KHẮC PHỤC CỦA NHÀ ĐẦU TƯ CÁ NHÂN TẠI THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.07 MB, 131 trang )
1
KH C PH C R I RO C A NHÀ
U T CÁ NHÂN T I TH TR
CH NG KHOÁN VI T NAM (SÀN TP.HCM)
NG
OVERCOMING THE RISK OF INDIVIDUAL INVESTORS IN VIETNAM
SECURITIES MARKET (HCMC STOCK EXCHANGE FLOOR)
Phan V n Tân, TS. L i Ti n D nh
Tr
ng
i H c K Thu t Công Ngh TP.HCM, Vi t Nam
Tr ng i H c Kinh T TP.HCM
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
C
H
TÓM T T
H
U
TE
- Bài nghiên c u này nghiên c u Kh c ph c r i ro c a nhà đ u t cá nhân t i th tr ng ch ng khoán
Vi t Nam (sàn TP. HCM).
- Phân tích chi n l c và tâm lý b y đàn trong đ u t ch ng khoán Vi t Nam (sàn TP.HCM). Phân
tích r i ro trong đ u t trên th tr ng ch ng khoán. Nêu ra nh ng nguyên nhân tác đ ng r i ro trong đ u t
trên th tr ng ch ng khoán. Ti n hành phân tích nhân t , tìm m c đ nh h ng r i ro c a t ng nhân t trong
đ u t ch ng khoán c a nhà đ u t cá nhân t i th tr ng ch ng khoán Vi t Nam (sàn TP. HCM).
ABSTRACT
- This paper studies the risk over come individual investors in Vietnam’s stock market (HCMC stock
exchange floor).
- Strategic analysis and herd mentality of securetis investment in Vietnam (HCMC stock exchange
floor).Risk analysis in investment on the stock market. Given the impact causes the investment risk in the stock
market. Conducting factor analysis, to find the influence of individual risk factor in investment securities of
individual investors in Vietnam’s stock market (HCMC stock exchange floor).
1. GI I THI U
- Lý do ch n đ tài: Th c t cho th y
th tr ng ch ng khoán Vi t Nam (sàn TP.
HCM) có t c đ t ng và gi m m nh, nên nhà
đ u t ch ng khoán có đ r i ro cao so v i các
hình th c kinh doanh khác. Trên th gi i, có
nhi u nghiên c u v r i ro c a TTCK, nh ng
ch a có nghiên c u sâu v TTCK Vi t Nam
(sàn Tp. HCM). Nh t là r i ro c a nhà đ u t
cá nhân. T i Vi t Nam, tuy có nhi u đ tài
nghiên c u v r i ro ch ng khoán, nh ng
khía c nh khác nhau c a th tr ng nh : R i
ro v Option, Quan h R i ro và t su t sinh
l i, R i ro cho vay ch ng khoán… Nh ng
ch a có nghiên c u sâu v r i ro c a nhà đ u
t cá nhân t i TTCK Vi t Nam (Sàn Tp.
HCM). Nh t là giai đo n t n m 2007- đ n
nay. Xu t phát t th c ti n đó, b n thân ch n
đ tài: Kh c ph c r i ro c a nhà đ u t cá
2
+ B ng câu h i đ c thi t k kh o
sát nhà đ u t cá nhân và nhà đ u t có t
ch c. K t qu thu v có 2/171 nhà đ u t
c a t ch c, có169/171 nhà đ u t trên th
tr ng ch ng khoán là cá nhân.
2.N I DUNG
3. K QU VÀ TH O LU N
cđ ut
H
U
TE
3.1. Chi n l
+ Dùng ph n m m SPSS phân tích:
- Tìm t l ph n tr m và v đ th
chi n l c đ u t c a nhà đ u t cá nhân trên
th tr ng ch ng khoán Vi t Nam (sàn
Tp.HCM).
- L p b ng t ng s trong y u t tâm lý
b y đàn c a nhà đ u t cá nhân.
- Tìm nhân t chính nh h ng t i r i
ro c a nhà đ u t cá nhân. B ng cách ki m tra
thang đo b ng Cronbach Alpha. Sau khi ki m
tra thang đo đ đ tin c y, phân tích nhân t .
Sau đó xác đ nh đi m t ng thu c tính và đi m
trung bình t ng nhân t . D a vào đi m trung
bình đ xác đ nh m c đ nh h ng c a t ng
nhân t .
C
H
nhân t i th tr ng ch ng khoán Vi t Nam
(sàn Tp.HCM).
- M c tiêu nghiên c u: Nghiên c u
hành vi nhà đ u t trên th tr ng ch ng
khoán. Phân tích các nhân t r i ro, tìm nhân
t r i ro nào là nh h ng nh t đ i v i nhà
đ u t cá nhân.
- D li u: Th i gian s li u đ c l y
t n m 2007 – đ n nay. D li u th c p l y s
li u kh p l nh th tr ng, t các công ty niêm
y t…D li u s c p kh o sát 169 nhà đ u t .
- Ph ng pháp nghiên c u: S d ng
các ph ng pháp kh o sát, th ng kê, mô t , so
sánh, phân tích và k t h p s li u t th c t
trên th tr ng, s d ng b ng bi u, đ th làm
r mô hình r i ro. Công c s d ng là ph n
m m th ng kê SPSS.
Hình 1. Chi n l
- Có t i 88/169 nhà đ u t tr l i h
đ u t ng n h n, chi m 52,1%. S nhà đ u t
ch n chi n l c đ u t h n h p là 46/169 ,
chi m 27,2%, ch có 35/169 nhà đ u t tr l i
cđ ut
là h ch n chi n l c đ u t dài h n, chi m
20,7%.
