Tiểu luận xử lý tình huống trong công tác khấu trừ chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật và chi phí GPMB vào tiền thuê đất phải nộp của công ty liên doanh TNHH khu đô thị bắc an khánh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (454.14 KB, 19 trang )
Trường đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong thành phố Hà Nội
Lớp Bồi dưỡng ngạch chuyên viên K4A-2015
TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP
Tên đề tài: Xử lý tình huống trong công tác khấu trừ chi phí xây dựng hạ
tầng kĩ thuật và chi phí GPMB vào tiền thuê đất phải nộp của Công ty Liên
doanh TNHH Khu đô thị Bắc An Khánh
Họ và tên học viên: Đình Thu Thủy
Chức danh: Công chức
Đơn vị công tác: Phòng Quản lý tài sản nhà đất và kết cấu hạ tầng – Chi cục
quản lý công sản – Sở Tài chính Hà Nội
Hà Nội, Tháng 11/2015
1
MỤC LỤC
1. Lời nói đầu................................................................................................... 3
2. Nội dung....................................................................................................... 5
2.1. Mô tả tình huống ................................................................................... 5
2.2. Xác định mục tiêu xử lý tình huống ...................................................... 8
2.3. Cơ sở pháp lý.......................................................................................... 9
2.4. Phân tích nguyên nhân và hậu quả ....................................................... 9
2.5. Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết tình huống ... 13
2.6. Lập kế hoạch để tổ chức thực hiện phương án đã lựa chọn ............... 16
3. Kết luận và kiến nghị ................................................................................ 17
2
1.
Lời nói đầu
-
Lý do chọn đề tài:
Hà Nội là trung tâm chính trị, kinh tế, xã hội của nước ta. Với tốc độ tăng
trưởng nhanh, hàng năm, Hà Nội luôn là nơi tập trung hàng loạt các công trình
xây dựng lớn, từ cầu đường, đến các trung tâm thương mại, văn phòng, tòa nhà
cao tầng, trung cư hay các khu nhà ở thấp tầng,…Việc xây dựng này đòi hỏi
nguồn đất đai rất lớn, trong khi đất đai lại là nguồn tài nguyên thiên nhiên có
hạn. Chính vì vậy, Hà Nội được coi là nơi có mức giá bất động sản cao nhất cả
nước, thậm chí còn cao hơn nhiều so với nhiều quốc gia phát triển trên thế giới.
Quản lý nhà nước về đất đai là thực sự cần thiết và là nhân tố quan trọng giúp
cho nhà nước sử dụng hợp lý, đúng quy hoạch nguồn tài nguyên khan hiếm này,
đóng góp cho sự phát triển của Hà Nội nói riêng và của đất nước nói chung.
Là cơ quan chuyên môn của UBND Thành phố Hà Nội, Sở tài chính thực
hiện chức năng, nhiệm vụ về công tác thẩm định giá đất, công tác khấu trừ chi
phí hạ tầng kĩ thuật và chi phí bồi thường, hỗ trợ GPMB khi Nhà nước thu hồi
đất, quản lý mọi tài sản nhà đất thuộc sở hữu nhà nước…. Tuy vậy, công tác
khấu trừ các khoản chi phí hạ tầng kĩ thuật và chi phí bồi thường, hỗ trợ GPMB
khi Nhà nước thu hồi đất vào tiền thuê đất, tiền sử dụng đất thì không phải doanh
nghiệp nắm rõ trong khi giá trị của chúng khá lớn, nếu được khấu trừ thì doanh
nghiệp sẽ đạt được lợi ích không nhỏ, giảm được tiền thuê đất, tiền sử dụng đất
phải trả. Đồng thời, công tác này bị chi phối bởi nhiều văn bản quy phạm khác
nhau như nghị định của chính phủ về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước; nghị định
của chính phủ về bồi thường, hỗ trợ tái định cư; quyết định của UBND Thành
phố về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất,…Các văn bản
này chưa hẳn thống nhất với nhau, đôi lúc còn chồng chéo, mâu thuẫn. Chính vì
lẽ đó, mà công tác này hiện vẫn còn nhiều tồn tại cần xử lý.
3
Bắt nguồn từ những thực tiễn đó và vận dụng những kiến thức, kĩ năng đã
tiếp thu trong quá trình được đào tạo tại lớp bồi dưỡng ngạch chuyên viên do
Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong tổ chức, em tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Xử lý tình huống trong công tác khấu trừ chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật
và chi phí GPMB vào tiền thuê đất phải nộp của Công ty Liên doanh TNHH
Khu đô thị Bắc An Khánh”.
-
Mục tiêu của đề tài:
+ Nắm chắc được các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản dưới
luật về đất đai, đặc biệt về khấu trừ chi phí hạ tầng kĩ thuật và chi phí GPMB
trong giao đất, thuê đất cho doanh nghiệp;
+ Phân tích được thuận lợi, khó khăn khi thực hiện công tác này.
