SKKN Đổi mới phương pháp dạy học môn Tin học 11

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
"ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN TIN HỌC
11 CHƯƠNG III. CẤU TRÚC RẼ NHÁNH VÀ LẶP"

1


PHẦN I: MỞ ĐẦU
1. Mục đích của sáng kiến:
Vấn đề nghiên cứu đề tài khoa học luôn là vấn đề mà đông đảo quần
chúng và các cấp lónh đạo quan tâm, tham gia nghiên cứu. Đặc biệt là các đề
tài về đổi mới phương pháp dạy học theo hướng lấy học sinh làm trung tâm
nhằm phát huy hết tính tích cực của học sinh.
- Thế kỉ XXI là thế kỉ của thông tin và tri thức. Bộ giáo dục và đào tạo
đã nghiên cứu biên soạn thay đổi chương trình sách giáo khoa.
- Cùng với sự thay đổi chương trình cũ bằng chương trình mới đòi hỏi
phải có sự thay đổi về phương pháp truyền đạt nhằm nâng cao chất lượng dạy
học.
- Trong ngành giáo dục và đào tạo đã có nhiều người nghiên cứu để đưa
ra những phương pháp mới, có những ưu điểm song bên cạnh còn có những
hạn chế nhất định.
- Với tinh thần và trách nhiệm của người giáo viên vì học sinh thân yêu,
vì tương lai của các em, của đất nước. Tôi biết rằng mình cũng phải góp sức
cùng với mọi người nghiên cứu để đưa ra phương pháp dạy học hoàn chỉnh
hơn mang lại hiệu quả trong việc dạy học giúp các em nhận thức, tiếp thu
nhanh hơn.
- Đề tài rất đa dạng và phong phú song việc đổi mới phương pháp cần
phải tiến hành đổi mới một cách toàn diện theo một quy trình nhất định thì
mới đạt hiệu quả cao.

Từ những lý do trên tôi chọn đề tài:
“Đổi mới phương pháp dạy học môn Tin học 11 Chương III. Cấu
trúc rẽ nhánh và lặp.”
2. Tính mới và ưu điểm của sáng kiến:

Sáng kiến với giải pháp dạy học theo hướng lấy học sinh làm trung
tâm khiến học sinh tích cực chủ động, rèn luyện được kỹ năng hợp tác

2


nhóm,tạo hứng thú cho học sinh trong các tiết học, tránh được tình trạng
ghi chép quá nhiều, học vẹt và nhàm chán trong quá trình học.
Dạy học theo hướng tích cực lấy học sinh làm trung tâm có hiệu quả
hơn: Việc rèn luyện phương pháp học tập cho học sinh không chỉ là một
biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học mà còn là mục tiêu dạy học.
Sáng kiến được áp dụng lần đầu vào năm học 2015 - 2016 tại trường
THPT Ngô Gia Tự - Từ Sơn – Bắc Ninh.
3. Đóng góp của sáng kiến:

Sáng kiến có đóng góp rất quan trọng giúp học sinh phát huy được
tính tích cực, chủ động nhận thức, rèn luyện kĩ năng làm việc theo nhóm.
Dạy học nhóm giúp học sinh học tập một cách tích cực, phát huy được
tính tích cực, tính trách nhiệm, phát triển năng lực cộng tác làm việc và năng
lực giao tiếp của HS.

Vì vậy đổi mới phương pháp dạy học giúp học sinh học tập tích
cực, huy động tối đa tiềm năng của não, nâng cao hiệu quả môn Tin học.

