Bài giảng bài suất điện động cảm ứng vật lý 11 (3)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.13 MB, 17 trang )
1
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy cho biết dòng điện có sinh ra từ trường không? Thí
nghiệm nào đã chứng minh điều đó
Dòng điện sinh ra từ trường và thí nghiệm Ơ- XTÉT đã chứng minh
điều đó
2
Thí nghiệm của Ơ - xtét
Bắc
Nam
châm
Đoạn dây dẫn
nằm theo phương
Bắc- Nam
Nguồn
điện
Nam
6
6
V
V
0:12 V
0:12 V
6
6
8
4
0
0:4 A
10
+ DC
-
POWER
8
4
Khoa vËt lÝ
®hsp tn
10
0
- AC
+
Khóa K
3
Thí nghiệm của Ơ – xtét cho biết dòng điện sinh ra từ
trường. Ngược lại từ trường có thể sinh ra dòng điện không ?
Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó
4
1. Thí nghiệm
a, Thí nghiệm 1:
Hãy quan sát kim Am pe kế và số đường sức từ qua
ống dây trong các trường hợp sau và rút ra nhận xét
Trường hợp 1: Nam châm chuyển động lại gần ống dây
5
Nam
châm
N
Ống dây
S
Am
pe kế
0
mA
0:6 mA
=1┴
Khoa vËt lÝ Trêng §hsp Tn
VËt lÝ kÜ thuËt
Số đường sức từ qua ống dây
6
Khi nam không chuyển động, số đường sức từ qua ống dây
không đổi, kim Am pe kế không dịch chuyển
Khi nam châm chuyển động lại gần ống dây thì số đường sức
từ qua ống dây tăng lên và kim Am pe kế lệch khỏi vạch 0 chứng
tỏ trong ống dây xuất hiện dòng điện
Trường hợp 2: Nam châm dịch ra xa ống dây
7
Nam
châm
N
Ống dây
S
Am
pe kế
0
mA
0:6 mA
=1┴
Khoa vËt lÝ Trêng §hsp Tn
VËt lÝ kÜ thuËt
Từ thông qua ống dây
8
Khi nam châm chuyển động ra xa cuộn dây thì số đường sức
qua ống dây giảm dần và kim Am pe kế bị lệch khỏi vạch 0 chứng
tỏ trong ống dây xuất hiện dòng điện
b, Thí nghiệm 2:
Hãy quan sát kim Am pe kế khi chưa đóng khóa K, khi đóng
khóa K, khi di chuyển con chạy và rút ra nhận xét
9
6
6
V
0
V
0:12 V
0:12 V
6
6
8
4
0
10
- DC +
POWER
mA
8
4
Khoa vËt lÝ
®hsp tn
10
0
- AC +
0:6 mA
=1┴
Khoa vËt lÝ Trêng ®hsp Tn
Trêng ®¹i häc s ph¹m th¸I nguyªn
VËt lÝ kÜ thuËt
Khoa vËt lÝ
10
Khi chưa đóng khóa K thì không có đường sức từ nào qua ống
dây, kim Am pe kế không bị lệch, trong ống dây không có dòng điện
Khi đóng khóa K thi số đường sức từ qua ông dây xuất hiện, kim
Am pe kế bị lệch trong quá trình đóng K, có nghĩa là trong ống dây
xuất hiện dòng điện trong quá trình đóng K
Khi di chuyển con chạy thì số đường sức từ qua ống dây thay đổi
và kim Am pe kế chứng tỏ trong ống dâ xuất hiện dòng điện khi di
chuyển con chạy.
? Từ các thí nghiệm trên em hãy cho biết dòng điện xuất hiện trong
ống dây khi nào?
Dòng điện xuất hiện trong ống dây khi mà các đường sức từ qua
ống dây thay đổi
11
2. Khái niệm từ thông:
Giả sử có một mặt phẳng diện tích S được đặt trong
từ trường
B
đều
véc tơ pháp tuyến n
của S. Chiều của n có thể chọn
tùy ý. Góc hợp bởi n và B kí hiệu là .ta đặt:
38.1
BS cos
Đại lượng xác định bằng công thức (38.1) được gọi là
cảm ứng từ thông qua diện tích S, gọi tắt là từ thông qua diện
tích S
Ý nghĩa
của
từ biết
thông
là: người
ta dùng
khái
niệm từ thông
?
Em hãy
cho
ý nghĩa
và đơn
vị của
từ thông
để diễn tả số đường sức từ xuyên qua một diện tích nào đó
Đơn vị của từ thông là: vêbe kí hiệu là Wb
1Wb=1T.1m
2
12
? Một em hãy cho cả lớp biết trong các trường hợp sau
>0 hay
<0 vì sao?
B
n
>0 vì
2
13
n
B
0vi
2
14
3. Hiện tượng cảm ứng điện từ
a, Dòng điện cảm ứng:
Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện
kín gọi là dòng điện cảm ứng
b, Suất điện động cảm ứng:
Khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch kín
thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng
Hiện tượng xuất hiện suất điện động cảm ứng gọi là hiện
tượng cảm ứng điện từ
15
CỦNG CỐ BÀI
Câu1: Từ thông qua diện tích S bằng số đường sức từ qua diện
tích đó. Nói thế đúng hay sai?
Đúng
Câu 2: chọn đáp án đúng nhất
A. Có từ thông qua vòng dây kín thì trong vòng dây xuất hiện
dòng điện
B. Từ thông qua vòng dây kín tăng lên thì trong vòng dây xuất
hiện dòng điện
C. Từ thông qua vòng dây kín giảm đi thì trong vòng dây
xuất hiện dòng điện
D. Có sự biến đổi từ thông qua vòng dây kín thì trong vòng
16
dây xuất hiện dòng điện
Câu 3: Công thức xác định từ thông qua diện tích S là........................
BS cos
Câu 4: Đơn vị của từ thông là..........
Wb
Câu 5: Dòng điện xuất hiện khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện
dòng điện cảm ứng
kín gọi là..........................................
Câu 6: Khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một
suất điện động cảm ứng
mạch kín thì trong mạch xuất hiện...........................
17
