Bàn về quy định phân loại tài sản có trích lập và sử dụng dự phòng đề xử lý rủi ro trong hoạt động ngân hàng

~~

..,.,
~

"

I

~,"

\ t

A

.".

'-t:

\

l' tIt

i:i:

::~:~:;::
:::~:Ll::I::l::

~

A

WIl::W1::I::JIIIII£:.

\

A

"

---

~W~~~~~EOOam~l~~lm.~M.~M
I

"

()

I

I'

I

uy dinh' v~ vi~ phAn

Pham PI..t qu6c *

'

10:,titai san "C6", trich

0

0;'

A

trich l~p dg phong tuang Ung c~a
°

10:,titai san d6. v~ m~t nguy~n tac,

phongde xir ly rui ro trong ho~t
d~ngngfln hang cila t6 chuc tm
dung"(ban hanh kern theo Quy€t
dinhsO4'8/1999/QD-NHNN5ngay
8/2/1999cua Thong d6c NgAn
hang
NhanuCfc)la Celsa pMp ly de
ca:t6 chuc tin dlJ:ng(T<;ID) c6 ~e
c~udQngtrong, VI~Ckhac phvc cac
tOntMt pMt SInh trong ho~t dQ?g
~an~.H,annua, Quy dinh nay
n?fu1
conco val tro rilt quan trQng trong
vi~cd~ b,ao tinh 6n dinh hO~J
d~ngcua cac TCTD. Tuy v~y, de
c6tM pMt huy mQt each trQn v~n
nhihlgvai tro n6i tr~n, thi€t nghi,

c6m:fy,viln d~ li~~ quan. d€n n()i
dungcua Quy d!nh can duQ'c
nghiencUutrao d6i th~m.
TrllCrchlt, can xac d{nh mqt
eachnhat quan rui ro dl1r;tc
phep
Irichvadl1r;tc
sll d~ngdlfphimg.
Thea nhu t~n ~Qi cila Qu~ dinh,
d~.phongdl!qc triS~ l~p va su dvng
nhamd~ xu ly rul ro trong ho~t
dOng
ngflnhang. d Di~u 2, khoan 1
coa'l,uy~!.nhda xac dinh mQt cach
c~tM:~U1ro tron? ho~t d()n~ ngitn
hang~u~ TCTD la nhung t6n tMt
c6the xay ra trong ho:,ttd()ng ngAn
han

tham gla thj t~?ng hen t~; k~

phuangphapnay kh6ngc6 vifnd~

doanh. ngO!1 h61 va vanr-- .Ne~
t1;gc hl~n cac ho~t_d("mgnaY,thl: ro
rang, c~~ ~<;ID c~~g c6 kha n~g

gi phi'li ban cai ca. Tuy v~y, chUng
t6i cho rling n()i dung cach phAn
10:,titai san "C6" (t:,tiDi~u 5) va tY

a phan dau cila quy dinh so v61cac
n()i dung duqc Quy dinh cv the a
phan sau d6 da c6 sg thi€u nh!!t quan.
-' ,
'
Th eo c hung
tul, nc:u d a xac. dinh

dvng nay chua tm h:,tn phai thanh
toan cling c6 the thily duqc cing n6
kh6ng bao ,gia duQ'cthanh toan. D6
la chua k~, m~c dil chua t61 h~
thanh toan son g doi vm cac khoan
,
, ,
,?-

go
,.Conho:,tt,dQngngan ?ang,' th~o
~Ieu20,~~an 7, Lu~tc~cT6 chuc

day la quy dinh v~ vi~c phAnloai
tai san "C6",'trich l~p'va sir dwig
dg phong de xir 1y rui ro "trong

tm dvngkhac nhau thl kha nang
chUn~se du~ thanh toan khi Mn
h:,tncung khac nhau.

~ dv?g!a

l~p va sir dvng dg

° .