3

PHẦN II: NỘI DUNG
CHƯƠNG I. THỰC TRẠNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Trường có đội ngũ giáo viên trẻ, có sức khoẻ, nhiệt tình giảng dạy, tâm
huyết với nghề và năng động, sáng tạo.
Số lượng giáo viên đủ, được dạy đúng chuyên môn, không phải dạy chéo
môn.
Số lượng học sinh của mỗi lớp trung bình (từ 35 - 40 em/lớp) trình độ
nhận thức của các em là không đồng nhất. Lớp mũi nhọn thì tiếp thu kiến thức
nhanh còn các lớp khác thì tiếp thu kiến thức còn chậm.
Học sinh ở các lớp khác nhau có ý thức học tập khác nhau: Lớp có ý thức tự
giác tốt, lớp không có tinh thần tự giác, mải chơi.
Hầu hết các phụ huynh đều làm nông nghiệp, mải làm ăn và trình độ còn
thấp, ít quan tâm tới quá trình học tập của các em, vì thế giao phó cho nhà
trường là chủ yếu.
Nội dung kiến thức là yếu tố mà học sinh phải lĩnh hội và là vấn đề giáo
viên phải truyền đạt cho học sinh, nó ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả dạy và
học.
Kiến thức về cấu trúc rẽ nhánh là kiến thức có liên quan trực tiếp đến
môn toán học nên đòi hỏi các em phải tư duy lôgic.
Có sơ đồ thể hiện cấu trúc rẽ nhánh
Có các phương tiện trợ giúp giảng dạy như đèn chiếu và phông chiếu,
các phần mềm phục vụ bài giảng như Violet, Power Point….
Tài liệu tham khảo.

a. Thuận lợi:
cơ sở vật chất của nhà trường, lớp học. giáo viên có thể thực hiện
trên bảng phấn, trên vở, trên giấy,... hoặc có thể thiết kế trên phần mềm.
Khai thác tính năng và sử dụng bản đồ tư duy có hiệu quả là góp phần

4


đổi mới phương pháp dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin một
cách dễ dàng và thiết thực.
Hiện nay cơ sở vật chất trang thiết bị của trường tương đối đầy đủ
thuận lợi cho giáo viên khi lựa chọn và vận dụng các phương pháp
giảng dạy tích cực.
b. Khó khăn:
Học sinh ở trường THPT Ngô Gia Tự có đầu vào còn chưa cao, chủ
yếu là các em học sinh có năng lực khá và trung bình. Qua quá trình
giảng dạy tôi nhận thấy, nhiều học sinh còn coi nhẹ bộ môn, coi đây là
môn phụ nên không mấy hứng thú với môn học, chưa đầu tư nhiều thời
gian công sức nên giáo viên rất khó khăn trong việc truyền đạt kiến thức,
đổi mới phương pháp dạy học.
Khó khăn lớn nhất là trong một tiết học Tin học là trong vòng 45
phút giáo viên phải rèn luyện nhiều kĩ năng để khai thác tri thức và phát
triển tư duy trong quá trình học tập. Học sinh phải hệ thống hóa được
kiến thức đã học, đặc biệt là lập trình.
c. Nguyên nhân:
* Nguyên nhân khách quan:
Nhiều học sinh có năng lực học tập tốt, chịu khó, chú ý tiếp thu bài,
nắm bài nhanh chóng và có hiệu quả. Bên cạnh đó, còn một số học sinh
yếu, còn phụ thuộc vào các bạn nên không tự giác.
* Nguyên nhân chủ quan:
Giáo viên có năng lực, nhiệt tình trong giảng dạy, vận dụng tốt các
phương pháp đặc trưng của bộ môn sao cho phù hợp với từng bài. Tuy
nhiên do đây là phương pháp mới nên nhiều giáo viên còn bỡ ngỡ, nên
cần nhiều thời gian để xây dựng. Máy móc thiết bị ở gia đình còn thiếu
thốn chưa đảm bảo nên khó khăn cho việc soạn giảng.

5


CHƯƠNG II. NHỮNG GIẢI PHÁP ĐÃ ĐƯỢC ÁP DỤNG
Căn cứ vào tình hình thực tiễn về nội dung kiến thức, học sinh, giáo viên
và đồ dùng giảng dạy cũng như tài liệu tham khảo và phụ huynh học sinh để
nâng cao chất lượng dạy học, tôi xin đưa ra những giải pháp sau:
I. Giải pháp chủ yếu:
- Trước khi học bài trên lớp học sinh phải soạn (chuẩn bị) bài trước ở nhà
theo hướng dẫn của giáo viên.
- Trước khi học bài mới giáo viên phải kiểm tra bài cũ một cách nghiêm
túc và triệt để.
- Sử dụng phương pháp dạy học mới lấy học sinh làm trung tâm để phát
huy tính tích cực tự chủ của học sinh.
- Giảm phương pháp dạy học cũ (phương pháp dạy học lấy giáo viên làm
trung tâm, học sinh thụ động nghe, giáo viên chỉ ra kiến thức) dạy chay không
có tranh ảnh và mô hình.
II. Tổ chức triển khai thực hiện:
Môn Tin học 11 có nhiều chương, nhưng tôi thực hiện dạy thử nghiệm
CHƯƠNG III: CẤU TRÚC RẼ NHÁNH VÀ LẶP
BÀI 9: CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
Do đây là chương có kiến thức khó có nhiều vấn đề phải làm sáng tỏ để
học sinh có thể vận dụng vào thực tế trong các bài tập.
1. Dạy theo phương pháp hợp tác theo nhóm nhỏ, vấn đáp :
TIẾT 11
CHƯƠNG III: CẤU CHÚC RẼ NHÁNH VÀ LẶP
BÀI 9: CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:

