Bài giảng ngữ văn 7 bài 13 tiếng gà trưa 16

Trường THCS Ninh Dương – TP Móng cái

TaiLieu.VN


Quê hương là gì hả mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu?
Quê hương là gì hả mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều?

TaiLieu.VN


TaiLieu.VN


TIẾT:55

TIẾNG GÀ TRƯA
XUÂN QUỲNH

:
B. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
a. Tiếng

gà trưa thức dậy tình cảm
làng quê:

b. Tiếng gà trưa khơi dậy những kỉ
niệm ấu thơ:
*, Hình ảnh những con gà mái và ổ trứng

hồng:

->NT: điệp ngữ, tính từ -> Bức tranh làng
quê trong kí ức tuổi thơ: đẹp, bình dị, trong
sáng,…

TaiLieu.VN


3. PHÂN TÍCH:
a. Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê:
b. Tiếng gà trưa khơi dậy những kỉ niệm ấu
thơ:
*, Hình ảnh những con gà mái và ổ trứng hồng:
*, Kỉ niệm về tình bà cháu:
->Lời mắng chân thật, yêu thương:là lời
bà bảo ban, bà mong muốn mọi sự tốt đẹp
cho cháu; cháu biết nghe lời bà.

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
mặt
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng.


3. PHÂN TÍCH :
a. Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê:

b. Tiếng gà trưa khơi dậy những kỉ niệm ấu
thơ:
*, Hình ảnh những con gà mái và ổ trứng hồng:

Tiếng gà trưa

*, Kỉ niệm về tình bà cháu:

Cho con gà mái ấp

->Lời mắng chân thật, yêu thương:là lời
bà bảo ban, bà mong muốn mọi sự tốt đẹp
cho cháu; cháu biết nghe lời bà.

* Cách bà chọn trứng:
-> Bà cẩn thận, kiên trì, chịu
thương chịu khó, chăm chút dành
dụm từng quả trứng, từng niềm vui
nhỏ trong cuộc sống còn nhiều lo
toan, vất vả.
TaiLieu.VN

Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu


3. PHÂN TÍCH:

Cứ hàng năm hàng năm
a. Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê:

b. Tiếng gà trưa khơi dậy những kỉ niệm ấu thơ: Khi gió mùa đông tới
*, Hình ảnh những con gà mái và ổ trứng hồng: Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
*, Kỉ niệm về tình bà cháu:
->Lời mắng chân thật, yêu thương:là lời
bà bảo ban, bà mong muốn mọi sự tốt đẹp
cho cháu; cháu biết nghe lời bà.

*Nỗi lo của bà:
*Niềm vui của cháu :

chéo
go-> nỗi lo
Nhịp thơ biến đổi,Quần
sử dụng
ĐT
chân
Ôithật: Tất cả vì niềm vui của cháu -> thể
hiện tình yêu thương sâu sắc của bà đối với
áo cánh trúc bâu
cháu.


Cháu vui sướng khi diện quần áo mới,
hạnh phúc đơn sơ và giản dị của trẻ em
nghèo.

TaiLieu.VN

Để cuối năm bán gà

Cháu được quần áo mới.
Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.


Thảo luận nhóm (3 phút)
cháuđược gì về tình cảm bà
Qua các khổ thơ ở phần Tình
2, embàhiểu
dành cho cháu và của cháu đối với bà? Nêu cảm nhận của
em về tình bà cháu?
Bà
Nghèo nhưng hiền thảo,
hết lòng vì con cháu,
chịu đựng, nhẫn nại và hi sinh

Cháu
Biết ơn, yêu thương và
kính trọng bà.

Sâu sắc đằm thắm và
cảm động .
TaiLieu.VN


c. Tiếng gà trưa gợi những suy tư:

Tiếng gà trưa

gợi

Suy tư về hạnh phúc
Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng

TaiLieu.VN

g ợi

Suy tư về mục đích chiến đấu
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.


3. PHÂN TÍCH:
a. Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê:
b. Tiếng gà trưa khơi dậy những kỉ niệm ấu thơ:
*, Hình ảnh những con gà mái và ổ trứng hồng:
*, Kỉ niệm về tình bà cháu:
->Lời mắng chân thật, yêu thương:là lời
bà bảo ban, bà mong muốn mọi sự tốt đẹp
cho cháu; cháu biết nghe lời bà.

TaiLieu.VN


Vì sao người cháu nghĩ tiếng gà trưa mang bao hạnh phúc
đến ?
1. Tiếng gà và ổ trứng hồng là hình ảnh của cuộc sống chân thật
bình yên, no ấm.
2. Tiếng gà trưa thức dậy bao tình cảm bà cháu gia đình, quê hương
nhà thơ.
3. Tiếng gà trưa là âm thanh bình dị, thân thương của làng quê đem
lại niềm yêu thương cho con người.

TaiLieu.VN


Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng
-> Giấc mơ hồng : Mơ những
điều tốt lành và hạnh phúc.

TaiLieu.VN


Chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì
vì bà

bà
Vì tiếng gà cục tác
æ
Ổ trứng hồng tuổi thơ
*Mục đích
chiến đấu

Vì tổ quốc
Vì xóm làng
Vì bà
Vì ổ trứng hồng tuổi thơ.

-> Điệp từ “vì” -> Khẳng định
mục đích chiến đấu vừa cao cả
vừa bình dị.

=> Tình yêu đất nước bắt nguồn từ những điều bình dị nhất.

