Bài giảng ngữ văn 7 bài 17 ôn tập tác phẩm trữ tình (tiếp theo)

Ngữ văn 7 - Bài 16
ÔN TẬP
TÁC PHẨM TRỮ TÌNH.
(TIẾP) .


BÀI TẬP TRẮC
NGHIỆM


1) Trong những câu sau, câu nào không
phải là ca dao, dân ca viết về tình cảm gia
đình?
A. Đói lòng ăn hột chà là
Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng.
B. Đường vô xứ Nghệ quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.
C. Rủ nhau lên núi đốt than
Chồng mang đòn gánh, vợ mang quang giành
Củi than nhem nhuốc với tình
Ghi lời vàng đá xin mình chớ quên.
D. Anh em nào phải người xa
Cùng chung bác mẹ một nhà cùng thân.


2) Ba bài thơ Nam Quốc sơn hà, Phò giá về kinh,
Thiên Trường vãn vọng được viết bằng văn tự
nào?
A. Chữ Quốc ngữ.
B. Chữ Nôm
C. Chữ Hán.

D. Cả chữ Hán và chữ Nôm.
3) Tác giả của bài Thiên trường vãn vọng là ai?
A. Nguyễn Trãi.
B. Trần Nhân Tông
C. Lí Thường Kiệt
D. Trần Quang Khải.


4) Hai bài thơ Qua Đèo Ngang của Bà
huyện Thanh Quan và Bạn đến chơi nhà
của Nguyễn Khuyến được viết theo thể
thơ nào?
A. Thất ngôn bát cú Đường luật.
B. Song thất lục bát.
C. Ngũ ngôn tứ tuyệt.
D. Thất ngôn tứ tuyệt.


5) Bài ca “Mao ốc vị thu phong sở phá ca” được viết trong
khoảng thời gian nào?
A. Khi ông mới bắt đầu làm thơ.
B. Trước khi ông ra làm quan.
C. Khi ông đang làm quan trong triều đình.
D. Khi ông từ quan, đưa gia đình về sống ở vùng Tây Nam.
6) Hình ảnh nào cùng xuất hiện trong hai bài thơ Cảnh khuya
và Rằm tháng giêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh?
A. Dòng suối.
B. Tiếng hát.
C. ánh trăng.
D. Bầu trời.

• 7) Hai câu sau có ý nghĩa như thế nào với nhau?
1. Chị ngã em nâng
2. Tưởng rằng chị ngã em nâng
Ai ngờ chị ngã em bưng miệng cười.
A. Giống nhau hoàn toàn.
B. Tương phản nhau.
C. Bổ sung cho nhau.
D. Gần giống nhau.


LUYỆN TẬP


Bài 1. Đọc hai câu thơ của Nguyễn Trãi
nói rõ nội dung trữ tình và hình thức biểu
hiện của những câu thơ đó ?
- Nội dung: thể hiện niềm ưu tư, canh cánh một
tấm lòng lo nghĩ cho nước cho dân.
-Nghệ thuật: Nỗi niềm đó được thể hiện qua:
C©u 1
+ Hình thức tự sự: Suốt ngày….
Đêm lạnh………..
tả: quàng chăn ngủ chẳng yên
C©u 2
+ So sánh: tấm lòng ưu ái như nước triều cuồn
cuộn đêm ngày -> nỗi lo thường trực mãnh liệt.

Bài 2. So sỏnh tỡnh huống thể hiện tỡnh yờu quờ hương
qua hai bài thơ và cỏch thể hiện tỡnh cảm?
* Tĩnh dạ tứ:
- Tỡnh huống: ở xa quờ, nhỡn trăng nhớ quờ
- Cỏch thể hiện: dựng ỏnh trăng làm nền để thể hiện tỡnh cảm nhớ
quờ của mỡnh. Gắn bú với kỉ niệm hồi nhỏ tỏc giả thường lờn nỳi
Nga Mi ngắm trăng
Nhớ quờ, thao thức, khụng ngủ, nhỡn trăng
Nhỡn trăng, lại nhớ quờ
=> biểu cảm trực tiếp
* Hồi hương ngẫu thư
- Tỡnh huống:Sau mấy chục năm xa quờ, giờ về quờ bị coi là khỏch
- Cỏch thể hiện: qua cỏch kể và tả với nghệ thuật đối trong hai cõu
đầu và nhất là giọng điệu bi hài ẩn sau lời tường thuật khỏch quan,
trầm tĩnh về “ bi kịch thật trớ trờu khi mới bước chõn về quờ cũ”=>
biểu cảm gián tiếp .


Bài 3. So sánh bài Đêm đỗ thuyền ở Phong Kiều và Rằm
tháng giêng về cảnh vật được miêu tả và tình cảm cần thể hiện.
( Thảo luận theo bàn - Thời gian 2 phút )
a.Cảnh vật miêu tả
- Bài “ Phong Kiều dạ bạc”:cảnh buồn hiu hắt,
vắng lặng, ảm đạm trong đêm trăng mờ trên bến
Phong Kiều
- Nguyên tiêu:
Cảnh bao la , bát ngát, tràn đầy ánh trăng sáng,
đầy sắc xuân, dào dạt sức sống
b.Tình cảm được thể hiện
- Phong Kiều dạ bạc: buồn, cô đơn

- Nguyên tiêu: ung dung, lạc quan, ,thanh thản…


Đây là tác giả nào ?



Nguyễn Trãi
(1380 - 1442)


TaiLieu.VN





NỘI DUNG NÀY
CỦA BÀI THƠ NÀO?


Thể hiện tâm hồn nhạy cảm và lòng yêu nước
sâu nặng.
Vượt lên trên bất hạnh cá nhân, nhà thơ bộc lộ
khát vọng cao cả..
Nỗi nhớ thương quá khứ đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ

Tình cảm quê hương sâu lắng trong khoảnh khắc
Nhân cách thanh cao và sự giao hòa tuyệt đối với
Thiên nhiên

Sp xp tờn tỏc phm khp vi th th
Tác phẩm
Sau phút chia ly (trích dịch
Chinh phụ ngâm khúc)

Thể thơ
Lục bát

Qua Đèo Ngang

Tuyệt cú Đờng luật

Bài ca Côn Sơn (Côn sơn ca)
(trích dịch thơ)

Song thất lục bát

Tiếng gà tra

Bát cú Đờng luật

Cảm nghĩ trong đêm thanh
tĩnh (Tĩnh dạ tứ)

Các thể thơ khác
(ngoài các loại trên)

Sông núi nớc Nam (Nam quốc

sơn hà)


Hướng dẫn về nhà
-Học bài học
- Viết đoạn văn nêu cảm nhận về một tác
phẩm thơ trữ tình mà em đã học.
- Chuẩn bị bài : Ôn tập tiếng Việt
+ Làm các bài tập