I

~O{lt,dqng kzn~ do~nh

g~p phal ru~ ro, 916ngnhu trll~g

1~trich dg phong cv the cho tUng

hqp thgc hl~n cac ho:,tt dQng tm

10ai (tai Di~u 6, khoan 1) la chua

dV?gva cung cilpcac dich V\lthanh

th~t sg'hqp ly:

toan v~y.
';'"
!h€ nh~g, th:o .J?leu,2, khoan
2 ,:ua Qu¥ ~!nh thl Vi~Ctr~ch ~~p~g

- d nh6m 1 cila ho:,tt dQng tm
dl,mg, cac khoan tin dvng duqc
phAn vao day chi duqc dga vao mQt

r.ho~gchi ~p~\lllg cho ca~ tal s~

ti~u thuc duy nhilt, d6 la c~ua t61

C6 c6 kha nan~ kh6ng the thu h?l
duQ'~;ma cv ~M _han, t~i .cac di~u
khoan sau doda quy d!nh: Gic
TCTD chi duqc trich dg phong doi
v61 cac tai san "C6" cila ho~t dQng
C!!Ptin dvng va cac, dich V\l thanh

han th~ toan. Han nua, di~u dang
n6i a day la, nh6m nay c6 ty 1~
trich du phong la 0%. CAn chu y
rAng, m6t khi khoan tm dung chua
d€n han.thanh toan thl t6n'thilt cila
khoan' tm dvng nay chua, xay ra

toan. Tuang tg, cac trllemgpqp

nhung kh6ng c6 nghia la se kh6ng

duq<;;phep sir dvng, ~g phon¥ d~ x~
ly t6n thilt, ~eo J?l~U 10, cung c~

c6 the xay ra. Chkg h:,tn, mQt
khoan tin dvng dil chua t61 ~~,

th61.

,~u

n~g thanh toan; ?6ng ~Oi T~
cung ~6ng c~ bl~n p~ap n~o ~~

Mn qu~n ?en cac ho:,ttdQ~g tm
dV~g va d!ch V\l thanh toan ma
°0 "
v~y, glua, ph~m Vi u;ch !~p

va su dvng dg phong duqc xac d!nh

A'

d

song n€u TCTDxac dinh duqc rang
nguOidi yay da hoan toan miltkha
thu h6l nQ',thl cho du khoan tm

ho:,tt dQng ngan hang cila t6 chuc

Do v~y, vi~ trich l~p dg phong

II~~tf. va cae d~ch v~ ~ga~ ha~g

tln dvng" thi cac n()i dung trong

cho t!!t cii cac khoan tin dvng chua

v.~ n9!. du~g thI1O'n.? :::,~ye

Quy dinh can phili b6 sung th~m.

t61h:,tnthanh toan v61ty 1~'giong

I:engill,sl1,d~ngso, tzen ~ay ~e cap
1mdl!ngY~t cu~~ ltng eae .d{ch!v~
I~anh!oan ., Dleu nay ChI kha~g
dlnhrang
d6ng
cilp
tm
.
,,' cac hoat
,.
~
dung
d
h
'
Vi:l
cung
ung
cac
lC
vu
'
A
A:' h ' °

thanhtoan 1"i:l hoat dung
ngau
ang
.!-1.th :
. A ° th A .;..o?
c"6 Llllll
UyC
"
' uuug xuyen,
, Lal san
C6 Chu kh Aung c 6 nghla 1a d -'
a xac
' ,
dinh cac h oat d A
h 'ang
ung
ngAn
"
'
A~
"0
,
ri
th
C6 h b
6 h

CV th~, d6 la vi~ trich l~p va sir
dvng dg phong de xir ly rui ro doi
v61 cac hoat d6n g kinh doanh ti~n

A
."
,
t~ va d!ch V\l nganK' hang khac,
"
ngoal hal h o~t d ()ng Ci:lptm d vng Vi:l
K'
'
t
d
h
th
nh
cung
Ci:lp cac
!C 0'V\l
a ° A oan.
'
'
A
C on kh ung,
h ~m Vi cua VI~ tri c h
p
"
,,'
1~p
h
cua. quy
. Vi:lsu
. ddvng dg' pong

d nh
dinh 1
h
!
cfln uqc xac.
~l c 0

nhau la 0% ro rang la qua cUng
nhilc,
- ;z. nh6 2 nh6 3 " nh6 4
v
m,
m Vi:l
m
cila hoat d6n g tm dung vi~c PhAn
..
. ..'.0
,

~ la ~h~;Z

'

-

°

UI!'-ti:llsan
hoatd6ngn6i

.

