Bài giảng ngữ văn 7 bài 17 ôn tập tác phẩm trữ tình (tiếp theo) 3

TaiLieu.VN


•
•
•
•
•

- Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh: Lí Bạch
- Phò giá về kinh : Trần Quang Khải
- Tiếng gà trưa: Xuân Quỳnh
- Cảnh khuya : Hồ Chí Minh
- Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê: Hạ
Tri Chương

TaiLieu.VN


• - Bạn đến chơi nhà : Nguyễn Khuyến
• - Buổi chiểu đứng ở Phủ Thiên trường
trường trông ra: Trần Nhân Tông
• - Bài ca nhà tranh bị gió thu phá : Đỗ Phủ

TaiLieu.VN


• 2.Tác phẩm – nội dung tư tưởng tình cảm
được biểu hiện:
• ? Hãy sắp xếp tên tác phẩm khớp với nội
dung tư tưởng , tình cảm được biểu hiện?

• - Bài ca nhà tranh bị gió thu phá: Tinh thần
nhân đạo , lòng vị tha cao cả.
• - Qua Đèo ngang: nỗi nhớ thương quá khứ
đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ, thầm lặng giữa
núi đèo hoang sơ.
TaiLieu.VN


• - Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê:
Tình cảm quê hương chân thành pha chút
xót xa lúc mới về quê.
• - Nam quốc sơn hà : ý thức độc lập tự chủ
và quyết tâm tiêu diệt giặc .
• - Tiếng gà trưa : Tình cảm gia đình quê
hương qua những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ.
• - Bài ca Côn Sơn: Nhân cách thanh cao và
sự giao hoà tuyệt đối với thiên nhiên .
TaiLieu.VN


• - Cảm nghĩ trong đêm thanh: Tình cảm quê
hương sâu lắng trong khoảnh khắc đêm
vắng.
• - Cảnh khuya:Tình yêu thiên nhiên, lòng
yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung ,
lạc quan.

TaiLieu.VN

3. Tác phẩm – Thể thơ:
?Hãy sắp xếp lại tên tác phẩm ( hoặc đoạn trích)
khớp với thể thơ?
• -Qua Đèo ngang: Thất ngôn bát cú .
• - Bài ca Côn Sơn : lục bát.
• - Tiếng gà trưa: Thể thơ khác.
• - Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh: Ngũ ngôn tứ
tuyệt.
• - Sông núi nước Nam: Thất ngôn tứ tuyệt Đường
luật.
• @Ghi nhớ: SGK/182
TaiLieu.VN


II.Luyện tập:
• BT1:Nội dung trữ tình và hình thức thể hiện.
• ? Ca dao và thơ trữ tình khác nhau ở những điểm
cơ bản nào?
• - Nguyễn Trãi có những câu thơ sau:
• + “ Suốt ngày ôm nỗi ưu tư
• Đêm lạnh quàng chăn ngủ chẳng yên”
• + “ Bui có một tấc lòng ưu ái cũ
• Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đông”

TaiLieu.VN


• Câu 1: Thấm đượm nỗi buồn sâu lắng->
Biểu cảm trực tiếp-dùng tả và kể.
• Câu 2: Tính chất thường trực của nỗi niềm

lo nghĩ -> Biểu cảm gián tiếp- dùng lối ẩn
dụ tô đậm thêm cho tình cảm được biểu
hiên ở câu 1.

TaiLieu.VN


• BT2. So sánh:
• ?Em hãy nói rõ nội dung trữ tình và hình
thức thể hiện câu thơ đó ?
• - So sánh tình huống thể hiện tình yêu quê
hương và cách thể hiện tình cảm đóù qua 2
bài thơ: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh và
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê?

TaiLieu.VN


• -Một bên là tình cảm quê hương được biểu
hiện lúc xa quê , một bên là tình cảm được
biểu hiện lúc mới đặt chân về quê, một bên
là biểu hiện trực tiếp, một bên là gián tiếp,
một bên là nhẹ nhàng sâu lắng. Một bên
đượm màu sắc hóm hĩnh , ngậm ngùi .

TaiLieu.VN


- Hãy tìm những ý kiến mà em cho là không chính
xác:

a.Đã là thơ thì nhất thiết chỉ được dùng phương
thức biểu cảm.
b. Thơ trữ tình là kiểu văn bản biểu cảm.
c.Ca dao trữ tình là một kiểu văn bản biểu cảm.
d. Tuỳ bút cũng la ømột kiểu văn bản biểu cảm.
e.Thơ trữ tình chỉ được dùng lối nói trực tiếp để
biểu hiện tình cảm , cảm xúc .
TaiLieu.VN


g.Thơ trữ tình có thể biểu hiện gián tiếp tình cảm ,
cảm xúc qua kể chuyện miêu tả và lập luận.
h.Ngôn ngữ trữ tình cần cô đọng, giàu hình ảnh và
gợi cảm .
i.Thơ trữ tình phải có một cốt truyện hay và một
hệ thống nhân vật đa dạng.
k.Thơ trữ tình phải có một lập luận chặt chẽ.
• * Ý kiến không đúng:
a,e,i,k.
•
TaiLieu.VN


• 1.Điền vào chỗ trống:
• a.Khác với tác phẩm của cá nhân , ca dao
trữ tình ( trước đây) là những bài thơ , câu
thơ có tính chấttập thể và truyền miệng
• b.Thể thơ được ca dao trữ tình sử dụng
nhiều nhất
là

lục bát
• c.Một số thủ pháp thường gặp trong ca
dao trữ tình
so sánh, ẩn dụ, tượng trưng

TaiLieu.VN


• 2. Chọn câu đúng:
• - Đọc kĩ lại 3 bài tuỳ bút trong tuần 14,15 . Hãy
chọn lưa câu mà em cho là đúng?
• -Tuỳ bút có nhân vật và cốt truyện.
• -Tuỳ bút không có cốt truyện và có thể không có
nhân vật.
• -Tuỳ bút sử dụng nhiều phương thức ( Tự sự ,
miêu tả , biểu cảm , thuyết minh, lập luận ) nhưng
biểu cảm là phương thức chủ yếu.
TaiLieu.VN


• -Tuỳ bút thuộc loại tự sự.
• -Tuỳ bút có những yếu tố tự sự nhưng chủ
yếu thuộc loại trữ tình.
-b,c,e.
• -Viết một bài văn ( khoảng 10 câu ) phân
tích một tác phẩm trữ tình mà em thích?

TaiLieu.VN

4. Củng cố và luyện tập:
Nêu nội dung nghệ thuật các văn bản đã học?

TaiLieu.VN


5.Hướng dẫn hs tự học ở nhà:
-Xem lại nội dung ôn tập.
- Làm bài tập phần luyện tập vào vở bài tập.
-Chuẩn bị :Thi HKI

TaiLieu.VN