Nh n xét: Các nhà đ u t ch y u đ u
t ng n h n, h n 50% ch n đ u t ng n h n.
3
3.2. Hành vi b y đàn c a nhà đ u t t k t qu kh o sát
B ng 2. Ch y t ng s SPSS Mua bán CP ch ph thu c vào di n bi n th tr ng
Mua ban theo thi truong
Frequency
Percent
Valid Percent
Cumulative Percent
Valid Co
63
37.3
37.3
37.3
Khong 106
62.7
62.7
100.0
Total
169
100.0
100.0
Thì có t i 37,3% nhà đ u t tr l i có
- Khi h i “ Anh/ ch có đ t l nh mua
(bán) ch ng khoán, khi trên b ng đi n t xu t
hi n hàng lo t l nh mua (bán) đ i v i c
phi u mà anh ch đang n m gi không, dù
không có thông tin gì m i v c phi u đó xu t
hi n trên th tr ng ?”.
nh h
ng đ n r i ro c a nhà đ u t cá nhân
H
U
TE
- Kh o sát m c đ nh h ng r i ro
c a nhà đ u t cá nhân trên sàn ch ng khoán
Vi t Nam (sàn TP.HCM), b ng 28 m c h i (t
c12.1 đ n c12.28), thi t k theo thang đo likert
t 1 (hoàn toàn không nh h ng) đ n 5( nh
h ng r t m nh), các m c nh này đ c phân
chia thành 6 nhóm:
C
H
3.3. Các nhân t
Nh n xét: Nhi u nhà đ u t
th ng ch quan tâm t i hành đ ng c a
nh ng ng i khác trên th tr ng đ quy t
đ nh theo.
1. Th tr ng (c12.1 đ n c12.5)
2. Thông tin (c12.6 đ n c12.10)
3. Kinh doanh c a doanh nghi p (c12.11 đ n
c12.14)
4. Pháp lu t (c12.15 đ n c12.19)
5. Khác quan (c12.20 đ n c12.24)
6. V mô (c12.25 đ n c12.28)
3.3.1. Ki m đ nh thang đo Cronbach Alpha
Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
N of Items
.892
28
3.3.2. Phân tích nhân t
Tìm nhân t trên t ng 28 bi n
+ Sig < 0,05 và KMO = 0,847 > 0,6
th a đi u ki n đ phân tích nhân t có ý ngh a.
Lo i bi n c12.10 và c12.24 , đ đ t đ c các
nhân t th a mãn đi u ki n có tr ng s nhân t
(factor loading) l n h n 0.5.
KMO and Bartlett's Testa
Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy.
Bartlett's Test of Sphericity
Approx. Chi-Square
df
Sig.
.847
2.164E3
378
.000
4
Phân tích nhân t sau khi lo i 2 bi n ( không đ đ tin c y)
đ c rút ra t nhóm 28 câu h i ban đ u (có 2
+ Sig < 0,05 và KMO = 0,83 > 0,6
câu h i v i tr ng s nhân t factor loading nh
th a đi u ki n đ phân tích nhân t có ý ngh a.
h n 0,5 đã b lo i).
Sau khi s d ng ph ng pháp phân tích nhân
t c b n và ti n hành xoay nhân t , 6 nhân t
B ng 3. Rotated Comnent Matrix (Ma tr n xoay nhân t )
Rotated Component Matrixa
Component
1
2
3
4
5
6
.578
.754
.690
.775
.538
.578
.589
.541
.683
.681
.663
.703
.812
.519
.688
.621
.641
.563
.676
.669
.807
.754
.595
H
U
TE
C
H
c12.1
c12.2
c12.3
c12.4
c12.5
c12.6
c12.7
c12.8
c12.9
c12.11
c12.12
c12.13
c12.14
c12.15
c12.16
c12.17
c12.18
c12.19
c12.20
c12.21
c12.22
c12.23
c12.25
c12.26
c12.27
c12.28
Extraction Method: Principal Component Analysis.
Rotation Method: Varimax with Kaiser Normalization.
3.3.3.
t tên nhân t
.602
.791
.669
.739
5
B ng 4.
Nhân t
B1
B2
B3
B4
B5
B6
t tên các nhân t
Tính đi m s nhân t
Tên nhân t
(c12.1; c12.2; c12.3; c12.4; c12.5)
Th tr ng
(c12.6; c12.7; c1213; c12.14)
Thông tin
(c12.8; c12.9; c12.11; c12.12)
Kinh doanh
(c12.15; c12.16; c12.17; c12.18; c12.19)
Pháp lu t
(c12.20; c12.21; c12.22; c12.23)
Khách quan
(c12.25; 12.26; c12.27; c12.28)
V mô
3.3.4. Ki m đ nh đ tin c y thang đo cho t ng nhân t
N of Items
5
C
H
Reliability Statistics
Cronbach's Alpha
.753
H
U
TE
Item-Total Statistics
Scale Mean if Scale Variance Corrected
Item Deleted if Item Deleted Correlation
c12.1 16.26
7.265
.436
c12.2 16.56
5.926
.601
c12.3 16.52
6.608
.456
c12.4 16.75
5.405
.619
c12.5 16.94
5.235
.535
+ Các h s t ng quan t ng thu c tính đ u >
0.3 và h s Alpha t ng thu c tính đ u nh
Item-Total
Cronbach's Alpha if Item Deleted
.741
.680
.730
.669
.713
h n Alpha nhân t (< 0.753). T
các nhân t B2, B3, B4, B5, B6.
ng t cho
3.3.5. Tính giá tr t ng nhân t
- Tính giá tr nhân t b ng cách l y trung bình đi m s c a các m c h i trong t ng nhóm
nhân t đ c rút ra trên theo th t trong b ng câu h i.