°

g m al
tren, cac hoat d6ng
CIao

'

,0

o

'

chufu1xac han

.

kinhdoanh ti~n t~ va dich Vu ngfln
hangthuQctai san "C6"okhac:trong
chuangIll, Mvc 4, Di~u 69, 70 cila

l~ trich lq.pdlfphong.

Lu~tdiidftn, c6 the ke Mn nhU la

khoan 2, so ti~n trfch dg ph~ng phV

ho~tdQng g6p von mua c6 phan;

thuQc vao 10~itai san "C6" va ty 1~

T~ ClI1NCf.NMNC 86 3 NAM2000

Thu hai, can xem l{li cO'so-va ry
Theo Quy dinh, t:,ti Di~u 6,

10ai c6 can cu vao nhi~u Mu thuc
'.
han

"

,

' . g6m: (1)", cach thuc c!!p tm

dun
. g , (2) c6 bao dam tm dun
. g ha y
kh6n g va (3) thCri gian nel qua han.
'
.,
.,
Danb rang
day chfnh
la 2cac y€u
t6

'
d
'
.1.-1. h '
kh
th
..<.:

i:lUlI

uang tUI

a nang tun

i:ltcua

cac khoan tin dV~g, song n€u chi

can cu ~ao,~~ ,t~~u"th~~ ?ay d~

phAn 10:,tlcac tal san C6 cua ho:,tt

. H9C vien Ngan hang

TpHoChiMinh

- PhOn vi$n

.

31


"

~~
d6, cho dli mang t~n la bao
dQng tm dvng thi chua thuy€t I>hvc. ~o
Chung ta chua c6 du co sa d~ n6i
lanh'tpanh toan song ho~t dQngnay
d.ng cac khO~lll tin d\lllg thuQc kh6ng th~ duqc coi la cling lo~i vai
nh6m 2 it t6n th~than cac khoan
ho~t dQng thanh toan duqc va nhu
tin dvng thuQcnh6m 3 va 4. Ran v~y, cach thuc trich d\f phOng cho
mia, cac khO~llltin dvng cua cling lo~i tai san nay cung can phii th\fc
mQtnh6m cling kh6ng c6 ~i dam hi~n gi6ng nhu d6i vai cac ho~t
bao la c6 cung kha nang 16n thfi't dQng tin d\lng khat. D~ xufi'tnay c6
nhunhau. Vi tM, kh6 ma c6 th~ Ie phu hqp vai nQi dung cac quy
xac dp1hduqc mQtcach cling nhftc dinh li~n quan d€n ho~t dQng bao
dng, trong m9i wang hqp, d\f lanh frong "Quy dinh v~ cac ty l~
phOng rui ro cho cac khoan tin
dam bao an toan trong ho~t dC;mg
dvng thuQc nh6m 2 la 20%, nh6rri
cua t6 chUctin d\lng (ban hallh kem
3 la 50% con nh6m 4 la 100%.
theo Quy€t dinh s6 297/19991QD- V~ cac tai san "C6" cua dich
NHNH5 ngay 25 thang 8 nam 1999
vu thaoo toan, theo Di~u 5 khoan 2
cua Th6ng d6t NHNN). Theo Di~u
c~a Quy dinh, duqc pMn chung

