BÁO CÁO THỰC HÀNH NHẬP MÔN CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN CƠ KHÍ
BÁO CÁO THỰC HÀNH NHẬP MÔN CƠ KHÍ
CHẾ TẠO MÁY.
…………………………

Sinh viên: MÃ VĂN CHIẾN
SHSV: 20109008
Lớp: cn-cn chế tạo máy.
1
Giới thiệu chung:
Ngành công nghệ cơ khí:
Công nghệ cơ khí luôn là một trong những ngành then chốt đối với sự phát triển kinh tế -
xã hội trên toàn thế giới. Ngày nay, tất cả các máy móc từ nhỏ bé tinh vi đến to lớn cồng
kềnh đang ngày đêm hoạt động trong thời đại công nghiệp phát triển, chúng vận hành trong
các dây chuyền sản xuất, hoạt động ở mọi nơi (trên và dưới mặt đất, trên mặt biển, dưới đáy
biển, trên trời, ngoài vũ trụ…). Tất cả đều có sự đóng góp to lớn của các nhà khoa học, các
tổng công trình sư, kỹ sư, cán bộ kỹ thuật và các công nhân cơ khí.
Công nghệ cơ khí là ngành ứng dụng các nguyên lý vật lý để tạo ra các loại máy móc và
thiết bị vận hành trong các dây chuyền sản xuất, hoạt động ở mọi nơi hoặc các vật dụng hữu
ích phục vụ đời sống. Cơ khí áp dụng các nguyên lý nhiệt động lực học, định luật bảo toàn
khối lượng và năng lượng để phân tích các hệ vật lý tĩnh và động, phục vụ cho công tác thiết
kế trong các lĩnh vực như ô tô, máy bay và các phương tiện giao thông khác, các hệ thống
gia nhiệt và làm lạnh, đồ dùng gia đình, máy móc và thiết bị sản xuất, vũ khí ...
Học viên theo học chuyên ngành công nghệ cơ khí được đào tạo kiến thức, kỹ năng
chuyên ngành vững vàng và có kỹ năng thực hành nghề thành thạo về lĩnh vực công nghệ
chế tạo máy. Sau khi tốt nghiệp sẽ có khả năng: Tổ chức, điều hành sản xuất; tính toán,
kiểm tra và lựa chọn công nghệ phù hợp với thiết bị và điều kiện sản xuất của đơn vị; Biết sử
dụng, kiểm tra và bảo dưỡng thiết bị; phát hiện và giải quyết những sự cố thông thường
trong sản xuất.
Phẩm chất, kỹ năng yêu cầu:

Để là người thành công trong lĩnh vực cơ khí, bạn phải có khả năng tưởng tượng tốt,
sáng tạo, phân tích nhạy bén, logic và năng động, kiên trì. Ngoài ra bạn cũng cần trang bị
những kiến thức cơ bản về các môn khoa học tự nhiên đặc biệt là toán học ngay từ khi còn
học phổ thông, vì chắc chắn khối A sẽ chọn lọc bạn vào trường. Rồi những bước tập tành
làm một chuyên viên cơ khí thật sự, bạn cần có tính cẩn thận, tinh thần kỉ luật và tác phong
công nghiệp. Nếu không yêu thích công việc tập thể, không cẩn thận, bạn có thể phá hỏng
2
thành quả chung của mọi người. Thêm vào một tính cách quan trọng: sự cập nhật kiến thức
từ sách báo, tạp chí chuyên ngành... liên tục và liên tục là điều nên làm. Cuối cùng, yếu tố
sức khỏe giúp bạn giải thích tại sao ngành cơ khí rất hiếm kĩ sư là phụ nữ. Thực tế, chỉ nói
về thời lượng thực hành trong trường học, sinh viên cơ khí được dành đến 50% thời gian
học tại các phòng, xưởng thực hành của trường.
Ngành kỹ thuật cơ khí hiện nay là ngành xã hội có nhu cầu tuyển dụng nhân lực lớn, vì
vậy nếu học ngành này không phải lo về cơ hội tìm việc làm trong tương lai, bạn có thể làm
việc ở mọi nơi trên đất nước và các nước khác trên thế giới trong mọi ngành công nghiệp và
kinh tế khác nhau. Do vậy, nếu chuyên tâm học tập, bạn sẽ không lo không có công việc
đúng chuyên môn. Bởi vì, một vấn đề quan trọng là yếu tố con người. Máy móc dù tinh vi
đến đâu mà không có công nhân lành nghề, kinh nghiệm và khéo léo trong việc lắp đặt, vận
hành, điều khiển thiết bị sẽ không mang lại hiệu quả.
3
Bài 1:
Gia công cơ khí (tiện, phay, bào, nguội, lắp ráp).
*Mục đích:
Tìm hiểu về ngành gia công cơ khí ,cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của các máy tiện,
phay, bào và các công đoạn nguội …
Giúp sinh viên ngành cơ khí hiểu thêm và yêu them ngành học của mình.
* Thu hoạch:
+ Nganh gia công cơ khí:
Với nhiều người, công việc của ngành cơ khí luôn liên quan đến sắt
thép, liên quan đến các công việc gia công bằng tay như tiện, phay,