Nhân t
B1
B2
B3
B4
B5
B6
Tính đi m s nhân t
(c12.1 + c12.2 + c12.3 + c12.4 + c12.5)/5
(c12.6 + c12.7 + c1213 + c12.14)/4
(c12.8 + c12.9 + c12.11 + c12.12)/4
(c12.15 + c12.16 + c12.17 + c12.18 + c12.19)/4
(c12.20 + c12.21 + c12.22 + c12.23)/4
(c12.25 + 12.26 + c12.27 + c12.28)/4
Mean
4.154
3.835
3.625
3.754
3.805
3.755
Tên nhân t
Th tr ng
Thông tin
Kinh doanh
Pháp lu t
Khách quan
V mô
6
3.3.6. V đ th m c đ
nh h
ng c a các nhân t
4.154
4.2
4.1
4
3.9
3.754
3.755
Phap luat
Vi mo
3.8
3.7
3.805
3.835
3.625
3.6
3.4
3.3
Kinh doanh
4. K t lu n
nh h
Khach quan Thong tin
Thi truong
ng c a các nhân t t i r i ro c a N T cá nhân trên TTCK
H
U
TE
Hình 2.
C
H
3.5
Sau khi nghiên c u rút ra nh ng đi u sau:
+ Nhà đ u t trên th tr ng ch ng
khoán Vi t Nam (sàn TP.HCM) ch y u đ u
t ng n h n, h n 50% ch n đ u t ng n h n.
+ Khá nhi u nhà đ u t ho t đ ng
hoàn toàn d a vào tâm lý b y đàn dù không có
thông tin m i v c phi u xu t hi n. Theo k t
qu phân tích nhi u nhà đ u t ch quan tâm,
mua bán theo di n bi n th tr ng.
+ Phân tích nhân t nh h ng r i ro
c a nhà đ u t cá nhân b ng ph ng pháp
đ nh l ng và tìm ra nhân t chính nh h ng
t i r i ro c a nhà
đ u t cá nhân trên th tr ng ch ng khoán
Vi t Nam (sàn TP.HCM)là:
- Di n bi n trên th tr ng (thanh
kho n gi m, n i gián, cung c u gi t o…) là
nhân t nh h ng m nh nh t t i r i ro c a
nhà đ u t cá nhân.
- K đó là Nhân t Thông tin ( thi u
thông tin, các ch s kinh t v mô…).
- Nhân t Khách quan (thiên tai l l t,
th tr ng th gi i…).
- Nhân t V mô (đi n t ng, t giá
thay đ i …).
- Ti p theo là nhân t Pháp lu t và
cu i cùng là nhân t Kinh doanh c a doanh
nghi p nh h ng ít nh t trong các nhân t
trên
TÀI LI U THAM KH O
1. TS. ào Lê Minh (2002),“Nh ng v n đ c n
b n v ch ng khoán và th tr ng ch ng khoán“
NXB Chính tr qu c gia.
2. TS. Lý Vinh Quang (2006),“Ch ng khoán và
phân tích đ u t ch ng khoán“ NXB Th ng kê.
3. TS. ào Lê Minh (2003), “Phân tích và đ u t
ch ng khoán“ NXB Chính tr qu c gia.
4. PGS. TS. Bùi Kim Y n (2007),“Phân tích và
7
trong đ u t ch ng khoán“ NXB Thanh Niên.
8. Nguy n B o Hoa (2007),“ u t ch ng khoán
nh t đ nh thành công“ NXB Lao đ ng xã h i
9. Brealey Myers (2003), Principles of Corporate
Finance, Irwin McGraw - Hill.
H
U
TE
C
H
đ u t ch ng khoán“ NXB Th ng kê.
5. M nh Yên (2007), “H n ch nh ng r i ro
trong đ u t kinh doanh ch ng khoán“ NXB Lao
đ ng xã h i.
6. Nguy n Minh Trí, Nguy n Th Anh Th
(2007),“ u t ch ng khoán“ NXB Lao đ ng xã
h i.
7. V Ng c Hi n (2000), “Phòng tránh r i ro
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG
I H C K THU T CÔNG NGH TP. HCM
---------------------------
H
U
TE
C
H
PHAN V N TÂN
KH C PH C R I RO C A NHÀ
U T CÁ
NHÂN T I TH TR
NG CH NG KHOÁN VI T
NAM (SÀN GIAO D CH TP.HCM)
LU N V N TH C S
Chuyên ngành : QU N TR KINH DOANH
Mã s : 603405
H
NG D N KHOA H C: TS. L I TI N D NH
TR
Cán b h
CÔNG TRÌNH
C HOÀN THÀNH T I
NG
I H C K THU T CÔNG NGH TP. HCM
ng d n khoa h c : TS. L i Ti n D nh .…………………………. .
(Ghi rõ h , tên, h c hàm, h c v và ch ký)
Cán b ch m nh n xét 1 : PGS.TS. Ph c Minh Hi p….……….…………..
(Ghi rõ h , tên, h c hàm, h c v và ch ký)
C
H
Cán b ch m nh n xét 2 : PGS.TS. ng Th Thanh Ph ng……….…….