+ Đánh giá các nguyên nhân gây ra những khó khăn khi thực hiện công tác
này, cả nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan.
+ Vận dụng sáng tạo, kết hợp linh hoạt với thực tiễn cuộc sống để giải
quyết các vấn đề liên quan đến nhiệm vụ được giao một cách khoa học đúng quy
định pháp luật. Đề xuất những kiến nghị về công tác khấu trừ chi phí hạ tầng kĩ
thuật và chi phí GPMB trong giao đất, thuê đất cho doanh nghiệp.
- Phương pháp nghiên cứu: Bài tiểu luận sử dụng các phương pháp
nghiên cứu như sau: Phương pháp thu thập thông tin, phương pháp phân tích và
so sánh, phương pháp liệt kê, phương pháp giả định,…
- Phạm vi nghiên cứu: Địa bàn thành phố Hà Nội
- Bố cục của tiểu luận: Bài tiểu luận bao gồm 3 phần:
Phần 1: Lời nói đầu. Bao gồm lý do chọn đề tài, mục tiêu của đề tài,
phương pháp và phạm vi nghiên cứu, bố cục của tiểu luận.
Phần 2: Nội dung. Bao gồm Mô tả tình huống; Xác định yêu cầu mục tiêu
xử lý tình huống; Cơ sở lý luận và pháp lý; Phân tích nguyên nhân và hậu quả
4
tình huống; Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết tình huống;
Tổ chức thực hiện phương án
Phần 3: Kết luận và kiến nghị
2.
Nội dung
2.1.
Mô tả tình huống
Công ty Liên doanh TNHH Khu đô thị Bắc An Khánh là công ty liên
doanh giữa công ty trong nước và công ty nước ngoài. Công ty Liên doanh
TNHH Khu đô thị Bắc An Khánh được UBND tỉnh Hà Tây giao cho 2.641.345
m2 đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Khánh An vào ngày
26/2/2007 (trước khi Hà tây sáp nhập vào Hà Nội) theo Quyết định số 335/QĐUBND.
Trong tổng số diện tích đất 2.641.345 m2 công ty được giao để thực hiện
dự án, có 18,55 ha được quy hoạch là đất công nghiệp (khu dự trữ phát triển),
còn lại là đất để xây dựng công trình văn phòng, chung cư, thương mại dịch vụ
và công trình cây xanh, công cộng.
Tổng số tiền thuê đất của toàn bộ diện tích 2.641.345 m2 đất được Sở Tài
chính phê duyệt là 1.472.231 triệu đồng (sau khi đã được khấu trừ chi phí
GPMB, chi phí xây dựng hạ tầng kỹ thuật). Tổng chi phí GPMB, chi phí xây
dựng hạ tầng kỹ thuật được khấu trừ là: 1.623.980 triệu đồng.
Tuy nhiên, Khu đất 18,55 ha chưa hoàn thành công tác GPMB (đã GPMB
xong nhưng lại bị một số hộ dân tái lấn chiếm), Công ty cũng chưa triển khai san
lấp chưa làm hạ tầng và chưa triển khai thực hiện đầu tư xây dựng theo quy
hoạch. Như vậy, mặc dù đã được khấu trừ các chi phí GPMB và chi phí xây
dựng hạ tầng kỹ thuật nhưng Công ty Liên doanh TNHH Khu đô thị Bắc An
Khánh chưa thực hiện xong trách nhiệm GPMB và xây dựng hạ tầng kỹ thuật đối
5
với khu đất 18,55ha khi được thuê 1.095.195 m2 đất (phần đất hữu dụng của dự
án) để thực hiện dự án khu đô thị mới Bắc An Khánh.
Ngày 10/9/2010, Theo chủ trương của UBND thành phố, khu đất 18,55 ha
sẽ thực hiện thu hồi từ Công ty Liên doanh TNHH Khu đô thị Bắc An Khánh để
giao cho Tổng công ty Vinaconex và Tổng công ty Handinco triển khai xây dựng
nhà ở cho người thu nhập thấp, trong đó giao Sở Tài chính “chủ trì cùng Sở Kế
hoạch và Đầu tư cùng các đơn vị có liên quan xem xét, thống nhất các khoản
kinh phí đã GPMB và tiền sử dụng đất để phân bổ đầu tư”.
Sau khi họp Liên ngành, Sở Tài chính đã trình báo cáo UBND Thành phố
về khoản kinh phí GPMB, đầu tư xây dựng hạ tầng kĩ thuật như sau:
Theo Quyết định số 298/QĐ-UBND ngày 21/2/2006 của UBND tỉnh Hà
Tây thì phần chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật được khấu trừ vào tiền thuê đất 50
năm nộp một lần là 1.623.980 triệu đồng được tính toán trên phần diện tích đất
tạo vốn là 1.095.195 m2, không phải diện tích toàn khu. Do đó, Liên ngành đã
tính toán phân bổ chi phí đầu tư hạ tầng cho phần diện tích 18,55 ha trên cơ sở
tổng chi phí nêu trên và diện tích đất tạo vốn.
