Bài giảng bài mắt vật lý 9 (4)

Trường THCS

QUANG HỌC LỚP 9
BÀI 48

MẮT

THCS SÔNG NHẠN


KIỂM TRA BÀI CỦ
1. Mỗi máy ảnh đều có …………….. Vật kính của
vật kính
máy ảnh là một ……………………………. Aûnh trên
thấu kính hội tụ
phim là ảnh ……………… nhỏ hơn vật và
ngược chiều với vật
thật
……………
2. ảnh của vật thu được trên phim của một máy ảnh
có đặc điểâm nào trong các đặc điểm sau :
A. Aûnh thật, cùng chiều với vật, nhỏ hơn vật
B. Aûnh thật, cùng chiều với vật, lón hơn vật
C. Aûnh thật, ngược chiều với vật, nhỏ hơn vật
D. Aûnh thật, ngược chiều với vật, lớn hơn vật
THCS SÔNG NHẠN


ĐỐ VUI
Bạn Bình: Cậu có biết mỗi người đều có 2 cái thấu
kính không ?

Bạn Hoà : Kính mắt chư ùgì ?
Bạn Bình: Đâu phải ai cũng có kính mắt.
Bạn Hoà : Thế thì tớ chẳng biết.
Bạn Bình: Cậu cũng có đấy, thậm chí cậu bị cận
nên có cả 4 cái đấy
Bạn Hoà : Tớ chẳng hiểu gì cả?

Vậy các em tìm cách giúp Hòa trả lời câu hỏi trên.
THCS SÔNG NHẠN


Tuần 27 - tiết 54

Bµi 48 : MẮT
Khi học môn Sinh học lớp 8 ta đã biết mắt
có cấu tạo như thế nào. Để tìm hiểu lại cấu tạo
mắt ta cùng nghiên cứu hình sau :

THCS SÔNG NHẠN


Thể thủy
tinh

Màng
lưới
Giác
mạc

Cơ vòng

Dây thần kinh
thị giác
THCS SÔNG NHẠN


• I)CẤU TẠO MẮT

Nói về mặt quang học, mắt có mấy bộ phận
chính? ( hình8.1 SGK)

Thể thủy
tinh



Hai bộ phận quan trọng của mắt là :
Thể thuỷø tinh THCS
và SÔNG
màng
NHẠN lưới

Màng
lưới


Thể thuỷø tinh



Màng lưới

TKHT

+ Thể thuỷ tinh là một TKHT nó phồng lên, dẹt
+xuống
Bé phËn
nµo
®ãng
vaiftrß TKHT ? Tiêu cự cđa
để thay
đổi
tiêu cự
thaylưới
đổi ởnh
thÕ
+nãMàng
đáy
mắtnµo
tại ?đó ảnh hiện lên rõ
THCS SÔNG NHẠN


THCS SÔNG NHẠN


 So sánh mắt và máy ảnh

THCS SÔNG NHẠN

THCS SÔNG NHẠN


C1) Nêu những điểm giống nhau về cấu tạo
giữa con mắt và máy ảnh:
Thể thuỷ
tinh ủoựng vai troứ nhử boọ phaọn naứo
GIỐNG
NHAU
+ThĨ
tinh aỷnh
và vật?kính
đềutrong
là TKHT
trongthủ
maựy
Phim
maựy aỷnh ủoựng
+vai
Phim
&nhử
màngboọ
lướiphaọn
đều có naứo
tác dụng
nhưcon
mànmaột
hứng?ảnh
troứ

trong
Mắt
Máy ảnh

THCS SÔNG NHẠN


Để nhìn rõ vật thì ảnh của vật đó phải hiện rõ trên
II. SỰ ĐIỀU TIẾT Sự điều tiết của mắt là gì?
màng lưới . Muốn vậy mắt ta phải qua quá trình
điều tiết vậy sự điều tiết là gì ?
Sự thay đổi độ cong của thĨ thủ tinh để làm cho
ảnh của vật cần quan sát hiện rõ trên võng mạc gọi
là sự điều tiết