(Ghi rõ h , tên, h c hàm, h c v và ch ký)
Lu n v n Th c s đ c b o v t i Tr ng
TP. HCM ngày 18 tháng 04 n m 2012
i h c K thu t Công ngh
H
U
TE
Thành ph n H i đ ng đánh giá Lu n v n Th c s g m:
(Ghi rõ h , tên, h c hàm, h c v c a H i đ ng ch m b o v Lu n v n Th c s )
1. TS. L u Thanh Tâm
2. PGS.TS. Ph c Minh Hi p
3. PGS.TS. ng Th Thanh Ph
4. TS. Phan M H nh
5. TS. Tr n Anh D ng
ng
Xác nh n c a Ch t ch H i đ ng đánh giá Lu n v n và Khoa qu n lý chuyên ngành sau
khi Lu n v n đã đ c s a ch a (n u có).
Ch t ch H i đ ng đánh giá LV
Khoa qu n lý chuyên ngành
TR
NG H K THU T CÔNG NGH TP. HCM
PHÒNG QLKH – TS H
C NG HÒA XÃ H I CH NGH A VI T NAM
c l p - T do - H nh phúc
TP. HCM, ngày 15 tháng 09 n m 2011
NHI M V LU N V N TH C S
H tên h c viên: PHAN V N TÂN...........................................Gi i tính: Nam ................
Ngày, tháng, n m sinh: 06/03/1976 ...........................................N i sinh: Qu ng Ngãi .....
Chuyên ngành: QU N TR KINH DOANH..............................MSHV: 1084011031.....
TÀI:
KH C PH C R I RO C A NHÀ
UT
CÁ NHÂN T I TH TR
C
H
I- TÊN
NG
CH NG KHOÁN VI T NAM (SÀN GIAO D CH TP.HCM).
II- NHI M V VÀ N I DUNG:
H
U
TE
Nhi m v :
Nghiên c u lý thuy t và th c t t th tr
c a nhà đ u t cá nhân trên th tr
N i dung:
ng, tìm và phân tích nhân t
nh h
ng đ n r i ro
ng ch ng khoán (sàn TP.HCM).
Ch
ng 1: C s lý lu n v đ u t ch ng khoán và r i ro trong đ u t ch ng khoán.
Ch
ng 2: Phân tích r i ro nhà đ u t cá nhân t i sàn giao d ch TP.HCM.
Ch
ng 3: Gi i pháp kh c ph c r i ro nhà đ u t cá nhân trên th tr ng ch ng khoán.
K t lu n.
III- NGÀY GIAO NHI M V : 15/09/2011
IV- NGÀY HOÀN THÀNH NHI M V : 15/03/2012
V- CÁN B H
NG D N: (Ghi rõ h c hàm, h c v , h , tên) ......................................
TS. L I TI N D NH ..........................................................................................................
CÁN B H
NG D N
(H tên và ch ký)
KHOA QU N LÝ CHUYÊN NGÀNH
(H tên và ch ký)
L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u, k t qu
nêu trong Lu n v n là trung th c và ch a t ng đ
c ai công b trong b t k công trình
nào khác.
Tôi xin cam đoan r ng m i s giúp đ cho vi c th c hi n Lu n v n này đã đ
c m n và các thông tin trích d n trong Lu n v n đã đ
c ch rõ ngu n g c.
H c viên th c hi n Lu n v n
C
H
(Ký và ghi rõ h tên)
H
U
TE
PHAN V N TÂN
c
L IC M N
Tr
c tiên, xin chân thành c m n th t nhi u đ n th y TS. L i Ti n D nh, ng
t n tình ch b o và h
i đã
ng d n, giúp tôi hoàn thành Lu n V n T t Nghi p này.
Qua đây c ng xin g i l i c m n các th y cô trong tr
ng
i h c K Thu t Công
Ngh Tp. HCM, đã t n tình truy n đ t ki n th c cho tôi trong quá trình h c t p t i tr
ng.
Và sau cùng, con xin c m n cha m đã h t lòng quan tâm giúp đ con hoàn thành lu n v n
này.
ng
C
H
M t l n n a, xin chân thành g i l i c m n đ n các th y cô Tr
ih cK
Thu t Công Ngh Tp.HCM, th y TS. L i Ti n D nh, cùng các cô chú trong đ n v , cha m ,
i t n tâm ch b o, h tr , giúp đ .
H
U
TE
b n bè… Nh ng ng
Xin chân thành c m n!
Tp. HCM, ngày 10 tháng 03 n m 2012
PHAN V N TÂN
TÓM T T
Lu n v n đ
c th c hi n t tháng 09 n m 2011, và k t thúc vào tháng 03 n m 2012.
tài nghiên c u Kh c ph c r i ro c a nhà đ u t cá nhân t i th tr
ng ch ng khoán Vi t
Nam (sàn TP. HCM).
Ch
tr
ng 1: C s lý lu n. Nêu các đ nh ngh a v ch ng khoán, r i ro. Gi i thi u th
ng ch ng khoán Vi t Nam. Th tr
ng OTC. Th tr
ng ch ng khoán t p trung. Các
Ch
ng 2 : Phân tích th c tr ng th tr
đ i và phát tri n th tr
ng ch ng khoán t i Vi t Nam. Nêu l ch s ra
ng ch ng khoán Vi t Nam. Phân tích r i ro trong đ u t trên th
ng ch ng khoán. Nêu ra nh ng nguyên nhân tác đ ng r i ro trong đ u t trên th tr
H
U
TE
tr
C
H
đ nh ngh a v r i ro. K t qu kh o sát và gi i thi u ph n m m phân tích.
ng
ch ng khoán. Ti n hành phân tích nhân t r i ro trong đ u t ch ng khoán.
Ch
ng 3: Gi i pháp và nâng cao hi u qu . Gi i pháp v mô, gi i pháp vi mô, gi i
ph p cho t ng nhân t , gi i pháp khác.