Xác định chi phí hạ tầng kỹ thuật khu đất 18,55 ha theo mặt bằng giá tại
thời điểm xác định tiền thuê đất để khấu trừ tiền thuê đất phải hoàn trả cho công
ty Liên doanh TNHH Khu đô thị Bắc An Khánh, cụ thể là:
Theo Quyết định số 298/QĐ-UBND ngày 21/2/2006 của UBND tỉnh Hà
Tây: Tiền thuê đất 50 năm nộp ngay một lần đối với khu đất 18,55 ha cụm công
nghiệp chưa được khấu trừ chi phí GPMB, chi phí xây dựng hạ tầng kỹ thuật, chi
phí lãi vay, dự phòng và chiết khấu) là 148.400 triệu đồng.
- Tổng chi phí được khấu trừ vào tiền thuê đất 50 năm nộp một lần của
toàn bộ dự án: 1.623.980 triệu đồng: bao gồm:
+ Chi phí hạ tầng kỹ thuật: 1.084.886 triệu đồng
6
+ Chi phí đền bù GPMB: 336.665 triệu đồng
+ Chi phí lãi vay: 173.998 triệu đồng
+ Chi phí dự phòng: 28.431 triệu đồng
- Lãi suất chiết khấu: 12,5%/năm, tổng lãi là 296.579 triệu đồng
Các chi phí trên được tính trên diện tích đất tạo vốn (đất hữu dụng của dự
án) là: 1.095.195 m2 trên tổng diện đất toàn khu là 2.644.756 m2.
- Do công ty Liên doanh TNHH Khu đô thị Bắc An Khánh đã thực hiện
việc GPMB và đã được UBND huyện Hoài Đức bàn giao ngoài thực địa và tiếp
tục phải triển khai GPMB các hộ dân tái lấn chiếm, vì vậy trong chi phí tính
khấu trừ vào tiền thuê đất, không tính toán chi phí GPMB để khấu trừ:
- Tổng chi phí xây dựng hạ tầng, lãi suất chiết khấu dự án (không tính chi
phí GPMB) 1.583.894 triệu đồng
- Phân bổ cho 18,55 ha (không tính chi phí GPMB): 1.583.894 triệu
đồng/1.095.195 m2 x 185.500 m2 = 268.274 triệu đồng
Tiền thuê đất cho thời gian còn lại chưa sử dụng của phần diện tích 18,55
ha được xác định từ ngày công ty Liên doanh TNHH Khu đô thị Bắc An Khánh
nhận bàn giao mặt bằng ngoài thực địa do UBND huyện Hoài Đức bàn giao đợt
cuối cùng của khu đất là ngày 13/4/2009 tính cho đến hết thời gian thuê đất ngày
8/12/2056 (47 năm).
Sau khi đối trừ với số tiền thuê đất cho thời gian còn lại chưa sử dụng của
phần diện tích 18,55 ha, công ty Liên doanh TNHH Khu đô thị Bắc An Khánh
phải nộp vào ngân sách số tiền là: 128.778 triệu đồng.
Ngày 17/3/2011, UBND Thành phố có Công văn số 1788/UBND-KT chấp
thuận về nguyên tắc đề nghị của Liên ngành tại Tờ trình số 197/TTrLN-STCQLCS ngày 18/01/2010.
7
Tuy nhiên đến ngày 17/6/2013, Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc
An Khánh có Công văn số No: AK /13June14/FM-23 về việc hoàn trả tiền thuê
đất đã nộp của Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh đối với khu
đất 18,55 ha thuộc Khu đô thị Bắc An Khánh, huyện Hoài Đức, trong đó: đơn vị
đề nghị xem xét lại được hoàn trả lại tiền thuê đất đã nộp của diện tích 18,55ha
do đơn vị chưa thực hiện GPMB nên chỉ thực hiện trả lại đất đã nhận trước đó
chứ không phải nộp vào ngân sách số tiền trên.
2.2.
-
Xác định mục tiêu xử lý tình huống
Nhằm giải quyết các vấn đề do tình huống đặt ra. Mục tiêu xử lý tình
huống đặt ra là xác định xem Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An
Khánh phải hoàn trả ngân sách nhà nước nhà nước khi bị thu hồi 18,55 ha đất
không và nếu có thì số tiền là bao nhiêu nên ta cần phải xác định rõ:
+ Các chính sách về đất đai tại thời điểm cho thuê đất, khấu trừ chi phí
GPMB là chính sách nào?
+ Thời gian Công ty được UBND Thành phố cho thuê đất, được khấu trừ
chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật, chi phí GPMB vào tiền thuê đất?
