giáo án tích hợp liên môn sử dụng hiệu quả sơ đồ tư duy tích hợp kiến thức các môn lịch sử địa lý giáo dục công dân và kỹ năng sống tập làm văn tiếng việt vào giảng dạy bài quan đèo ngang

Giỏo ỏn tớch hp liờn mụn:Ng vn 7
------------------------------------------------------S DNG HIU QU S T DUY,TCH HP KIN THC CC MễN
LCH S,A Lí,GIO DC CễNG DN V K NNG SNG,TP LM
VN,TING VIT VO GING DY BI:
QUA ẩO NGANG-NG VN 7.
Ngy son:11/10/2015
Ngy dy:12/10/2015
Tit 29. Vn bn QUA ẩO NGANG
(B Huyn Thanh Quan)
A. MC CN T
- Hiu giỏ tr t tng - ngh thut c sc ca bi th ng lut ch Nụm t cnh ng
tỡnh tiờu biu nht ca B Huyn Thanh Quan .
B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng.
1. Kiến thức:
- S gin v tỏc gi B Huyn Thanh Quan.
- c im th B Huyn Thanh Quan qua bi th Qua ốo Ngang.
- Cnh ốo Ngang v tõm trng tỏc gi th hin qua bi th.
- Ngh thut t cnh, t tỡnh c ỏo trong vn bn.
2. Kĩ năng:
- c - hiu vn bn th Nụm vit theo th th tht ngụn bỏt cỳ ng lut.
- Phõn tớch mt s chi tit ngh thut c ỏo trong bi th.
*Phn tớch hp:
-Tớch hp phõn mụn a lớ: giỳp hs nm c v trớ a lớ,a hỡnh,c im phỏt trin kinh t
ca N khi xa qua phỏc ha ca tỏc gi v di tớch,danh thng ca N ngy nay.
-Tớch hp vi mụn lch s: giỳp hs hiu c bi cnh XH ca t nc ta qua 2 triu i
phong kin Lờ-Nguyn.
-Tớch hp mụn GDCD: giỳp hs rốn luyn ý thc bo v gi gỡn cỏc di tớch LS 1 thi ca
DT;giỏo dc hs tỡnh yờu thiờn nhiờn cựng yw thc bo v mụi trng v xõy dng cnh quan
thiờn nhiờn ca t nc.
-Tớch hp vi phõn mụn TV:t lỏy, t Hỏn Vit,chi ch,ng õm,cỏc bin phỏp tu t...
-Tớch hp vi phõn mụn TLV: vn biu cm,th th TNBCL.

-Mụn m thut: v s t duy.
C. Chuẩn bị
1.Thy:
- Phng phỏp: Nờu vn , bỡnh ging.
- Mỏy chiu,s t duy,phn mu,mỏy tớnh; c, son bi, nh ốo Ngang
2.Trũ: chun b tt cỏc cõu hi hng dn sgk.
D. Tiến trình dạy - học
1. ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ:
? c thuc bi "Sau phút chia li". Cho biết giá trị NT, ND toàn bài ?
3. Bài mới:
1


Giỏo ỏn tớch hp liờn mụn:Ng vn 7
------------------------------------------------------* Hoạt động 1:( Giới thiệu bài)
Đèo Ngang thuộc dãy núi Hoành Sơn phân chia danh giới 2 tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình là
địa danh nổi tiếng của nớc ta. Nhiều nhà thơ lấy đó làm đề tài sáng tác. Nhng đc nhiều ngời
biết đến là bthơ Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan.
Hoạt động của thầy và trò

Nội dung bài học

* Hoạt động 2
*Tớch hp mụn lch s:
- HS đọc chú thích *
?Da vo chỳ thớch nờu vi nột v tỏc gi?
-HS da vo chỳ thớch tr li.
-GV b xung:B huyn Thanh Quanl bỳt
danh c ỏo ca nh th Nguyn Th

