Bài giảng bài ánh sáng trắng và ánh sáng màu vật lý 9 (4)

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
MÔN VẬT LÝ 9
Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH

SÁNG MÀU


1/ Dùng một máy ảnh để chụp cho một người. Biết vật kính của máy ảnh
là một thấu kính hội tụ có tiêu cự là 5,5cm.

a) Hỏi người đó phải đứng cách xa máy ảnh bao nhiêu xentimet để ảnh
ở trên phim cách vật kính là 5,6cm.
b) Tính chiều cao của người đó.Biết chiều cao của ảnh là 2cm.
GiẢI

Ta dùng công thức:

a) (1)

1 1 1
 
f d d'

(1)

và

h' d '

h d

(2)

d '. f
5, 6.5,5
d 

 308cm  3, 08m
d ' f 5, 6  5,5

2


1/ Dùng một máy ảnh để chụp cho một người. Biết vật kính của máy ảnh
là một thấu kính hội tụ có tiêu cự là 5,5cm.

a) Hỏi người đó phải đứng cách xa máy ảnh bao nhiêu xentimet để ảnh
ở trên phim cách vật kính là 5,6cm.
b) Tính chiều cao của người đó.Biết chiều cao của ảnh là 2cm.
GiẢI

Ta dùng công thức:

1 1 1
 
f d d'

b) Chiều cao của người đó (2)

(1)

và

h' d '

h d

(2)

d
308
 h  .h ' 
.2  110cm.
d'
5,6
3


2./ Một người quan sát các vật qua một thấu kính phân kì, đặt cách mắt
10cm thì thấy ảnh của mọi vật xa, gần đều hiện lên cách mắt trong khoảng
50cm trở lại. Xác định tiêu cự của thấu kính phân kì.
Thấu kính
phân kì
Ảnh của 1
vật
10cm

50cm

TL:Vì ảnh của tất các vật nằm trước thấu kính phân kì đều là ảnh ảo nằm
trong khoảng từ tiêu điểm đến quang tâm của thấu kính, nên tiêu cự của

4
thấu kính phân kì này là 50cm -10cm = 40cm


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG
TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH
SÁNG MÀU
1. Các nguồn phát ánh sáng trắng:
- Aùnh sáng mặt trời là ánh sáng
trắng (trừ lúc bình minh và
hoàng hôn).
- Các đèn có dây tóc nóng sáng
như bóng đèn pha của xe ôtô, xe
máy, bóng đèn pin, bóng đèn
tròn…cũng là nguồn phát ra ánh
sáng trắng.
2. Các nguồn phát ra ánh sáng màu:
Các đèn LED, bút Laze thường dùng
và đèn ống dùng trong quảng cáo…

a)a)Các
đèn
LED
phát raphát
ánh ánh
sáng

Mặt
Trời
là nguồn
màu. Có đèn phát ra ánh sáng màu
sáng
trắng rất mạnh. Aùnh sáng mặt
đỏ, có đèn phát ra ánh sáng màu
trời đến mắt ta lúc ban ngày (trừ lúc
vàng, có đèn phát ra ánh sáng màu
bình
lục. minh và hoàng hôn) là ánh sáng

trắng.

b) Bút Laze thường dùng phát ra
b)sáng
Các màu
đèn có
ánh
đỏ.dây tóc nóng sáng

như bóng đèn pha của xe ôtô, xe máy,
c) Có những đèn ống phát ra ánh
bóng
đèn tròn…cũng
sáng đèn
màupin,
đỏ, bóng
màu vàng,
màu

làtím…dùng
nguồn phát
ra ánh
sángcáo.
trắng.
trong
quảng

5


6


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU
BẰNG TẤM LỌC MÀU:
Tấm lọc màu có thể là một tấm
kính màu, một mảnh giấy bóng
kính có màu, một tấm nhựa trong
có màu, một lớp nước màu…

Tấm lọc màu có thể là một tấm kính
màu, một mảnh giấy bóng kính có màu,
một tấm nhựa trong có màu, một lớp
nước màu…

1/ Thí nghiệm:

a) Chiếu chùm sáng trắng qua tấm
lọc màu đỏ.
b) Chiếu chùm sáng đỏ qua tấm lọc
màu đỏ.
c) Chiếu chùm sáng đỏ qua tấm lọc
màu xanh.
7


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU
BẰNG TẤM LỌC MÀU:
1/ Thí nghiệm:

8


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG
TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH
SÁNG MÀU
1. Các nguồn phát ánh sáng trắng:

2. Các nguồn phát ra ánh sáng màu:
II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG
TẤM LỌC MÀU:
1/ Thí nghiệm:
C1 – Chùm sáng trắng qua tấm lọc
đỏ
màu đỏ, ta được ánh
sáng…………………
đỏlọc màu
- Chùm sáng đỏ qua tấm
đỏ, ta được ánh
sáng………………………
không được ánh sáng đỏ mà

- Chùm sáng
đỏ qua tấm lọc màu
thấy tối
xanh, ta………………………..