- Học sinh biết được ý nghiã của cấu trúc rẽ nhánh.
- Học sinh biết được cấu trúc chung của cấu trúc rẽ nhánh.
6


- Biết cách sử dụng đúng hai dạng cấu trúc rẽ nhánh trong lập trình: dạng
thiếu và dạng đủ.
2. Kĩ năng:
- Bước đầu sử dụng được cấu trúc rẽ nhánh If ... then ... else ... trong ngôn
ngữ lập trình Pascal để viết chương trình giải quyết được một số bài toán đơn
giản.
II. Chuẩn bị của Giáo viên và Học sinh
1. Chuẩn bị của Giáo viên:
- Máy vi tính, chương trình mẫu giải PT bậc hai ax2 + bx + c = 0.
2. Chuẩn bị của Học sinh:
- Vở ghi, Sách giáo khoa và đồ dùng học tập .
III. Tiến trình dạy học:
1. Hoạt động 1: Tìm hiểu ý nghĩa của cấu trúc rẽ nhánh.
a. Mục tiêu:
- Học sinh biết được ý nghĩa của tổ chức rẽ nhánh. Nắm được cấu trúc
chung của tổ chức rẽ nhánh. Vẽ được sơ đồ giải phương trình bậc hai ax2 +
bx + c = 0 (a<>0)
b. Nội dung:
- Sơ đồ thể hiện cấu trúc rẽ nhánh
Nhập a, b, c

D← b2- 4ac

Sai
Thông báo vô

nghiệm, KT

D>0?

Đúng
Tính và đưa ra
nghiệm thực, KT

c. Các bước tiến hành:
7


Hoạt động của Giáo viên
1. Nêu ví dụ thực tiễn minh họa cho tổ
chức rẽ nhánh:
Chiều mai nếu trời không mưa An sẽ

Hoạt động của Học sinh
1. Chú ý theo dõi các dẫn dắt và ví
dụ của giáo viên để suy nghĩ tìm ví
dụ tương tự.

đi xem đá bóng, nếu trời mưa thì An sẽ
xem ti vi ở nhà.
- Yêu cầu học sinh tìm thêm một số
ví dụ tương tự.

- Nếu đội tuyển bóng đá Việt
Nam thắng đội Indonesia thì sẽ
được đá tiếp tranh huy chương vàng

với Thái Lan, nếu không thắng
Indonesia thì Việt Nam sẽ tranh
huy chương đồng với Mianmar.

- Yêu cầu học sinh đưa ra cấu trúc
chung của các diễn đạt đó.

Nếu ... thì ... nếu không ... thì ...

- Yêu cầu học sinh lấy một ví dụ có
cấu trúc chung dạng khuyết và đưa ra
cấu trúc chung đó.

- Nếu làm xong bài tập sớm An sẽ
sang nhà Ngọc chơi.
Nếu ... thì ...

2. Nêu các bước để kết luận nghiệm
của phương trình bậc hai ax2 +bx+c =
0.

2. Theo dõi và thưc hiện yêu cầu
của giáo viên.
+ Tính delta.
+ Nếu delta<0 thì kết luận phương
trình vô nghiệm.
+ Nếu delta>=0 thì kết luận
phương trình có nghiệm:
x = (-b+sqrt(delta))/(2a)
8

x = (-b – sqrt(delta))/(2a)
- Chia nhóm lớp thành 4 nhóm và
yêu cầu vẽ sơ đồ thực hiện của các
bước trên khổ giấy A0

- Thực hiện vẽ sơ đồ (giống như
phần nội dung)

- Chọn hai bài để chiếu lên bảng,
gọi học sinh thuộc nhóm khác nhận
xét đánh giá kết quả và bổ sung.