Hinh,ngi quờ lng Nghi Tm( nay thuc
qun Tõy H-HN),v ụng quan huyn
Thanh Quan( Thỏi Bỡnh).B cựng on Th
im,H Xuõn Hng l 3 nh th n ni
ting th k XVIII-XIX vi cỏc bi th ni
ting ca b nh :Thng Long thnh hoi
c ; Chiu hụm nh nh ; chựa Trn
Bc,Qua ốo Ngang.
- Hin li 6 bi th ng lut.
*Tớch hp mụn lch s :
?Em bit gỡ v hon cnh ra i ca bi
th ?
GV : bi th vit khi nh th dng chõn
N,vo lỳc chiu t búng x,trờn con ng
ri quờ hng vo kinh nhn chc Cung
Trung Giỏo Tp(dy hc cho cỏc cụng chỳa
v cung phi),di thi vua Minh Mng.
? Nêu vài nét đánh giá về tp của bà ?
- GV đọc mẫu- hs đọc (c: ging bun,
chm, ngt ỳng nhp 4/3 - 2/2/3)
- Tìm hiểu1số từ khó trong vb-chỳ thớch sgk
*Tớch hp mụn TLV:
? Hóy thuyt minh v th th ca bi th?
-> Bài thơ có 8 cõu mi cõu 7 ch-B cc 4
phn( : cõu 1-2;Thc: cõu 3-4;Lun: cõu
5-6;Kt: cõu 7-8)
+ Vn gieo ting cui cõu 1,2,4,6,8
+ Phộp i: cõu 3 >< cõu 4, cõu 5 >< cõu 6
? B cc?
( 2 cõu , 2 cõu thc, 2 cõu lun, 2 cõu kt).

GV: bài thơ này có thể chia theo 2ý (4câu

I. c tỡm hiu chung :
1.Tỏc gi:
- B huyn Thanh Quan tờn tht l
Nguyn Th Hinh sng th k XIX
- Quờ lng Nghi Tm, nay l qun
Tõy H - HN
- L mt trong nhng n s ti
danh him cú (trong thi i ngy
xa) về thơ Đờng luật

2.Tỏc phm:
- Đợc đánh giá là bài thơ hay và
thành công nhất.

- Thể th: tht ngụn bỏt cỳ ng
lut.

3. Bố cục: 4 phần:
Đề, thực, luận, kết.
II. c-Tỡm hiu chi tit
1. Hai cõu :
2


Giỏo ỏn tớch hp liờn mụn:Ng vn 7
------------------------------------------------------đầu: cảnh ĐN; 4 câu sau: Tâm trạng t/g)
* Hoạt động 3 :
- HS c 2 cõu u :

*Tớch hp mụn a lớ :
? Da vo kin thc a lớ ,trỡnh by nhng
hiu bit v ốo Ngang ?
HS trỡnh by-GV b xung :N trờn nỳi
Honh Sn c tỏch ra t dóy Trng
Sn,cao 256m,dn ui nhau t Tõy sang
ụng,chy di ra tn bin,tr thnh biờn
gii t nhiờn ca 2 quc gia i Vit v - bóng xế tà ->buổi chiều muộn
Chiờm Thnh ngy xa v nay l mc a
- Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
gii gia 2 tnh H Tnh v Qung Bỡnh.
? Cảnh Đèo Ngang đc mtả vào thời điểm NT: liệt kê, điệp từ.
nào trong ngày ?
? Thời điểm đó gợi tâm trạng gì của t/g?
(-> buồn vắng, cô đơn)
? ở thời điểm đó cnh ốo Ngang c gi => Cnh vt hoang s, rậm rạp,
t bng nhng chi tit no?
vng lng, heo hút.
- C, cõy, ỏ, lỏ, hoa
? Em hiểu gì về nghĩa của t chen ?
(-> chen: ln vo nhau, xõm ln nhau, ko ra
hng li)
NT? T/d(->Liệt kê, lp t "chen": gi t 1 2. Hai cõu thc:
cnh tng thiờn nhiờn rm rp, hoang s).
Lom khom di nỳi, tiu vi chỳ
? Qua phõn tớch em thy cnh vt õy ntn?
Lỏc ỏc bờn sụng, ch my nh
?So sỏnh bc nh sgk vi 2 cõu trờn?
Ging cnh hoang vng nhng thiu
nhng ng nột c th

NT: Từ láy, đảo ngữ, phép đối.
- HS đc 2 cõu tip
(+ T lỏy to hỡnh: gi s nh
GV : Đèo Ngang ko chỉ đc mtả về thời gian, nhoi, tha tht.
ko gian cảnh vật mà còn mtả c/s con ngời.
Vậy c/s con ngời ở đây đc mtả bng nhng
+ o v trớ C-V ca cõu: to n
chi tit no? Em hiểu tiều có nghĩa là gì ?
tng ngi trong cnh khụng thy
*Tớch hp mụn TV:t lỏy,o ng,phộp
rừ nột ch thy thp thoỏng)
i.
? Những bp NT gì đc sử dụng õy?HSTL
=> Cuộc sống con ngời ở Đèo
Ngang tha tht, ớt i.
- T lỏy tợng hình : Lom khom, lác đác
+ Lom khom gi hỡnh dỏng vt v nh nhoi
ca ngi tiu phu gia nỳi rng rm rp
+ Lỏc ỏc: gi s ớt i, tha tht ca
nhng quỏn ch nghốo.
3