K t lu n:
a ra nh ng k t lu n và ki n ngh . V i hy v ng lu n v n này s góp m t
ph n nh , trong vi c giúp các nhà đ u t cá nhân gi m thi u r i ro và th tr
ng ch ng
khoán Vi t Nam (sàn Tp.HCM) ho t đ ng m t cách chuyên nghi p, tr thành kênh huy
đ ng v n h u hi u ph c v phát tri n kinh t xã h i c a đ t n
c.
ABSTRACT
Thesis, conducted from September, 2011 to March, 2012, entitled “Overcoming the
risks of individual investors in Vietnam’s stock market (HCMC stock exchange floor).
Chapter 1: Theory: It gives the definitions of securities and securities risks,
introduction of Vietnam’s stock market, OTC market and the focus stock market, as well as
the survey results and analysis software.
C
H
Chapter 2: It gives the analysis of the stock market situation in Vietnam, introduces
the history and development of Vietnam’s securities market as well as the analysis of
investment risks on the stock market; It also presents some impact factors to the investment
H
U
TE
risks in the stock market and the analysis of risk factors in investment securities.
Chapter 3: Solutions and improvement: It provides macro solutions, micro solutions,
solutions for each factor, and solutions other.
Conclusion: It gives conclusions and some recommendations. Hopefully, the thesis
will make a small contribution in helping individual investors to minimize risks and stock
market of Vietnam (HCMC stock exchange floor) to operate professionally in order to
become an effective capital mobilization channel for socio-economic development of the
country.
M CL C
DANH M C CÁC T
VI T T T .................................................................................i
DANH M C CÁC B NG ............................................................................................ ii
DANH M C CÁC
L IM
CH
TH ........................................................................................ iii
U .............................................................................................................. iv
NG 1: C S LÝ LU N V
UT
1.1.
UT
CH NG KHOÁN VÀ R I RO TRONG
CH NG KHOÁN………………………………………………1
u t ch ng khoán là gì? .......................................................................................1
C
H
1.1.1. Khái ni m .................................................................................................1
1.1.2. M c đích đ u t ch ng khoán ...................................................................1
1.1.3.
c đi m c a đ u t ch ng khoán ............................................................2
1.1.4. Các hình th c đ u t ch ng khoán ............................................................2
H
U
TE
1.1.5. Nhà đ u t cá nhân ....................................................................................3
1.1.5.1. Khái ni m ...................................................................................3
1.1.5.2
c đi m c a nhà đ u t ch ng khoán cá nhân ...........................3
1.2. Ch ng khoán............................................................................................................3
1.2.1. C phi u.....................................................................................................3
1.2.1.1. Khái ni m ....................................................................................3
1.2.1.2. L i t c ........................................................................................3
1.2.1.3.Các y u t
nh h
ng đ n giá c phi u ......................................4
1.2.1.4. Phân lo i c phi u .......................................................................4
1. 2.2. Trái phi u..................................................................................................5
1.2.2.1. Khái ni m ....................................................................................5
1.2.2.2. L i t c .........................................................................................5
1.2.2.3. Các y u t tác đ ng đ n giá trái phi u ........................................6
1.2.2.4.
c đi m c a trái phi u ...............................................................6
1.2.2.5. Phân lo i trái phi u .....................................................................7
1.3. Th tr
ng ch ng khoán ..........................................................................................8
1.3.1. Khái ni m, ch c n ng, nguyên t c ho t đ ng, nh
c đi m c a TTCK ....8
1.3.1.1. Khái ni m ....................................................................................8
1.3.1.2. Ch c n ng c a th tr
ng ch ng khoán ......................................9
1.3.1.3. Nguyên t c ho t đ ng c a th tr
1.3.2. Th tr
ng ch ng khoán ....................9
ng ch ng khoán t p trung ...........................................................10
1.3.2.1. Khái ni m ..................................................................................10
1.3.2.2. S giao d ch ch ng khoán .......................................................10
1.3.2.3. M t s quy đ nh chung v giao d ch t i TTCK Vi t Nam ........11
1.3.2.4. Quy đ nh v vi c giao d ch c phi u trên TTCK t p trung .......12
ng OTC (Over The Counter) .......................................................13
1.3.3.1. Th tr
1.3.3.2.