9 cua Quy dinh nay, h~ s6 di~u
chinh theo mUc d6 rui ro cua cac
vao mQt nh6m va, theo Di~u 6, c6
bao lanh thanh tom; va cua cac carn
ty l~ d\f phOng la 0,1%. Khoan 2,
mvc I cua C6ng van s6 10391CV- k€t bao lanh trong nghi~p Y\l L/c
KTIC2 (v~ vi~c huang diin thu Wc
duqc quy dinh c6 tinh tuang d6ng
k€ toanv~ trich l~p va sit d\lllg d\f 'So vai h~ s6 di~u chinh rui ro cua
phong d~ xit iy rui ro trong ho~t nhi~u khoan tin d\lng khac.
dQng tin dvng), dii xac. dinh mQt
Theo chUng 16i, NHNN rfi'tkh6
cach C\lth~ han cac tal san nay va a . c6 th~ quy dinh each thuc pMn lo~i
dfty, chUng t6i nh~ thfi'yc6 mQt s6
tai san "C6" cling nhu xac dinh ty
4i~m can duqc trao d6i them:
l~ trich d\f phOng mQt cach chi ti€t
+ Thu: nhdt, d6i vai wang hqp
d~ c6 th~ ap d\lng cho tfi't ca cac
trich' d\f phong cho see bao chi.
TCID duqc. Vi Ie, ho~t dQng cua
Theo quy dinh a Di~u 14 cua Nghi
cac TCTD thi rfi'tda d~ng vakh6n~
dinh 30-CP Iigay 09 thang.5 nam
ngi'rng pMt tri~n; d6 la chua k~,
mOi TCID c6 th~ c6 m6t m6i
1996 cua Chfnh I'M va t~i Di~u 7,
M\lc n, Phan IV cua Th6ng tu 07wang va di~u ki~n ho~t dQng ri~ng
TI/NH1 ngay 27-12-1996 cua
bi~t, kh6ng gi6ng nhau. Ran nira,

chUng ta cling kh6ng nhfi't thi€t
Th6ng d6c NHNN thi, khi th\fc
hi~n bao chi see, TCID phii lam
phii lam nhu v~y.
thu t\lc d~ lUllkY s6 ti~n ghi tren ta
V~ vfu d~ nay, cling gi6ng nhu
sec vao mQt tai khoan rieng d~ dam
a nhi~u nu6c, NHNN chi can quy
bao cho viec thanh toan ta sec.
dinh mUc kh6ng cM t6i da cho s6
Di~u nay c6' nghia la, khi th\fc hi~n
ti~n d\f phong * ma TCID duqc
viec bao chi sec, n€u nhu TCTD
I'MI' trich l~p nham' tranh tinh
kli6ng trich tai khoan clia khach
tr~g cac t6 chUc nay lqi d\lng vi~c
hang d~ lUll kY vao tai khoan diini
trich l~p d\f phong d~ tr6n thu€; con
bao thanh toan se bi coi la vi ph~
cach phi'ln lo~i tai san va ty l~ trich
quy dinh cua I'MI' lu~t.MQtkhi rai l~p d\f phong c\l th~ thi n~n d~ cho
vao wang hqp nhu v~y ma TCID
cac cac t6 chUc nay t\f cM qpy€t
l~i duqc I'MI" trich d\f phOng thi dinh.
li~uc6 phii, mQteach n8\l Y, I'MI'
Thu: ba, cdn xem i(}i quy djnh
luftl dii 'bi'lt den xanh' d~' cac t6
thai
dilm trich i{zpdI!phong.
chlIC nay kh6ng tuftn thu quy dinh .

v~ bao chi sec?
Theo Di~u 3 cua Quy dinh,
"trong
vong 25 ngay dau ti~n cua
+ Thu: hai, c6 Ie can xem lai
moi
nam,
TCID th\fc hi~n vi~c
vi~c x€p cac bao lanh thanh toin
pMn
lo~i
tai
san "C6" va trich l~p
cua cac TCID vao nh6m ho~t dQng
d\f
phOng
d~
xit
ly rui ro" .Nhu v~y,
thanh' toan. Vi' riing, th\fc cMt cua
chi€u
theo
nQi
dung
nay, chi c6 gia
ho~t dQng bao liinh ngi'ln hang la
tri "CaCtai san "C6" da duqc ngftn
ho~t dQng tin d1;ing. Giai chuy~n
hang th\fC hi~n va t6n t~i tr~n s6
m6n thuang g9i n6 la till d\lng chir