Giỏo ỏn tớch hp liờn mụn:Ng vn 7
------------------------------------------------------- Phép đối : Lom khom di nỳi, tiu vi
chỳ
Thanh B-T
Lỏc ỏc bờn sụng, ch my nh
-Đo ng (o v trớ C-V ca cõu),
Vài, mấy-> lợng từ chỉ số ít.

? Sự kết hợp : t lỏy phép đối, đảo ngữ...
cho ta hỡnh dung c/s con ngời õy ntn?
3. Hai cõu lun:
Nhớ nớc đau lòng,con quốc quốc
GV : Phần đề, thực tả t/n và con ngời ở Đèo Thơng nhà mỏi miệng, cái gia gia
Ngang ; vậy tiếp phần luận tỏc gi chuyn
sang ND gỡ?...(hé mở tâm trạng gì của nhà
thơ)->Phần 3
- HS đọc 2 câu luận.
- Đi ý :i xng v ND tỡnh cm
?Nhng õm thanh gỡ đc nói đến ở đây?
(Nhớ nớc.../thơng nhà...)
-> õm thanh, ting ng ca chim cuc - Đi thanh
TT BB BTT
cuc, chim a a
BB TT TBB
? Nhn xột NT 2 cõu th ny?
Tạo sự cân đối cho lời thơ lm
Nhớ nớc đau lòng, con quốc quốc
ni rừ 2 trng thỏi cm xỳc nh
nc v thng nh của t/g
Thơng nhà mỏi miệng, cái gia gia
? Cỏch i ú cú tỏc dng gỡ trong 2 cõu th
ny?
õy cũn xut hin NT no na?
+ NT n d: Mn ting chim t lũng
ngi: t/g mợn chuyện vua Thục mất nớc
hoá thành chim cuốc kêu hoài nhớ nớc và
âm thanh của chim đa đa để bộc lộ tâm
trạng mình (nh thng 1 triu i ó qua

(nh Lờ)
+NT chơi chữ: (từ đồng nghĩa): quốc-nớc
gia-nhà
+ Lấy âm thanh tiếng chim-> tả ko gian tĩnh
lặng-> Mợn cảnh để tả tình:(S.hd/101)
? Nh vậy 2 câu luận nói nên tâm trạng nào
của t/g?

- NT: ẩn dụ, chơi chữ.

=>Tâm trạng buồn, cô đơn nỗi nhớ
nhà, nhớ quá khứ của đất nớc.
4. Hai cõu kt:
Khung cảnh:
Mảnh
trời, non, nớc
tình riêng
Không gian bao la,
rộng lớn

đơn lẻ,
nhỏ nhoi

Sự đối lập làm tăng sự cô đơn,
nhỏ bé của con ngời

- HS đọc 2 câu cuối.
? Ton cnh ốo Ngang hin lờn nh th
no trong ấn tợng thị giác ca tỏc gi?
- Tri, non, nc gi s mờnh mang,

xa l, tnh vng
4


Giỏo ỏn tớch hp liờn mụn:Ng vn 7
------------------------------------------------------ú l 1 n tng v khụng gian thi gian
nh th no?Đó là không gian ntn?
- Ta vi ta
lặp đại từ
Gia khụng gian ú t/g ó by t iu gỡ?
- Mt mnh tỡnh riờng/ Ta vi ta
-> Con ngi: cụ n tuyt i.
(->Giữa khung cảnh ấy con ngời lặng lẽ 1 Tõm s sõu kớn 1 mỡnh mỡnh bit.
mình đối mặt với nỗi cô đơn)
=>ú l nỗi nh nc, thng nh
? Nhận xét về mối tơng quan đó?
da dit, õm thm, lng l.
- HSTL CH6:
+ Đối lập-> tăng sự cô đơn, nhỏ bé, khắc
sâu nỗi buồn
+ Sự tơng đồng-> tâm sự riêng có môi trờng
phù hợp.
? Nh vậy em hiu mảnh tỡnh riờng ta vi
ta l gỡ? ( Đại từ ta -> 1 con ngời, 1 nỗi
buồn, 1 nỗi cô đơn)
? Bài thơ tả cảnh hay tả tình?
- HS đọc 2 câu cuối.
*Tớch hp mụn GDCD v k nng sng:
?Em bit gỡ v N hụm nay?
-HS TL-Tr li.