C
H
1.3.3.Th tr
ng OTC ........................................................................13
c đi m c a th tr
ng OTC ...................................................13
1.4. R i ro trong đ u t ch ng khoán c a nhà đ u t cá nhân .....................................14
H
U
TE
1.4.1. Khái ni m r i ro.......................................................................................14
1.4.2. Các lo i r i ro ..........................................................................................14
1.4.2.1. R i ro h th ng .........................................................................14
1.4.2.2. R i ro phi h th ng ....................................................................18
1.4.3. Qu n tr r i ro ..........................................................................................19
1.4.3.1. Khái ni m ..................................................................................19
1.4.3.2. Các b
c qu n tr r i ro.............................................................19
1.4.3.3. N i dung qu n tr r i ro đ i v i N T cá nhân ..........................20
1.5. Ki m đ nh phân tích và đo l
ng r i ro trong đ u t ch ng khoán cu nhà đ u t cá
nhân ..............................................................................................................................20
1.5.1. S li u kh o sát........................................................................................21
1.5.2. Ph n m m ki m đ nh ...............................................................................21
1.5.3. Ý ngh a c a ki m đ nh phân tích nhân t ................................................21
K T LU N CH
CH
NG 1 .............................................................................................22
NG 2: PHÂN TÍCH R I RO NHÀ
UT
CÁ NHÂN T I SÀN GIAO D CH
TP.HCM……………………………………………………………………………….23
2.1. L ch s ra đ i và phát tri n th tr
ng ch ng khoán Vi t Nam ...........................23
2.1.1. Di n bi n th tr
ng t n m 2000 đ n 2005 ...........................................23
2.1.2. Di n bi n th tr
ng t n m 2006 đ n 2011 ...........................................25
2.2. Th c tr ng nhà đ u t cá nhân trên th tr
2.2.1. S l
ng ch ng khoán ...............................29
ng tài kho n c a nhà đ u t ..........................................................29
2.2.2. Các c phi u nhà đ u t cá nhân quan tâm nhi u nh t hi n nay.............30
2.2.2.1. C phi u có đ cung c u bi n đ ng m nh nh t hi n nay .........30
2.2.2.2. Các lo i ch ng khoán có tính thanh kho n cao hi n nay ..........32
2.2.3. Th tr
ng ch ng khoán nào nhà đ u t quan tâm nh t..........................33
C
H
2.3. Phân tích r i ro nhà đ u t cá nhân g p ph i trong đ u t ch ng khoán .............33
2.3.1. R i ro phát sinh t b n thân nhà đ u t cá nhân .....................................33
2.3.2. Tin đ n.....................................................................................................34
2.3.3. T o cung c u gi t o ................................................................................35
H
U
TE
2.3.4. Mua bán n i gián .....................................................................................35
2.3.5. Bán kh ng ................................................................................................35
2.3.6. Ch t l
2.3.7.
ng ki m toán không cao.............................................................36
i lái ......................................................................................................36
2.3.8. Công b thông tin tùy ti n .......................................................................37
2.3.9. Phát hành ...............................................................................................37
2.4. Ki m đ nh các nhân t tác đ ng đ n r i ro đ u t ch ng khoán c a nhà đ u t cá
nhân ..............................................................................................................................37
2.4.1. Thông tin nhà đ u t ...............................................................................37
2.4.1.1.
tu i nhà đ u t trên th tr
ng ch ng khoán .......................38
2.4.1.2. Danh m c đ u t .......................................................................38
2.4.1.3. V n đ u t ................................................................................40
2.4.1.4. Chi n l
c đ u t .....................................................................40
2.4.1.5. T su t sinh l i trung bình .......................................................41
2.4.2. Hành vi b y đàn c a nhà đ u t t k t qu kh o sát ...............................42
2.4.3. Các nhân t
nh h
ng đ n r i ro c a nhà đ u t cá nhân ....................44
2.4.3.1. Ki m đ nh thang đo Cronbach Alpha .......................................45
2.4.3. 2. Phân tích nhân t ......................................................................45
2.4.3.3.
t tên nhân t ..........................................................................45
2.4.3.4. Ki m đ nh đ tin c y thang đo cho t ng nhân t .....................47
2.4.3.5. Tính giá tr t ng nhân t ............................................................48
3.4.3.6. V đ th m c đ
K T LU N CH
CH
nh h
ng c a các nhân t ..........................49
NG 2 .............................................................................................52
NG 3: GI I PHÁP KH C PH C R I RO NHÀ
TH TR
UT
CÁ NHÂN TRÊN
NG CH NG KHOÁN.……..…………………………….......................53
3.1.1. Duy trì m t n n kinh t
C
H
3.1. Gi i pháp t m v mô ..............................................................................................53
n đ nh .............................................................53
3.1.2. n đ nh chính sách ti n t qu c gia
...................................................53
3.1.3. Duy trì m t chính sách tài chính phù h p ...............................................54
H
U
TE
3.1.4. Ph i h p ch t ch chính sách ti n t và chính sách tài chính .................55
3.2. Các gi i pháp vi mô ...............................................................................................55
3.2.1. Gi i pháp cho nhà đ u t cá nhân ...........................................................55
3.2.1.1. ào t o ki n th c ......................................................................55
3.2.1.2. Xác l p nguyên t c đ u t ........................................................56
3.2.1.3. Không mua c phi u đã quá nóng hay mua theo đám đông. ....57
3.2.1.4. Xác đ nh giá tr th t c a c phi u .............................................58
3.2.1.5. Làm ch s h u công ty n u đ ngu n l c .............................58
3.2.2.
i v i công ty ch ng khoán ..................................................................59
3.2.2.1. Nâng cao đ o đ c ngh nghi p .................................................59
3.2.2.2. Ch n ch nh m t s ho t đ ng c a công ty ch ng khoán...........59
3.2.2.3. Phát huy hi u qu t v n vì l i ích c a nhà đ u t cá nhân ......60
3.2.3. Gi i pháp chung cho th tr
3.2.3.1.