C2 Ta đã biết khi vật càng xa thấu kính hội tụ thì ảnh
thật của vật nằm càng gần tiêu điểm của thấu kính .
Vậy em hãy cho biết tiêu cự của thể thuỷ tinh khi
mắt nhìn các vật ở xa và các vật ở gần ; khác nhau
như thế nào ? ( biết khoảng cách từ thể thuỷ tinh của
mắt đến màng lưới là không đổi?)
THCS SÔNG NHẠN


I

B

F’

A/

O

A

B’

I

B

F’
A

A/

O

B’

THCS SÔNG NHẠN


B

I

F’
A

O

Hai tam giác A’B’O & ABO đồng dạng với nhau :

A' B' OA'
OA'
'

hayA B '  AB
AB
OA
OA

A/
B’

 Vì AB và OA’ không đổi nên nếu OA
lớn thì ảnh A’B’ nhỏ và ngược lại

Hai tam giác OIF’ vµ A’B’F’ đồng dạng với nhau :
A' B ' A' B ' F ' A' OA'  OF ' OA'




1
OI
AB OF '
OF '

OF '
' '

OA' A' B '
'
'  AB
hay


1

OF

OA
:

1


OF '
AB
AB



Vì AB và OA’ không đổi nên nếu OA lớn thì ảnh A’B’ nhỏ ,OF’ cµng lín và
ngược lại.
NghÜa lµ khi nhìn các vật ở xa th× tiªu cù cđa thĨ thủ tinh cµng lín và khi
THCS SÔNG NHẠN
nhìn các vật ở gần th× tiªu cù cđa thĨ thủ tinh cµng nhá.

II. SỰ ĐIỀU TIẾT

Sự điều tiết của mắt là gì?

 Sự thay đổi độ cong của thĨ thủ tinh để làm cho
ảnh của vật cần quan sát hiện rõ trên võng mạc gọi
là sự điều tiết

Nhìn vaọt ụỷ xa, tieõu cửù cuỷa thể thuỷ tinh
daứi
 Nh×n vật ở gần, tiêu cự của thĨ thủ tinh ngắn

THCS SÔNG NHẠN


THCS SÔNG NHẠN




III/ ĐIỂM CỰC CẬN – ĐIỂM CỰC VIỄN

THCS SÔNG NHẠN


CV



CC



Khoảng cực viễn

1. Điểm xa nhất mà khi có một vật tại đó mắt không
phải điều tiết nhưng có thể nhìn rõ vật  điểm cực
viễn . Khoảøng cách từ CV đến mắt gọi là khoảng cực
viễn
* Nếu mắt tốt điểm cực viễn ở vô cực

THCS SÔNG NHẠN


CV



CC



Khoảng cực cận
2. Điểm

gần nhất mà khi co ùmột vật tại đó
mắt phải điều tiết tối đa có thể nhìn rõ được
vật gọi là điểm cực cận Cc .Khoảng cách

từ Cc  mắt gọi là khoảng cực cận
• * Khoảng từ điểm cực cận điểm cực
viễn gọi là giới hạn nhìn rõ của mắt
THCS SÔNG NHẠN


Các em đọc thông tin ở hình
48.3 để hiểu biết thêm về
bảng thị lực

THCS SÔNG NHẠN


•Câu 1: D
•Câu 2 :C
•Câu 3: C

ĐÁP ÁN

THCS SÔNG NHẠN


IV. VẬN DỤNG
•C5: Một người đứng cách một cột điện là 20m,cột điện cao 8m . Nếu coi
khỏang cách từ thể thủy tinh đến màng lưới của mắt người là 2cm thì ảnh của
cột điện trên màng lưới sẽ cao bao nhiêu xentimet?

Tóm tắt:
d =AO = 20m
d’ = OA/ = 2cm

AB = 8m, tính A/B/ ?
Gi¶i :  OAB ~ OA’B’

I

B

F’

A
/

/

/

/

AB d
d
/ /

  A B  AB
AB
d
d
Thế số : A/B/ = 800 .

2
2000

THCS SÔNG NHẠN

A/

O
B’


THCS SÔNG NHẠN