+ Phương pháp tính đơn giá thuê đất, đơn giá GPMB? Xác định rõ chi phí
xây dựng hạ tầng kĩ thuật, chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật, chi phí GPMB được
phân bổ trên diện tích nào? Diện tích toàn khu hay diện tích hữu dụng?
+ Khi UBND Thành phố thu hồi 18,55ha thì số tiền thuê đất đã nộp phải
trả lại đơn vị là bao nhiêu, tính cho thời gian thuê đất còn lại hay toàn bộ thời
gian thuê đất? Chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật, chi phí GPMB đã khấu trừ thì
Công ty phải trả lại toàn bộ theo phần diện tích 18,55ha hay tính toán lại theo
chính sách thời điểm hiện tại.
-
Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Việc đặt ra tình huống, tìm
mục tiêu và áp dụng pháp luật để tìm ra cách xử lý, giúp mỗi cán bộ công chức
8
có thể tìm hiểu sâu hơn về pháp luật có liên quan, đề ra được phương hướng giải
quyết, các kiến nghị nhằm xây dựng bộ luật định ngày càng chặt chẽ, sát thực và
có hiệu quả cao hơn;
-
Bảo vệ lợi ích chính đáng của tổ chức nhà nước xã hội và công dân.
-
Giải quyết hài hòa giữa tính pháp lý, lợi ích kinh tế và lợi ích xã hội.
Vấn đề liên quan đất đai – một nguồn tài nguyên có giá trị lớn và hạn chế luôn là
vấn đề ảnh hưởng đến lợi ích của nhiều phía. Vì vậy, sự hài hòa trong công tác
quản lý, thực hiện; sự hài hòa giữa lợi ích về kinh tế, xã hội với tính pháp lý; lợi
ích trước mắt và lợi ích lâu dài là rất cần thiết.
2.3.
Cơ sở pháp lý
Căn cứ Luật đất đai 2003, Luật đất đai 2013;
Căn cứ Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ của
Chính phủ về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước; Thông tư số 77/2014/TT-BTC
ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số điều của Nghị định số
46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền thuê đất,
thuê mặt nước.
Căn cứ Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ Quy
định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư; Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy
định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.
2.4.
Phân tích nguyên nhân và hậu quả
2.4.1. Nguyên nhân chủ quan và khách quan
- Do thiếu sót trong tổ chức hoạt động quản lý nhà nước ở các cấp. Thời
điểm năm 2007, Sở Tài chính tỉnh Hà Tây thực hiện xác định đơn giá thuê đất và
đơn giá GPMB cho Công ty. Theo quy định của Luật đất đai, “Tổ chức, cá nhân
được nhà nước cho thuê đất đã ứng trước để chi trả tiền bồi thường đất, hỗ trợ về
đất theo quy định tại Nghị định số 197/2004/NĐ-CP và thực hiện trả tiền thuê
9
đất theo quy định tại Nghị định số 142/2005/NĐ-CP (áp dụng cho thời gian thuê
đất kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2006 trở đi) thì được khấu trừ số tiền bồi thường
đất, hỗ trợ về đất đã chi trả (có đủ chứng từ hợp lệ và theo phương án được cơ
quan có thẩm quyền phê duyệt) vào tiền thuê đất phải nộp; mức được trừ không
vượt quá số tiền thuê đất phải nộp cho cả thời hạn thuê đất ghi trong quyết định
cho thuê đất hoặc hợp đồng thuê đất (không tính cho thời hạn được gia hạn thuê
đất tiếp theo).” Tuy nhiên, Khu đất 18,55 ha chưa hoàn thành công tác GPMB
(đã GPMB xong nhưng lại bị một số hộ dân tái lấn chiếm), Công ty TNHH Phát
triển đô thị mới Bắc An Khánh cũng chưa triển khai san lấp chưa làm hạ tầng và
chưa triển khai thực hiện đầu tư xây dựng theo quy hoạch nhưng đã được Sở Tài
chính tỉnh Hà Tây khấu trừ chi phí GPMB.
Như vậy, việc thực hiện khấu trừ chi phí hạ tầng kĩ thuật và chi phí GPMB
chỉ được thực hiện khi người được nhà nước giao đất, cho thuê đất tự nguyện
ứng trước tiền và hoàn thành xong GPMB theo phương án được cấp có thẩm
quyền phê duyệt. Việc Sở Tài chính tỉnh Hà Tây khấu trừ trước khi Công ty
TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh thực hiện xong GPMB và xây dựng
HTKT thể hiện sự thiết sót trong quá trình quản lý nhà nước. Điều này có thể
dẫn đến việc Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh kiến nghị vì
phải nộp tiền vào ngân sách khi bị thu hồi đất.