ng ...............................................................60
y m nh CPH..........................................................................60
3.2.3.2. Khuy n khích các CTCP niêm y t trên TTCK. ........................61
3.2.3.3. Khuy n khích DN có V T n
c ngoài chuy n đ i thành CTCP và
niêm y t trên TTCK. ..............................................................................61
3.2.3.4. Minh b ch hoá thông tin............................................................62
3.3. T k t qu ki m đ nh trong ch
3.3.1. Nhân t th tr
ng 2 đ a ra gi i pháp cho t ng nhân t ............64
ng ..................................................................................64
3.3.2. Nhân t thông tin .....................................................................................64
3.3.3. Nhân t khách quan .................................................................................65
3.3.4. Nhân t v mô ..........................................................................................66
3.3.5. Nhân t pháp lu t.....................................................................................66
C
H
3.3.6. Nhân t kinh doanh .................................................................................67
3.4. Gi i pháp khác ......................................................................................................67
3.4.1. Phát tri n h p đ ng quy n ch n (Options) ch ng khoán ........................67
3.4.2. S m đ a ra quy đ nh gi m ngày T ..........................................................68
NG 3 .............................................................................................69
H
U
TE
K T LU N CH
K T LU N VÀ KI N NGH ......................................................................................70
1. K t lu n.....................................................................................................................70
2. Ki n ngh ..................................................................................................................71
TÀI LI U THAM KH O
PH L C
i
DANH M C CÁC T
VI T T T
CTCP
: Công ty c ph n
CTCK
: Công ty ch ng khoán
DNNN
: Doanh nghi p Nhà n
HNX
: S giao d ch ch ng khoán thành ph Hà N i
HOSE
: S giao d ch ch ng klhoán thành ph H Chí Minh
TTCK
: Th tr
TTLKCK
: Trung tâm l u ký ch ng khoán
TTGDCK
: Trung tâm giao d ch ch ng khoán
TP.HCM
: Thành ph H Chí Minh
NHT
: Ngân hàng Trung
UBCKNN
: y ban ch ng khoán Nhà n
c
C
H
ng ch ng khoán
H
U
TE
ng
c
ii
DANH M C CÁC B NG
B ng 1.1 K t qu kh o sát th ng kê .............................................................................20
B ng 2.1 M
i CP t ng m nh rên sàn TP.HCM trong đ u tháng 02 n m 2012.........30
B ng 2.2 M
i CP gi m m nh rên sàn TP.HCM trong đ u tháng 02 n m 2012.........31
B ng 2.3 Th ng kê thanh kho n CP t 22/02/2012 - 06/03/2012 ................................32
B ng 2.4 Ch y t ng s SPSS Mua bán CP ph thu c vào di n bi n th tr
ng ..........42
B ng 2.5 Ch y t ng s SPSS Mua bán theo di n bi n CP Blue chips .........................43
B ng 2.6 Ch y t ng s SPSS Mua CP theo đám đông .................................................44
B ng 2.8
C
H
B ng 2.7 Rotated Comnent Matrix (Ma tr n xoay nhân t ) .........................................46
t tên các nhân t .......................................................................................47
H
U
TE
B ng 2.9 i m s các nhân t (Descriptives) ..............................................................49
iii
DANH M C CÁC
TH
Hình 2.1 Di n bi n VN-Index trong n m 2000 ............................................................24
Hình 2.2 Di n bi n VN-Index trong n m 2006 ............................................................26
Hình 2.3 Di n bi n VN-Index trong n m 2007 ............................................................27
Hình 2.4 Ch s VN-Index qua các n m, giai đo n 2007 đ n nay ...............................29
Hình 2.5 Di n bi n VN-Index t khi hình thành t i 2011 ...........................................33
Hình 2.6
tu i nhà đ u t trên th tr
ng ch ng khoán ..........................................38
Hình 2.7 S ch ng khoán n m gi ...............................................................................39
Hình 2.8 S l nh v c đ u t
(ngành ngh ) .................................................................39
Hình 2.10 Chi n l
C
H
Hình 2.9 V n đ u t .....................................................................................................40
c đ u t .......................................................................................41
Hình 2.11 T su t sinh l i trung bình ...........................................................................42
cá nhân
nh h
ng r i ro c a các nhân t t i k t qu kinh doanh c a nhà đ u t
H
U
TE
Hình 2.12. M c đ
50
iv
L IM
U
1. Gi i thi u t ng quan
- Th tr
ng ch ng khoán đã có t r t lâu trên th gi i. Nh m t t t y u n m 2000
ng ch ng khoán Vi t Nam ra đ i, th tr
th tr
nhanh và phát tri n, h i nh p cùng các n
ng ch ng khoán Vi t Nam c ng l n
c tiên ti n trên th gi i. Lúc đ u vào n m 2000
ch s VN Index t 100 đi m, lên 1170 đi m vào tháng 01 n m 2007 và ngày 23 tháng 08
n m 2011 ch s VN Index 401.28 đi m. Qua th c t t n m 2007-2012 cho th y th
tr
ng ch ng khoán Vi t Nam (sàn TP. HCM) có t c đ t ng và gi m m nh, nên nhà đ u
t ch ng khoán có đ r i ro cao so v i các hình th c kinh doanh khác.
C
H
+ Trên th gi i: Có nhi u nghiên c u v r i ro c a TTCK. Nh ng ch a có nghiên c u sâu
v TTCK Vi t Nam (sàn Tp. HCM). Nh t là r i ro c a nhà đ u t cá nhân.
+ T i Vi t Nam: Tuy có nhi u đ tài nghiên c u v r i ro ch ng khoán, nh ng
khác nhau c a th tr
khía c nh
ng nh : R i ro v Option, Quan h R i ro và t su t sinh l i, R i ro
H
U
TE
cho vay ch ng khoán… Nh ng ch a có nghiên c u sâu v r i ro c a nhà đ u t cá nhân t i
TTCK Vi t Nam (Sàn Tp. HCM). Nh t là giai đo n t n m 2007- đ n nay.
Xu t phát t th c ti n đó, b n thân ch n đ tài: Kh c ph c r i ro c a nhà đ u t cá
nhân t i th tr
ng ch ng khoán Vi t Nam (sàn Tp.HCM).
2. M c tiêu nghiên c u
- Phân tích th c tr ng th tr
th tr
ng CK (sàn TP.HCM), nh n di n các lo i r i ro trên
ng và đ xu t các gi i pháp h n ch r i ro cho nhà đ u t cá nhân.