hàn, bào.... Tuy nhiên, hiện nay với sự phát triển của công nghệ, công
việc ngành cơ khí được chuyên môn hóa, nhiều công việc cơ khí mà
người làm việc gần như không tham gia vào tiện, phay, bào, hàn
.Ngành cơ khí - không chỉ là tiện, phay, bào, hàn
Cơ khí là ngành có lịch sử lâu đời, chiếm phần lớn trong cơ cấu hoạt động kinh tế xã
hội. Ngành cơ khí tham gia vào một dải khá rộng các công việc sản xuất bao gồm từ khâu
khai khoáng, hình thành vật liệu, gia công các thiết bị, chế tạo máy móc, và điều hành hệ
thống sản xuất công nghiệp.
Trước đây để gia công một sản phẩm, người thợ phải lấy nguyên liệu, gia công bằng
tay trên các máy móc nửa thủ công như máy tiện, máy phay, máy bào, máy hàn... Hiện nay
công việc gia công đã được tự động hóa bằng các máy gia công hiện đại (máy CNC), công
việc của người thợ chỉ còn là đứng máy nhấn nút, lập trình gia công... Lập trình gia công là
một công việc quan trọng khi thực hiện trên các máy gia công tự động CNC, các công việc
trước đây như lấy vật liệu (phôi), tiện, phay đều được máy tự động thực hiện một cách chính
xác theo chương trình đã được lập trình.
Công việc thiết kế trước đây phải thực hiện bằng việc vẽ các bản vẽ bằng tay, ngày nay
đã có sự hỗ trợ của máy tính với các chương trình chuyên hỗ trợ cho việc thiết kế cơ khí.
Việc thiết kế cơ khí trên máy vi tính với sự hỗ trợ của phần mềm được gọi là CAD, CAM cho
phép xây dựng được những bản vẽ có độ phức tạp cao. Người kỹ sư cơ khí hiện nay luôn
phải biết về CAD.
Một bước tiến cao hơn trong ngành cơ khí là công nghệ CAD/CAM/CNC, tạo thành một
quy trình khép kín từ khâu thiết kế đến khâu chế tạo sản phẩm bằng các máy móc gia công
hiện đại.
Với những công nghệ như trên, ngành cơ khí ngày càng đóng góp tích cực để sản xuất
ra các thiết bị, máy móc, sản phẩm cơ khí có độ chính xác cực cao, độ bền tốt.
4
Máy tiện:

Máy tiện là loại máy cắt kim loại, được dùng rộng rãi nhất để gia công các mặt tròn xoay
như: mặt trụ, mặt định hình, mặt nón, mặt ren vít, gia công lỗ ren, mặt đầu cắt đứt. Có thể

khoan, khoét, doa, cắt ren bằng tarô bàn ren trên máy.
Nếu có đồ gá có thể gia công các mặt không tròn xoay, hình nhiều cạnh, ellíp, cam …
Đặc điểm nguyên lý
Máy tiện là máy cắt kim loại có chuyển động chính là chuyển động quay tròn quanh tâm
của phôi tạo ra tốc độ cắt, chuyển động chạy dao là chuyển động tịnh tiến của dao gồm hai
loại: chạy dao dọc (dọc theo hướng trục của chi tiết), chạy dao ngang (chạy theo hướng kính
của chi tiết).
Phân loại
+ Về mặt kết cấu và công dụng, máy tiện được phân ra:
5
-Máy tiện vạn năng: có hai nhóm: Máy tiện trơn và máy tiện ren vít.
-Máy tiện vạn năng được chế tạo thành nhiều cỡ: Cỡ nhẹ 500 kg); cỡ trung 4 tấn); cỡ lớn 15
tấn); cỡ nặng 400 tấn); về truyền động kết cấu máy này có loại có trục vít me, có loại không
có trục vít me.
-Máy tiện chép hình: được trang bị các cơ cấu chép hình để gia công những chi tiết có hình
dáng đặc biệt. Loại này truyền động chỉ có trục trơn.
-Máy tiện chuyên dùng : chỉ để gia công một vài loại chi tiết nhất định như: máy tiện ren
chính xác, máy tiện hớt lưng, máy tiện trục khuỷu, máy tiện bánh xe lửa…
-Máy tiện cụt: để gia công các chi tiết nặng có D > L.
-Máy tiện đứng: cơ trục chính thẳng đứng: Gia công các chi tiết nặng phức tạp.
-Máy tiện nhiều dao: là loại máy tiện có nhiều dao chuyển động độc lập, để cùng một lúc có
thể gia công chi tiết với nhiều dao cắt.
-Máy tiện revolver: dùng để gia công hàng loạt những chi tiết tròn xoay với nhiều nguyên
công khác nhau. Toàn bộ dao cắt cần thiết được lắp trên một bàn dao đặc biệt gọi là đầu
revolver, có trục quay đứng hoặc nằm ngang.
-Máy tiện tự động và nửa tự động.
-Máy tiện ren vít vạn năng: Là máy tiện thông dụng nhất trong nhóm máy tiện có thể tiện trơn
và tiện ren. Truyền động cho bàn dao thường dùng hai trục : trục trơn để tiện trụ trơn, trục vít
me để tiện ren. Trên thực tế có nhiều loại máy tiện ren vít vạn năng.
Cấu tạo chung

