A.PHẦN MỞ BÀI
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Ngành giảng dạy ngoại ngữ - ngôn ngữ thứ hai luôn có nhiều dao động và biến đổi
theo nhịp tiến hoá chung của nền văn minh và văn hoá thế giới.Việc dạy ngoại ngữ nói
chung và tiêng anh nói riêng ở trường THCS đang được nhiều nhà giáo dục,nhiều dự án
giáo dục và đông đảo giáo viên giảng dạy môn ngoại ngữ quan tâm và đưa ra nhiều
phương pháp dạy- học thích hợp.Những điểm mạnh và yếu của từng phương pháp được
thống kê để giúp cho người dạy có thể so sánh,đối chiếu,điều chỉnh những kĩ thuật dạy
nhằm rút kinh nghiệm,từ đó có những quyết định sáng suốt trong việc lựa chọn cho mình
những kĩ thuật phù hợp với nhu cầu và mục đích của người học trong điều kiện và hoàn
cảnh giảng dạy thực tế.
Đối với học sinh THCS hiện nay, tiếng anh đã trở lên phổ biến và thầy cô giáo
cũng đã cung cấp cho học sinh một vốn kiến thức mới, biết được các phương pháp học,
+==========================================================o
1
các thủ thuật, các kĩ năng trong học tập, để các em có được một khối lượng kiến thức sử
dụng trong mọi văn cảnh như nghe, nói, đọc và viết. Hơn nữa là được giao tiếp một cách
chính xác hơn. Vậy vấn đề đặt ra là giáo viên phải liên tục đổi mới phương pháp dạy học
trong tình hình mới hiện nay.
Trước nhận thức trên của bản thân, tôi mạnh dạn đưa ra một vài suy nghĩ về:
“Phương pháp giảng dạy kĩ năng nói môn tiếng Anh ở trường THCS”. Vậy vấn đề ở đây
đặt ra với mỗi giáo viên là phải thực sự đổi mới phương pháp của mình thì mới đáp ứng
nhu cầu đào tạo hiện nay và phải nhận thức được giá trị giao tiếp và cách thực hành các
loại hình bài dạy một cách có ý nghĩa.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Với chuyên đề này tôi đề ra mục đích sau:
+ Hiểu được nội dung phần giáo viên giới thiệu (có thể là cấu trúc, bài tập cụ thể).
+ Cung cấp và rèn luyện cho học sinh kĩ năng này qua các hình thức bài khác nhau
phù hợp với khả năng và nâng cao trình độ kiến thức của học sinh.
+ Tôi muốn cung cấp một nội dung của một dạng bài dạy kĩ năng theo một hướng
mới có tính chất tham khảo cho các đồng nghiệp của mình đang giảng dạy bộ môn tiếng
Anh ở trường THCS.
III. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ:
Xem xét về chức năng của bài dạy kĩ năng là hết sức quan trọng bởi trong nó có từ,
cấu trúc ngữ pháp… Với nội dung đó ta có thể sử dụng chúng trong giao tiếp. Từ nhiều
năm qua tiếng Anh cũng đã được chú trọng bởi nó là chiếc cầu nối giữa các quốc gia.
IV. PHẠM VI CHUYÊN ĐỀ:
Với chuyên đề này tôi chọn đối tượng là học sinh THCS và học theo chương trình
thay sách.
Học sinh có lực học: giỏi, khá, trung bình và yếu.
B. PHÂN TÍCH NỘI DUNG:
I. CƠ SỞ ĐỀ XUẤT:
Với suy nghĩ trên tôi dựa vào nội dung của các phần, các bài học của chương trình
đồng thời qua các lớp bồi dưỡng về chuyên môn, các lớp thay sách, sách giáo khoa tiếng
+==========================================================o
2
Anh 6, 7, 8, 9. Sách bồi dưỡng phương pháp tiếng Anh, chuyên đề bồi dưỡng tiếng Anh
đã giúp tôi đưa ra nội dung này.
II. NỘI DUNG CỤ THỂ:
* Nội dung 1:
Điều đầu tiên cần làm cho một lớp học nói là việc phân tích nhu cầu nói của người
học để từ đó người dạy có thể chọn lựa ngữ liệu, thiết lập các tình huống thích hợp để
soạn các bài tập tương ứng.