-GV b xung kt:Thng cnh N tng l
vựng t him yu,c mnh danh l bc
tng thnh phớa Nam ca nc i
Vit,xut hin qua cỏc ỏng th vn bt h
ca nhiu thi nhõn cỏc thi.Khụng ch cú
cnh p,sn thy hu tỡnh,N cũn gi vai
trũ quan trng trong vic hỡnh thnh cỏc
min khớ hu VN.So vi ốo Hi Võn,N
thua kộm v mc him tr nhng hn
hn v v th mng.Chớnh vỡ vy m N
vn l a ch khú quờn,v p ca thiờn
nhiờn cựng vi nhng cõu chuyn LS ó i
vo huyn thoi cng lm cho N tr nờn
cun hỳt,va cú mt chỳt gỡ ú bớ n khin
nhng con tim l khỏch thụi thỳc tỡm n
chiờm ngng.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
?T ú,th h tr chỳng ta phi cú trỏch - Sử dụng thể thơ tht ngụn bỏt cỳ
nhim,bn phn gỡ i vi di tớch,cnh quan ng lut 1 cách điêu luyện.
N núi riờng v cỏc di tớch,cnh quan khỏc - Bút pháp tả cảnh ngụ tình.
- NT đối, từ láy, chơi chữ
trờn t nc ta núi chung?
2. Nội dung:
-HS lm vic c lp-Tr li
- Bức tranh cảnh vật.
-GV b xung ,cht kt:
- Tâm trạng con ngời: cô đơn, thầm
5

Giỏo ỏn tớch hp liờn mụn:Ng vn 7
------------------------------------------------------chỳng ta phi bo v,gi gỡn,phỏt huy,tụn lặng, nỗi niềm hoài cổ của nhà thơ
to v p ca di tớch,thng cnh N núi trớc cảnh vật Đèo Ngang.
riờng v cỏc di tớch,thng cnh,di sn vn 3.í ngha:
húa ca t nc ta núi chung.Sng thõn Bi th th hin tõm trng cụ n
thiờn,tớch cc vi mụi trng,cnh quan thm lng, ni nim hoi c ca nh
th trc cnh vt ốo Ngang.
thiờn nhiờn xung quanh ta.
* Ghi nhớ: SGK/104
* Hoạt động 4
? Nờu những nét đặc sắc về NT của bi th?

? Cho biết nội dung của bài thơ.
Qua đó làm nổi bật ý nghĩa gì?

- HS đọc phần ghi nhớ.
* Hoạt động 5:
IV. Luyn tp :
HSTL: CH trắc nghiệm:
1. NT nổi bật trong câu 3,4 là:
A. So sánh
B. Nhân hoá
C. Đảo ngữ
D. Diệp ngữ.
Đèo Ngang ở 2 câu thơ đầu đc mtả ntn?
A. Tơi tắn, sinh động
B. Um tùm, rậm rạp
C. Phong phú, đầy sức sống
D. Hoang vắng, thê lơng

4. Cng c:
- Đọc thuộc lòng bài thơ.
- GV khái quát nội dung bài học bng s t duy:

2.

Qua Đèo ngang

Bức tranh cảnh vật
Thời gian

không gian

(Buổi chiều tà) (cao rộng, bát ngát)

Tâm trạng con ngời
cảnh vật

(tiêu điều, hoang sơ)

6

Hoài cổ
nhớ nc, thg nhà

Buồn,
cô đơn

Cảnh

Giáo án tích hợp liên môn:Ngữ văn 7
------------------------------------------------------( T¶ c¶nh ngô t×nh)

5. Híng dÉn vÒ nhµ:
- Học bµi: thuộc lòng bài thơ, hiÓu gi¸ trÞ NT, néi dung,ý nghĩa cña bµi.
- ChuÈn bÞ tiÕt sau: Soạn vb "Bạn đến chơi nhà"
-Tìm hiểu: tác giả,tác phẩm,hoàn cảnh sáng tác.
-Trả lời câu hỏi phần đoc-hiểu văn bản
----------------------------------------------------------

7


Giáo án tích hợp liên môn:Ngữ văn 7
------------------------------------------------------_________________________________

8