- Sự bất cập trong hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến việc khấu trừ
chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật và chi phí GPMB. Hiện tại, chưa có một văn
bản luật nào quy định cụ thể cách tính các chi phí này, tính như thế nào, phân bổ
cho diện tích nào và trong thời gian bao nhiêu; thời điểm áp dụng các quy định
khi khấu trừ. Đồng thời, quy định về khấu trừ chi phí GPMB trong các văn bản
hướng dẫn Luật cứ 2-3 năm lại thay đổi, dẫn đến khó khăn trong việc thực hiện
trong khi GPMB là công việc có tính chất phức tạp, nhiều dự án bị kéo dài từ 510 năm.
10
- Sự kém hiểu biết pháp luật của một bộ phận nhân dân những người liên
đới đến vụ việc xảy ra. Do Công ty liên doanh TNHH khu đô thị mới Bắc An
Khánh là công ty liên doanh, người điều hành đứng đầu là người Hàn Quốc. Vì
vậy, việc am hiểu pháp luật của Việt Nam còn rất hạn chế, đặc biệt trong một
vấn đề mang tính phức tạp như đất đai. Sở Tài chính đã mở rất nhiều cuộc họp
liên ngành để xem xét những kiến nghị của đơn vị về việc hoàn trả tiền thuê đất,
đã giải đáp các thắc mắc nhưng bên Công ty vẫn chưa nắm bắt được cách tính
khấu trừ trong tiền thuê đất. Công ty liên doanh TNHH khu đô thị mới Bắc An
Khánh có thể không hiểu hoặc cố tình không hiểu nguyên tắc thực hiện khấu trừ
GPMB trong thuê đất, cụ thể: một là, việc công ty được khấu trừ một khoản chi
phí GPMB khi chưa thực hiện GPMB thì khi thu hồi đất, công ty phải hoàn trả
lại chi phí đó; hai là, khi được khấu trừ, chi phí GPMB được tính trên toàn bộ
diện tích hữu dụng, có chung một đơn giá khấu trừ, không tính riêng theo giá trị
của từng loại diện tích; ba là, nhà nước chỉ hoàn trả lại tiền thuê đất cho thời gian
thuê đất còn lại của dự án. Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh
là công ty liên doanh, họ quan điểm dựa trên quy luật thị trường, mỗi loại đất
trong toàn khu dự án đều có chức năng khác nhau, 18,55ha là đất dự trữ công
nghiệp nên đơn giá GPMB không thể bằng được với đất xây dựng công trình văn
phòng, thương mại dịch vụ. Điều này trái hoàn toàn so với cách tính đơn giá khi
thực hiện khấu trừ theo quy định của Nhà nước.
- Sự thiếu tôn trọng pháp chế xã hội chủ nghĩa của các bên liên quan. Việc
khấu trừ chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật và chi phí GPMB vào tiền thuê đất đã
được UBND Thành phố chấp thuận và ra công văn yêu cầu Công ty phải thực
hiện hoàn trả số tiền trên vào ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, Công ty liên tục
không thực hiện vì cho rằng việc đó là vô lý, vẫn tiếp tục gửi đơn kiến nghị lên
thành phố và các sở ngành có liên quan. Quan điểm về khấu trừ của Công ty
TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh không theo quy định của luật đất đai
việt nam và theo xu hướng thị trường. Mỗi quy định luật pháp đặt ra đều là
11
những quy tắc, chuẩn mực mang tính bắt buộc chung phải thi hành hay thực hiện
đối với tất cả tổ chức, cá nhân có liên quan, và được ban hành hoặc thừa nhận
bởi các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
-
Sự thay đổi trong cơ cấu tổ chức ở cơ quan nhà nước. Công ty liên
doanh TNHH khu đô thị mới Bắc An Khánh được xác định đơn giá đất và khấu
trừ chi phí GPMB tại thời điểm năm 2007, do Sở Tài chính tỉnh Hà Tây thực
hiện. Khi thu hồi lại diện tích 18,55 ha, tỉnh Hà Tây đã được sáp nhập vào thành
phố Hà Nội. Quá trình sáp nhập giữa hai tỉnh dẫn đến những ảnh hưởng trong
việc tìm lại hồ sơ dự án và sự thống nhất trong các quản lý của mỗi tỉnh thành.
2.4.2. Phân tích hậu quả
-
Về kinh tế, việc Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh
không chấp hành nộp hoàn trả tiền vào ngân sách nhà nước dẫn đến giảm nguồn
thu ngân sách nhà nước.
-
Sự mất uy tín của cơ quan nhà nước, của cán bộ công chức, và giảm
sút lòng tin của nhân dân gây bất bình trong xã hội. Sở Tài chính đã tổ chức họp
nhiều lần, Liên ngành đã thống nhất bằng biên bản, tờ trình và UBND Thành phố
cũng ra công văn nhiều lần về việc công ty hoàn trả số tiền nêu trên. Nhưng bên
phía Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh vẫn tiếp tục kiến nghị
dù UBND Thành phố đã có công văn yêu cầu Công ty TNHH Phát triển đô thị
mới Bắc An Khánh phải hoàn trả vào ngân sách nhà nước và giao Cục thuế Hà
Nội có trách nhiệm hướng dẫn, đôn đốc Công ty nộp tiền. Sự việc xảy ra lâu dài
ảnh hưởng đến uy tín của các Sở ngành trong việc ra quyết định quản lý nhà
nước.