Nhu cầu nói của người học rất đa dạng, thay đổi tuỳ theo mục đích học, trình độ,
lứa tuổi… Hoạt động nói của học sinh trong trường phổ thông thường do chương trình và
sách giáo khoa xác định và đựoc xây dựng theo một số nguyên tắc nhất định như: Chủ
điểm từ vựng, chủ điểm ngữ pháp, chức năng ngôn ngữ…
Kĩ năng nói thường được rèn luyện tích hợp với một số kĩ năng khác thể hiện trong
các hoạt động ngôn ngữ. Mục đích của các bài tập rèn luyện nói là để giúp cho người học
nói chính xác và trôi chảy những điều cần thông tin. Tuỳ theo mục đích yêu cầu của bài
học mà người dạy có thể lựa chọn một số kĩ thuật thích hợp để xây dựng các sinh hoạt
học tập trong lớp và các bài tập giao tiếp giữa người dạy và người học, giữa người học
với nhau; để từ đó mở rộng ra thành những ứng dụng giao tiếp thật sự trong cuộc sống,
đáp ứng nhu cầu học nói của người học.
Các bài tập rèn luyện nói thường đựoc sắp xếp theo nhiều mức độ: từ những bài
tập đưcọ kiểm soát chặt chẽ đến những bài tập ít đựoc kiểm soát hơn và đến giai đoạn tập
nói tự do. Các hoạt động nói trong lớp thường đựoc tổ chức và xếp loại như sau:
+ Rèn luyện cấu trúc ngữ pháp.
+ Hành động lời nói.
+ Tham gia.
+ Quan sát.
a. Rèn luyện cấu trúc ngữ pháp:
Mặc dù các kĩ thuật rèn luyện nói qua các cấu trúc ngữ pháp như “ lặp lại”, “ thay
thế”, bị phê phán là máy móc, thiếu tính giao tiếp. Nhưng chúng ta cũng không thể phủ
nhận những giá trị thưc tế do các kĩ thuật này đem lại trong việc giúp chu người học nói “
chính xác” và “ trôi chảy” các cấu trúc ngữ pháp đã được rèn luyện.
+==========================================================o
3
Để giúp người học rèn luyên có hiệu quả, người dạy không nên xem các kĩ thuật
rèn luyện lặp lại hay thay thế là phần chính của bài tập nói. Việc cho người học thực tập
“lặp lại” hay “ thay thế” chỉ được xem như hoạt động ban đầu nhằm cung cấp ngữ liệu
đầu vào giúp cho người học có dữ kiện ngôn ngữ chuẩn xác để có thể tiến hành các hoạt
động tiếp theo mang tính giao tiếp. Việc rèn luyên nói phải được đưa vào những tình
huống có ý nghĩa thật sự và thú vị để có thể đáp ứng một số yêu cầu của phương pháp
giao tiếp.
* Ví dụ 1:
Bài tập Structured Interview là một ví dụ của sự điều chỉnh vừa nêu. Trong bài học
này người học phỏng vấn lẫn nhau, sử dụng cấu trúc ngữ pháp đã học, nhưng họ trả lời
với những thông tin có thật mà đồng thời vẫn “lặp lại” và “thay thế” các dữ kiện để củng
cố cấu trúc ngữ pháp vừa học.
* Ví dụ 2:
Chủ đề bài học là “Food and Drinks”. Ngữ liệu cần rèn luyện là cấu trúc ngữ pháp
với động từ “like”. Người học dùng các câu hỏi Yes - No để phỏng vấn lẫn nhau.
Minh: Do you like bananas, Mai ?
Mai: Yes, I do. What about you, Lan ?
Lan: No, I don’t. I like oranges. Minh, do you like oranges ?
Minh: Yes, I do.
ở phương pháp này nên cho người học đóng những vai được chỉ định trong những
hoạt động hỏi và đáp, đưa ra gợi ý và có lẽ nên sử dụng một số hình thức sau:
* Trò chơi về ngôn ngữ cũng có thể góp phần tạo nên các bài tập nói có kiểm soát.
* Trò chơi ghép tranh với lời nói là một trong những bài tập tốt dành cho người
mới bắt đầu học.Người học chuẩn bị vài bức tranh và viết câu để mô tả nội dung tranh
trên những mảnh giấy khác nhau.
* Trò chơi sử dụng trí nhớ như Story Building người dạy bắt đầu nói một câu hoặc
một mệnh đề. Người học sẽ lần lượt nói tiếp,mỗi người một câu để trở thành câu chuyện.
+==========================================================o
4