Bài thảo luận môn học quản lý chất lượng nước trong ao nuôi thủy sản

Ph n 1.L i m đ u :
Trong nuôi tr ng th y s n ngu n n c đ c xem nh là y u t quy t
đ nh t i quá trình s ng c a th y s n.
đánh giá c ng nh đ a ra nh ng
bi n pháp đi u ch nh t t nh t cho môi tr ng n c ta c n ti n hành phân
tích các tính ch t th y lý,th y hóa,…..c ng nh các y u t nh h ng t i
môi tr ng n c.
Trong bài th o lu n này s đ c p t i 2 trong các tính ch t c a n c đó
là đ d n đi n (EC) và n ng đ mu i. Trong đó s nêu c th n i dung
và cách ti n hành t đó ta có th đ a ra nh n xét, đánh giá, ph ng pháp
đi u ch nh h p lí


Ph n 2.N i dung :
2.1.

d n đi n :

2.1.1. Khái ni m :
d n đi n là kh n ng mang m t dòng đi n c a dung d ch.Kh
n ng này tùy thu c vào s hi n di n c a các ion, tính linh đ ng, hóa tr
c a các ion và nhi t đ lúc đo đ c. Các dung d ch c a h u h t các h p
ch t vô c là các ch t d n t t nh ng ng c l i đ i v i các phân t h u
c có tính d n đi n kém.
o đ d n là phép đo kh n ng d n đi n c a m t dung d ch. N c
tinh khi t h u nh không d n đi n vì n c phân ly r t ít, nh ng do n c
trong t nhiên luôn có ch a các ch t tan trong nó và các ch t này khi tan
trong n c thì b phân ly thành các cation (ion tích đi n d ng) và anion
(ion tích đi n âm) nên các ngu n n c trong t nhiên (nh n c ao,

n c sông, n c ng m…) đ u d n đi n. T i m t nhi t đ xác đ nh, đ
d n đi n ph thu c vào n ng đ các cation và các anion, t c là ph
thu c vào thành ph n c a dung d ch. i v i n c u ng, sinh ho t, n c
m t thì đ d n đi n có th đ c xem nh là th c đo g n đúng cho n ng
đ chung c a các ch t vô c trong đó.
Ví d : n c nguyên ch t có đ d n kho ng 0,055 S/cm t ng đ ng
v i đi n tr kho ng 18,2 M .cm = 18.200.000 .cm t i 250C.
d n
c a n c m a là kho ng 10 – 20 S/cm, c a n c sông, gi ng kh i ho c
n c ng m trong kho ng 100 – 1000 S/cm.
d n c a n c l th ng
l n h n 1000 S/cm và có th lên t i 20 000 S/cm
d n đi n c a n c (Electrical Conductivity : EC ) liên quan đ n s
có m t c a các ion trong n c. Các ion này th ng là mu i c a kim lo i
nh NaCl, KCl, SO42-, NO3-, PO4- v.v… Tác đ ng ô nhi m c a n c có
đ d n đi n cao th ng liên quan đ n tính đ c h i c a các ion tan trong
n c..
d n đi n c a n

c ph thu c và t ng t l thu n v i nhi t đ n

c.


Nhi t đ n c t ng lên 10oCthì đ d n đi n c a n c s t ng 2-3%.
Thông th ng đ d n đi n đ c đo nhi t đ tiêu chu n là 25oCN c
tinh khi t không ph i là m t ch t d n đi n t t. N c c t thông th ng
trong tr ng thái cân b ng v i l ng khí CO2 trong không khí có d n đi n
kho ng 20 dS/m. B i vì dòng đi n đ c t o ra b i s chuy n đ ng c a
các dòng ion trong dung d ch, đ d n đi n t ng lên khi n ng đ c a các

ion t ng lên.
d n đi n đ c tr ng c a m t s lo i n
-N

c tinh khi t: 5,5 . 10-6 S / m

-N

c u ng thông th

-N

c bi n: 5 S/m

c:

ng: 0,005 – 0,05 S/m

Trong môi tr ng n c, các khoáng ch t phân ly thanh các anion,
cation... do đó d n đi n.Nh hi n t ng này mà ng i ta đo đ d n đi n
c a n c t đó đánh giá t ng l ng ch t r n hoà tan trong n c là bao
nhiêu.
xác đ nh đ d n đi n, ng i ta th ng dùng các máy đo đi n tr ,
c ng đ dòng đi n ho c bút đo đ d n đi n.
2.1.2. Cách đo :
o đ d n đi n c a m t dung d ch d a theo nguyên t c là phép đo đ
d n c a m t đ n v th tích dung d ch gi a 2 t m đi n c c đ t song
song và đ i di n nhau (hình 1). Các t m đi n c c th ng đ c làm b ng
platin

Hình 1. S đ nguyên lý c a đi n c c đo đ d n đi n
d n đi n c a dung d ch đ
s d ng đi n c c platin.