- Nhận xét, đánh giá và bổ sung
những thiếu sót của nhóm khác.

3. Tiểu kết cho hoạt động này bằng
cách bổ sung và chính xác bài tập của

3. Quan sát hình vẽ của các nhóm
khác và của giáo viên để ghi nhớ

học sinh.
2. Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu trúc lệnh rẽ nhánh IF … THEN … ELSE trong
ngôn ngữ lập trình Pascal.
a. Mục tiêu:
- Học sinh biết được cấu trúc chung của lệnh IF. Biết được sự thực hiện
của máy khi gặp lệnh IF. Vẽ được sơ đồ thực hiện cho lệnh IF.
b. Nội dung:

- Dạng thiếu:
Cấu trúc: IF<điều kiện> then <lệnh>;
điều kiện: là một biểu thức quan hệ hoặc biểu thức logic.
lệnh: là một lệnh nào đó của Pascal.
Sự thực hiện của máy:
+ Tính giá trị của <điều kiện>
+ Nếu <điều kiện> có giá trị đúng thì thực hiện <lệnh>
- Dạng đủ:
Cấu trúc : If <điều kiện> then <lệnh 1> else <lệnh 2>;
điều kiện: là một biểu thức quan hệ hoặc biểu thức logic.
lệnh 1, lệnh 2: Là một lệnhnào đó của Pascal.
9


Sự thực hiện của máy:
+ Tính giá trị của <điều kiện>
+ Nếu <điều kiện> có giá trị đúng thì thực hiện <lệnh 1>, ngược lại
thì thực hiện <lệnh 2>
c. Các bước tiến hành:
Hoạt động của Giáo viên
1. Yêu cầu học sinh nghiên cứu sách
giáo khoa và dựa vào các ví dụ của tổ

Hoạt động của Học sinh
1. Nghiên cứu sách giáo khoa và
trả lời.

chức rẽ nhánh để đưa ra cấu trúc
chung của lệnh rẽ nhánh.
2. Nêu vấn đề trong trường hợp

khuyết: Khi không đề cập đến việc gì

If <điều kiện> then <lệnh 1>
else <lệnh 2>;
2. Học sinh chú ý lắng nghe và trả
lời:

xảy ra nếu điều kiện không thỏa mãn,

- Khi đó ta có lệnh khuyết.

ta có cấu trúc như thế nào?

If <điều kiện> then <lệnh>;

3. Yêu cầu học sinh vẽ sơ đồ thực
hiện của lệnh rẽ nhánh dạng khuyết và

3. Vẽ sơ đồ thực hiện như đã được
trình bày trong phần nội dung.

dạng đủ lên bảng.
4. Gợi ý sự cần thiết của lệnh ghép.
Đưa cấu trúc của lệnh ghép.
- Khi giải thích về lệnh, lệnh 1, lệnh
2, giáo viên nói: Sau then và else các

4. Theo dõi dẫn dắt của giáo viên
để trả lời
- Ta phải nhóm nhiều lệnh thành

một lệnh

em thấy chỉ được phép đặt một lệnh.
Trong thực tế, thường lại là nhiều lệnh
- Yêu cầu học sinh nghiên cứu sách
giáo khoa và cho biết cấu trúc để ghép
các lệnh thành một lớp.

- Cấu trúc của lệnh ghép
Begin
<các lệnh cần ghép>;
End;

3. Hoạt động 3: Rèn luyện kĩ năng vận dụng lệnh If.
10


a. mục tiêu:
- Bước đầu biết sử dụng đúng lệnh IF để lập trình giải quyết một số bài
toán đơn giản.
b. Nội dung:
- Ví dụ 1: Viết chương trình nhập vào độ dài hai cạnh của một hình chữ
nhật và tính chu vi, diện tích của hình chữ nhật đó.
- Ví dụ 2: Tìm nghiệm của phương trình bậc hai.
c. Các bước tiến hành:
Hoạt động của Giáo viên
1. Nêu nội dung, mục đích yêu cầu

Hoạt động của Học sinh
1. Chú ý dẫn dắt của giáo viên.

của ví dụ một.
Viết chương trình nhập vào độ dài
hai cạnh của một hình chữ nhật và tính
chu vi, diện tích của hình chữ nhật đó.
- Chương trình này các em đã viết,
hãy cho biết có hạn chế nào trong
chương trình của các em?