- Nghiên c u hành vi nhà đ u t trên th tr
gi i pháp, góp ph n cho nhà đ u t có h
ng ch ng khoán. Nh m đ a ra nh ng
ng đ u t hi u qu h n khi tham gia th tr
ng
ch ng khoán Vi t Nam (sàn TP. HCM).
- Phân tích các nhân t r i ro, tìm nhân t r i ro nào là nh h
ng nh t đ i v i nhà
đ u t cá nhân, và đ a ra gi i pháp cho t ng nhân t .
3.
it
ng và ph m vi nghiên c u
- Nghiên c u hành vi b y đàn c a nhà đ u t cá nhân trên th tr
Vi t Nam (sàn TP.HCM).
ng ch ng khoán
v
- Nghiên c u nhân t
nh h
ng r i ro cho nhà đ u t cá nhân trên th tr
ng ch ng
khoán.
- Ph m vi nghiên c u: Nhà đ u t cá nhân trên sàn giao giao d ch Tp.HCM.
tài
không đi sâu vào nghiên c u r i ro nhà đ u t có t ch c và qu đ u t .
- Th i gian s li u đ
4. Ph
c l y: T n m 2007 – đ n nay.
ng pháp nghiên c u
- Lu n v n s d ng các ph
ng pháp kh o sát, th ng kê, mô t , so sánh, phân tích
ng, s d ng b ng bi u, đ th làm r mô hình r i
và k t h p s li u t th c t trên th tr
ro.
C
H
+ D li u
- D li u th c p: S li u kh p l nh th tr
ng, t các công ty niêm y t…
- D li u s c p: S d ng trong phân tích y u t r i ro chính, là k t qu kh o sát 169
nhà đ u t . Nh m phân tích nhân t
ng.
ng nh th nào t i r i ro c a nhà đ u t cá
H
U
TE
nhân trên th tr
nh h
+ Công c s d ng: Ph n m m th ng kê SPSS.
5. Ý ngh a th c ti n c a đ tài
- Lu n v n nghiên c u th c nghi n t i th tr
nhà đ u t cá nhân. Nghiên c u chi n l
h
c đ u t , tâm lý b y đàn và tìm nhân t
ng r i ro c a nhà đ u t cá nhân trên th tr
pháp kh o sát, th ng kê, phân tích đ nh l
ng Vi t Nam trên góc đ r i ro c a
ng Vi t Nam (sàn Tp.HCM) b ng ph
nh
ng
ng. Dùng ph n m m SPSS.
- Xây d ng các gi i pháp h n ch r i ro g m: Gi i pháp v mô, gi i pháp vi mô, gi i
pháp khác và gi i pháp cho t ng nhân t .
6. K t c u c a đ tài
Ch
ng 1: C s lý lu n v đ u t ch ng khoán và r i ro trong đ u t ch ng khoán
Ch
ng 2: Phân tích r i ro nhà đ u t cá nhân t i sàn giao d ch TP.HCM
Ch
ng 3: Gi i pháp kh c ph c r i ro nhà đ u t cá nhân trên th tr
khoán
K t lu n.
ng ch ng
1
CH
NG 1: C
S
LÝ LU N V
KHOÁN VÀ R I RO TRONG
1.1.
UT
UT
CH NG
CH NG KHOÁN
u t ch ng khoán là gì?
1.1.1. Khái ni m
-
u t theo ngh a chung nh t là quá trình s d ng các ngu n l c hi n t i
nh m thu l i l i ích nào đó trong t
ng lai. Các ngu n l c s d ng vào quá trình
đ u t g i là ngu n v n đ u t và có th đ
c bi u hi n d
i nhi u hình th c khác
nhau nh : V n b ng ti n, kim lo i quý, đá quý, đ t đai, b t d ng s n, tài nguyên,
ng hi u, phát minh sáng ch … Ho t đ ng đ u t có th do m t t ch c ho c
m t cá nhân th c hi n d
C
H
th
i nhi u hình th c. Song n u c n c vào m i liên h tr c
ti p gi a ch đ u t và đ i t
ng đ u t ng
vào đ u t gián ti p.
i ta th
ng chia thành đ u t tr c ti p
u t tr c ti p là hình th c đ u t trong đó ch đ u t tr c ti p tham gia
H
U
TE
+
qu n lý đi u hành đ i t
ng mà h b v n đ u t , đ
c th c hi n hi n d
i các
hình th c nh g p v n kinh doanh ho c th c hi n các h p đ ng h p tác kinh doanh.
u t gián ti p là hình th c đ u t mà ch đ u t không tr c ti p tham
+
gia đi u hành ho t đ ng c a đ i t
ng mà h b v n đ u t , đ
c th c hi n d
i
các hình th c nh đ u t ch ng khoán ho c cho vay đ u t đ i v i các t ch c kinh
t .
u t ch ng khoán là m t trong nh ng hình th c đ u t gián ti p c a nhà
đ u t vào các doanh nghi p,
đó ch đ u t b v n đ mua các ch ng khoán (c
phi u, trái phi u) c a doanh nghi p đang l u hành trên th tr
nh m đ t đ
ng ch ng khoán
c nh ng l i ích nh t đ nh.
1.1.2. M c đích đ u t ch ng khoán
- Tr
nhu n này đ
c h t là nh m thu đ
c l i nhu n t s ti n đã b ra đ u t . Ph n l i
c hình thành t l i t c ch ng khoán mà ch doanh nghi p tr cho
ng
i đ u t theo quy đ nh và ph n chênh l ch giá ch ng khoán khi h chuy n
nh
ng quy n s h u ch ng khoán trên th tr
ng.