-
Ảnh hưởng xấu về mặt xã hội. Mặc dù Liên ngành đã tổ chức họp và
thống nhất về nguyên tắc và số tiền Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An
Khánh phải nộp NSNN nhưng Công ty vẫn tiếp tục kiến nghị, bày tỏ không đồng
tình. Việc Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh kiến nghị kéo dài
12
dẫn đến việc các công ty trong trường hợp tương tự cũng nộp đơn kiến nghị, gây
khó khăn trong công tác quản lý.
-
Ảnh hưởng đến các dự án đầu tư khác. Việc kiến nghị kéo dài dẫn đến
không thu hồi được khu đất 18,55ha, ảnh hưởng đến việc triển khai xây dựng
nhà ở cho người thu nhập thấp do Tổng công ty Vinaconex và Tổng công ty
Handinco làm chủ đầu tư.
2.5.
Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết tình
huống
2.5.1. Phương án 1
Nội dung:
+ Thời gian hoàn trả tiền thuê đất là thời gian còn lại chưa sử dụng của
phần diện tích 18,55 ha được xác định từ ngày Công ty TNHH Phát triển đô thị
mới Bắc An Khánh bàn giao mặt bằng ngoài thực địa do UBND huyện Hoài Đức
bàn giao đợt cuối cùng của khu đất là ngày 13/4/2009 đến hết thời gian thuê đất
ngày 8/12/2056 (47 năm)
+ Tổng chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật được phân bổ trên cơ sở quy
hoạch khu đất 18,55 ha để xây dựng nhà thu nhập thấp.
Theo phương án này, sau khi đối trừ tiền thuê đất 47 năm với tổng chi phí
xây dựng hạ tầng kĩ thuật và GPMB thì Ngân sách Nhà nước phải trả cho Công
ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh số tiền là 16.788 triệu đồng.
Đánh giá:
- Ưu điểm: Giải quyết được kiến nghị của Công ty.
- Hạn chế, tồn tại:
+ Việc phân bổ chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật trên cơ sở quy hoạch khu
đất 18,55 ha để xây dựng nhà thu nhập thấp là phương án quy hoạch mới của
Thành phố tại thời điểm hiện nay, việc tính toán hoàn trả tiền thuê đất và thanh
13
toán hạ tầng là theo quy hoạch và mặt bằng tính toán tại thời điểm xác định
nghĩa vụ tài chính của dự án. Vì vậy, cách phân bổ này là không có cơ sở.
+ Không đồng bộ chính sách trong cách tính toán từng thời điểm, cách
tính phức tạp, tốn nhiều thời gian.
+ Giảm nguồn thu ngân sách nhà nước.
2.5.2. Phương án 2
Nội dung:
+ Thời gian hoàn trả tiền thuê đất: Thời gian hoàn trả tiền thuê đất là thời
gian còn lại chưa sử dụng của phần diện tích 18,55 ha được xác định từ ngày
Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh bàn giao mặt bằng ngoài
thực địa do UBND huyện Hoài Đức bàn giao đợt cuối cùng của khu đất là ngày
13/4/2009 đến hết thời gian thuê đất ngày 8/12/2056 (47 năm). Tuy nhiên, do
phần diện tích đất 18,55 ha trước đây thuộc khu đất cụm công nghiệp, được điều
chỉnh thành khu đất dự trữ, Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh
chưa sử dụng. Vì vậy, thời gian hoàn trả tiền thuê đất là 50 năm.
+ Tổng chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật được khấu trừ là 1.623.980 triệu
đồng. Chi phí trên được tính trên diện tích đất tạo vốn (đất hữu dụng của dự án)
là 1.095.195 m2. Tổng chi phí xây dựng hạ tầng dự án, lãi suất chiết khấu
(không tính chi phí GPMB) là 1.583.894 triệu đồng.
+ Giá trị chi phí xây dựng hạ tầng kĩ thuật phân bổ cho 18,55 ha là:
1.583.894 triệu đồng/1.095.195 m2 x 185.500 m2 = 268.274 triệu đồng. Sau khi
đối trừ với số tiền thuê đất của phần diện tích 18,55 ha, Công ty phải nộp ngân
sách số tiền là:
268.274 triệu đồng – 148.400 triệu đồng = 119.874 triệu đồng.
14
Như vậy, Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh phải nộp
vào Ngân sách số tiền 119.874 triệu đồng
Đánh giá:
- Ưu điểm:
+ Đảm bảo nguồn thu vào ngân sách nhà nước.
+ Việc thực hiện đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật. Thể hiện
được tính nghiêm minh của Pháp luật và quyền lực của nhà nước.
+ Giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp khi số tiền phải nộp ngân sách nhà
nước so với phương án đã thực hiện khoảng 10 tỷ đồng.
+ Đảm bảo hài hòa lợi ích kinh tế, xã hội với tính pháp lý.
- Hạn chế, tồn tại:
Việc xác định thời gian hoàn trả tiền thuê đất cho đơn vị được vận dụng
theo quy định của Luật do khu đất này đơn vị chưa sử dụng. Tuy việc vận dụng
này chưa hoàn toàn theo đúng quy định của Luật nhưng có thể thực hiện được.
2.5.3. Phương án 3
Nội dung:
Hoàn trả toàn bộ tiền thuê đất 50 năm của phần diện tích đất 18,55 ha cho
Công ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh; Không thu hồi lại khoản
chi phí GPMB đã được khấu trừ trước đó.
Đánh giá:
- Ưu điểm: Tính toán đơn giản, nhanh chóng; Giải quyết được kiến nghị
của Công ty.
- Hạn chế, tồn tại:
+ Làm giảm nguồn thu ngân sách nhà nước do Tổng số tiền thuê đất 50 năm
mà công ty đã nộp (bao gồm cả diện tích 18,55 ha), được khấu trừ chi phí xây
15
dựng hạ tầng kĩ thuật và chi phí GPMB mặc dù Công ty TNHH Phát triển đô thị
mới Bắc An Khánh chưa thực hiện GPMB. Vì vậy, khu thu hồi 18,55 ha, Công
ty TNHH Phát triển đô thị mới Bắc An Khánh phải nộp trả lại chi phí xây dựng
hạ tầng kĩ thuật và chi phí GPMB đã được khấu trừ đó và được đối trừ với tiền
thuê đất đã nộp của diện tích 18,55 ha.
+ Không thực hiện theo đúng quy định của Luật đất đai
Tóm lại, trong 3 phương án nêu trên, phương án 2 là phương án đáp ứng
được nhiều mục tiêu nhất, có tính khả thi, vừa hợp tình, vừa hợp lý. Phương án 2
vừa đảm bảo được việc thực thi đúng pháp luật đất đai, mà vẫn giải quyết được
những khó khăn hiện tại cho doanh nghiệp, đồng thời vẫn đem lại nguồn thu cho
ngân sách nhà nước.
2.6.
Lập kế hoạch để tổ chức thực hiện phương án đã lựa chọn
STT Nội dung công
Chủ thể thực hiện Thời gian
việc
1
thực hiện
thực hiện
- Thu thập toàn bộ
Chi cục Quản lý
Trong 5
Phối hợp với Ban giá –
hồ sơ dự án từ thời
Công Sản
ngày làm
Sở Tài chính, Sở Tài
việc
nguyên Môi trường,
điểm cho thuê đất.
- Nghiên cứu hồ sơ
2
Điều kiện cần thiết để
Cục thuế Hà Nội.
- Soạn thảo báo
Chi cục Quản lý
Trong 3
- Hồ sơ dự án
cáo, Giấy mời họp
Công Sản
ngày làm
- Ý kiến của lãnh đạo
việc
phòng, lãnh đạo chi cục.
Liên ngành.
- Báo cáo và trình
ký lãnh đạo chi
cục, lãnh đạo Sở.
3
Tổ chức Họp Liên
Liên ngành gồm
Trong 1
- Phòng họp, Máy tính.
ngành
các Sở: Tài chính
ngày làm
- Đầy đủ Liên ngành và
16
– TNMT – Cục
việc
thuế Hà Nội –
Công ty để giải trình
kiến nghị.
UBND huyện
4
Lập tờ trình liên
Sở Tài chính
Trong 10
Phối hợp với Sở Tài
ngành, báo cáo
ngày làm
nguyên và Môi trường,
UBND thành phố
việc
Sở Xây dựng, Sở Kế
hoạch Đầu tư, Cục thuế
Hà Nội, UBND huyện
Hoài Đức.
5
Công văn chấp
UBND Thành
- Biên bản họp Liên
thuận của UBND
phố
ngành.
Thành phố
- Tờ trình Liên ngành.
- Hồ sơ dự án.
6
Thống báo đến đơn Cục thuế Hà Nội
vị để tổ chức thực
hiện theo quy định
3.
Kết luận và kiến nghị
Tóm lại, do tính chất của đất đai là giá trị lớn và khan hiếm nên việc quản
lý nhà nước về đất đai luôn gặp phải những khó khăn, trở ngại nhất định. Đặc
biệt là vấn đề GPMB. Xuất phát từ nguyên ngân khách quan hay chủ quan thì
những hậu quả khi yếu kém trong công tác quản lý về đất đai luôn rất lớn, ảnh
hưởng đến niềm tin của nhân dân vào cơ quan nhà nước, ảnh hưởng gián tiếp
đến kinh tế đất nước thông qua ngân sách nhà nước; đặc biệt, sự trì trệ trong việc
quản lý về giá đất, về GPMB trên đất luôn tác động lớn đến quá trình phát triển
của các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, từ đó, tác động đến xã hội và toàn bộ
ngành nghề kinh tế khác.