- Khi nhập độ dài âm thì dẫn đến
chương trình trả lời chu vi, diện tích
âm. Điều này không có trong thực
tế.

- Hướng giải quyết của các em như
thế nào?

- Dùng lệnh rẽ nhánh để kiểm tra
giá trị của độ dài cạnh nhập vào.
- Nếu độ dài dương thì tính diện
tích ngược lại thì thông báo độ dài

- Yêu cầu học sinh về nhà tiếp tục

sai.

hoàn thiện chương trình.
2. Nêu nội dung của bài tập, mục
đích yêu cầu của bài tập.

2. Ghi đề bài, chú ý mục đích yêu
cầu của bài tập.

Tìm nghiệm của PT bậc hai.
- Hãy nêu các bước chính để trả lời
11


nghiệm của phương trình bậc hai.

+ Tính delta.
+ Nếu delta<0 thì kết luận
phương trình vô nghiệm.
+ Nếu delta>=0 thì kết luận
phương trình có nghiệm:
x = (-b+sqrt(delta))/(2a)
x = (-b – sqrt(delta))/(2a)

- Trong bài toán này ta cần bao
nhiêu lệnh rẽ nhánh. Dạng nào?

- Có thể sử dụng hai lệnh rẽ
nhánh dạng khuyết, cũng có thể sử
dụng một lệnh dạng đủ.

- Tổ chức lớp thành 4 nhóm, yêu cầu
học sinh viết chương trình hoàn thiện

- Thảo luận và viết chương trình
lên bìa trong.

lên bìa trong.
- Thu phiếu trả lời, chiếu lên bảng,

- thông báo kết quả viết được.

gọi học sinh nhóm khác nhận xét đánh
giá.

- Nhận xét, đánh giá và bổ sung
những thiếu sót của các nhóm khác.

- Chuẩn hóa lại chương trình cho cả
lớp bằng chương trình mẫu giáo viên.
IV. ĐÁNH GIÁ CUỐI BÀI.

- Ghi chép nội dung chương trình
đúng là giáo viên đã kết luận.

1. Những nội dung đã học
- Cấu trúc chung của cấu trúc rẽ nhánh.
- Sự thực hiện của máy khi gặp cấu trúc rẽ nhánh IF.
- Sơ đồ thực hiện của cấu trúc rẽ nhánh IF.
2. Câu hỏi và bài tập về nhà.
- Viết chương trình giải phương trình ax4 + bx2 + c = o.
- Trả lời câu hỏi 1, 2, 4, Sách giáo khoa, trang 50.
- Xem trước nội dung bài: Cấu trúc lặp, sách giáo khoa, trang 42.
- Xem nội dung phụ lục B, sách giáo khoa trang 131: Lệnh rẽ nhánh và lặp.
- Xem nội dung phụ lục C, sách giáo khoa trang 139: Lệnh rẽ nhánh và lặp .
2. Dạy theo phương pháp vấn đáp và thuyết trình:

12


TIẾT 11
CHƯƠNG III: CẤU TRÚC RẼ NHÁNH VÀ LẶP
BÀI 9: CẤU TRÚC RẼ NHÁNH
I. Mục tiêu
1. Kiến thức:
- Hiểu nhu cầu của cấu trúc rẽ nhánh trong biểu diễn thuật toán
- Hiểu câu lệnh rẽ nhánh (dạng thiêu và dạng đủ)
- Hiểu câu lệnh ghép
2. Kỹ năng
- Sử dụng cấu trúc rẽ nhánh trong mô tả thuật toán của một số bài toán
đơn giản.
- Viết được các câu lệnh rẽ nhánh khuyết, rẽ nhánh đầy đủ và áp dụng để
thể hiện được thuật toán của một số bài toán đơn giản.
II. Chuẩn bị của GV và HS:
1. Chuẩn bị của GV:
- Bài soạn, phấn, bảng
2. Chuẩn bị của HS:
- Sách giáo khoa, vở ghi,…
III. Tiến trình dạy học:
1. Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: Em hãy trình bày thuật toán của bài toán giải pt bậc 2:
ax2 + bx + c = 0?
2. Nội dung bài mới:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung chính
GV: Nêu vấn đề để hs hiểu rõ cách 1. Rẽ nhánh
rẽ nhánh của câu lệnh

- Thường ngày có rất nhiều việc chỉ
được thực hiện khi một điều kiện cụ
thể nào đó được thoả mãn.