kY.V l~i, theo Di~u 20 khoan 10 sach k€ toan cua cae TCTD trong
va khoan 12 cua Luftt cac t6 chUc vong 25 ngay dau ti~n cua mOi nam
mai duqc trich l~p d\f phOng.
tin d\lng thi, cac c~ k€t bao lanh
cua TCTD thuQc v~ lo~i ho~t dQng ChUng ta cling bi€t, d6i vai mQt s6
TCTD ca cfi'uva gia tri cac khoan
tin d\lng.
.

.

.

.

a

32

,

m\lc tr~n tai san "C6" c6 tM cin
dinh mQt cach tuang d6i trong su61
ca nam, song cling c6 nhi~~ TCID
khac l~i c6 ca du cling nhu gia~
cac khO~lllmuc iren tai san "Co"b
bi€n dQng liin Wc tuy theo chu ij
kinh -t€, tinh thai Y\l... trong nam
N€u v~y, vi~ pMn lo~i va trichl~
d\f phong a dau nam d~ dung xiIly

rui .TOcho su6t nam li~u rang c6
cling nhilc lilm kh6ng. Do bOi,co
c~u va gia tri cua cac khoan fi\lCta
san "C6" cua 25 ngay dau ti~ncU
mOinam chua chilc phin anh duq
cho co c~u va gia tri cua cac khaM
m\lc tai san "C6" cu~ ca nam.
Theo chUng 16i vi~c pMn lo
vatrich d\f phong n~n duqc ti€
hanh theo nhi~u dinh kY, thuO
xuy~n trong nam.
Thu: tit, ca'n xem i~i cac tn'(C
ht/P rui ro dltr;c xU is>Mng d
phong.
Theo Quy dinh, t~i Di~u 10,ca
Wang hqp sit d\lllg d\f phOng chi1
cac Wang hqp TCTD bi t6n thatd
rui ro Mt kha khang, kMch qu
ma th6i. Tuy nhi~n, can th~y dl1
trong ho~t dQng tin d\lng, rui ro ch
quan, khach hang c6 tinh kh6ngI
nq va vi v~y, khoan nq kh6ng du
hoan tra cling c6 cung co hQixu
hi~n nhu wang hqp khach hll
kh6ng c6 kha nang tra nq do c
bi€n c6 Mt kha khang, khach qUa
Th€ n~n, chUng t6i cho rim
khi khach hang c6 tinh kh6ng !h
hi~n nghia Y\lcua h9 mQt cach c
quan thi TCTD cling duq~ quyen:

d\lng d\f phOng d~ xit ly rui roo
S\;Cra dai cua Quy dinh la m
buac ti€n r~t quan tr9ng trong vi

cM dinh cac v~n d~ v~trich l~p

sit d\lng d\f phong d~ xit ly nii
trong ho~t dQng ngftn hang, th
tinh than cua Lu~t cac T6 chUc1
d\lng. Song di~u d6 kh6ng c6 ngl
la se kh6ng c6 cac' quy dinh IT
phil hqp han, nh~t la dfty con
mQt 11nhV\fctuang d6i mai a nU
ta va dac bi~t la khi ma tinh hi
thuc t€ 'con ~6nlii~u bi€n d6i. ]
v9ng dng nhiIng

y ki€n

n~u tr~n

th~ d6ng g6p pMn nao cho \i
nghi~n cUn va chuAn bi so~ tl
cac van ban mai sau nay.8

.

Hi$n nay 6 My cae TCTD
khong ehe so tien dl,J ph6ng khc
dUQe qua 1,25%so voi tai san "C6"

ea eae tai san ngo<;Jibang; dUQC(
d6i theo mOe d9 rui ro;

T~ em NGANIIANGs6 3 NAM20