phi kim
tăng dần.
2) Trong một nhóm.


2) Trong một nhóm. Ví dụ:

I

Chu k×
2
Chu k×
3
Chu k×
4
Chu k×
5

3
Li
Liti
7

11
Na
Natri
23

19
K

Kali
39

37
Rb
Rubiđi
85

55

Chu k×
6

Chu k×
7

Cs
Xesi
132

87
Fr
Franxi
223

2
Líp
3
Líp
4

Líp

Em có nhận xét gì
về số lớp e của
mỗi nhóm khi đi
từ trên xuống
dưới?

5 Trong một nhóm
Líp khi đi từ trên
xuống dưới :
6 -Số lớp electron
Líp của nguyên tử tăng
7 dần từ 1 đến 6

Líp (hoặc
Số7)lớp e

VII
9

Chu k×
2
Chu k×
3
Chu k×
4
Chu k×
5

Chu k×
6

F
Flo
19
17
Cl
Clo
35,5

35
Br
Brom
80
53
I
Iot
127
85
At
Atatin
210

2
Líp
3
Líp
4
Líp

5
Líp
6
Líp
Số lớp e


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì
- Theo chiều tăng dần của điện tích
hạt nhân.
+ Số e lớp ngoài cùng của nguyên
tử tăng dần từ 1 đến 8 e
+ Tính kim loại của các nguyên tố
giảm dần đồng thời tính phi kim
tăng dần.
2) Trong một nhúm
Số lớp electron của nguyên tử
tăng dần


I

2) Trong 3một nhóm
Chu k×
2
Chu k×
3

Chu k×
4
Chu k×
5

Li
Liti
7

11
Na
Natri
23

19
K
Kali
39

37
Rb
Rubiđi
85

55

Chu k×
6

Chu k×

7

Cs
Xesi
132

87
Fr
Franxi
223

Đầu
nhóm

Kim loại
mạnh Tính
Kim
Tính Kim
loại loại
của
các biến
nguyênđổi
tố
như
tăng dần,
thế
nào?
Kim loại
rất mạnh

VII
Phi kim
mạnh

Tính
Phi
đồng
thời
kim Phi kim
tính
biến
của
các
đổi
nguyên
tố
như dần
giảm
thế
nào?

Cuối
nhóm

Phi kim
yếu hơn

9
F
Flo

19
17
Cl
Clo
35,5

Chu k×
2
Chu k×
3

35
Chu k×
Br
4
Brom
80
53
Chu k×
I
5
Iot
127
85
At
Chu k×
Atatin
6
210

III. Sự biến đổi tính chất Bài 2:
của các nguyên tố trong
Hãy sắp xếp các nguyên tố theo
bảng tuần hoàn
trình
tự
:
1) Trong một chu kì
2) Trong một nhúm
a)Tính kim loại tăng dần : Mg, Ba, Ca
- Số lớp electron của nguyên tử
b) Tính phi kim giảm dần : Se, O, S
tăng dần
- Tính Kim loại của các nguyên
tố tăng dần, đồng thời tính Phi
kim của các nguyên tố giảm dần

Đáp án:
a) Tính kim loại tăng dần :
Mg --> Ca --> Ba
b) Tính phi kim giảm dần :
O --> S --> Se


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì
2) Trong một nhúm

- Số lớp electron của nguyên tử
tăng dần
- Tính Kim loại của các nguyên
tố tăng dần, đồng thời tính Phi
kim của các nguyên tố giảm dần
IV. Ý nghĩa của bảng tuần
hoàn các nguyên tố hóa học


IV.Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học.
Thí dụ 1: Biết nguyên tố X có số hiệu nguyên tử là 17,
chu kì 3, nhóm VII.
Hãy cho biết cấu tạo nguyên tử, tính chất của nguyên tố X ?
Hướng
Giảidẫn

Vị trí nguyên tố X

Cấu tạo nguyên tử

Số hiệu là 17
Số điện tích hạt nhân là 17+
Tính
chất của X:
X
tố phi kim mạnh vìSốđứng
gần cuối
Chulàkìnguyên
3
lớp electron

là 3
chu
kì
3
và
gần
đầu
nhóm
7.
Nhóm VII
Số e ở lớp ngoài cùng là 7


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì
2) Trong một nhúm
- Số lớp electron của nguyên tử
tăng dần
- Tính Kim loại của các nguyên
tố tăng dần, đồng thời tính Phi
kim của các nguyên tố giảm dần
IV. Ý nghĩa của bảng tuần
hoàn các nguyên tố hóa học

Nguyên tử:X là Cl

17+

So sánh tính chất của X
(Cl)với các nguyên tố
lân cận ?