VD:
- Châu và Ngọc đi thực hành môn
13


Tin học, và hai bạ hẹn nhau: “Chiều
này nếu không mưa thi Châu sẽ đến
nhà Ngọc”
Cách nói này diễn đạt như vậy
thuộc dạng thiếu:
Nếu………….thì……………
- Một lần khác Ngọc nói với Châu:
“Chiều mai nếu không mưa thì
Ngọc sẽ đến nhà Châu, nếu trời
mưa thì gọi điện trao đổi”.
Cách diễn đạt như vậy thuộc dạng
đủ:
Nếu………thì……….nếu không - Do đó trong nhiều thuật toán các
thì………

thao tác tiếp theo sẽ phụ thuộc và kết
quả nhận được từ các bước trước đó.
- Cấu trúc dùng để mô tả các mệnh đề
như vậy gọi là cấu trúc rẽ nhánh dạng

VD: Giải phương trình bậc hai:

thiếu và đủ

ax2 + bx + c = 0 (a≠0)

Nhập a, b,c

2

- Trước tiên: Tính D=b - 4ac
- Nếu D nhỏ hơn không phương

D← b2 –4ac

trình vô nghiệm, ngược lại phương

Sai

trình có nghiệm, đưa ra các nghiệm.

x=
HS: Chú ý nghe giảng và ghi bài

− b± D
2a

D
<0

Đúng

Phương
trình vô
nghiệm
Kết thúc

2. Câu lệnh if-then
- Để mô tả cấu trúc rẽ nhánh, Pascal
dùng câu lệnh if-then để mô tả tương
14


ứng với hai dạng thiếu và đủ như sau:
GV: Yêu cầu hs cần hiểu rõ cấu trúc a) Dạng thiếu:
và ý nghĩa của câu lệnh if-then

if <điều kiện> then <câu lệnh>;
b) Dạng đủ:

Đ

Điều
kiện

if <điều kiện> then < câu lệnh1>

Câu lệnh

Else <câu lệnh 2>;

S

Trong đó:
+ If, then, else là các từ khoá
+ Điều kiện là biểu thức lôgic
+ câu lệnh, câu lệnh 1, câu lệnh 2: là
một câu lệnh của Pascal
S

Câu lệnh 1

Điều
kiện

Đ

Câu lệnh 2

- Ở dạng thiếu: Điều kiện sẽ được
Đ

kiểm tra. Nếu điều kiện đúng (có giá
trị True) thì câu lệnh sẽ được thực
hiện, ngược lại câu lệnh sẽ bị bỏ qua
- Ở dạng đủ: Điều kiện cũng được
kiểm tra. Nếu điều kiện đúng thì câu
lệnh 1 sẽ được thực hiện, ngược lại
câu lệnh 2 sẽ được thực hiện

VD1:

If D<0 then

Chú ý: Câu lệnh trước else không có

Writeln(‘Phuong trinh vo dấu chấm phẩy
nghiem’);
VD2: If a mod b =0 then
Writeln(‘ a chia het cho 3’)
Else Writeln(‘ a khong chi het
cho 3’);
VD3: Tìm số lớn nhất trong ha số a,
15


b:
- Dùng lệnh gán max:=a và câu
lệnh khuyết
If b>a then max:=b;
- Dùng câu lệnh đủ:
If b>a then max:=b
Else max:=a;
GV: Câu lệnh If then có mấy dạng?
HS: Có hai dạng đó là dạng thiếu và
dạng đủ
GV: Yêu cầu hs đọc SGK để hiểu rõ
về câu lệnh ghép
Câu lệnh ghép có dạng như thế 3. Câu lệnh ghép
nào?

