Giáo án vật lý 12 học kì 1 tiết 13

Tuần: 7
Tiết: 13

 Giáo án Vật Lý 12 – Ban cơ bản

Trường THPT Phú Hữu

Chương II. SÓNG CƠ VÀ SÓNG ÂM
SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ (tt)
I. MỤC TIÊU
- Phát biểu được định nghĩa của sóng cơ.
- Phát biểu được định nghĩa các khái niệm liên quan với sóng: sóng dọc, sóng ngang, tốc độ truyền sóng, tần
số, chu kì, bước sóng, pha.
- Viết được phương trình soùng.
- Nêu được các đặc trưng của sóng là biên độ, chu kì hay tần số, bước sóng và năng lượng sóng.
- Giải được các bài tập đơn giản về sóng cơ.
- Tự làm được thí nghiệm về sự truyền sóng trên một sợi dây.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Các thí nghiệm mô tả trong bài về sóng ngang, sóng dọc và sự truyền sóng (hình 7.1, 7.2 và 7.3)
2. Học sinh: Ôn lại các bài về dao động điều hòa.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
Hoạt động 1 (10 phút): Kiểm tra bài cũ: Nêu các định nghĩa về biên độ, chu kì, tần số và năng lượng của vật dao
động điều hòa.
Hoạt động 1 (25 phút): Tìm hiểu các đặc trưng của một sóng hình sin.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
II. Các đặc trưng của một sóng hình sin
Mô tả thí nghiệm hình 7.3.
1. Sự truyền của một sóng hình sin
Yêu cầu học sinh xem hình và

Xem hình 7.3, nhận xét về sự
Căng ngang một sợi dây mềm, dài, đầu Q
nhận xét về sự truyền sóng truyền sóng trên dây.
gắn vào tường, đầu P gắn vào cần rung để
trên dây.
tạo dao động điều hòa. Khi cho P dao động
điều hòa theo phương thẳng đứng. Trên
Giới thiệu một số điểm trên
Ghi nhận trên dây có một số dây xuất hiện một sóng cơ có dạng hình sin
dây dao động hoàn toàn giống điểm trên dây dao động hoàn lan truyền về đầu Q.
nhau và những điểm dao động toàn giống nhau và những điểm
Quan sát ta thấy trên dây có những điểm
hoàn toàn ngược nhau.
dao động hoàn toàn ngược nhau. dao động hoàn toàn giống nhau và có
Yêu cầu học sinh nêu cách
Nêu cách tính vận tốc truyền những điểm dao động hoàn toàn ngược
tính vận tốc truyền sóng trên sóng trên dây.
nhau.
dây.
Sóng cơ lan truyền trên dây với tốc độ v.
Ghi nhận khái niệm.
2. Các đặc trưng của một sóng hình sin
Giới thiệu biên độ sóng.
+ Biên độ sóng A: là biên độ dao động của
một phần tử của môi trường có sóng truyền
Ghi nhận các khái niệm.
qua.
Giới thiệu chu kì và tần số
+ Chu kì T, tần số f của sóng: Chu kì T của
sóng.

sóng là chu kì dao động của một phần tử
của môi trường có sóng truyền qua. Đại
lượng
Ghi nhận khái niệm.
Giới thiệu tốc độ truyền sóng.
Ghi nhận khái niệm.
Giới thiệu bước sóng.
Ghi nhận khái niệm.
Giới thiệu định nghĩa bước
sóng theo cách khác.
Ghi nhận khái niệm.
Giới thiệu năng lượng sóng.
Thực hiện C2.
Yêu cầu học sinh thực hiện
C2.
Hoạt động 2 (15 phút): Tìm hiểu phương trình sóng.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh

f=

1
gọi là tần số của sóng.
T

+ Tốc độ truyền sóng v: là tốc độ lan
truyền dao động trong môi trường.
+ Bước sóng λ: là quãng đường sóng lan
truyền trong một chu kỳ: λ = vT =

v
.
f

+ Hai phần tử cách nhau một bước sóng thì
dao động cùng pha với nhau.
+ Năng lượng sóng là năng lượng dao
động của các phần tử của môi trường có
sóng truyền qua.
Nội dung cơ bản


 Giáo án Vật Lý 12 – Ban cơ bản

Dẫn dắt để viết phương trình
sóng tại một điểm bất kì trên
phương truyền sóng nếu biết
phương trình sóng tại nguồn.
Yêu cầu học sinh thực hiện
C3.

Ghi nhận phương trình sóng tại
điểm bất kì trên phương truyền
sóng.

Trường THPT Phú Hữu

III. Phương trình sóng
Nếu phương trình sóng tại nguồn O là
uO = Acosωt thì phương trình sóng tại M

trên phương truyền sóng (trục Ox) là:

OM
)
λ
x
= Acos (ωt - 2π )
λ

uM = Acos (ωt - 2π
Thực hiện C3.

Hoạt động 3 (5 phút): Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của giáo viên
Cho học sinh tóm tắt những kiến thức đã học trong
bài.
Yêu cầu học sinh về nhà giải các bài tập 6, 7, 8 trang
40 sgk và 7.6, 7.7 và 7.8 sbt.

Hoạt động của học sinh
Tóm tắt lại những kiến thức đã học trong bài.
Ghi các bài tập về nhà.

IV. RÚT KINH NGHIỆM TIẾT DẠY

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------BGH DUYỆT

TỔ DUYỆT

GIÁO VIÊN SOẠN

DANH HOÀNG KHẢI