X (Cl ) có tính phi kim mạnh hơn S, Br nhưng yếu hơn F.

Từ ví dụ trên em rút ra kết luận gì?


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì
2) Trong một nhúm
IV. Ý nghĩa của bảng tuần
hoàn các nguyên tố hóa học
1) Biết vị trí của nguyên tố ta có
thể suy đoán cấu tạo nguyên tử
và tính chất của nguyên tố


Ví

2.

dụ

Nguyờn tử của
nguyờn tố X cú

điện tớch hạt
nhõn 16+, 3 lớp e
, lớp ngoài cựng ố
6e. Hóy cho biết
vị trớ của X trong
bảng tuần hoàn
và tớnh chất cơ
bản của

nú.

16
S

X

2
3
4

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

nhóm

I

II

III

IV

VI

VII

VIII

3

4

5

6

V
7

8

10

Be
Beri
9

B
Bo
11

C
Cacbon
12

O

9

Li
Liti
7

N
Nitơ

F
Flo

19

Ne
Neon
20

11

12

13

14

15

17

18

Na
Natri
23

Mg
Magie
24

Al
Nh«m

27

Si
Silic
28

Cl
Clo
35,5

Ar
Agon
4o

19

20

31

32

33

35

36

Ge
Gemani

73

As
Asen

Br
Brom
80

Kr
Kripton
84

K
kali
39

Ca
Canxi
40

Ga
Gali
70

14

Oxi
16
16

S

P
Photpho L.Huúnh

X

31

75

32
34
Se

Selen
79

L.Huúnh
32

Có ĐTHN là 16+ nên X thuộc ô thứ 16
16+

Có 3 lớp e nên X thuộc chu kì 3

Có 6 eem
lớp ngoai
cùng
nên luận

X nhómgì?
VI
Từ ví dụ trên
rút ra
kết


III. Sự biến đổi tính chất
của các nguyên tố trong
bảng tuần hoàn
1) Trong một chu kì
2) Trong một nhúm
IV. Ý nghĩa của bảng tuần
hoàn các nguyên tố hóa học
1) Biết vị trí của nguyên tố ta có
thể suy đoán cấu tạo nguyên tử
và tính chất của nguyên tố
2) Biết cấu tạo nguyên tử của
nguyên tố ta có thể suy đoán vị
trí và tính chất của nguyên tố.


Hãy điền số liệu và thông tin thích hợp vào những ô trống của bảng dưới
đây

Bảng 1

Vị trí nguyên tố X

Cấu tạo nguyên tử

Số
Số e
Số
điện
lớp e
tích hạt
nhân

Số e
lớp
ngoài
cùng

Số hiệu nguyên 9
tử

STT chu kì

2

STT nhóm

VII

9+

9

2

7

Tính chất
của nguyên
tử

X là nguyên
tố phi kim
mạnh vì
đứng gần
đầu nhóm
7, gần
cuối chu
kì 2


Hãy điền số liệu và thông tin thích hợp vào những ô trống của bảng dưới
đây

Bảng 2
Vị trí nguyên tố Cấu tạo nguyên tử
A
Số điện Số e
tích hạt
nhân
Số hiệu
nguyên
tử
STT chu
kì

STT
nhóm

Số lớp e

Số e
lớp
ngoài
cùng

12

12+
3

II

12

3

2

Tính chất
của nguyên
tố

A là nguyên
tố kim loại
mạnh vì

đứng gần
đầu chu kì
3, gần đầu
nhóm 2