c đo tr c ti p b ng máy đo đ d n đi n

D ng c và hóa ch t g m :
- C c (nh a ho c th y tinh)
- Máy đo đ đ n
-N

cc t

- Dung d ch có đ d n đi n chu n (th
b

ng đi kèm theo máy đo)

Các

c th c hi n :

B c 1: l y m u n c c n phân tích, sau khi l y chuy n tr c ti p vào c c
(th tích c a m u n c trong c c ph i đ cao đ nhúng ng p hoàn toàn
đ u đo đ n v ch d u có s n trên đi n c c do nhà s n xu t đánh d u s n).
B c 2: Nhúng đi n c c vào c c và khu y nh đ đ m b o không có b t
khí b k t gi a 2 đi n c c trong ph n đ u đi n c c đo sau đó đ yên đ
máy t đo.
i v i m t s máy, mu n th c hi n phép đo c n ph i thao tác b m nút

trên máy (có th là nút “Read”) và k t qu đo s đ c hi n th trên màn
hình c a máy đo.
i cho k t qu hi n th trên màn hình d ng h n không
thay đ i n a ho c có ch “Ready” nh hi n lên trên màn hình thì m i ghi
l i k t qu đo.


Sau khi đo xong c n tráng r a k đi n c c b ng n c c t, l y kh n bông
m m th m n c và th c hi n b o qu n đi n c c theo nh h ng d n c a
nhà s n xu t

n v đo đ d n đi n là micromho/cm (µmho/cm) ho c theo đ n v đo
l ng qu c t (SI) là millisiemem/m (mS/m); 1mS/m=10 µmho/cm và 1
µhmo/cm=1 µS/cm.Trong n c ng t, đ d n đi n th ng t 50 đ n
1.500 µmho/cm (Theo Hi p h i s c kh e c ng đ ng ng i M -APHA,
1989;Arce và Boyd,1980), môi tr ng n c l và m n thì đ d n đi n
cao h n nhi u.
d n đi n và n ng đ mu i có liên quan r t ch t ch v
n ng đ các ion trong môi tr ng,đ d n đi n t ng cùng v i s t ng
n ng đ mu i. Vi c đo đ c chính xác đ d n đi n th ng không đ c
đòi h i cao đ i v i nuôi tr ng th y s n, mà thay vào đó vi c thay n ng
đ mu i c a n c th ng đ c s d ng h n. Máy đo đ d n đi n
th ng đ c s d ng đ
c tinh nhanh m c đ khoang hóa c a n
thiên nhiên và m c đ ô nhi m ngu n n c th i công nhi p.
M t s lo i máy th

ng dùng :

c

LUTRON CD-4303

Lutron CD-4303 là đ ng h dùng đ đo đ d n đi n c a n c d i đo
hi n th 4 s , d i đo 0.1 uS to 199.9 uS (Micro Siemens), 0.2 mS to
1.999 mS (Mili=liSiemens), 2 mS to 19.99 mS.

2.2.N ng đ mu i (đ m n) :
2.2.1. Khái ni m :
- Thu t ng n ng đ mu i ch t ng n ng đ các ion hòa tan trong n
-

n v tính là mg/L ho c ph n ngàn (‰).

c.


-

c tính n ng đ mu i c a n c m t cách t t nh t thì c n tính
t ng n ng đ 7 ion quan tr ng trong môi tr ng làm cho n c thiên
nhiên có n ng đ mu i là: Na+,K+,Ca2+,Mn2+,Cl-,SO4 2-,và HCO3- vì các
ion này th ng chi m h n 95% trong t ng s các ion hòa tan trong
n c.

2.2.2. Cách ti n hành đo :
Cách th nh t : Dùng t tr ng k
đo n ng đ mu i chúng ta có th s d ng t tr ng k , nh ng m c đ
chính xác c a d ng c này không cao.

B

c 1 :Chu n b d ng c (xô nh a, máy đo)

B c 2: Múc n c ao vào xô nh a, dùng c c thu tinh s ch đ đ y
vào ng đong c a máy.B c 3: Th t t ph n đ c a máy (ph n có
ch a các tinh th ) cho n c tràn ra t t .
B c 4: Ch đ n khi c t đ c n đ nh (không còn dao đ ng), đ c và
ghi k t qu là giá tr đ m n c n đo.
B c 5: c k t qu và ghi vào s nh t ký, sau đó r a máy b ng
n c s ch, đ y n p.

Cách th hai: Dùng khúc x k :


ây là thi t b hi n đ i h n nhi u so v i t tr ng k nên cho k t qu
chính xác h n chinh vì v y trong l nh v c th y s n, thi t b đo n ng đ
mu i đ c s d ng ph bi n nh t là khúc x k và máy đo n ng đ mu i
Các b
•

•

•

c c th nh sau :

Dùng dung d ch n c c t nh lên m t kính khúc x k r i đ y n p

kính l i xem n n xanh tr v v trí không ch a, n u ch a thì dùng
tua vít ch nh cho v không
Nh dung d ch cân đo lên m t kính, r i đi u ch nh đ phóng đ i
sau cho xem đ c rõ nh t.
L u ý : Sau khi đo xong l y gi y th m ch m lên b m t cho khô
tr c khi b o qu n máy ho c th c hi n vi c đo khác

Thao tác đo:
1. Nh 1 - 2 gi t dung d ch c n đo lên l ng kính

2.

y t m ch n sáng


3. N

c ph i ph đ u trên l ng kính

4.

a lên m t ng m

5.

c s trên thang đo. Ch nh tiêu c sao cho s th y rõ nh t.