TaiLieu.VN


Đặt bài thơ vào trong hoàn cảnh cuộc kháng chiến
chống Mĩ cứu nước đang diễn ra gay go ác liệt ở chiến
trường Miền Nam, ta mới thấy hết giá trị của bài thơ. Nó có
sức cổ vũ động viên tinh thần chiến đấu của toàn dân và nhất
là của những người chiến sỹ ra trận.

TaiLieu.VN

 a. Nghệ thuật: Thể thơ năm chữ, có sự biến đổi linh hoạt ở
các khổ 2,3,5
gồm
có 6 câu), vần phối hợp
GIÁ(một
TRỊkhổ
TÁC
PHẨM
không chặt chẽ.
- Sử dụng phép điệp ngữ, so sánh, đại từ…
- Bài thơ xen lẫn yếu tố tự sự, biểu cảm.
Giá ảnh
trị nội
Giá trị nghệ thuật
- Hình
thơdung
chân thực bình dị.
- Là bài thơ viết theo dòng hồi tưởng từ hiện tại trở về quá khứ
-> suy nghĩ về hiện tại.
niệm tuổi thơ
Điệp ngữ - điệp câu
Hoài
b. Nội dung: Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ
của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm
sâu sắc thêm tình quê hương đất nước.
Tình bà cháu
Diễn đạt tự nhiên
Tình yêu quê hương đất nước
TaiLieu.VN

Hình ảnh chân thực bình dị


1. Bài tập 1. Bài thơ được viết theo thể thơ nào ?
A. Lục bát
C. Bốn chữ

B. Song thất lục bát
D. Năm chữ

2. Bài tập 2. Tình cảm cảm xúc nào được thể hiện trong bài thơ ?
A. Hoài niệm tuổi thơ
C. Tình quê hương đất nước

B. Tình bà cháu
D. Tất cả các ý kiến trên
trên.

3. Bài tập 3. Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ trên là gì ?
B.
A. Quả
Cáchtrứng
diễn hồng
đạt tự nhiên với những hình ảnh giản dị chân thực.
B. Sử dụng các biện pháp nhân hoá có giá trị biểu cảm.
C. Ngôn ngữ cô đọng hàm xúc.
D. Sử dụng rộng rãi lối liên tưởng, tưởng tượng.
A. Cách diễn đạt tự nhiên với những hình ảnh giản dị chân thực

TaiLieu.VN

Câu 7: Đây là số khổ trong bài “Tiếng gà trưa”
1

N

Ă M

T

V

Ì

Ỳ

N

H

H

À

T

Â

Y

C

C

H

I

Ế

2
3

X

U

Â

N

Q

U

4
5

D

6

Ấ

U

H

O

A

D

C

H

Ấ M C
T

7

Ọ

9
10

N

H

Ổ

B

A

P

H

Ầ

N
A

G

À

C

Ụ

C

T

Á

C

C

Ụ

C

T

N

H

Q

U

Â

N

Đ

Á

N

H

T

H

Ấ

U

T

H

Ơ

N 5H

À

O

5
6
7

G

12

4

Ả M

N

À

2
3

Ế

H

1

G

I

11

13

Ế

Á M
M K

8

T

I

Ứ

8
9
10
11
C

12
13

Câu 12: Đây là động từ gồm 2 tiếng chỉ sự tác động của tiếng gà đến tâm
Câu 6:Câu
Đây11:
làCâu
dấu
kết
thúc
câu
thơ:
“Rồi
sau
này
mặt!”

trong
bài
“Tiếng
gà
trưa”.
Câu
Người
9:
Câu
Câu
chiến
Âm
3:
4:
thanh
Tên
sĩQuê
trong
tác
vang
hương
giả
bài
suốt
bài
“Tiếng
của
thơ
bài
nữ

thơ
“Tiếng
gà
sĩlang
trưa”
Xuân
“Tiếng
gà
nghe
Quỳnh?
trưa”
gà
thấy
trưa”
tiếng
là
gì?
gà khi
đang
làmgàgì?
1:là
Bài
thơ
“Tiếng
gà
được
làm
theo
thể
thơ

này.
hồn
người
chiến
sĩ
trong
bài
“Tiếng
gà
trưa”
CâuCâu
Câu
2:
10:
Đây
13:
Câu
Đây
Từ
8:
5:
làđiệp
chỉ
cụm
Bài
Bài
ngữ
giai
thơ
thơ

từ
mô
đoạn
được
“Tiếng
“Tiếng
phỏng
còn
sửtrưa”
gà
gà
dụng
nhỏ
tiếng
trưa”
trưa”
của
trong
gà
in
được
con
lần
xuất
khổ
người.
đầu
chia
hiện
cuối

trong
làm
trong
bài
mấy
tập
thơ
khổ
thơ
phần?
“Tiếng
1này.
bài
gà
thơtrưa”
“Tiếng
trư

TaiLieu.VN


Tiếng gà trưa được lặp lại bốn lần ở đầu mỗi khổ. Mỗi lần
cất lên là một hình ảnh,một sự việc trong kỷ niệm tuổi thơ của
người chiến sỹ. Nó như một dòng nhạc chủ âm vừa kết nối các
đoạn thơ,vừa điểm nhịp cho từng cung bậc cảm xúc của nhân
vật trữ tình. Tiếng gà trưa đã gọi người chiến sỹ về với tuổi thơ
và cũng mở ra một tình cảm mới mẻ trong cuộc chiến đấu hôm
nay. Cụm từ tiếng gà trưa chính là điệp ngữ,điệp câu.

TaiLieu.VN

• Học thuộc lòng bài thơ - phân tích.
• Soạn bài : “ Một thứ quà của lúa non : Cốm ”

TaiLieu.VN


TaiLieu.VN