17
Trên thực tế, Nhà nước Việt Nam ta đã tích cực tiến hành công cuộc cải
cách hành chính, trong đó việc hoàn thành văn bản quy phạm pháp luật rất được
coi trọng, tửng bước giải quyết những khó khăn cho công tác quản lý hành chính
nhà nước ở các cấp, các ngành, các địa phương. Pháp luật về đất đai đã được
Quốc hội sửa đổi theo yêu cầu thực tiễn cuộc sống; Các Nghị định, Thông tư đã
được ban hành để hướng dẫn các tổ chức, các công dân thực hiện đúng quy trình,
thủ tục. Cụ thể, Luật đất đai 2013 có hiệu lực từ ngày 1/7/2014 đã được Quốc hội
khóa 13 thông qua đã góp phần tăng cường sự tham gia của người dân trong quá
trình lập, tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, phương án bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư nhằm công khai, minh bạch trong quản lý, sử dụng
đất, góp phần phòng, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí và làm giảm các
khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai; đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý
nhà nước về đất đai.
Tuy nhiên, trong quá trình thực thi công vụ của cán bộ, công chức cũng
như việc thực hiện và chấp hành đúng các quy định của pháp luật của công dân
vẫn còn hạn chế, thậm chí diễn ra sai phạm ở nhiều mức độ, ở nhiều cấp chính
quyền khác nhau, một phần do sự hạn chế về trình độ, kiến thức, kỹ năng, nghiệp
vụ của cán bộ, công chức các cấp, phần khác còn thiếu am hiểu về pháp luật của
công dân. Chính vì thế, song song với việc hoàn thiện thể chế pháp luật của Nhà
nước, thì việc nâng cao kiến thức, kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ công chức cần
đặc biệt coi trọng, công tác giáo dục, tuyên truyền về pháp luật, cho người dân
tiếp tục được quan tâm, góp phần đẩy mạnh công cuộc cải cách hành chính trong
sạch, hiệu quả, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước theo tinh thần phục
vụ và đáp ứng đầy đủ và mong muốn và nguyện vọng chính đáng của các tầng
lớp nhân dân .
Đối với Đảng và Nhà nước, cần chú trọng đến việc đảm bảo chế độ đãi
ngộ và trả lương xứng đáng trong quá trình luân chuyển cán bộ, công chức để họ
18
an tâm làm việc hết mình nâng cao hiệu quả công tác phục vụ nhân dân. Đồng
thời, Đảng thường xuyên tổ chức kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện chủ trương,
đường lối của mình, đặc biệt là trong vấn đề mang tính phức tạp như đất đai.
Trong quá trình hoạt động cần tôn trọng nguyên tắc tập trung dân chủ phát huy
tối đa vai trò làm chủ của nhân dân và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với
Nhà nước. Đảm bảo pháp chế xã hội chủ nghĩa, nâng cao ý thức cộng đồng của
người dân, chú trọng xây dựng gia đình văn hóa, tôn trọng nền tảng văn hóa gia
đình, cộng đồng và xã hội.
Đối với địa phương, UBND các cấp cần chú trọng vào việc đưa ra các văn
bản quy phạm pháp luật hướng dẫn việc thực hiện các thông tư, quyết định của
cấp trên cho phù hợp với địa phương mình, tránh chồng chéo quy định để đảm
bảo thông suốt trong quá trình quản lý nhà nước. Không chỉ vậy, trong quá trình
thực thi công vụ, cần giải quyết thấu tình, đạt lý mọi vấn đề trên nguyên tắc tuân
thủ các quy định của pháp luật.
Tóm lại, Quản lý hành chính nhà nước chủ yếu điều chỉnh các quan hệ xã
hội. Vì vậy mọi vấn đề thuộc về quản lý phải tuân thủ theo đúng quy định của
pháp luật, ngăn chặn kịp thời những hành vi vi phạm pháp luật đến tận cở sở,
cho mọi công dân. Thông qua bài tiểu luận về phân tích xử lý tình huống cụ thể
này giúp em có thể vận dụng toàn bộ được các kiến thức và kĩ năng đã được các
thầy, cô giáo tại trường đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong giảng dạy. Từ đó, vừa
nắm bắt được tình huống thực tế, phân tích và xử lý tình huống đã xảy ra, vừa
hiểu sâu hơn về quản lý nhà nước nói chung và quản lý nhà nước về đất đai nói
riêng. Đặc biệt, em ý thức sâu sắc hơn về việc rèn luyện, bồi dưỡng bản thân từ
tư tưởng đạo đức cách mạng, tinh thần trách nhiệm đến các kiến thức chuyên
môn và kĩ năng trong công tác thực thi công vụ.
19