6. Lau khô b ng gi y th m m m

Ghi chú: không đ

c làm

t khúc x k .


Ghi chú: Khi n ng đ mu i c a dung d ch quá cao, trên màn hình quan
sát ch xu t hi n màu tr ng.
Hi u Chu n
Nh 1 ho c 2 gi t n c c t (n c c t 1 ho c 2 l n) lên trên b m t
l ng kính. Th c hi n quan sát gi ng nh đo m u thông th ng.
• N u v ch phân cách
2 vùng xanh tr ng không n m v trí
0.000, thì dùng tua vít xoay vít hi u chu n sao cho v ch phân cách ch
ngay v v trí 0.000 Ghi chú:
•

Vít hi u ch nh đ

c đ y b ng n p nh a.

Không nên hi u chu n khúc x k khi không c n thi t.
Khúc x k đã đ

c hi u chu n t i nhà máy.

N c thông th ng do có nhi u t p ch t, nên khi xem trên khúc x
k s có n ng đ nh h n 0.
B o Qu n :
B o qu n khúc x k trong h p kèm theo và đ n i thoáng mát

Không nên đ khúc x k vô n

c.

Gi i thi u m t s lo i khúc x k thông d ng :


Cách th ba : Dùng máy đo t đ ng
n gi n h n 2 cách tr c là s d ng các lo i máy đo t đ ng và đo
đ c đa thông s nh đ m n, đ m, nhi t đ ,….
Ta chi c n đ a đ u (c c) đo vào trong n c c n phân tích, sau đó trên
màn hình s hi n th các thông s mà ta c n.
M t s lo i máy đo t đ ng và đa n ng :



Máy đo đ m n / oC xách tay
HI U: EUTECH – SINGAPORE
model: SALT 6+
S n ph m c a t p đoàn Thermo Fisher
c a M . S n xu t t i Singapore
Ch c n ng đo: mu i / oC
ng d ng trong phòng thí nghi m và
t i hi n tr ng
Thang đo đ mu i: 1.0-50.00ppt/0.15.00%
phân gi i: 0.1ppt/0.01%
chính xác: ± 1% trên toàn thang đo
Hi u chu n: 1 đi m b ng tay
Thang đo nhi t đ : -10-110oC
phân gi i: 0.10C

chính xác: ±0.50C
Bù nhi t t đ ng ho c b ng tay (0 đ n
500C)
Màn hình hi n th LCD
T đ ng bù nhi t đ .
Sensor lo i 2-cell
Ngu n: pin, t đ ng t t ngu n sau 20
phút không s d ng
Kh n ng s d ng c a pin>100h


Kích th

c: 15.7x8.5x4.2cm; 255g

Máy đo đa Máy lo i ch ng th m n
theo tiêu chu n IP67
V n hành b ng pin, tr ng l
nv

Thang
đo

phân
gi i

c

ng: 916 g
chính

xác

DO (%)

0 – 500 ± 2

0,1

(mg/l)

0 – 50

± 0,2

0,01

Nhi t đ

-5 –
450C

±
0,150
C

0,10C

d n
(mS/cm)

0 – 200 ±
0,001

0,0010,1


mu i
(ppt)

0 – 70

± 0,1

0.01

pH

0 – 14

± 0,2

0,01

TDS (g/L)

0 – 100

Áp
500 –
su t(mmHg 800

)

0,0001
±3

0,1

Máy đo đa n ng đo n ng đ mu i, đ

m, PH, nhi t đ ,…..


Ph n 3: Nh n xét, đánh giá :
1. i v i đ d n đi n : nói chung không nh h
th y s n.
2.

ng nhi u t i đ ng v t

iv iđ m n:

M c qui đ nh phù h p <5‰ , cá phát tri n t t nh t đ m n 0-5‰ tùy
vào t ng loài. Bi n đ ng trong ngày không quá 3‰.
m n cao, cá d b nhi m các b nh do vi khu n và ch m l n c ng nh
s ch t hàng lo t.
phòng ng a đ m n t ng cao đ i v i ao nuôi cá n c ng t c n chú ý
làm b ao cao, xem xét k ngu n n c c p vào ao, đ c bi t là các t nh
phía nam hay có tri u c ng t ng cao,bên c nh đó c n chú ý tránh rò r
khi nuôi g n các ao nuôi h i s n.
Khi phát hi n đ m n t ng cao và đ t ng t c n thay n c ngay l p

t c,b m n c ng t vào ao t t b ng máy b m c nh hay máng d n
tránh hi n t ng s c cho th y s n.


.