- Theo cú pháp sau một số từ khoá

HS: Trả lời câu hỏi và ghi bài

phải là một câu lệnh. Nhưng trong
nhiều trường hợp, sau các từ khoá có
nhiều lệnh để mô tả. Do vậy ngôn ngữ
lập trình cho phép gộp các lệnh thành
một câu lệnh ghép. Trong Pascal câu
lệnh ghép có dạng:
Begin
<các câu lệnh>;

End;
3. Củng cố, luyện tập và hướng dẫn hs tự học ở nhà
- Nhắc nhở lại kiến thức cơ bản của bài học về Luyện tập : Câu lệnh ifthen có mấy dạng hãy trình bày?
- Về nhà học bài và làm bài tập ở nhà.

CHƯƠNG III. KIỂM CHỨNG NHỮNG GIẢI PHÁP ĐÃ KIỂM TRA
16


1. Quá trình thực hiện:
Bản thân tôi đã sử dụng phương pháp hợp tác theo nhóm và vấn
đáp để giảng dạy và thể hiện trong đề tài "Đổi mới phương pháp dạy học
môn tin học 11 chương III. Cấu trúc rẽ nhánh và lặp.".
Đối tượng học sinh lớp 11A6 và 11A7 sử dụng cả 2 phương pháp.
Câu hỏi: - Viết chương trình nhập vào hai số bất kì và in ra màn hình giá trị
lớn nhất của hai số.

Sau khi làm bài thì có kết quả cụ thể như sau:
2. Kết quả nghiên cứu:
Với phương pháp hợp tác theo nhóm và vấn đáp cho kết quả như sau:
* Kết quả kiểm tra:
Số

Lớp

Sĩ số

TT
1
2

11A6
11A7

37
38

Trên trung bình
SL
%
30
81
25
65.8

Dưới trung bình
SL

%
7
19
13
34.2

Cùng với câu hỏi đó phương pháp vấn đáp và thuyết trình cho kết quả:
* Kết quả kiểm tra:
Số

Trên trung bình
Dưới trung bình
SL
%
SL
%
TT
1
11A6
37
20
54.1
17
45.9
2
11A7
38
15
39.5
23

41,9
- Qua quá trình thử nghiệm theo giả thuyết thực nghiệm trên cho thấy kết
Lớp

Sĩ số

quả của quá trình dạy theo phương pháp làm việc hợp tác theo nhóm nhỏ cho
kết quả cao hơn so với phương pháp thuyết trình và vấn đáp gợi mở.

PHẦN III. KẾT LUẬN
Cùng với chương trình thay sách là sự đổi mới phương pháp dạy học.
Song chỉ đổi mới phương pháp dạy học trong bài thôi thì chưa đủ mà phải đổi

17


mới toàn diện đúng quy trình tất cả các phần từ khâu chuẩn bị – khâu dạy trên
lớp – khâu kiểm tra đánh giá.
Qua quá trình thử nghiệm tôi xin đưa ra những biện pháp thực nghiệm
sau:
1- Trước khi lên lớp hướng dẫn học sinh tìm hiểu trước bài mới ở nhà một
cách nghiêm túc.
2- Hạn chế sử dụng phương pháp phương pháp thuyết trình và một số
phương pháp không phát huy được tính tích cực của học sinh thay thế
vào đó là phương pháp mới lấy học sinh làm trung tâm.
3- Cần chọn chính xác và sử dụng những phương pháp phù hợp với loại
kiến thức của bài.
4- Sau khi kết thúc bài học, học sinh kiểm tra bằng những câu hỏi khái
quát để đánh giá kết quả và giao các bài tập về nhà có liên quan đến bài
giảng giờ tiếp theo.

Trên đây là những giải pháp thực nghiệm của tôi. Trong quá trình nghiên
cứu của tôi có những ưu điểm nhất định và cũng còn nhiều hạn chế. Mong
muốn các đồng chí lãnh đạo và các đồng nghiệp góp ý, bổ sung và tiếp tục
phát triển để đưa ra phương pháp dạy học hoàn chỉnh hơn, mang lại kết quả
cao hơn.

PHẦN IV. PHỤ LỤC
- Tài liệu tham khảo:
18


+ Giới thiệu giáo án Tin học 11
+ Tài liệu bồi dưỡng giáo viên môn Tin học 11
+ SGK Tin học 11 + SGV Tin học 11
+ Ngôn ngữ lập trình Pascal (Quách Tuấn Ngọc)

- Tư liệu, tranh ảnh minh họa.

19