9


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG
TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH
SÁNG MÀU:
II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG

TẤM LỌC MÀU:
1/ Thí nghiệm:
2/ Các thí nghiệm tương tự:

10


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG
TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH
SÁNG MÀU:
II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG
TẤM LỌC MÀU:
1/ Thí nghiệm:
2/ Các thí nghiệm tương tự:
3/ Rút ra kết luận:
- Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc
màu ta sẽ được ánh sáng có màu của
tấm lọc.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc
cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có
màu đó.

11


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG
TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH
SÁNG MÀU:
II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG
TẤM LỌC MÀU:
1/ Thí nghiệm:
2/ Các thí nghiệm tương tự:
3/ Rút ra kết luận:
- Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc
màu ta sẽ được ánh sáng có màu của
tấm lọc.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc
cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có
màu đó.

- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc
khác màu sẽ không được ánh sáng
màu đó nữa.

12


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

3/ Rút ra kết luận:

- Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu
ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc
cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có
màu đó.
- Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc
khác màu sẽ không được ánh sáng màu
đó nữa.
-Vậy, nếu chiếu ánh sáng trắng hay ánh
sáng màu qua tấm lọc cùng màu, ta sẽ
được ánh sáng có màu đó. Aùnh sáng
màu này khó truyền qua tấm lọc màu
khác.
Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng
có màu đó, hấp thụ nhiều ánh sáng có
màu khác.

13


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG
TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH
SÁNG MÀU:
II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG
TẤM LỌC MÀU:
1/ Thí nghiệm:

2/ Các thí nghiệm tương tự:
3/ Rút ra kết luận:

C2 Hãy dùng kiến thức vừa nêu để
giải thích kết qủa của các thí nghiệm ở
trên.

14


1/ Tại sao ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh
sáng đỏ ?
TL: * Có hai giả thiết như sau:

2/ Tại sao ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng
- đỏ,
Chùm
nhuộm
tấm
lọc màu.
cònsáng
ánhtrắng
sángdễđỏbịqua
tấmmàu
lọc bởi
màu
xanh
ta không thu được
- ánh
Trong

chùm
trắng
có ánh sáng màu. Tấm lọc màu đỏ cho ánh sáng
sáng
đỏsáng
( thấy
tối)?
đỏ đi qua.

TL: * Tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ, nên chùm sáng đỏ đi
qua được tấm lọc màu đỏ.
* Tấm lọc màu xanh hấp thụ mạnh các ánh sáng màu không phải
màu xanh, nên ánh sáng đỏ khó đi qua tấm lọc màu xanh và thấy tối
15


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

I –NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG
TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH
SÁNG MÀU:
II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG
TẤM LỌC MÀU:
1/ Thí nghiệm:
2/ Các thí nghiệm tương tự:
3/ Rút ra kết luận:
III – VẬN DỤNG:

C3 Ánh sáng đỏ, vàng ở các
C4
nhỏbáo
(như
đènMột
saubể
và nước
các đèn
rẽ bể
cá
cảnh)
có các
thành
bênnhư
của
xe máy
được
tạo ra
trong
suốt
thế nào
? đựng nước pha mực
đỏ có thể dùng như dụng cụ
nào ở trên ? Hãy thử làm lại
các thí nghiệm ở trên với bể
nước màu này để khẳng định
câu trả lời của em là đúng

C3:TL Ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các
đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra bằng cách

chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay
vàng.Các vỏ nhựa đóng vai trò như các tấm lọc
màu.
C4:TL Một bể nhỏ có thành trong suốt đựng
nước màu, có thể coi là một tấm lọc màu.
16


Bài 52-

ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU

I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU:
II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU:

1/ Thí nghiệm:
2/ Các thí nghiệm tương tự:
3/ Rút ra kết luận:
III – VẬN DỤNG:

GHI NHỚ
 Ánh sáng Mặt Trời và các đèn có dây tóc nóng sáng phát
ra ánh sáng trắng.
 Có một số nguồn sáng phát ra trực tiếp ánh sáng màu.

 Có thể tạo ra ánh sáng màu bằng cách chiếu chùm sáng
trắng qua tấm lọc màu.

17

VẬN DỤNG VÀ CỦNG CỐ

18


VẬN DỤNG VÀ CỦNG CỐ

19


Bài học đến đây kết thúc.
Kính chúc các Thầy, Cô giáo mạnh khỏe
Chúc các em học sinh luôn yêu thích môn
Vật lớ

20