1: Thân máy; 2: Hộp tốc độ; 3: Mâm cập; 4: Ụ động; 5: Giá đỡ; 6: Bàn dao;
7: Hộp xe dao; 8: Bàn xe dao; 9: Trục vít me; 10: Trục trơn; 11: Trục điều khiển.
a,b,d,e : Các tay gạt để di động các khối bánh răng bên trong hộp tốc độ.
( c ): Tay gạt dùng để đóng mở ly hợp ,trên cơ sở đóng mở máy và đảo chiều trục chính.
6
Bài 2: Máy CNC và rooboot, hàn.
Máy Tiện CNC – (CNC) là từ viết tắt cho Computer(ized) Numerical(ly) Control(led) (điều
khiển bằng máy tính) – đề cập đến việc điều khiển bằng máy tính các máy móc khác với mục
đích sản xuất (có tính lập lại) các bộ phận kim khí (hay các vật liệu khác) phức tạp, bằng cách
sử dụng các chương trình viết bằng kí hiệu chuyên biệt theo tiêu chuẩn EIA-274-D, thường
gọi là mã G. CNC được phát triển vào khoảng đầu những năm 1950 ở phòng thí nghiệm
Servomechanism của Học viện kĩ thuật Massachusetts Institute of Technology gọi tắt là
M.I.T học viện nghiên cứu và giáo dục ở thành phố Cambridge, Massachusetts Hoa Kỳ và đã
nhanh chóng ứng dụng vào việc chế tạo máy móc.


Máy tiện CNC xuất hiện đã nhanh chóng thay đổi việc sản xuất công nghiệp. Việc tiến
hành tiện các đường cong, hình phức tạp được thực hiện dễ dàng như đường thẳng, các cấu
trúc phức tạp 3 chiều cũng dễ dàng thực hiện, và một lượng lớn các thao tác do con người
thực hiện được giảm thiểu.
Việc gia tăng tự động hóa trong quá trình sản xuất với máy CNC tạo nên sự phát triển đáng
kể về chính xác và chất lượng. Kĩ thuật tự động của máy tiện CNC giảm thiểu tối đa các sai
sót và giúp người thao tác có thời gian cho các công việc khác. Ngoài ra còn cho phép linh
hoạt trong thao tác các sản phẩm và thời gian cần thiết cho thay đổi máy móc để sản xuất các
linh kiện khác.
Trong môi trường sản xuất các máy tiện CNC có thể kết hợp thành một tổ hợp gọi là cell, để
có thể làm nhiều thao tác trên một bộ phận. Máy tiện CNC ngày nay được điều khiển trực tiếp
từ các bản vẽ do phần mềm CAM (computer - aided design). Có thể nói máy tiện CNC gần
giống nhất với hệ thống robot công nghiệp, tức là chúng được thiết kế để thực hiện nhiều
thao tác sản xuất (trong tầm giới hạn).

7
Máy hàn điện
Công ngh ệ hàn h ồ quang
I. Máy hàn điện
1. Giới thiệu chung:
- Máy hàn là 1 dạng của máy biến thế biến đổi điện áp nguồn
(220 V) xuống điện áp hàn 80 (V)
- Dựa trên hiện tượng phóng điện (chập mạch) là hiện tượng
chuyển động không ngừng của dòng điện từ trong môi trường đã được
ion hoá giữa hai điện cực. Ở nơi có hiện tượng phón g điện (hồ quang) sinh ra nhiều nhiệt,
nhiệt lượng này để đốt cho vật hàn nóng chảy.
+ Phân loại:
- Theo nguồn điện vào: máy hàn một chiều
máy hàn xoay chiều
2. Cấu tạo
Khái niệm về hàn hồ quang
+Hàn là một trong những phương pháp lắp ghép các chi tiết với nhau. Đặc điểm của hàn là
phương pháp lắp ghép mà không thể tháo dời.
+Hàn hồ quang tay với que hàn có vỏ bọc là phương pháp hàn hồ quang sử dụng nhiệt của
hồ quang được sinh ra giữa điện cực que hàn với kim loại hàn. Vỏ bọc dùng để ổn định hồ
quang và không cho không khí xâm nhập với mối hàn làm ảnh hưởng tới chất lượng mối
hàn, còn lõi que hàn cung cấp kim loại cho mối hàn.
+Khi hàn thì năng lượng của hồ quang điện để nung nóng kim loại chỗ cần
hàn tới trạng thái nóng chảy, nhiệt của hồ quang ở điện cực que hàn có thể đạt tới 5000-
6000 độ làm nóng chảy điện cực que hàn và kim loại cơ bản tạo thành vùng nóng chảy hay
còn gọi là bể hàn, sau khi bể hàn kết tinh sẽ tạo thành mối hàn nối các chi tiết thành một khối
bền vững.
8